http://vn.rd.yahoo.com/blog/mod/art_title/*http:/vn.360plus.yahoo.com/nhoc_salad2009/article?mid=62 -

Chuyến đi

Tháng trước, tôi có cơ hội được đến Đà Lạt. Chuyến đi kéo dài 2 ngày và 1 đêm. Đây là một chuyến đi giúp đỡ người nghèo ở những vùng xa xôi của tỉnh Lâm đồng. Đây là một chuyến đi thú vị nhất mà tôi từng được tham gia.

Chúng tôi bắt đầu khởi hành ở Sài Gòn vào lúc 4h sáng, trời còn sương mù và không khí se lạnh. Sau khi đã sắp xếp hành lý, quà bánh lên xe, chúng tôi lên xe và ngả lưng xuống ghế. Lúc đầu tiên, cơn buồn ngủ kéo đến, chúng tôi thiếp đi và thức dậy vào lúc 7h sáng, bởi tiếng gọi của người trưởng đòan. Cô ấy gọi chúng tôi thức dậy để tham gia một số sinh họat trên chuyến đi, bao gồm hát những bài hát về tuổi trẻ, chơi một số trò chơi nhóm, và ăn sáng với bánh mì và thịt. Nắng đã lên, ấm áp và tươi sáng, không khí chuyển dần sang mát mẻ hẳn khi chúng tôi lên đèo. Nắng vẫn gay gắt, nhưng không khí lõang hơn, và chúng tôi bảo với nhau rằng :” Đà Lạt đang ở rất gần”, chúng tôi đi ngang qua miếu 3 cô, và được nghe người trưởng đòan kể sự tích ngôi miếu ấy.

Chúng tôi đến Đà Lạt sau khi uống café, ăn bánh và dùng trà tại một nhà hàng nhỏ, tất cả đều free vì đây là một hình thức giới thiệu thương hiệu sản phẩm của họ. Chúng tôi ăn trưa với xôi  gà do một chị trong đòan mang theo.

Không khí trở nên lạnh hơn,  chúng tôi cảm nhận thấy lá cây như xanh hơn, hoa đẹp và rực rỡ hơn. Chị trưởng đòan bắt đầu giới thiệu về Đà Lạt, và lịch trình của chuyến đi. Chị bảo chúng tôi sẽ ghé lại một Tu Viện của các Ma-Sơ và bắt đầu gói quà, chị hướng dẫn chúng tôi cách gói và sắp xếp. Công việc ấy khá nặng, nhưng vì không khí mát mẻ, và những bài hát luôn được vang lên trong suốt quá trình làm việc, nên chúng tôi cảm thấy khỏe khoắn công việc được hòan tất nhanh trước thời hạn.

Tối đêm đó, chúng tôi ghé một nhà thờ trên đồi, đây là nơi chúng tôi sẽ tổ chức lửa trại và tặng quà cho những trẻ em người dân tộc K’ho. Không khí trên đồi lạnh lắm ! Ai trong chúng tôi cũng co ro, mặc dù đã khoát lên người 2 lớp áo lạnh. Chúng tôi bắt đầu chất những cây gỗ to để đốt lửa trại, và tốp còn lại sẽ thổi những chiếc bong bóng xinh xắn cho trẻ em. Buổi lửa trại bắt đầu, và khi đến gần bên đống lửa, ca hát và nhảy múa, chúng tôi cảm thấy ấm áp hạnh phúc. Tôi đặc biệt thích ngắm những gương mặt rạng rỡ niềm vui của những trẻ em nghèo khi chúng được nhận quà… vì chỉ còn hai ngày nữa là đến lễ Noel, chúng tôi đã bí mật chuẩn bị một bộ đồ của già Tuyết, mang cho một chú khá to người trong đòan,  ông già tuyết đã bước ra giữa những ánh nhìn trầm trồ của bọn trẻ. Chúng rất hạnh phúc, chúng tôi nghĩ thế. Chúng tôi cũng rất vui khi được mang đến niềm vui cho người khác.

Chúng tôi lên xe trở về khách sạn. Sáng mai chúng tôi rời Đà Lạt lúc 7h sáng, trong niềm luyến tiếc vì chưa ai có cơ hội được nhìn ngắm những đóa hoa tuyệt đẹp của phố núi. Tuy nhiên những đóa hoa trong lòng chúng tôi đang nở rộ. Tôi nghĩ rằng đây là chuyến đi rất có ý nghĩa, vì nó giúp tôi biết trân trọng hơn những gì tôi đang có, và biết san sẽ với mọi người nhiều hơn.

Cao Hồng Ân

Thầy Duy Nhiên ơi

Con xin phép được gọi người quản trò trên chuyến từ thiện hôm ấy là Thầy, một vị Thầy ở cạnh mọi người trong đòan vỏn vẹn gần 24 tiếng, đủ thời gian để con hiểu Thầy, đủ thời gian để con hiểu rằng trong Thầy tràn đầy một sức sống, một tình yêu cho tha nhân. Nhưng Thầy ơi, khỏang thời gian ấy không đủ để con học được hết những đức tính của Thầy, những kiến thức bao la của Thầy, cách Thầy quản trò làm cho cả đòan có những khỏanh khắc thật bình an và hạnh phúc.

Hôm rồi, con điện thọai cho cô Nga để hỏi thêm thông tin về chuyến đi sắp tới, con được cô báo tín rằng Thầy mất… vỏn vẹn như thế, con chưa kịp hỏi nguyên nhân, chỉ lặng lẽ nói với cô :” Cô ơi, con tiếc quá, Thầy là người rất tuyệt vời !”

Hôm đi cùng với Thầy, con đã hỏi Thầy về sự tích miếu Ba Cô, hỏi Thầy về hoa mắc cỡ, hoa trinh nữ, rồi tất cả những gì con thấy trên suốt chuyến đi… Thầy đã giải đáp tất cả, bằng một giọng kể hết sức hấp dẫn và thú vị… những tràn cười khiến cho chuyến đi dài đằng đẵng không làm cho cả đòan mệt mỏi… chuyến đi kéo dài 2 ngày, ngày cuối cùng là sinh nhật Thầy, con nhớ hôm ấy mọi người đã vỗ tay cùng Thầy cắt một chiếc bánh bông lan sơ sài... bài hát Happy birthday to you vang lên trên những con đường đèo hẻo lánh. Nắng như trong hơn và nhẹ nhàng hơn trong tiếng hát và nụ cười, con nhìn nụ cườin của Thầy, thấy giống hệt một đứa trẻ… bình yên, bao dung và đầy hiểu biết…

Chuyến đi ấy mang Thầy đến với con, mang mọi người đến với những người nghèo khổ nơi heo hút của tỉnh Lâm Đồng. Núi đồi bạt ngàn, bên phải là những rừng thông, bên trái là dốc đá thăm thẳm, những ruộng đồng bên dưới, màu xanh của nương rẫy, màu vàng đậm của những mái nhà trải ra trước mắt con_thằng bé lần đầu tiên đi xa như thế cho một chuyến đi từ thiện…. tuyệt vời thật Thầy ạh, con cảm giác như con đang sống thực với chính con “ cho con một trái tim mới biết thứ tha cho người, cho con là những vòng tay đón nhận người cô thế, cho con là những nụ cười sưởi ấm bao buồn đau, cho con là niềm tin mới hiến trao đời an vui… cho con là muối trần gian ướp mặn đời u tối”

Khi xe lăn bánh tiến về Sài gòn, trong lòng con hân hoan lắm, chuyến đi ấy đã giúp con có được những người bạn mới, những người bạn là những vị Thầy sống nơi các dòng tu, những người trẻ đầy nhiệt huyết giúp đời, những bác sĩ nhân hậu và riêng Thầy là người cho con hiểu hơn về Sức mạnh của tình yêu điều mà Chúa Jesu rao giảng và mang cả cái chết để minh chứng.

Con tin rằng Thầy sẽ được Chúa đón về nước Chúa, đón về với một vùng trời đầy yêu thương và bác ái… bởi lẽ ngay khi Thầy sống, trong từng giây phút, Thầy đã là “con trẻ”  những đối tượng đặt biệt của nước Trời.

Cảm ơn Thầy, cảm ơn chuyến đi ấy đã thay đổi con… con đã tìm được một cách sống vì mọi người và vì tha nhân nhiều hơn nữa, Thầy ạ… nhờ vào nụ cười của Thầy… con tin khi Thầy nằm đấy, nụ cười vẫn không tắt… và ngọn lửa “sai đi” vẫn cứ mãi sáng ngời…

Con không muốn viết một bài viết tạm biệt, hay vĩnh biệt Thầy, vì con hiểu Thầy không mất đi, Thầy đang hiện diện trong chúng con, trong nụ cười khi đòan chúng con trao quà cho người nghèo và hát cho nhau nghe…

Cao Hồng Ân

Đi chân trần qua những đồng cỏ khô cháy. Nghe thân cỏ gãy vụng nơi từng bước chân. An nhiên và tĩnh tại, mặc nhiên hôm nào đó ta trở thành cỏ. Cũng vỡ tan nơi những nẻo đời đang cuồn cuộn trôi.

Có con rùa mù từ biển sâu trồi lên giữa mặt biển bao la. Cổ rùa tự dưng đưa ngay vào giữa bọng cây đang trôi dập dìu nơi sóng lớn. Rùa bảo với cây, vậy là duyên. Nhưng rùa không thể mãi ôm bọng cây để trôi nổi giữa mù khơi, cuộc sống của rùa là nơi đáy biển thâm u huyền ảo. Cũng ngày nào đó, khúc gỗ yêu thương ấy tan ra giữa những cơn sóng hung hãn. Cũng một ngày nào đó, rùa vĩnh viễn nằm lại nơi tận cùng của đại dương sâu thẳm… nên duyên ấy dù giữ, hay không cũng vẫn sẽ vỡ tan như trăm ngàn con sóng lớn nhỏ ngoài kia.

Nếu nơi cõi Ta Bà này, mình không sống trọn vẹn với nhau từng giây phút của tình thân, của chia sẻ và yêu thương thì nơi cõi Bụt, mình cũng sẽ vẫn loay hoay, vẫn sẽ thơ thẩn bên những vết thương của ký ức. Rồi mình lại hẹn nhau ở một cõi khác nữa. Cứ thế, mình lại là khách trọ nơi các cõi ấy. Vì chưa bao giờ mình uống cạn và thưởng thức được vị ngọt của hiện tại.

Dòng vô thường cứ trôi, dòng quanh quẩn sống và chết cứ cuồn cuộn chảy. May cho mình, có người chỉ cho mình thấy ngoài khổ đau ra mình còn có khả năng chế tác ra hạnh phúc. Mình có khả năng như Bụt và các Bồ tát khác. Nếu Quan Âm có thể bố thí sự vô uý, thì với thân giả hợp này mình cũng có thể mang lại sự vô sở sợ cho người khác. Nếu Bụt Di Đà mang đến ánh sáng, mang đến Tịnh độ thì mình cũng có thể làm như thế bằng xác thân ngũ uẩn này. Cho nên bên cạnh những cuộc chạy trốn sự khổ, những chủng tử của súc sanh, quỷ đói, và địa ngục mình còn có viên ngọc mà Kinh Hoa Nghiêm Kỳ Diệu đã nhắc đến. Người bạn lành đem may viên ngọc vào trong túi áo của kẻ ăn mày. Kẻ ăn mày đi khắp chợ, khắp phố cầu xin từng đồng xu, hạt gạo, bữa cơm ngay lúc trong túi áo lại có vật giá trị trăm ngàn muôn lượng. Mình quên đi mình có khả năng chuyển hoá chốn đau thương này, và làm nơi này biến thành vùng đất của niềm hoan hỷ vô lượng. Một câu ái ngữ, một mắt lành trông chúng sanh, một hơi thở có ý thức chỉ bấy nhiêu đó thôi mình đã chạm được vào bản nguyện của chư Bụt và Bồ tát rồi.

Con rùa già mù loà sẽ ra đi trong hối tiếc, trong đau đớn khi nhớ về bọng cây. Cái hối tiếc, đau khổ ấy sẽ dẫn nó đến một thân mới cũng giống như ngày nó ra đi. Để loay hoay chờ đủ duyên tìm lại một bọng cây mới ở kiếp sau và kiếp sau nữa. Sóng vẫn làm công việc muôn đời của sóng, là xô đẩy những bọng cây trôi đi bất tận. Rùa vẫn tìm kiếm. Vậy thì nhân nào làm mình quanh quẩn ở chốn này… có phải là những mong cầu, hứa hẹn, chỉ núi thề sông hay không ? Sóng là dòng duyên trôi… có ai biết duyên nào sẽ đến đâu. Tuỳ duyên là một cách có thể chuyển hoá được đau khổ và vượt khỏi xoáy sinh tử. Vì không cầu mong, mà đều hoan hỷ với bất cứ chướng hay thuận duyên. Ai đi chùa, ai tu tập cũng biết đến từ Tuỳ Duyên. Và hay nói từ ấy vào khi mình gặp những ngịch cảnh, những nỗi khổ niềm đau. Nhưng mình vẫn âm thầm đi tìm những thuận duyên giống như rùa mù mải miết kiếp này sang kiếp khác tìm người tình bọng cây.

Cõi Tịnh Độ nếu không hiểu rõ, sẽ trở thành bọng cây ấy. Cõi đó không phải là nơi toàn là những thuận duyên. Nếu mình chưa liễu ngộ được ý nghĩa của từ tuỳ duyên thì đi đâu mình vẫn nhìn mọi việc với tâm phân biệt giữa thuận, và chướng. Mình lỡ thấy Bụt Di Đà xoa đầu người khác mà không xoa đầu mình. Mình sẽ giận và ấm ức Bụt nhiều lắm, và mình cho đó là Chướng duyên. Cho nên trong Kinh về cõi Bụt Ánh Sáng, có nói rằng cõi ấy không có từ KHỔ. Vì bài học đầu tiên của chúng sanh nơi cõi ấy là TUỲ DUYÊN, và không nhìn mọi việc với con mắt  nhị nguyên. Đúng-sai, Tốt-xấu, đau khổ-hạnh phúc, chướng-thuận. Đó là những ý niệm không có thực. Bị vướng vào những tư tưởng nhị nguyên này, mình sẽ đau khổ nhiều lắm, và chủng tử đố kỵ, chủng tử ngạ quỷ sẽ có cơ hội để đâm chồi nảy lộc. Mình phải gỡ những chỗ vướng mắc ấy, giống như người đi đường do sơ ý bị áo móc vào bụi gai. Người đó giữa trời nắng chang chang phải đứng lại gỡ ra, đôi khi gai còn đâm vào tay chảy máu, trầy da… nhưng vẫn phải tiếp tục vì đường còn xa, và thời gian không còn nhiều nữa,

Mỗi lần, mình cúi đầu lạy một vị Bụt, một vị Bồ tát mình hãy nguyện như vầy. Con nay có đủ hết tứ chi để làm thành 5 vốc. Con xin lạy Bậc Vô thượng trí, Bậc Chiến thắng phiền não, Bậc Từ Bi Vi Diệu giùm những loài súc sanh vì chúng không có trí tuệ để nhận biết chư Bụt, những loài ngạ quỷ vì họ không có giây phút nào ngơi sự đói khát để nhận biết chư Bụt, và những loài Địa ngục vì ngoài những đau khổ, nóng rát, kinh hoàng họ không có không gian nào để nhớ nghĩ đến Bụt. Xin lạy thay họ, và nguyện cho họ được mát mẻ, soi sáng và đủ đầy. Nếu thực tập như vậy đến lúc nào đó, mình sẽ không còn thấy mình và Bụt là 2 thực thể riêng biệt nữa. Mình ở trong tim Bụt, và Bụt ở trong tim mình. Không còn những đối tượng nữa mà chỉ còn lại lòng bi mẫn bao phủ khắp mười phương cõi đất này. Như thế là mình sống trọn vẹn trong từng động tác lễ lạy, mình sống và thưởng thức Tịnh Độ hiện tiền bằng tâm Từ Bi của Bồ tát Lắng Nghe, bằng nguyện lực oai hùng của Ngài Địa Tạng và sự tỉnh thức an nhiên của Mười Phương Chư Bụt.

Mỗi lần, mình ngắm nhìn Bụt, hay Bồ tát mình đừng xem đó là người có thể ban phước lành, người có thể cứu độ mà là những huynh trưởng, những tiền bối để mình học hỏi, noi gương và hoà điệu cùng các Ngài với tâm thành kính. Đó là mình ngắm Bụt, hiểu Bụt và nhìn Bụt với con mắt của trí tuệ, yêu thương chứ không còn hễ nhìn thấy Bụt là nghĩ đến tiền tài, danh vọng, vật chất nữa. Mình đã khoát lên Bụt những lớp màn của sự huyền bí, của cầu tài lộc từ rất lâu rồi, hôm nay chính tay mình sẽ gỡ những rèm che ấy để thấy Bụt tinh tuyền đến nhường nào. Mình gọi Phật là Bụt vì nghe có vẻ thân thương lắm ! Thấy tựa hồ như mình là đứa con nhỏ gọi cha ơi, mẹ ơi ! Từ Phật để dành cho những buổi lễ trịnh trọng và trang nghiêm khi ấy vị Thầy trở thành người chứng minh, và được khoát chiếc áo của sự oai nghiêm. Còn từ Bụt, mình dùng để tâm sự, để sẻ chia và thủ thỉ. Giống như ngày xưa, bên đạo Kitô, các môn đồ của Chúa Jesus gọi Ngài là Thầy… Lạy Thầy… nghe thương lắm ! Nó phá đi giới hạn, phá đi những rào cản của sự nghiêm trang đôi khi không cần thiết. Các vị đến giáo hoá nơi cõi thương đau này, đều muốn lắng nghe đau thương để ủi an chứ đâu cần nghe những lời tán dương sợ sệt. Chúa sẽ vui khi mình gọi Thầy ơi ! Phật sẽ vui khi mình gọi Bụt ơi… con kể Bụt nghe, con hứa với Bụt ! Bồ tát sẽ cười thật tươi khi mình gọi Ngài là Mẹ ơi ! Mẹ Quan Âm ơi… cho con phụ mẹ một tay nhé, Mẹ tần tảo sớm hôm nhiều rồi…  giống hệt như đứa con nhỏ nói với mẹ rằng :” Mẹ ơi, hôm nay con vào bếp với mẹ nha ! “… có người mẹ nào nỡ lòng từ chối lời đề nghị dễ thương như vậy ?

Đây là một phương pháp rất hay để đạt đến một sự chứng ngộ khó tìm được. Người chuyên môn gọi là TÂM ĐỒNG TÂM CHƯ PHẬT, còn nếu những đứa con trong nhà khi hiểu, thông cảm và chia sẻ với Cha mẹ thì gọi là con Ngoan. Sự đồng tâm ấy không có gì khó tìm, nếu mình biết cởi bỏ lòng ham thích huyền bí, phép lạ, và những điều khó hiểu. Mình không cần phải ngồi thiền, niệm Phật, trì chú hằng giờ liền để đạt tới cảnh giới này. Chỉ cần ngồi thật vững, thật thảnh thơi, trải tâm từ ra mênh mông với hết thảy mọi loài, rồi thủ thỉ nhỏ với Bụt… Bụt ơi, xin cho con được dự phần vào hạnh nguyện của Bụt… Bụt Ánh Sáng ơi, xin cho con cùng Bụt thiết lập Tịnh Độ…

Mỗi ngày lễ Tết , cả gia đình quây quần bên nhau, cùng nhau cố gắng giữ chánh niệm, nói lời ái ngữ vì ai cũng mong năm mới sẽ có nhiều niềm vui, hạnh phúc. Ngay lúc đó, gia đình trở thành Tịnh độ, để mọi người biết tu tập ( tức là từ bi và tỉnh thức ) tụ hội về, đồng hướng về một mục đích chung là Giác Ngộ. Tịnh Độ không nằm ở phương Tây xa xăm, Tịnh độ có khả năng được thiết lập tại đây nơi những người dễ thương hội tụ. Trong đạo Kitô, Thầy Jesus nói rất hay, rất có hương vị của Tịnh Độ : Hễ ở đâu có từ hai người trở lên cầu nguyện vì danh Thầy, thì Thầy sẽ ở giữa những người đó !

Chỉ cần thân nhẹ, tâm an, miệng mỉm cười và cùng hỗ trợ nhau tu tập thì ấy là Tịnh độ, còn ở Kitô giáo là mời được Thầy Jesus về hiện diện nơi buổi cầu nguyện. Đó là phép màu có thật giữa thế gian.

Tịnh Độ có được, khi mỗi người nơi cõi giới ấy thành thục về pháp Tuỳ Duyên, để tha thứ cho nhau, hỗ trợ nhau tu tập. Mình không thấy việc tôi quan trọng hơn việc anh, mình không thấy tôi gồng gánh cõi này nhiều hơn anh, mình lại càng không thể thấy rằng vì mình tu giỏi, được gần gũi chư Phật mà tỏ ra ngạo mạn. Hay tệ hơn nữa là tôi ôm ấp nhiều nỗi khổ niềm đau hơn anh nên anh phải hiểu tôi chứ ! Sẽ không ai hiểu mình, nếu mình không tuỳ duyên mà hiểu người. Bụt Di Đà hiểu điều đó rất sâu sắc, nên Bụt hoá thành các loài chim quý ngày đêm hót vang. Những tiếng hót ấy là bài giảng pháp. Bụt hoá thành gió xao động hàng cây. Tiếng xào xạc của lá trở thành bài giảng pháp. Từ Nhất phẩm đến Cửu phẩm sen đều hiểu theo cách riêng. Bài pháp không dành riêng cho bất cứ phẩm nào mà thực sự lại dành riêng theo một cách đặc biệt. Chỉ cần hiểu như vậy về Bụt Di Đà, mình sẽ hiểu người đứng đầu Tịnh Độ phải có một tâm từ bi, và trí tuệ rộng lớn đủ hiểu tâm tánh của chúng sanh như trong lòng bàn tay. Và ý tứ đến mức sợ chúng sanh phát tâm phân biệt lớn nhỏ, nặng nhẹ mà phải chọn cách giảng pháp vi diệu như vậy.

Học ở Bụt Di Đà, mình sẽ thấy tình thương mình đưa ra hơi vô tư đôi khi trở thành sự kiêu mạn của người này, và sự tủi thân của người kia nếu như mình ở cương vị của một vị Thầy, một người lớn. Thì với địa vị càng lớn, tình thương và cách thể hiện tình thương càng phải có chánh niệm, tỉnh giác. Tình thương gây ra đau khổ, và ngã mạn là tình thương của Thế gian, đó không phải là từ bi mà chỉ là những luyến ái đời thường.

Vậy mình có thấy rằng nơi này, ngây bây giờ có thể xây dựng được một Tịnh Độ chỉ cần có sự tỉnh thức, từ bi và đoàn kết. Chỉ nhiêu đó là đủ cho một Tịnh Độ hình thành giữa Ta Bà rồi. Mình không nên xem Ta Bà là một danh từ không đẹp, nó có thể là uế trược nhưng nó là nền tảng của tất cả sự chứng đắc, là pháp của tất cả các pháp thành tựu giác ngộ. Cho nên, Ta Bà là một mảnh đất cần được chăm sóc, chuyển hoá và bồi dưỡng. Đừng phụ lòng Đất Mẹ này, khi mỗi ngày ta phải vay của đất hơi thở, ly nước,lá rau, miếng đậu phụ, mà lại thấy Đất Mẹ xấu xí, và mơ về một cõi đất ở phương Tây. Nếu ta không có khả năng trang hoàng cõi này cho tốt đẹp, thì ở cõi khác ta vẫn sẽ sống không an ổn vì gốc ta không an trụ vững chãi.

Niệm Bụt Ánh Sáng, ta phải thấy được Bụt đang ở trong ta, và đang cùng ta niệm. Từ niệm rất hay, không phải là kêu tên. Pháp môn Niệm Bụt được gọi là Tịnh Độ tông, Độ có thể hiểu là cứu thoát, giải thoát, Tịnh là thanh tịnh. Vậy tức là một pháp môn dùng sự thanh tịnh mà giải thoát chúng sanh. Do vậy, trước phải làm sao thanh tịnh tâm và thân này. Hãy thở với Bụt, hãy đi đứng nằm ngồi với Bụt. Để thấy Bụt là năng lượng rất lành, rất mát mẻ và sâu sắc. Bồ Tát Lắng Nghe dạy rằng khi niệm Bụt miên mật và đạt được thành tựu ta sẽ có khả năng ấn ngón chân cái xuống đất và cõi Ta Bà trở thành Tịnh Độ trang nghiêm. Đó không phải là khả năng của riêng vị Bồ tát ấy, mà cũng là của ta, của tất cả hữu tình này nếu chúng ta biết gọi : Bụt Ánh Sáng ơi ! Con mời Bụt về nơi đây cho con được phép ngồi thở với Bụt và Bụt cùng con niệm danh hiệu của Bụt nha !, hay giữa mọi người ta biết cách kiến tạo Tịnh Độ trong tỉnh thức trên nền tảng của pháp Tuỳ duyên.

Ta có thể chọn một phút giây nào đó, thật yên tĩnh và bình an, và tập thủ thỉ tâm sự với Bụt, Bụt ơi con không biết cách đi, cách đứng cho vững chãi và thảnh thơi. Bụt dạy con, và đi cùng con nhé ! Bụt sẽ vui lòng lắm. Không phải cứ ở chùa, ở Tịnh Độ là chắc chắn ta sẽ bước chân có tỉnh thức. Tỉnh thức nằm ở trong tim ta. Mỗi bước chân chạm xuống mặt đất là một lần ta phát khởi hạnh phúc. Vì ta có đôi chân này để bước đi, vậy xin dùng đôi chân này để mang đến lợi lạc cho tha nhân, cho hữu tình. Đi tỉnh thức không phải là đi cho thật chậm, mà càng không phải là đi nhanh. Mà đi phải có oai lực, và kiểm soát được đôi chân này, đôi tay này. Có những đứa trẻ bị bại liệt, chúng không có đôi chân để đi trên đất nhưng chúng vẫn là những thành viên của cõi Bụt, vì chúng đến đó bằng Tâm vươn lên khỏi nghịch cảnh như đoá sen vượt thoát bùn nhơ. Trong khi ta có đôi chân là có thêm một phương tiện nữa để vào cõi của Bụt Ánh Sáng ngay khi ta còn hiện diện ở Ta Bà này. Vì đường xá nơi cõi ấy toàn là pha lê, được trang hoàng bảy loại báu dát vàng bạc nên bước chân ta sẽ phát khởi được chánh niệm. Nếu ngay thời điểm này, ta không có chánh niệm trong từng bước đi, thì khi về cõi ấy ta sẽ luýnh quýnh, ngượng ngùng biết chừng nào ? Khi ở chùa, ở cõi Cực Lạc, chắc chắn cũng sẽ có những vị Thầy, vị Bụt giao cho ta công việc. Mình gọi là Phật sự. Phật sự là làm công việc cho Phật. Vậy mình không thể làm công việc ấy với cái tâm, cái ý hệt như làm thế sự được. Không thể để chút lửa sân, chút kiêu mạn vào từng động tác nhỏ. Phải ý thức, bình đẳng, và từ tâm ấy mới là ý nghĩa thật sự của Phật sự. Không phải làm vì công việc, mà làm vì lợi ích của hữu tình, không phải làm vì bản ngã mà làm vì Bồ đề tâm của mình và tha nhân, không phải làm vì ông Bụt ngồi trên điện thờ mà làm vì hàng ngàn, hàng vạn vị Bụt đang ẩn tàng trong mỗi người xung quanh. Nếu làm với tâm như vậy, ta sẽ thấy việc nào cũng vừa sức, việc nào cũng sẽ thành công, việc nào cũng đẹp lòng chư Bụt mười phương.

Danh hiệu Bụt không phải chỉ là tên gọi đơn thuần. Mỗi danh hiệu gắn liền với nguyện lực sâu dầy của vị Bụt ấy. Cho nên khi ta niệm Nam Mô A Di Đà Phật thì ta phải hiểu đó là tập hợp của nhiều yếu tố mà điển hình là trí tuệ, từ bi, an lạc… và ta cho chúng mặc nhiên theo hơi thở này ngấm vào trong từng tế bào của ta.

 Khi ta niệm Bụt và bước đi trong chánh niệm thì ở cõi Cực Lạc, ta đã có mặt thông qua hình ảnh của đoá hoa sen. Tức là ta đã góp phần làm đẹp cho Tịnh Độ rồi…

Namo Avalokitesvara

Namo Shantideva

Nguyện những điều con viết ra trong Chánh niệm đều cúng dường Như Lai, và vì lợi ích của hữu tình.

NỤ CƯỜI GIỮA PHỐ.

Đêm nay thành phố lạnh quá … người ta vì lạnh mà đổ xô ra đường, cái lạnh nối anh và em xích lại gần nhau và bàn tay tìm nhau để nắm chặt … hơi ấm truyền cho nhau giữa cái se lạnh của phố thị … bình yên như một bông tuyết.

… bên góc đường ở ngã tư Lý Thường Kiệt và Trần Hưng Đạo, có một người ngồi giữa phố đêm. Tôi gặp anh không một lý do nào cả, tôi đi học ngang qua nơi anh ngồi, tôi ghé lại, mỉm cười, rồi miệt mài với con chử và tương lai. Anh vẫn ngồi đấy, bụi khói lơ lững giữa đời. Có đôi lần anh đi ngang nhà tôi, từng bước chầm chậm giữa phố trưa nắng như lửa đốt, thân hình gầy gò và quần ngắn cũn cỡn, chiếc áo sơ mi bạc màu. Anh nhìn vào nhà tôi, lúc ấy tôi đang trông quán giúp Dì, tôi nhìn anh và tôi cười với anh, anh trả cho tôi một nụ cười tinh tuyền nhất trong những nụ cười tôi đã từng nhận được từ những người dưng … mối quan hệ của chúng tôi chỉ có thế, chỉ có những nụ cười, cúi xuống cười và đi … chỉ đơn giản là thế, anh trao tôi nụ cười tinh tuyền và tôi trao anh nụ cười của tất cả yêu thương vào những trưa hè đầy nắng, anh bước thấp bước cao trên phố trưa êm đềm … một mình, một dáng đi lẻ loi và cô độc. Tôi chạy vào nhà, lấy vội chiếc nón ngày trước đi du lịch hay đội, đến bên anh … giữa cái nắng trưa gay gắt, đội nó lên đầu anh, những sợi tóc lần đầu tiên tôi nhìn kỹ, lơ thơ và trơ trọi … anh nhìn tôi cười thật tươi, đôi mắt to tròn thường ngày, nheo lại vì nụ cười ấy, anh cười bằng tất cả những cơ mặt và lấy tay sờ sờ vào chiếc nón trên đầu, môi anh mấp máy nói một điều gì đó không rõ, tôi không quan tâm … chỉ biết nhìn anh cười và tự dưng tôi cũng cười theo … cười bình dị, cười như trẻ thơ … ngày hôm ấy tôi đã đến tận cùng của nụ cười, bình yên và hạnh phúc.

Có đôi lần giữa đời, tôi đã cười, cười vì thỏa hiệp, cười vì đau đớn, cười để thôi không khóc mướt vì những đau khổ. Xa xa nụ cười trưa hôm ấy là những tiếng cười về đêm của những quán bar đầy nhạc và đầy những hoan lạc, những niềm vui trần thế, đám thanh niên trao cho nhau những nụ cười, cười khi giải tỏa tạm bợ những nỗi khổ niềm đau, cười khi cha mẹ thấp thỏm ngồi nhà ngóng trông con, cười khi ngoài kia những người tàn tật chắt chiu 2,000 dồng tiền xu để dành cho tương lai và cười khi trong nhà lồng chợ, bác lao công vẫn miệt mài với từng nhát chổi, mỗi động tác là một mơ ước về nhỏ con gái cuối năm nay sẽ vào đại học … nụ cười trong hoan lạc có lẽ là nụ cười mà tôi sợ nhất, chúng vô cảm và lạnh lẽo đến ghê người.

Và xa hơn tí nữa, là nụ cười của cô gái ngày mai về nhà chồng nơi xứ lạ. Nàng ôm ấp mộng ước không như những bạn bè đồng trang lứa ngày vu quy, không mong một mái gia đình hạnh phúc, những đứa con bụ bẫm, chỉ mong mỏi ngày nào làm ăn có tiền, gửi về cho cha mẹ xây lại mái nhà tranh dột nát, cho thằng em cái áo trắng lành lặn đi học, cho nhỏ út một con gấu bông đẹp như trong mơ … ngày mai, trong lễ vu quy vội vàng ấy, người ta thấy hai kẻ một già, một trẻ đi cùng nhau, chỉ mới là ngày đầu tiên họ gặp, cũng chính là ngày họ có những mong ước rẽ đôi … sẽ về đâu những nụ cười xa vời ấy, vô vọng lắm phải không ?

Và khuya xuống, tôi hay ngắm phố đêm, vắng vẻ và lạnh lẽo, tôi bắt gặp cái cười của những người bán hoa, cái cười gượng gạo và lạnh tanh, những lớp phấn son rẻ tiền trên gương mặt ấy nhăn nhúm nhó, nứt toác. Có đôi lần tôi hay nghĩ về những nụ cười ấy, tại sao họ lại cười khi đời khinh miệt họ ? và rồi giữa đêm, tôi thấy chị về lại con hẻm ấy, mệt mỏi và khô quắt, chị đốt vài tờ giấy, thả xuống đất, bước qua bước lại, vài kẻ “đồng nghiệp” từ xa hỏi vọng lại : - “xả xui hả mậy?” … chị cười … và một tràng dài những lời chửi… đêm hôm ấy tôi hiểu hơn về nụ cười mang tính thỏa hiệp.

Một hôm nào đó, gần ngày tôi vào học Đại học và cũng là lúc bạn tôi mất trong một tai nạn giao thông khốc liệt … đó có lẽ là tin chấn động trong giới học sinh trường tôi dạo ấy. Khi tôi đến thắp cho bạn nén hương, tôi bắt gặp mẹ bạn nằm trên ghế salon, lăn lộn tức tưởi  với những cảm xúc dâng trào. Tôi đến bên cạnh, vội nói vài câu an ủi dư thừa : - “ Cô ơi, ráng khỏe lại, ráng nén đau thương lại, con nghĩ rằng bạn con thấy cô như thế bạn sẽ buồn lắm !” … có lẽ đó là những câu nói lố bịch nhất mà tôi từng thả ra vào lúc đau buồn nhất. Mẹ bạn nhìn tôi cười, cười nhạt nhòa với những hàng nước mắt cứ chảy, rả rích như trận mưa ban chiều, khi tôi đón xe đò về quê viếng bạn lần cuối … Cười và khóc hiện rõ trên khuôn mặt người phụ nữ ấy, tóc tai bươm ra, dính đầy mặt mũi, nước mắt cứ lăn dài theo những tràng cười, cô nhìn tôi … cười vào sự ngây thơ đến tội nghiệp ấy, tôi vội vàng chào cô và đi khỏi, không dám quay lại nhìn bạn lần cuối, sợ ánh mắt buồn tênh trên tấm hình tưởng niệm ngày ấy sẽ ám ảnh lấy tôi trên suốt những ngày dài ở Đại học … Tối hôm đó về nhà, không nuốt nổi bữa cơm chiều, trong đầu tôi chỉ toàn là hình ảnh của người mẹ mất con, khóc nấc  và cười trong đau thương, đêm đó, tôi chợt vỡ ra một điều, khi nước mắt không đủ truyền tải một thông điệp đau khổ, thì đau khổ sẽ lan dần ra nụ cười và nụ cười cũng là nước mắt, cũng đượm hương vị của đớn đau … tôi chợt giật mình tự hỏi giữa muôn vàn nhân loại đang cười và đang khóc này đây, ai là đau khổ thật và ai là hạnh phúc thật ? hay chỉ là chạy theo một vòng cung mênh mông của cảm xúc và niệm khởi … Khi đi đến tận cùng của đau khổ, ai đó sẽ bắt gặp hạnh phúc, để rồi nhận thấy nỗi buồn cũng đáng được trọng vọng như niềm vui. Đêm ấy tôi không ngủ, miên man với những  suy nghĩ viễn vong, những lý thuyết cao vời trước tuổi … tôi tự hỏi giờ này bạn đang cười hay đang khóc … có người bảo tôi chết sẽ được thanh thản, vì đời sống này đầy rẫy những khổ đau; lại có người bảo tôi chết khi không biết mình sẽ về đâu là khổ, là bất hạnh … tôi rùng mình, nghĩ về bạn, bạn sẽ về đâu ? lý thuyết nào sẽ đúng ? làm sao để biết mình đi về đâu ? tại sao chết đi rũ bỏ hết trách nhiệm mà lại khổ đau ? … những câu hỏi cứ tràn về, đầy ứ trong đầu … tôi chìm dần vào giấc ngủ. Sâu thẳm trong những cơn mộng mị mờ ảo, tôi thấy một đóm sáng, nhỏ bé nhưng mạnh  mẽ, tôi quờ quạng vén những mộng mị sang một bên và lao về phía đó … tôi gặp anh, gặp lại nụ cười giữa trưa nắng oi ả anh tặng cho tôi, trắng ngần và tinh khiết.

Tôi rất sợ vào những shop thời trang, sợ đứng gần những con manơcanh, đó là cái bệnh kỳ lạ nhất của tôi, mặc dù nhà tôi bán shop quần áo, tôi sợ nhìn những gương mặt muôn đời vẫn thế, sợ nhìn những hình nộm hay đúng hơn là sợ sự vô cảm của những nụ cười … và rồi một hôm giữa dòng đời, tôi bắt gặp trăm ngàn những gương mặt manơcanh ấy, chúng cười một cách bất biến, chúng nhìn tôi bằng ánh nhìn bất biến, tôi sợ hãi xô chúng ra chạy thật xa và chạy trốn … nhưng chung quanh tôi đầy rẫy những con manơcanh như thế, những mái tóc giả, những nụ cười giả, những ánh mắt giả, những cơ thể giả … và tôi giật mình sờ lại chính cơ thể tôi, cũng cứng ngắt, cũng khô ráo và trên môi tôi cũng là một nụ cười như thế, vô hồn và máy móc … tôi ngã quỵ hay đúng hơn là linh hồn tôi ngã xuống và xác tôi vẫn đứng vững vì chúng được làm từ chất liệu nào đó giả dối, tạm bợ … khi nhìn ra xung quanh, trời ạh, một biển manơcanh đầy rẫy, mênh mông những nụ cười ma quái … hồn tôi lại lòm còm bò dậy và tôi đã chấp nhận những nụ cười ấy, ánh mắt ấy là của tôi … và tôi mặc những thứ giả tạo ấy lên chính tôi, đi lại sống cùng những manơcanh … lạnh lẽo và u ám.

Gần hai tháng nay, mỗi khi đi học trên thành phố về, tôi không thấy anh nơi ngã tư gần nhà, có lẽ anh bệnh … tôi có gửi mẹ gói đồ tôi mua tặng anh nhân dịp Noel, mẹ bảo, mẹ không gặp anh mỗi sáng và hình như anh không ra ngã tư nữa … tôi điếng người, biết bao nhiêu suy nghĩ đổ dồn đến, vồ vập lấy tôi, anh không chịu nổi những cơn mưa mùa trước, hay vì không chịu nổi những nụ cười manơcanh … tôi lặng lẽ đi giữa phố lạ, vô hồn và chỉ nghĩ về nụ cười anh tặng tôi trưa hôm ấy … nụ cười với đôi mắt nheo lại vì vui, nụ cười với cái môi mấp máy nói lời cảm ơn, nụ cười với cả tâm hồn không chút vẩn đục v.v… tôi để mặc tâm trí tôi miên man như thế trên chuyến xe bus đến trường và cả trên những đoạn đường vắng tanh của khu công viên phần mềm Quang Trung. Tôi đang sợ mất đi một nụ cười bạn ạh ? Sợ lắm, vì ngoài những người thân của tôi ra, chưa ai trao cho tôi nụ cười trong sạch và tuyệt vời đến thế như thế cả … chúng được trả giá bằng tình yêu, bằng cảm xúc, bằng xác thịt và giúp đỡ chân thành của tôi ? … Chưa lần nào tôi nhận được nụ cười của người dưng lại trong sạch và tuyệt vời đến thế. Tôi viết entry này sáng thứ năm, khi đang ngồi nghe lại bài Sắc màu của Trần Tiến … và dạt dào những nỗi nhớ “ nhớ ra mình một mình”, “nhớ ra mình đã ở đâu đây” … Tôi đã từng ở nơi đây và lại về đây vì Vô minh và muôn vàn những nợ nần trần thế, có lẽ kiếp sau nữa, tôi vẫn sẽ trở về nơi này, để ngồi cho cảm xúc của chính tôi chảy tràn ra hòa quyện vào những mãnh đời bất hạnh, để cùng dìu nhau đi lên, tôi lại một lần nữa sẽ lọt thỏm giữa muôn vàn những nụ cười giả và cố gieo những nụ cười thật giữa đời giống như nụ cười của anh …

Anh là người khuyết tật ngồi bệt ở ngã tư gần nhà tôi, anh ngồi đó đợi lòng hảo tâm của người đời, mỗi ngày đi học, tôi ghé anh đưa tay lục túi lấy 2,000 đồng gấp gọn lại, nhét vào kẻ giữa những ngón chân của anh vì tay anh không lành lặn, không cầm được vật dụng, mẹ bảo có thể lúc nhỏ anh bị co giật … dáng đi quằn quại và đáng thương, giữa những trưa hè và thân hình dị dạng giữa phố đông người mỗi sáng tinh sương … trưa hôm ấy, tôi đứng thật lâu nhìn theo bóng anh in xuống mặt đường cháy nắng, chiếc bóng cũng như người, cũng cong quẹo dị hình … nhưng bạn ạh, tôi đã tìm được cho mình một lẽ sống, một chiếc neo giữa một buổi trưa như thế … bình dị lắm phải không ? Tôi nợ anh một lời hỏi thăm, nợ mấy cái quần short tôi định sẽ mua tặng anh, nợ một lần tôi sẽ lần theo dáng anh về tận nhà, để hôm sau tôi mang gạo đến … tôi đã dự định nhiều lắm, từ nụ cười anh tặng tôi, vậy mà …

Tôi hy vọng anh đã có người thân và người thân không cho anh ra đường ngồi đợi lòng hảo tâm nữa, người thân sẽ chăm sóc và thương yêu anh … tôi đã nghĩ về những điều xấu hơn, anh bỏ tôi, bỏ cái ngã tư đường đầy gió bụi và đầy manơcanh ấy mà đi … tôi nghĩ về anh, nghĩ về nhỏ bạn, nghĩ về nơi tôi sẽ về sau khi tôi nhắm được đôi mắt manơcanh của chính tôi lại và trên môi tôi thôi phải bạnh ra vì nụ cười giả dối … tôi nghĩ về ngày cuối cùng tôi nhắm mắt, nụ cười giữa trưa sẽ giúp tôi bình an khi tứ đại bắt đầu tan rã … ai đó bảo với tôi cười và khóc là vô thường, nhưng tôi tin nụ cười và giọt nước mắt phát xuất từ an lạc và từ bi sẽ tồn tại, sẽ thường hằng và hiện hữu …

Tôi còn chưa nắm tay anh một lần nào, chưa mua cho anh được hộp sữa, chưa dìu anh về nhà khi dáng anh cứ thấp thỏm, nhấp nhô giữa phố trưa nắng như thiêu đốt …anh ạh, mong rằng trưa Noel này, tôi lại được thấy anh, thấy nụ cười ấy, nụ cười từ một người khuyết tật, miệng không răng và môi bị lệch … nhưng anh biết không ? ngay cả những người đẹp tuyệt vời giữa phố manơcanh này, vẫn thua anh một nụ cười … vì rằng, “ Hãy như con trẻ nếu các người muốn được vào nước Trời” …anh là con trẻ ấy của một nước Trời xa xăm …

Cao Hồng Ân

MỘT CHÚT ƠN ĐỜI

Đêm vắng, thuyền trôi

Đường về Bảo sở xa ngai ngái

Một hoá thành, huyễn hoặc

Thoáng bình yên…

Ngọc châu giữ đó, không quen biết

Tìm mãi bao giờ, tìm mãi đâu ?

Mùa mưa bắt đầu. Giữa phố lạ, đôi khi ta thèm khát một góc quê nhà. Có tiếng ếch kêu, có tiếng dế gáy… và hơn thế nữa, phóng tầm mắt ra xa thật xa là đồng lúa, mênh mang kì ảo trong màn mưa trắng đục.

Giữa phố lạ, ta bắt đầu quen với nhạc Trịnh. Những biến tấu của ngôn từ. Có người bảo Trịnh viết tình ca, có người cãi rằng ông viết Đạo ca. Giữa bộn bề những cô đơn, giữa tiếng mưa, giữa quá khứ mịt mù và tương lai xa ngai ngái… ta chợt nhận ra rằng, ông đangchép lại Tâm ca của chính ông, và của cả thế gian này.

Tâm ca không phải là những triết lý dày đặc ngàn ngàn trang giấy. Tâm ca càng không phải những lý luận là rối óc người đọc ở lần đầu tiên. Tâm ca không làm người nghe chết ngộp giữa vô vàn những thăng hoa cảm xúc… Tâm ca là khúc ca được viết ngay trong hiện tại. Có lẽ khi ông sáng tác, ông đã ngồi trong đêm, hay nơi quán café nhỏ ở góc phố. Nhưng ta dám chắc chắn rằng ông viết nhạc khi đương ngồi thật thảnh thơi trong cõi yên bình của thực tại. Và Tâm ca đã vang lên như “chút ơn” “cho đời”. Bình yên đến mà không cần phải gọi mời.

“Hôm chợt thấy em đi về bên kia phố

Trong lòng bỗng vui như đời rất lạ”

Ai đó bảo rằng Trịnh tương tư một bóng hồng để rồi viết nên bài hát ấy. Nhưng hình ảnh “em” ấy sao mà nhạt quá, chỉ vài đường nét thôi. Môi hồng, tóc trầm, vai thơm. Cuộc sống là một chuỗi dài, rất dài những con đường được hoạch định phải có mục đích. Và khi nghe một khúc Tâm ca, xin ta đừng vội gắn vào đó một hình ảnh cụ thể. Ta đi tìm Bống của Trịnh, ta đi tìm Diễm của Trịnh. Và có thể tìm ra. Nhưng đến với chút ơn đời này, ta lúng túng quá. Sao mà tìm không ra nhỉ ? Hình ảnh đưa ra mơ hồ quá, nhưng với sự suy tôn của đoản Tâm ca, hình ảnh ấy đẹp lên như một phép màu. Ta hay cần có một cây thước để đo. Đo chiều dài, đo sự sáng, và cuối cùng là đo cái đẹp. Nhưng cái đẹp ở bài hát này, không phải là cái đẹp cụ thể, hữu hình. Nó như có đó, mà cũng như không. Chính nhờ cái đẹp ấy… những vùng đất lạ, những hoá thân của Trịnh bắt đầu được mở ra. Thật nhẹ nhàng giữa đôi bờ, có và không…

“Tôi tìm thấy tôi theo từng gót xa
Làm lời lá bay trên đường đi
Tôi tìm thấy tôi như giọt nắng kia
Làm hồng chút môi cho em nhờ

Môi thiên đường hót chim khuyên
Ôi tóc trầm ướp vai thơm
Ta nghe đời rất mênh mông
Trong chân người bước chậm chậm.”

Trịnh tan vào giọt nắng, tan vào từng gót chân của “em” bước trên hè phố vắng. Ông thấy trong giọt nắng cũng có sự hiện hữu của ông. Và chính sự hiện hữu tuyệt diệu ấy, đã làm cho vẻ đẹp thêm phần mềm mại và dịu dàng. Trịnh trở thành cái đẹp ấy, và cái đẹp ấy trở thành ông. Trịnh không mất đi, vì ông là giọt nắng, là những gót chân vui tung tăng trên hè phố. Chỉ khi nào giọt nắng không hoà mình vào cái đẹp, những gót chân không làm vang lên những lời hát ca bất tận thì khi ấy Trịnh mới thật sự không còn nữa. Và lúc ấy cái đẹp cũng không còn.

Và khi người nhạc sĩ chép Tâm ca ấy, thấy rõ được cái đẹp, từ những âm thanh thiên đường, tóc trầm và vai thơm… trên đôi môi những tiếng hát trong vắt, ngọt ngào của chú chim khuyên được tung bay giữa phố lạ. Khi nào, ta nghe được tiếng chim hót và cảm thấy rằng sao âm thanh ấy tựa hồ như thanh âm từ thiên đường vọng đến thì lúc ấy ta đa4 ở nơi của Trịnh đang đứng hồi viết bài hát này. Nghe chim hót. Mấy mươi năm nay ta nghe mải rồi. Khi ta chạy như bay đến sở làm, trên cao chim vẫn hót. Khi ta lo sầu giữa bệnh viện vì một một kết quả xét nghiệm không tốt, trên cao chim vẫn hót. Khi ta đứng ngồi không yên với bộn bề cuộc sống, thì chim vẫn hót trên cao. Ta chỉ nghe đó là tiếng chim, tiếng của một loài vật nào đó. Chưa bao giờ, ta thử dừng chính ta tại. Những giận hờn, lo toan, tham muốn của ta ngăn ta không tiếp xúc được với tiếng chim hót, ngăn ta không thấy bóng dáng mà ta “chợt thấy đi về bên kia phố” là biểu hiện của cái đẹp bất sinh bất diệt. Ta hay so sánh con chim này hót luyến không hay, bóng hồng này không đẹp bằng những cô đào, người mẫu. Cuộc sống đã cung cấp cho ta quá nhiều những thước đo. Hãy đến với hạnh phúc, mà không cân đong đo đếm, không đem hạnh phúc bỏ và khuông mẫu. ta sẽ nghe được như Trịnh. Chỉ một tiếng chim thôi, mà cà cõi Thiên đường đã hé mở. “em “ đến để làm thay đổi đời tôi, mang tôi ra từ một nỗi buồn thân phận nhỏ bé. Hoá ra cõi đất này là thiên đường, hoá ra cõi đất này đẹp như vậy mà sao ta không nhận ra. Ta cứ ngày đêm ôm ấp rằng… “trên từng vành nôi là từng nấm mồ. Sớm mai này lại khóc thiên thu”. “em” đến để chỉ cho tôi rằng, trong tôi không chỉ có mầm của sự chết, tôi còn có hạt giống của sự trường tồn. Vì em nhắc tôi rằng tôi có mặt trong tất cả. Tôi là mọi thứ, và mọi thứ là tôi. Những suy nghĩ, chán chê về sự mong manh đời người “tin buồn từ ngày mẹ cho mang nặng kiếp người” đã hết. Nhờ “em” cả đấy “em” có biết không ? Chỉ một lần ta tiếp xúc với hiện tại, ta sẽ thấy hiện tại đẹp đến vô ngần. Vậy mà ta đâu hay đâu biết. Ta mải chạy, chứ đâu có  “bước chầm chậm” như vầy.

Trịnh nói với ta rằng chỉ cần bạn đi với tôi, đi thật chậm, thật chậm. Bỏ hết những thước đo, định kiến, nỗi khổ niềm đau, dự án, hoạch định xuống đó. Bước cùng tôi để ngắm nắng, hít thở khí trời, nghe chim hót là bạn sẽ thấy “em”_hiện tại đẹp như thế nào, đẹp đến mức tôi không biết viết ra sao. Chỉ dám lấy những tinh tuý của thiên nhiên mà so sánh, hương trầm, màu nắng, tiếng chim. Bạn sẽ vỡ oà ra sao mà “ đời mênh mông” đến thế, rộng rãi và tràn đầy hạnh phúc đến lạ kỳ. Sao không còn là nơi ôm ấp đầy những đau khổ của phận người. Đời rộng quá, mênh mông quá những cái đẹp trường tồn. Vậy thì sao ta phải vội vàng ?

“Còn trời đất nhưng chẳng còn tôi mãi

Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời”

( Xuân Diệu)

Trịnh đang vỗ vai Xuân Diệu và nói thật nhẹ nhàng rằng, anh ơi, ta còn mãi đây. Ta chắc chắn sẽ không mất đi, nếu ta biết tiếp xúc với hiện tại màu nhiệm này. Nếu ta biết bước đi chầm chậm. Đừng vội vàng nữa, sóng và nước chẳng phải là hai. Sóng thể dạo chơi rồi tan vỡ vô thường, nhưng biển thì muôn đời vẫn thế, vẫn là biển của ngàn thu.

Độ trước, tôi miệt mài đau khổ về con sóng bao nhiêu, thì hôm nay tôi hạnh phúc bấy nhiêu vì tôi đã tìm thấy được đại dương rồi !

“Hãy còn bước đi cho bình minh lên sớm
Cho đời chút ơn biết tà áo nọ
Em là phấn thơm cho rừng chút hương
Làm lời hát ca cho trần gian”

Đã bao lần ta gục ngã ? Trịnh gọi ta, hãy đứng dậy nào, hãy bước đi. Chỉ cần một tà áo bay là đã đủ làm “ơn” cho cuộc sống này rồi. Chỉ cần sự sống được thể hiện mềm mại qua tà áo bay trong gió lộng là đủ mang lại bình minh. Vậy thì cuộc sống này cần được duy trì bởi những điều tưởng chừng như bé nhỏ đến vô vàn. Một bước chân kéo dậy cả mặt trời, một tà áo giản đơn cũng đủ làm nhân loại mang ơn. Bởi vì em ạ, em không hề bé nhỏ, vô ích. Trong em là tất cả cuộc sống này, và ngược lại. Em có thể là người ngày hôm nay vừa được nhận tin mình mang bệnh ung thư, có thể là người thất bại nặng nề trong cuộc sống, có thể là một đứa trẻ khuyết tật bẩm sinh, có thể là kẻ mang tất cả những bất hạnh của đời này. Nhưng em ơi, chỉ cần em gật đầu đồng ý cho sự sống hiện diện nơi em. Dù là phần bé lắm, nhỏ lắm. Nhưng đó vẫn là cách em mang lại cho cuộc sống này những món quà quý giá nhất.

 Trong khu rừng có muôn vạn mùi hương, em là một trong vô vàn những loại phấn thơm của rừng. Nhưng nếu thiếu em thì không còn bình minh, không còn hương của rừng, không ơn huệ ở đời. Và đời này sẽ im bặt những tiếng ca. Em hát ca cho “trần gian”, và “trần gian” cũng đang hát ca về em.

“Dưới đường phố kia có người nhớ em
Nằm mộng suốt đêm trong thiên đường”

Trịnh tựa như đang thốt lên rằng, tôi đã tìm được sự sống từ em, trong lần gặp bỡ bất chợt nơi góc phố đầy nắng và rợp tiếng chim. Để khi ấy, tôi tiếp xúc được với màu nhiệm bất biến nơi cõi đời này. Nỗi nhớ ấy, không hẳn là nỗi nhớ. Mà là một sự giao tiếp thực sự, giữa ông và cái “đẹp” trường tồn. Lần gặp gỡ ấy, mang tôi trở về với thiên đường. Cuộc sống này bên cạnh những bất công, đen tối, giả trá và mong manh lại cũng chính là thiên đường sao ? Thiên đường với nắng, gió, thanh âm, hương thơm, và hơn hết nữa là không dễ vỡ, không chút gì là vô thường cả. Đó không phải là giấc mộng, mà là cảm giác của người lần đầu tiên bước ra khỏi đau thương của nhân gian, và dần tiếp xúc được với bất biến của hiện tại.

Nghe bài hát này, mỗi buổi sớm, tôi lại vượt qua được những nỗi đau của chính tôi, vượt qua được những thất bại, nhọc nhằn. Để khoát lên mình một chiếc áo tinh tươm của những lời yêu thương, để đeo trên cổ trang sức lóng lánh của nụ cười… vì tôi biết, khi “mỗi ngày tôi chọn một niềm vui”… đấy là lúc, tôi còn có thể cho đời, và đời sẽ cho tôi.

Cao Hồng Ân

XA XĂM… NHỮNG MÙA DẾ

Khi những chùm phượng thi thoảng gieo mình xuống nền đất chai sạm, thì cũng là lúc bọn sinh viên chúng tôi được nghỉ hè. Hè sớm… rợp trong tiếng ve rả rích, hoa học trò rực rỡ mà hồn nhiên. Cùng với nắng và gió. Phố lạ với ngót ngét 8 triệu con người, mà sao thấy lòng trống trãi lạ kỳ. Phố cũng gồng mình dung chứa những khoảnh hồn quê. Có gánh bánh xèo của cô Mười Xiềm, có gốc chuối, có cây khế, có rỗ rá mây tre. Nhưng sao giữa mịt mù khói bụi, tôi cứ mãi đi tìm. Một mùa hạ, với những cơn mưa rả rích. Đêm về, bầy trẻ con đi vòng khắp xóm nhỏ, tìm bắt những con dế than, dế lửa… Trưa hè, bè bạn quây quần ở quán dừa nước bên hông trường tiểu học nhắc lại những chuyện xưa… tối đến, chạy vòng khắp phố, nhẩn nha nhẩn nhơ rồi ghé vào quá nước mía ở góc nào đó bên bờ giếng nước lớn. Nghe vị ngọt của mía, của mít, của mứt chùm ruột , vị chua phảng phất của trái tắt, rồi còn vị mằn mặn của đậu phộng muối nữa chứ ! Phố lạ khác quê, vì dòng sống trôi đi nhanh quá, dẫu ai đó có mang quê lên để trang điểm hay cho lòng khách lạ bớt quay quắt nhớ cố hương… nhưng rồi cũng đâu vào đấy. Kẻ xa quê giống hệt như cây dừa trồng nơi quán phố, lòng cứ đau đáu những quầy dừa phải cắt vội khi trong ruột chưa có lấy giọt nước lành, vì người ta sợ, quả dừa rơi gây nguy hiểm cho khách hàng. Cứ ngập ngừng, bảng lãng giữa nỗi nhớ được chấp vá bởi muôn màu xa lạ.

Bạn ở lại đất lạ, chạy như bay theo việc làm thêm, kiếm thêm mảnh bằng ngoại ngữ, vi tính. Tôi lững thững về quê, giữa buổi trưa cuối hè nắng gay gắt, trên vai balô nặng chịt. Tôi phân vân giữa ở lại và đi về. Ở để được trưởng thành, để vững chãi hơn, để quen với không khí của thành phố trẻ, năng động và xông xáo. Về để gần gũi với gia đình, để chiều chiều đi bộ vòng giếng với mẹ, để rảnh rang rủ đám bạn cũ tụm năm tụm bảy, để thấy lòng này bình yên khi đôi chân thôi không chạy mải miết. Thế là về quê, như một cơ hội nào đó, tôi tự học cách yêu bản thân mình cho đúng nghĩa.

Trưa về trời đầy nắng. Chiều đến mưa rả rích. Đêm thì trời ráo hoảnh. Tên thi sĩ trong tôi mừng thấp thỏm, vậy là từ trên ô cửa nhỏ, tôi được ngắm bầy trẻ con đi lang thang khắp xóm bắt dế. Tay đứa nào cũng cầm cái đèn pin, lon sữa bò. Chúng cãi nhau õm tỏi, chúng hí hửng, hồi hộp đến ú tim khi nhìn thấy một bóng dế bay chao lượn trên ánh đèn đường. Cũng như tôi của ngày ấy xa xăm.

Nhưng sao mùa dế năm nay lạ quá. Bọn trẻ biến đi như cá lặn mất tăm hơi… tôi đợi mãi nơi ổ cửa, mong chờ ánh đèn pin xoẹt ngang. Rồi cơn mưa đến, rả rích từng giọt, dần dà nặng hạt và ầm ầm trút nước. Chắc hôm nay đài dự báo khuya sẽ mưa nên ba mẹ bọn nhóc không cho chúng đi bắt dế rồi… hôm sau vậy…

Hôm sau… Hôm mốt và những hôm tiếp theo nữa, phố vẫn im thin thít. Bọn trẻ đâu mất rồi ?

Ánh đèn đường trên cao vẫn sáng. Mưa ngoài trời như thoả hiệp với sự chờ đợi của tôi, rơi nhiều và dày hơn nữa. Chợt một con dế bay vào ô cửa nhỏ, đậu trên rèm cửa. Nó múa may đôi râu dài đen nhánh. Màu vàng đỏ ửng trên đôi cánh, gù gờ những hình thù bí hiểm và hung hăn. Nó nhìn tôi ( có lẽ là thế ), ngạo nghễ cười. Dế ở đây, còn bầy trẻ bắt dế đâu rồi ? …

Tôi lang thang đi tìm nơi những quyển sách về tâm lý trẻ con, thấy chẳng ai nói về tại sao con nít không còn mê chơi dế nữa, chẳng ai nói tại sao ma lực của tiếng dế gáy mùa mưa không còn đủ mạnh ?

Và một dịp nào đó, tôi tìm ra câu trả lời, mơ hồ lắm, và chẳng thấy sách vở nào nói đến. Tôi cũng chưa đủ tự tin bảo đó là đáp án chính xác như bác Chánh Tín vẫn thường hồ hởi chúc mừng người thắng cuộc trong game show nào đó trên đài. Nó nhỏ bé, và chỉ đủ làm tôi gầt gù.. ậm ừ…

Những buổi sáng, tôi thấy bọn trẻ vai đeo cặp thật nặng, được ba mẹ chở đi như bay trên những con phố còn tươi màu nắng mới. Chúng gặm ổ bánh mì trong vội vàng và hối hả. Những đứa trẻ tóc chưa kịp chải, mắt nhắm mắt mở vì cơn say ngủ… Trong sâu thẳm những đôi mắt còn ngái ngủ ấy nhìn những cây vợt, trái cầu, quả banh của đám thanh niên ngoài bờ hồ, tôi đọc được sự thèm thuồng. Ước gì được đánh cầu, ước gì được đá banh, ước gì… và ước gì.

Những buổi trưa, nắng gay gắt như đổ lữa. Nơi ngã tư phố, những chiếc cặp to hơn cả người đeo vẫn lảng vảng trên từng con phố, ngỏ hẻm. Chạy theo con chữ, và “rinh” chữ về nhà. Mùa hạ vẫn lắt lẻo trên cao. Lớp học ấy mở ra khi ngoài ô cửa lớp còn rợn ngợp tiếng ve. Ngày xưa, bà dạy tôi con ve vì trong năm biếng học, nên hè phải ôm tập học bài. Còn bây giờ vẫn là những học sinh giỏi, đôi mắt trĩu nặng vì cặp kiếng cận dày cộm, tập trắng chữ khôi… nhưng mùa hè cứ như những con ve rả rích. Ve ve ve.. đi học hè. Người giáo viên trong lớp học hè cũng mệt, có đôi lần cô tự thấy sao mà ái nái quá, cô giống như kẻ xấu cứ giành giật mùa hạ với bọn học trò nhỏ. Gia đình cô đang nghĩ ngơi ở biển, ở núi , ở thành phố sương mù. Nhưng con chữ thời nay sao nặng quá, kĩu kịt trên vai người dạy và kẻ học. Quyển sách giáo khoa đã dày, nay lại còn dày hơn gấp bội. Những con chữ muôn đời không dạy hết, học hết cứ được nhét vào một năm học ngắn ngủi. Làm sao học hết nếu không dạy ẩu, học ẩu, hoặc dạy thêm và học thêm ?

Những buổi chiều, bọn trẻ mệt lả người đi… vẫn cặm cụi học. Buổi sáng học toán 2 người, buổi trưa học anh văn 2 chỗ, buổi chiều học lý học hoá. Tiểu học thì áp lực thì vở sạch chữ đẹp, đọc nhanh viết giỏi. Trung học thì cổng trường như chuôi kim, phải học làm sao như sợi chỉ, xỏ vào vừa vặn, khít khao. Người ta dạy bọn trẻ học chạy, chạy rất nhanh. Dạy cả những kiến thức về thiên văn, địa lý, và những công thức để chế tạo ra thuốc nổ, những định luật để lưu hành dòng điện v.v.v nhưng chưa ai dạy chúng về cách chế tác ra hạnh phúc, nghị lực và yêu thương…

Ngày hôm qua, một trong số muôn vàn bọn trẻ chạy theo con chữ. Có một đứa đã “bỏ cuộc chơi “ khi làm bài thi đại học không tốt. Nó lặng lẽ về nhà, nhắn tin từ biệt bạn bè, rồi cũng lặng lẽ cầm chai thuốc rầy uống vào ừng ực. Nó là đứa học sinh giỏi hoá, nó dư sức biết công thức chế tạo ra thuốc rầy, và độc tính của thuốc. Nhưng làm sao bây giờ ? ở trường, ở xã hội chỉ những người dạy phải chiến thắng, phải thành công… bài học về chấp nhận và chuyển hoá thất bại, đau khổ sao mà xa vời vợi đến thế ? Học vội, và tự tử cũng thật vội vàng… xa xăm ngoài kia, cũng một đứa trẻ đang chiến đấu với bệnh ung thư, đứa trẻ ấy cũng mếu máo rằng :  bác sĩ ơi !làm ơn cho con thêm một ngày sống nữa thôi ! Đó không phải là lỗi của đứa trẻ tự tử, mà là lỗi của xã hội, lỗi của các bậc người lớn khi cứ ép bọn trẻ, định hướng bọn trẻ theo chiều hướng có lợi cho họ. Nhiều học sinh đỗ đại học, nhiều học sinh đỗ thủ khoa… các bậc người lớn sẽ có được nhiều nhiều thứ lắm ! Những bằng khen, những tiếng tăm có xứng đáng với mạng người hay không ?

Bọn trẻ có nghe dế gáy. Nhưng bài vở chồng chất, cả ngày mệt mỏi, phải ngủ sớm để mai còn chạy như bay theo con chữ mênh mang. Tiếng dế gáy còn lẩn khuất trong bụi cỏ, còn con chữ tràn đầy ra đường. Con chữ đem về danh dự cho mẹ cha, cho tương lai, còn con dế chỉ đem lại giây phút mơ hồ của tuổi thơ thôi… vậy giữa hai thứ, con trẻ phải chọn gì đây ?

Những người mẹ, ông bố còn nóng bừng bừng đôi gò má, khi thấy con mình còn thua con bé nhà bên vì nửa điểm môn Toán. Vậy là con nhà này phải học thêm một ông thầy dạy Toán nữa mới đủ… rồi còn biết bao nhiêu điểm số khác nữa. Môn lý, môn hoá,môn anh văn v.v.v Đôi khi người lớn bị rơi vào vòng xoáy của con chữ, nhưng khác hơn bọn trẻ, họ đứng trên phương diện của danh dự, của tự ái… con tôi phải hơn con anh. Mà có ai chịu thua ai đâu ? chỉ còn lại những tuổi thơ gắn chặt với những chuyến học “bay”.

Tôi bần thần nhìn lại xung quanh. Quê tôi giờ cũng như phố lạ. Đang chuyển mình trên con đường phát triển. Những nhân tài đỗ hai trường đại học, những anh kỹ sư, giám đốc cố bám trụ lại nơi đất lạ. Quê phải oằn mình, đào tạo, oằn mình hun đúc. Làm sao cho phố lạ thừa thãi rồi thì nhân tài sẽ tự động về lại quê thôi. Về để thấy trời ơi, mình thua bạn bè ở phố nhiều quá ! ở đây là mất tương lai, ở đây là đói triền miên không sắm được xe “hộp”, nhà cao. Công tác ở đây, mà bạn thót tim, chọt bụng khi đọc trên mảnh báo sáng nay, công ty ở phố lạ đang vào đợt tuyển nhân viên. Và bạn thấy thở không nỗi, mệt nhoài, chán chường. Nhưng biết đâu rằng, quê cũng mòn mỏi lắm rồi. Người quê chạy, và hồn quê cũng phải chạy. Chạy để tự biến mình giống như phố lạ. Xa xăm, ngút ngàn những cao ốc chọc trời… Con dế và người bắt dế trở thành huyền thoại. Khi ấy, cha mẹ giở sách cổ tích đọc cho con hằng đêm. Ngày xửa, ngày xưa, đã lâu lắm rồi, có đám trẻ mùa mưa tụm năm tụm bảy đi bắt dế…

Đêm nay, con dế ấy lại bay đến đậu trên bệ cửa nhỏ. Nó nhìn tôi, ánh nhìn quay quắt. Anh ơi, sao tự dưng tôi lại ao ước bị săn đuổi, bị tìm kiếm. Lạ đời chưa kìa! Tôi nhanh tay chộp lấy nó, nghe nó vùng vẫy trong lòng tay. Lặng lẽ lên sân thượng, nơi gốc khế kiểng, thả tay ra, và tôi bảo nó hãy ráng bay thật xa, làm một chuyến phiêu lưu như chú Dế Mèn, về đến những vùng đất vẫn giữ được linh hồn của quê, của những mùa dế rộn ràng… Hình như nó nghe lời thật, vụt cánh bay đi trong màn mưa lất phất…

Tôi phải chọn gì đây giữa thoáng bình yên và tương lai phía trước ? Âm thầm, tôi thu xếp áo quần… ngày mai, tôi bước lại vào vòng xoáy, của con chữ, của kinh nghiệm, của hơn thua. Khép lại trọn một tuần quê dai dẳng. Và trong bao la những xoáy đời, có đôi lần tôi nghe tiếng dế gáy… khe khẽ, rả rích. Những mùa dế tuổi thơ.

Cao Hồng Ân

CHIẾC TRỐNG.

Tôi tặng vị ân nhân một chiếc trống nhỏ xíu… với lời nhắn, mỗi lần biển dậy sóng, anh cứ lắc trống sẽ nghe tung tung… mọi sự đau thương, mệt mỏi sẽ qua đi, và niềm vui lại lan rộng… nghe cứ như chuyện cổ tích, thần thoại nào đó. Nhưng phép màu ấy có thật, nếu chúng ta biết lắng tâm lại để nghe những âm thanh…

Chiếc trống tôi tặng, là thứ đồ chơi thường thấy của các trẻ em thôn quê. Mặt trống vốn là thứ không kêu, hai dây đính hạt gỗ cũng chẳng thể tự kêu được, tay cầm cũng thế. Nhưng chúng nằm đó, và kết hợp lại với nhau. Chỉ cần nhờ mình lắc nhẹ là âm thanh tùng tùng tung tung được vang ra…

Tiếng trống là một pháp được tạo thành khi nhiều pháp khác duyên lại với nhau. Nhưng đôi khi các pháp đã hợp lại rồi vẫn cứ nằm im thit thít. Cái trống nhỏ đã có rồi, nhưng nó vẫn chưa được xem là trống nếu như không có bàn tay xinh tạo thành chất xúc tác cuối cùng để vang ra những thanh âm vui nhộn. Đôi khi duyên hội tụ đủ đầy rồi, vẫn còn phải đợi một duyên khởi nữa để tròn vẹn, viên thành.

Sự nằm im chờ đợi ấy. Đầy dẫy ở cõi Ta Ba này. Những quả trứng được ra đời, vẫn còn phải đợi sự ấp ủ của gà mẹ. Những đứa con hình thành trong cơ thể người mẹ, đả trải qua giai đoạn “mang nặng”, và phải chờ qua một thời khắc khác là “đẻ đau”. Tập giấy trắng tinh, bút mực đủ đầy, vẫn phải chờ bàn tay người mới có thể tạo ra được những con chữ tròn trịa. Những tình cảm cứ ngỡ sẽ tiến xa hơn, nhưng vẫn phải đợi một lời nói. Những duyên khởi cũng tràn đầy trong không gian diệu hữu này, nhưng chúng không biết sự hội tụ nào cần có chúng.

Âm thanh của chiếc trống nhỏ là kết quả của muôn vàn các pháp, được tụ hội lại bởi muôn duyên, và duyên khởi. Nếu nhìn kỹ, mình sẽ thấy, âm thanh tùng tùng ấy không phải do riêng công của tay người, hay của những phần cấu tạo nên trống. Âm thanh ấy là của chung, của tất cả các pháp đã, đang, và sẽ tạo kết hợp lại cùng nhau. Thiền Sư bảo kết quả của các pháp tụ hội là vô thường, huyễn hoá. Nhưng khi ta thấy được tự thân của mặt trống, của hạt gỗ, của que cầm, của tay người đều có thể tạo ra âm thanh, đều phản chiếu lên được bóng hình của “thứ” mà chúng có thể tạo thành. Thì thanh âm đó không còn là huyễn hoá nữa, mà sự trường tồn, bất biến. Nên gọi, tự thân các pháp đã thể hiện đầy đủ tất cả các pháp khác hiện hữu trên thế gian này. Đấy là chỗ thấy chắc chắn có được, khi hành giả thiền quán về sắc thân vô thường, vạn pháp vô thường sẽ nhận chân được bản thể bất sanh bất diệt ẩn tàng trong những điều tưởng chừng như sanh trụ hoại diệt liên tục này.

Âm thanh tự tánh của chiếc trống vốn dĩ là sự tịch lặng. Chỉ vì các pháp hội đủ, duyên khởi đưa đến thì tiếng tùng tùng ấy phát ra. Mình nghe như thế bảo tùng tùng là âm thanh của trống. Đó là nghe và biết dưới con mắt của thế gian, thật sự âm thanh ấy là của muôn trùng duyên khởi, nó vốn không có, cũng không không, do duyên hợp tạo thành. Nó là thành quả khi các pháp nương theo duyên mà hội tụ và viên thành. Giống như người chưa học Phật thì chấp  vào sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp đó là những thứ vô thường, mà lại quên mất sự thường hằng nằm trong tự tánh của tổng thể các pháp. Mình chạy theo con sóng, nhưng quên mất tự tánh của sóng cũng là nước. Nước có thể yên tịnh, cũng có thể xao động cuồng nộ nhưng bản chất của nước lại an nhiên. Chư Bụt, chư Bồ tát ngộ được sự an nhiên của nước, nên hành đạo giữa Ta Bà mà không hề bị nhiễm đắm bụi trần. Dạo chơi trên sóng dữ, lửa đỏ là thân tâm thơi thới, bình an. Bồ tát đi vào Địa ngục, thì Địa ngục hoá thành hồ sen. Địa ngục không phải là nơi ở ngoài ta, nó ở ngay trong tâm ta, dùng trí Bát Nhã đem vào lửa của sân hận, kinh hoàng thì lửa tự tiêu tắt. Cho nên có câu nguyện rằng, “ nếu con hướng về lửa, nước sôi thì lửa, nước sôi tự khô tắt; nếu con hướng về non đao, non đao tức thời liền sụp đổ “. Đó là oai lực của trí Bát Nhã thâm sâu mà hành giả đạt được khi Thiền quán, chứ tuyệt đối không hề có môt vị Bồ Tát tên Quán Tự Tại dùng thần thông bảo hộ, giúp mình vượt khỏi 3 đường xấu ác được. Tin Bụt, và Bồ tát thì phải thực hành theo các Ngài, tu tập theo các Ngài, chứ không thể cứ mãi ngồi đó mặc cả từng lời cầu xin.

Chư Phật ba đời, chư Bồ Tát mười phương vốn tồn tại không theo một dạng hình thể riêng biệt. Các Ngài là nguồn năng lượng lành vô tận vô biên bao trùm tất cả. Chỉ cần mình thôi chạy theo những con sóng, mà quay về nhận được tự tánh bất sanh bất diệt này thì chắc chắn mình cảm nhận được nguồn năng lượng vĩ đại ấy. Lúc đó, hành giả chỉ còn quỳ xuống mà đảnh lễ bằng cả thân tâm này, mỗi lần cuối xuống thật sát đất, để hôn lên đất, để quy phục lưới hạnh nguyện rộng dày, bao dung của các Ngài đã trải ra từ bao nhiêu lâu nay, mà mình không hề nhận thấy.

Mình quen cách đặt tên cho một tổ hợp các pháp tương đối, và tin rằng nó thường hằng, vĩnh cữu. Như thấy tổ hợp của thân này thì gọi là con người, thấy tổ hợp linh kiện thì gọi là máy móc, thấy miếng da căng ra bịt kín hai mặt của chiếc hộp rỗng thì gọi là chiếc trống.v.v. và xa hơn nữa thì thấy tổ hợp của quan tâm, chăm sóc thì gọi là yêu thương, thấy tổ hợp của vợ đẹp, con ngoan, nhà cao cửa rộng thì gọi là hạnh phúc. Những khái niệm về tổ hợp ấy đã bao đời nay giam giữ ta, khiến cho ta sanh ra phiền não, đau khổ, mong cầu. Đến mức ta vào chùa, quỳ dưới chân Bụt_ là Người từ bỏ tất cả, để xin lại những thứ mà Người ấy đã từ bỏ rất lâu rồi. Như vậy, những định kiến ngàn đời về tên gọi của các tổ hợp ấy khiến ta điên đảo, và chưa chắc việc đi chùa, lễ Bụt là cách đối trừ điên đảo hay là một các vi tế đang tự đào sâu, vun vén cho cội gốc của dây leo phiền não được tinh vi hơn, thâm độc hơn.

Hiểu được thế, ta nguyện sẽ đến Chùa bằng tâm không mong cầu. Không viết giấy nhờ Quý Thầy cầu an, cầu mua may bán đắt. Mà đến Chùa, lễ Phật như dịp ta tạm buông gánh phiền não, gánh nợ đời này ở trước cổng, rồi thong dong nhẹ bước vào Chùa. Một cơ hội, để thân nhẹ, tâm an, miệng mỉm cười. Những khoá tu nửa ngày, một ngày, ba ngày… an lạc cũng với mục đích như vậy, nhưng điều quan trọng hơn hết là chúng ta có tiếp nhận được sự an lạc ấy, và nguyện gìn giữ, lan truyền sự an lạc ấy cho người thương, người thân xung quanh khi ta kết thúc khoá tu hay không. Cho nên tâm mình nên như gió, bản chất thật của gió là không hương, không vị nhưng gió nguyện mang hết hương vị của thế gian. Hương thơm để dành cho những chúng sanh thích mùi thơm, mùi hôi thúi để dành cho những chúng sanh vì nghiệp báo chỉ nghe và chịu những sự sự thúi hôi, nhơ nhớp. Như các loài gián, chuột, vi khuẩn yếm khí chỉ chấp nhận được, và hạnh phúc khi ở trong cống rãnh, ao tù nước đọng. Gió là hạnh nguyện của chư Bồ tát khi truyền bá và hoằng pháp. “Không nhơ, không sạch, không cấu, không tịnh”… vì ngôn ngữ của Thế gian được hình thành nên bởi những cảm thọ, và những cảm thọ lại sanh ra các tưởng uẩn_ luôn luôn có những sự so sánh, đối nghịch như thanh tịnh trái với cấu uế, định tỉnh trái với điên đảo, lăng xăng.v.v.nên thể nhập vào cảnh giới Bất Nhị được Ngài Duy Ma Cật trình bày là sự ngồi bất động trong sự im lặng hùng tráng. Vì vốn dĩ cảnh giới ấy không thể diễn tả bằng ngôn ngữ của Ta Bà, nếu còn nói, còn hý luận thì không thể gọi là Bất Nhị pháp môn được. Chỉ có Gió biết được bản chất của Gió, chỉ có hành giả tu tập miên mật và tinh tấn mới nhận chân được tự tánh của mình.

Quán sâu về chiếc trống nhỏ bé, ta cũng đủ năng lực để mở tung cánh cửa Bất Sanh Bất Diệt, và phủ kín tâm này bằng niềm hỷ lạc vô tận mà không ngôn ngữ nào diễn tả được. Căn nhà có tạm vạn bốn ngàn cánh cửa để ra vào, vậy chỉ cần vào được nhà ấy, thì có thể thông suốt được tất cả các cửa còn lại. Nên có một vị Thầy dạy rất hay là nghe chim, nghe lá, nghe gió, nghe suối đều đã, đang, và sẽ thuyết Pháp Hoa Kinh.

Khi gặp những lúc sóng dữ, nghịch cảnh cầm trên tay chiếc trống, lắc nghe tùng tùng, ta sẽ được cho một công án để suy ngẫm. Và mỉm cười nhẹ nhàng khi nhận ra rằng, àh, các pháp đang tụ hội, nương theo duyên khởi mà sanh diệt. Sự tụ hội ấy là huyễn hoá, thì pháp kết quả cũng là khói mây. Nhìn lại, thấy vạn pháp trôi trong dòng chảy của duyên khởi trùng trùng điệp điệp, giải thoát không phải là có một chiếc thuyền để ngồi lên ngắm nhìn sự cuồn cuộn ấy, mà là sự hoà nhập vào dòng chảy đảo điên, mà nhận ra được bản chất của mình. Thì liền khi ấy thấy như có trôi theo dòng, nhưng là không khuất phục, thấy như là náo loạn, mà lại là an nhiên, tự tại, thấy như sân hận mà tràn ngập từ bi, thấy như cấu uế nhưng sáng thanh tịnh không nhơ. Phiền Não vốn là nhân của Như Lai, Hoa Sen được xem là thanh khiết nhất trong các loài hoa, lại bắt đầu đời sống trong ao tù, nước đọng, rễ bén sâu vào bùn nhơ để nuôi lớn Bồ Đề Tâm. Vậy không có chúng sanh cũng sẽ chẳng có quả vị Bụt, không có chúng sanh cũng sẽ không có đối tượng để nhập hạnh Bồ tát, không sanh già bệnh chết thì không có sự giải thoát, không phiền não sẽ không có Thiền định. Thiền Phái Trúc Lâm có câu kệ rằng :

“ Đối cảnh vô tâm chớ hỏi Thiền “

Có đôi lần, hành giả nên quán mình là chiếc trống, những lời nói, tiếng hát, hành động, suy nghĩ là tiếng tùng tùng. Mình biết âm thanh ấy là không thực, nhưng nó đem lại niềm an lạc của tha nhân. Tựa như Bồ tát biết thân này là vô thường, bất tịnh nhưng không nảy ra ý định chán ghét, khinh miệt thân này mà trái lại còn trang nghiêm thân bằng Trí Bát Nhã, rồi dùng thân này để lợi lạc hữu tình, cúng dường Tam Bảo. Hãy im lặng khi vắng bóng của duyên khởi, nhưng khi bắt buộc phải nói thì hãy nguyện nói những lời ái ngữ, dùng vô thường để khiến mình và giúp người quay về với Tri Kiến Phật, với viên ngọc bị lãng quên trong túi áo kẻ ăn mày. Khi mình đau buồn, tay xìu xìu, mệt mỏi lắc trống, trống vẫn vang lên âm tùng tùng. Khi sân hận, khi vui vẻ, trống đều tùng tùng. Vậy dù đời có đau khổ, có bế tắc, có tuyệt vọng đến cùng cực mình hãy là chiếc trống, luôn vang lên những lời nói của ái ngữ, luôn toả ra năng lượng của Từ Tâm Vô quái ngại. Giống như vị Bồ tát Thường Bất Khinh, lặn lội đến với người đời để nói vỏn vẹn có một điều :” Anh ơi ! Tôi không dám xem thường anh đâu, vì trong anh có một vị Bụt còn ngủ quên, anh hãy cố lên nhé !”… câu nói ấy dễ thương lắm, vì được phát xuất từ một tâm Vô Ngại, chỉ miệt mài giúp hữu tình quay về nơi sự màu nhiệm ẩn tàng trong tâm thức này. Người đời có xua đuổi, chửi bới, thậm chí đánh mắng, Ngài Thường Bất Kinh Bồ tát vẫn cứ mải nhắc nhở. Vậy, mỗi khi ta mệt mỏi, sắp sửa để mình thất niệm giữa dòng đời vạn biến này, ta cứ nhắm mắt lại, buông thư và nhủ thầm :” Ngài Thường Bất Khinh ơi, con biết Ngài tin ở con, vì thậm chí những ai xua đuổi mà Ngài vẫn ở bên, thì chắc chắn Ngài sẽ ở bên con. Ngài biết nhắc nhở chúng sanh về vị Phật còn ngủ quên, thì nay Ngài cùng con đánh thức vị Bụt ấy nha !” Hãy tin rằng không ai có thể giải trừ đau khổ, phiền não cho ta ngoại trừ chính bản thân ta nỗ lực. Nhưng hãy tin rằng, ta sẽ giúp được cho những người thương trên con đường chuyển hoá, bằng lời nhắc nhở như Ngài Bồ Tát Bất Khinh đã, đang vẫn sẽ tiếp tục làm nơi cõi đất này với tâm từ bi vô giớn hạn đối với chúng sanh.

Thêm điều nữa về chiếc trống. Nó có thể phát ra âm tùng tùng vì nó rỗng. Chiếc trống không chứa đựng gì ngoài khoảng không bên trong nó. Hãy xem đó là một bài mẫu cho ta thực tập. Ta sẽ không đem lại niềm vui cho bất cứ ai nếu trong tâm ta còn chất chứa những định kiến, nội kết. Hãy xả bỏ những sân hận, si mê, và tham đắm để đến với người mình thương một cách tinh tuyền nhất. Mình không thể làm người khác thấy an ninh khi ở bên nếu trong lòng mình còn quá nhiều những định kiến, những sự bất tín nhiệm về họ. Mình có thể níu kéo được thân xác của người đó ở cạnh, nhưng tâm họ vẫn ở đâu đâu vì bản thân mình không như chiếc trống, không rỗng rang để vang lên những thanh âm khích lệ tinh thần, không rỗng rang để mỉm cười, mà trái lại có quá nhiều những cuộn sóng, bão tố để chẳng thể dung chứa một niềm tin. Chiếc trống nhỏ, âm thanh cũng rất nhỏ. Nhưng chiếc trống không sợ rằng âm thanh của nó sẽ tan mất giữa hư không, hay lọt thỏm trong vô vàn những tiếng động của dòng đời… vì sự rỗng rang của nội tâm tạo nên sự trường tồn của thực tại. Trống không lo lắng tiếng tùng tùng sẽ đi đâu, về đâu, sẽ lặn ngụp nơi nào, sẽ hoà điệu theo bài nhạc nào, sẽ vào ra nhĩ căn của ai trong vô vàn tha nhân. Hãy tập như trống, tin vào âm thanh vang ra từ sự rỗng rang, không chất chứa. Chịu va đập để cho tiếng tùng tùng làm vui tai mọi người, và hạnh phúc, hoan hỷ với sự tung bay rất cao, rất xa, rất rộng của những âm thanh tưởng như nhỏ bé, và đơn điệu ấy. Nhìn vào chiếc trống, ta không thể tìm thấy những thanh âm, nhưng chính từ nơi đó những tiếng tùng tùng được tạo ra. Tình cảm không phải là nhốt người mình thương, mình yêu vào tim; mà là hoan hỷ khi thấy họ được thong dong, tự tại với công việc, với cách sống họ chọn vì mình biết mình là nguồn cảm hứng cho cách sống, cho công việc ấy…

Nếu ta có tu tập, có quán chiếu thì bất cứ điều gì đến, đi đều là cơ hội để ta nhận rõ những bài học quý giá mà cuộc sống mang lại. Mỗi lần ta đảnh lễ Quá, Hiện, Vị Lai chư Tôn Pháp thường trú mười phương, ta phải nguyện ta nhìn ra được pháp giải thoát, phát tự tại ẩn tàng nhưng bao phủ , trùm khắp. Tại sao ta đảnh lễ ? Vì ta không còn biết làm gì nữa trước sự bao la, vô tận vô biên của các pháp đưa đến Giác Ngộ, ngoại trừ hành động cuối xuống thật chậm, thật chậm, chánh niệm và chánh niệm… Nguyện chư Tôn Pháp thẫm đẫm cả thân tâm này.

Nguyện những điều con viết ra đều trong chánh niệm và từ bi

Nguyện những điều con viết ra đều cúng dường Như Lai, và lợi lạc hữu tình.

Namo Avalokiteshvara

Namo Shantideva

Cao Hồng Ân

Tôi hay đốt nhang. Không phải là một thói quen, mà là một cuộc thi đấu. tôi chẳng bao giờ đốt một cây đơn lẻ, tôi thích đốt 3 cây… Người già bảo một cây cho trời, một cây cho đất và cây còn lại cho cõi âm. Tôi nghe thế, ậm ừ. Những niềm tin truyền từ bao thế hệ, đến bây giờ tự dưng vụt tắt. Chẳn ai tin, chẳn ai nghe, hay có quá lắm cũng xem như một thứ cổ tích… của những người ngàn năm tuổi. Người già lại bảo bọn trẻ chúng bây hoang đàn chi địa, rồi dẫn nhau đi phá thai, ấy là tội giết người, ác nghiệp đấy con ạ. Tôi cười, luật pháp họ cho phép lấy gì mang tội. Mẹ lại đi giết con… có những điều xảy ra giữa xã hội này, khi nhìn dưới một góc độ nào đó, chúng khác nhau hòan tòan. Và cũng có những điều tự con người chưa mày mò ra được, xin đừng vội quy cho nhau hai tiếng “dị đoan”.

Người già, già lắm. Cũ mèm trong lối sống và suy nghĩ. Khi bọn trẻ bây giờ chạy theo rock&roll, chạy theo cái mà bên Tây, họ sống ầm ầm, tội gì mình không thử, chúng nó văn minh thế kia mà. Người già lại lụi hụi quét bàn thờ, chùi lại bộ lư, lâu lâu lại cầm từng món đồ vật lên nhìn ngắm. Họ bảo vật có linh hồn. Bọn trẻ hét tóang, trời ơi, ông bà lỗi thời rồi, đám nguyên tử, phân tử gì ấy cấu tạo nên chúng, vô tri mà, xài qua thời rồi bỏ đi cũng được. Tôi thường gặp những người già như thế, lọt thỏm trong những câu nói như thế của đám con cháu. Họ chẳng hiểu thế nào là một bản nguyên tố hóa học, thế nào lạ hạt Nơtron, electron, hay nhân gì gì đó, họ chỉ hiểu linh hồn ám ảnh vào mọi thứ…

Bọn trẻ bây giờ yêu nhau, bồng bế dẫn dắt nhau vào nhà trọ, nổ ra tí chuyện, chia tay, đau khổ, đường ai nấy đi… Người già cứ ngồi nghe mấy bài cải lương cũ rích, nào là yêu mà không dám ngỏ, nào là những câu đong đưa , tình tứ… sao không nói phức ra cho rồi… Baby, I love you. Người già khi con cháu lên thành thị đi học, họ dặn con gái lấy chữ “trinh” đặt lên hàng đầu… con nhỏ ngún ngỏay, 4 năm ròng, quần ngắn cũn cỡn, áo khóet sâu vào giữa đôi bồng đảo… chữ nào đặt trên đầu rớt hay còn… có trời mới biết.

Người già quan trọng chuyện đi nhà thờ, đi chùa chiền miếu mạo. Bọn trẻ quen ghé bar, vũ trường, quán café, v.v.v.. Mỗi khi bị bắt dẫn ông bà đi đến những nơi trái khóay, chúng hét tóang lên. Trời ạ, sao tôi khổ thế này. Già rồi, chân cũng già, và những bước đi cũng già cả lụm cụm lại. Người già đi chậm, bận tìm chỗ vừng chắc để khỏi ngã, không nhảy chân sáo, không tận hưởng cảm giác rất Yomost, không vừa đi vừa đọc rap… nghe những thứ so sánh có vẻ buồn cười và kệch cỡm… nhưng đó là sự thật, những khỏang trống, khó lòng nối lại… Có hai chiếc máy nho nhỏ giống hệt nhau về hình dáng, nhưng một cái để mang người già đến gần với thế giới này hơn. Máy trợ thính. Còn cái kia là để cho bọn trẻ. Phong cách, cá tính, riêng biệt với cuộc sốngv.v.v .. máy nghe nhạc… Hai đường thẳng song song. Chỉ là một công nghệ, một chiếc máy, hai con đường.

18 tuổi, tôi nếm tình yêu ngọt như mật trong ánh mắt và đôi môi. Ngất ngây. Hoan lạc. Hai đứa đèo nhau ra ngồi ngòai giếng nước. Mùa ấy gió chướng, gió thốc mạnh như bây giờ. Và đêm cứ nặng trĩu, đêm nương theo gió. Chẳng bay lên cao, chỉ là đà… lễnh đễnh. Về nhà, trước khi đồng hồ gõ nhịp 12 tiếng. Bà vẫn thức chờ tôi. Mẹ tổ cha thằng này, mày đi với con nào mà khuya lắm thế. Cháu đi với đám bạn. Mặt mày hí hửng thế, ráng mà học mày ạ.

Tôi yêu vội, chia tay cũng vội. Hè hết, tình cũng hết, sạch trơn. Đêm, không kéo dài nữa. Học xong là về thẳng nhà. Chuyên chú và tập trung. Bà nhìn tôi cười móm mém…

Tôi đậu đại học, bảo với bà tin ấy cho bà mừng. Bà nheo nheo, mừng quá mày ơi. Lên đó ráng học ráng hành. Cháu biết rồi bà cứ nói mãi… rời phố nhỏ, tôi bước chập chững như thằng con nít trên những con đường chật ních người và xe. Tôi ngắm những tòa cao ốc giữa biển người, và ngắm người trong ngồn ngộn khói và khói. Nhà tôi ở ngay sát một khu chợ đêm giữa trung tâm Thành phố. Khuya. Ban đầu, tôi lê lết khó nhọc vào thứ giấc ngủ nhập nhọang. Ồn quá… những tiếng ồn át cả thời gian.

Rồi dần dà về sau, tôi cứ thể, thả cái tôi trôi tuột vào giấc ngủ. Ngủ say mèm. Ngòai kia vẫn còn, còn hàng trăm con người quần quật nói cười giữa chợ đêm, giữa những khách hàng cách nhau nửa vòng trái đất. Dì tôi bán shop. Tôi sớm hiểu thế nào là “vật vã nói cười”. Dì cười tươi rói, bán quần áo “đắt như tôm tươi”, nhưng tôi biết dì mệt. Tuổi già bị cái vật vã của những tràn cười che phủ. Nó liền trở thành bầy mối, gậm nhấm và phá họai. Thẳng tay. Lạnh tanh… đêm về, tôi hiểu dì nằm đấy, nghe tiếng mối gặm… gặm những tàn phai, gặm lấn cả những xuân xanh.

Và hàng trăm đêm như thế, tôi trôi tuột, và mặc nhiên bên dưới nhân lọai, kẻ bán và người mua vẫn “kì kèo bớt một thêm hai”, vẫn nói cười, vẫn mệt nhọc… riết rồi thành thông lệ, tự dưng tôi dễ tánh. Không khen chê món nào, và cũng không nói khó ngủ ở những chỗ lạ lẫm. Vậy mà hay. Hôm nào đó, lâu lắm rồi, đi xem triển lãm thư pháp, người nghệ nhân viết một câu 5 chữ, chắc nịch mà uyển chuyển :” Bình thường tâm thị đạo”… tôi chẳng đi tìm đạo, vì chưa đến lúc… tôi chỉ biết, “bình thường” để dễ sống, dễ chấp nhận, và dễ thỏa hiệp với đời hơn. Thế là hết. Tự dưng khi nhận ra điều đó, tôi nhớ nhà, nhớ bà, nhớ mẹ, nhớ dì khủng khiếp. Nhớ đến mức mỗi khi đón một cơn gió chướng ( mùa này hay có gió chướng) tôi lại nhớ về những buổi chiều chở mẹ đi chùa, nhớ cái gió đêm 30 Tết, tôi dẫn bà lên tận sân thượng ngắm pháo hoa, nhớ sáng thứ bảy tôi đèo dì trên chiếc wave đỏ chạy qua quán hủ tíu bên Cầu Quay... Thời gian trôi nhanh quá. Đêm nằm nghe đồng hồ gõ nhịp… đều đều như tiếng mối ăn dặm… tích tắc… tích tắc… hay rào rào… rào rào…? Vì nỗi nhớ hay vì chuyến đi xa làm tôi thay đổi, không thích hàng quán, không thích bè bạn, chỉ muốn ở với gia đình mỗi bận từ Tp về. Và chính bà cũng thay đổi. Ban đầu, bà bảo mày lấy vợ đi, rồi cho bà đứa cháu bà giữ cho… tôi cười khì, chừng nào con gom đủ tiền sống, nghỉ làm rồi cưới luôn. Chừng nào ? chẳng biết, con tính khỏan năm 40 tuổi… mày điên rồi !

Và bắt đầu bà tăng dần cường độ lên. Mày kiếm con nhỏ nào, dẫn về bà cưới cho. Bao nhiêu tiền của, vàng bạc bà cho mày làm của hồi môn hết… cưới lẹ, đẻ mấy đứa nhỏ cho nó bò bò lên cầu thang cho vui… nhà buồn quá… tôi nghe bà nói bằng cả sức lực của tuổi già. Thấy thương quá, giống như bà khẩn khỏan. Chẳng lẽ bà cần cháu cố đến mức ấy ? Hay vì nhà mình trống trải quá… đúng rồi, trống hóac… quanh đi quẩn lại vẫn là tường, là gạch, là vật dụng. Chúng có linh hồn, nhưng chúng không tải nổi những tiếng cười. Nhà tôi thiếu tiếng cười, thiếu người, thiếu nhân sự, thiếu tất cả. Tôi đi… ám ảnh trên những chuyến xe là dáng bà đi lụm cụm, dáng mẹ ngồi cô độc trong phòng, là dì với những tràn cười với người dưng kẻ lạ… những kẻ mối người mang.

Tôi không lang man khi đang nói về người già và bọn trẻ mà lại tạt ngang kể lể chuyện gia đình mà đây là khúc dạo đầu, hơi dài, nhưng không ngắn… đủ để dạo chơi, và tản mạn… Lên Sài gòn, tôi đọc sách như điên, như con mọt ngấu nghiến cắn phập vào những trang giấy… Quản trị học, Kinh tế thương mại, Kĩ năng Marketing, Thế giới phẳng v.v.v chúng dạy tôi lắng nghe thị trường, lắng nghe người công nhân giống như mèo lắng nghe từng bước chân nhập nhọang của chuột… nhắm mắt, vểnh tai, cong đuôi và giấu móng đi để dành cho cú vồ lấy cuối cùng. Tôi phát triển cái nhìn nhiều hơn và xa hơn tôi tưởng. Trưởng thành hơn, thông thạo hơn trước. Thế mà, tôi vẫn chưa học được cách để lắng nghe… lắng nghe trong thông cảm và chia sẻ.

Tín chỉ ấy tôi được cấp không phải ở trường mà ở nhà… tôi tập ngồi nghe bà hát

“ chuối non dú ép chát ngầm

Trai tơ muốn vợ, khóc thầm giữa đêm

Khóc rồi, lại mẹ đánh thêm

Vợ đâu tao cưới nửa đêm cho mày “

Tôi cười ha hả khi câu hát ấy ám chỉ tôi. Bà hỏi mày có khóc thầm không. Để chừng nào cháu khóc, cháu sẽ nói bà. Vậy chừng nào mày mới khóc. Chừng nào bà đừng bệnh nữa, cháu sẽ ráng khóc… Bà tôi không khỏe nữa, giờ giống hệt như cây nhang cháy sắp tàn, ít khói và mỏng manh. Cô độc. tôi sợ nhang cháy hết… sợ nhìn thấy những chân nhang, đỏ quạch vô hồn.

… trở lại chuyện bọn trẻ và người già… Ai đó bảo rằng yêu thương là phải hiểu, vì hiểu mới sanh ra yêu thương… Nhưng thế nào là hiểu, thế nào là yêu thương ? Năm tôi yêu. Lang thang trong một khối thơ tình đồ sộ, tôi tìm được một câu thơ… kinh điển. Nhưng sao bây giờ nhìn lại, tôi thấy hình như nó không chỉ nói về tình yêu, không chỉ nói về những đau khổ mà còn là dạy về cách thực tập yêu thương.

“ Yêu là chết ở trong lòng một ít”

Dạo ấy. Tôi mơ màng về một lâu đài tình ái. Thả hồn vào những cuộc vui, như thiêu thân. Ừ, con thiêu thân chết vì ánh đèn. Tôi không hiểu đó là bản năng lao vào ánh sáng, hay trần trụi là vì nó cần ánh sáng đến thế. Tự dưng lúc ấy, tôi thương con thiêu thân. Thấy bọn chúng kéo bè kéo lũ mà chết. Thiên hạ gọi Chết chùm cho vui. Tôi bĩu môi, thấy kẻ khác chết mà vẫn cứ lao vào là ngu… một biến dạng khác của cái gọi là vô minh. Mà nếu thật, chúng chết vì tham vì ánh sáng, thì ngẫm lại, kẻ bảo chúng ngu có hơn chăng gì chúng. Khối kẻ đâm nhau, chém nhau vì chén cơm. Khối kẻ thấy chết vẫn lao vào kiếm chác. Khối kẻ đứng dậy chẳng đúng thời… nhiều nhiều lắm. Thiêu thân là tự đốt chính mình. Nghiệt ngã nhất là đốt mà không biết mình đang đốt. Mải mê. Miệt mài… Lúc trước, ba đem về cây đèn bắt côn trùng. Mỗi đêm mưa tạnh, cả nhà lại tắt đèn thường đi và mở đèn ấy lên. Lũ thiêu thân lao vào đông vô kể, nổ nghe lép bép. Có đứa chết nổ, có đứa chết liệm, có đứa chết cháy khói bốc lên khét lẹt… bất chợt tôi khóc. Mẹ hỏi sao vậy. Thương con thiêu thân_tôi trả lời. Giờ ngẫm lại, hồi ấy, tôi thương chúng hay tôi nghĩ đến chính tôi. Vẫn biết dòng đời ngòai kia. Chén cơm trả bằng nước mắt. “miếng ăn là miếng tồi tàn”. Thế mà sao vẫn phải lao vào, khác chi một thứ bản năng. Đúng rồi, một bản năng, dẫu có nhận ra rồi thì có giải quyết được gì đâu... 4 năm. Ngắn ngủn. Cũn cỡn như một chiếc váy thời thượng. Gió tốc, thổi bay…

Yêu thật sự. Yêu đúng nghĩa của yêu thì không phải chết. Chỉ là hy sinh. Cái chết mà thi sĩ ấy nhắc đến, hệt như cách nhà Phật họ đánh tan bản ngã. Dẹp chính con người mình đi, dẹp hằng ngày, dẹp từng chút một. Để yêu, để cảm thông hơn. Để thôi tức điên lên,vò đầu bức tóc, để tha thứ và lại yêu. Học được như thế, mới thật sự có thể yêu một người già. Hai đường thẳng song song mới tìm được cây cầu nối. Người trẻ bây giờ, học được điều ấy khó lắm. Khó như bắt con cá lội ngược dòng. Cuộc sống này là một dòng nước. Dòng nước là một dòng đời… mà dòng đời thì trôi theo, mang theo cuồn cuộn những bản năng, những ham muốn, những sân hận. Trong trường học, người ta đã hết dạy nghệ thuật sống. Không dạy về Tiết chế. Chỉ đơn thuần là cấm đóan, thậm chí là cách buông tay để trôi tuột…

Có lần, tôi tập ngồi bóp chân cho bà. Bà cười vui lắm, gương mặt tươi như mặt con trẻ. Người ta hình như đang đi lại một vòng tròn ngay trong kiếp sống này. Tôi không nói về thân xác, nó đã chịu quá nhiều những vết thương của đồng lọai, của bản thân và của thời gian. Vết chém, vết xăm, và những nếp nhăn… bà nằm đấy, ca hát như say. Tôi nhìn bà cười thật tươi. Tập chăm sóc cho người khác trong chánh niệm và yêu thương. Dẫu biết rằng, bà già rồi, như cái máy chạy mãi. Chạy cả một đời người, những bánh răng bắt đầu mỏi mệt. Chúng đình công và bà nhức. Cái nhức của tuổi già kỳ lạ lắm. Nó từ trong xương mà mom mem bò ra. Bò như đàn kiến. Nhức không nhiều, không dữ dội mà âm thầm, buông buốc. Tôi hít thở và ngồi xoa vào những nơi bà bảo nhức. Nhức quá chắc bà chết mày ạ. Người ta chết vì bệnh chứ ai chết vì nhức bao giờ. Mai mốt bà chết rồi mày coi. Bà phải sống để xem đám cháu cố nó bò lên cầu thang chứ. Ừ, đúng rồi, mà khi nào mày lấy vợ, lấy lẹ lẹ lên đi... Bà hồ hởi nói về tương lai… nhìn bà cười, cười thật tươi. Yêu thật là như thế…

Người trẻ à…30 năm…40 năm… trôi nhanh qua như một cái chớp mắt. Miệt mài, mộng mị cứ chạy mãi trong một vòng tròn. Cứ lần hồi, rồi lại đi qua những mô đất, những thành quách mà người già đã có lần ghé đến. Rồi sẽ về đâu… cũng lại gỡ chiếc mp3 ra để thay vào cái máy trợ thính. Nghiệt ngã lắm. Thứ lạnh hơn nước đá, lạnh hơn khí trời ở Bắc cực , là những quy tắc, những định luật bất biến. Và Già, Trẻ là thứ định luật ấy. Hãy tập sống với một người già, hãy lắng nghe và yêu thương để thấy cuộc sống này đẹp hơn, ấm hơn trên con đường chằn chịt những vết xe đổ… cố lên đi, bạn và tôi.

Cao Hồng Ân

http://vn.rd.yahoo.com/blog/mod/art_title/*http:/vn.360plus.yahoo.com/nhoc_salad2009/article?mid=224 -

ĐỘC THỌAI VỚI MÙA THU

Chiều. Giống hệt như bao chiều khác. Những chiếc lá ủ dột, khô đét rơi rụng trên con phố dẫn đến trụ sở hội văn học tỉnh. Kiểu kiến trúc cổ, âm u, trầm mặc. Mấy bức thư pháp treo trên nền tường màu vàng đất. Chữ cũng mộc như đất. Và mộc mạc cũng là một thứ gì đó, tôi đi tìm… lang thang trên những con phố… cuộc tìm kiếm ấy kéo dài suốt một mùa thu.

Nắng. Lặng đi trên những chiếc lá. Lá khô đét, gầy gòm, già đét lại vì nắng, hay theo một quy luật nào đó. Em bước đi trên những con đường lá khát. Lá khát một thứ mộc mạc giữa đời thường. Em bỏ lại, những giận hờn, hạnh phúc và mớ khát khao cháy bỏng. Chúng bị vò lại với nhau như một chiếc tất cũ mèm, ai đó vứt dưới gầm giường. Nhện. Bụi. Giăng và đeo bám. Lá me vàng, lá điệp rơi bám theo trên mái tóc bay trong gió thu. Lá rơi vì gió, hay vì tóc em đẹp lạ thường. Chiếc lá bàng rơi vội, nhìn theo những chiếc lá nhỏ hơn. Nuối tiếc và ngậm ngùi, ước gì, nó đừng to lớn như thế… vậy là nó rơi khi nó mang màu đỏ, màu của máu trong tim thấm ngược ra da mình. Anh đứng đấy, cầm chiếc lá bàng thô kệch, nhìn những con gió nâng lá rơi rụng. Nhìn lá trong gió, mà cứ ngỡ lá trong tóc em… ừ thì cứ cho là mơ tưởng… mơ giữa nắng thu.

Đêm. Quán 3A lặng đi trong bóng tối, với những ánh đèn bé tí. Ánh sáng ấy không đủ xua tan bóng đêm, chúng làm cho đêm sâu hơn và buồn hơn. Quán vắng, mấy cặp tình nhân ngồi lưa thưa, tận hưởng ly café… hay chỉ đơn thuần là tắm táp trong một thứ hương vị yêu đương. Được ngồi cạnh nhau, nói chuyện, nhìn nhau cười nói, tựa đầu vào nhau, và lòng thấy ấm. Ngòai trời. Đêm vẫn mịt mù, với những ánh đèn vàng hoe hoắt. Lá rớt rơi, chẳng ai hay biết. Lá vẫn rơi. Để khuya nay, người lao công quét vội chút mùa thu vô danh… ở đời. Những thứ vô danh, chẳng biết để làm gì… thường được cho là rác. Và mùa thu vô danh cũng thế. Xa xa. Đêm trên sông dài vô tận. Gió thu Nam Bộ không rõ ràng, chỉ lẫn khuất, chút lá rơi, chút buồn xa vắng. Thu về, vẫn nương theo tiếng nổ vang vang của máy đò ngòai sông. Có đôi lần, ngắm nhìn những ánh đèn le lói nơi sông vắng, ai đó bảo rằng đó là mắt của sông. Mắt sông không sáng mà trầm mặc, mà lặng đi giữa đêm, giữa gió. Mắt sông trôi nổi giữa dòng, hay là đời người trôi nổi. Những gia đình trôi nổi, Những cuộc tình trên sông, yêu vội và sống vội. Thân như bèo nước. Có biết đến mùa thu ?

Sáng. Nơi căn gác trống hóac. Chăn chiếu lạnh như một thứ băng giá ẩn khuất. Người đàn ông còn sót lại sau cuộc mây mưa của mùa hạ và mùa thu. Gã nhẹ nhàng khóat lên mình chiếc áo sơ mi màu vàng đất. Bước xuống nhà, hàng hiên đầy những lá thu rơi rụng. Mặt xác. Người đàn ông bước đi, màu áo thoắt ẩn hiện trong màu của lá vàng… Bóng những chiếc lá rơi, chập chờn trong ly café màu cánh gián. Bàn tay người khẽ cầm lên nhâm nhi. Chút đắng của đời, và chút ngọt của tình.

Tôi hay tự đặt câu hỏi cho chính tôi. Tại sao khi lá sắp rơi rụng, chúng lại chuyển thành màu vàng_màu của đất. Và tôi lại đi tìm câu trả lời. Cũng lang thang như chính tôi đi tìm cái Mộc giữa đời thường… có thứ gì đó ám ảnh tôi, bóng những chiếc lá rơi trong ly café đen đặc, và khói bốc lên nghi ngút.

Ông lão cạnh nhà, ngày tôi lên Sài gòn luyện thi đại học, ông còn cười với tôi. Nụ cười móm xọm. Vậy mà thương. Ánh mắt nheo nheo vì cái cười đã chiếm gần hết khuôn mặt teo hóp lại. Ông chúc tôi thi đậu, thành công… Tôi ậm ừ. Tôi hỏi ông khỏe không. Tao càng lúc gầy đét như cành khô. Cần tí gió, gãy liền mày ơi !... Tôi về. Ông mới mất hai ngày, gương mặt trên bàn thờ vẫn móm mém cười với những cây hương cháy vội. Thu cũng vừa đến, lá rụng nhiều, là những cành khô… giống hệt như ông. Đám tang. Con cháu về đông lắm, khói hương xông khắp nhà. Ngày tiễn ông ra mộ, tôi có tham dự. Đứng lặng nhìn nụ cười ông mịt mờ phía sau những làn khói bay đi vội vàng, để lại những chân hương đo đỏ, gầy đét… Tôi chợt vỡ ra… Lá rơi, là một chút vô thường.

Mùa thu có lẽ là một đối tượng thích hợp để độc thọai. Dù đó là mộc mạc, cầu kỳ, là giàu có, hay nghèo rách. Tất cả đều như một chiếc lá. Không to hơn lá bàng đâu, nhỏ như lá me ấy… Có mặt, hiện diện, lớn lên… để gió thổi bay. Tôi tin vào những chiếc lá rơi rụng nơi gốc cây, chúng sẽ cung cấp chất mùn cho cây tốt hơn, xanh hơn. Và tôi tin ông lão hàng xóm, chính ông đã cho tôi câu trả lời… để tôi thôi chạy theo những thứ nặng nề giữa đời sống này, quẳng lại ở một xó xỉn nào đó… để nhẹ hơn, để vươn lại trên tóc em… một thứ tóc của cuộc đời.

Vào một ngày cuối thu. Gã đàn ông dẫn về nơi gác xếp một người phụ nữ. Họ sống đời vợ chồng nơi căn nhà ấy. Khỏanh sân trước nhà, được người vợ quét lại, tươm tất, gọn gàng… Gã biết đã đến lúc thôi ngắm lá thu rơi phản chiếu qua màu cánh gián…đơn giản vì trời thu đẹp lắm, tại sao không ngước mắt nhìn lên ?

Cao Hồng Ân

http://vn.rd.yahoo.com/blog/mod/art_title/*http:/vn.360plus.yahoo.com/nhoc_salad2009/article?mid=265 -

Đêm… lang thang nơi những vùng đất ảo. blog này, nối tiếp blog kia thành những dòng dài, rất dài. Có người đau khổ về cuộc tình tan vỡ, có kẻ đang hạnh phúc dùng blog như trang nhật ký ngày yêu nhau. Có người viết về những điều cao đẹp, thanh khiết, cũng có người đăng tải những trang entry đậm hương vị của xác thịt… Có người viết về sự đầm ấm, thân thương nơi gia đình… có người đương chia sẻ về nỗi mồ côi. Ừ, thì mồ côi thiệt.

Dừng lại giữa hàng trăm blog được lướt qua trong đêm, dừng lại ở blog mồ côi ( cứ tạm gọi như thế ), tôi thấy lòng tựa hồ như đang se lại. Giữa đêm lạnh, giữa phố 8 triệu con người, sao lạc lõng đến vậy. Nghĩ vậy mà tự dưng lại thấy thương. Thương lắm.Thương blogger ấy. http://up.anhso.net/ -

Hồi đó, mỗi đêm trước khi đi ngủ, mẹ thường dạy cho thuộc ca dao tục ngữ. Mẹ hay ê a hát cho thằng con bé tí bặp bẹ nói theo :

“ Còn cha gót đỏ như son

Đến khi cha mất, gót con đen sì “

Tôi ngô nghê hỏi mẹ, vậy là không có cha kì gót chân cho hả mẹ. Mẹ nói ừ, được kì gót chân cho là cả một hạnh phúc. Còn nhỏ xíu, tôi chẳng biết gì… chỉ biết mỗi cuối tuần ba về, chở hai mẹ con đi ăn, đi ngắm phố. Ba hay cõng tôi lên tận 4 tầng chung cư nhà cậu mợ. Ba giấu mẹ, lén mua cho tôi nho, táo… những thức ăn xa xỉ thời bấy giờ. Chỉ biết ba từ mỏ đá về nhà trên chiếc môtô màu đỏ pha vàng đất của những con đường lầy lội, áo ba cũng vàng và người nồng nặc mùi đất núi, và bụi đường xa.

Từ bé đến giờ, tôi không có thói quen đợi Tết, mà chỉ đợi đến hết tuần. Những ngày cuối cùng sót lại của một tuần, gia đình tôi vui như hội… Tôi chỉ nhớ còn nhỏ, mặc cộc một chiếc quần sịp 7 màu, hai răng súng, cắt đầu ngố như lấy cái muỗng dừa úp lên. Hễ lần nào nghe tiếng động cơ xe réo ì ì ngoài cổng, tôi tưng tưng, tơn tơn chạy ra… hét lên inh ỏi : Mẹ ơi ! Ba về ! Ba về kìa !

Lúc bé, trong tôi, vẽ lên rõ nhất hình ảnh về ba như thế này. Ba rất nóng tính, nên đừng bao giờ đem bài vở hỏi ba chỉ cho. Ba cũng rất dễ dụ, nên đồ chơi nào mẹ không mua mà nói với ba thì sẽ có tất cả. Nghĩ như vậy, nhưng ít khi nào tôi nói ba mua con cái này, cái kia. Tôi tập theo mẹ, im lặng… nhưng ba là một ông tiên, ba lúc nào cũng đoán trước những suy nghĩ, những mong muốn của thằng con bé tẹo, tròn trĩnh. Ba là vậy. Lúc nào cũng vậy, đừng nói gì hết, vì ba đã tính toán xa rất xa rồi.

Khi bọn trẻ cùng trang lứa mải mê với trò công an bắt cướp, đá banh, bắn bi… tôi rút trong nhà với mẹ. Hồi ấy, nhà tôi nằm sâu trong Quân Khu 7, giữa mịt mù cỏ , bông lau, cây mắt mèo, và những hàng xoài xanh xa xa, những hàng cây bạch đàn xào xạc. Thi thoảng có vài anh bộ đội đi tuần ngang nhà, hát vu vơ vài câu nhạc từ chiến khu xa xăm. Mỗi đêm mưa, là bầy dế, cào cào, châu chấu rên lên rĩ rả. Trò vui nhất là được cầm kiếm gỗ đánh nhau với mẹ, tập theo mấy bộ phim chưởng thời bấy giờ. Hay trưa trưa đi bắt kiến bỏ vào mấy hang con “kim quýt “  cái này ông anh họ tôi lên chơi, ông gọi như thế. Hay tha thẩn bắt cào cào bỏ vào rổ nuôi. Vớt nòng nọc sống trong cái xe bồn rỉ sét đem chơi trò bán hàng. Hôm nào đó thì nắn đất sét thành con này, con nọ rồi ngồi chơi một mình.

 Nghĩ lại, thời ấy người ta chưa phát hiện bệnh tự kỷ rầm rộ như bây giờ, chứ nếu không mẹ cũng đã lo sốt vó thằng con trai cưng bị bệnh gì liên quan đến thần kinh. Và mỗi lần ba về, là ánh nắng chiếu qua những ngày tháng chầm chậm trôi ấy. Ba chở 2 mẹ con về thăm ngoại, xách nước tưới cây, nuôi gà, nuôi khỉ… ba làm mọi thứ để không gian ấy không trôi chậm nữa, mà sinh động lên. Ba không muốn thằng con trai quen theo cách sống của mẹ cứ lầm lũi chịu đựng, hay phải buồn buồn nhìn theo những món hàng đắt tiền chưng bày trong mấy tủ kiếng sáng choang.Ừ, Ba cho con gót chân son để bước nhẹ tênh giữa đời.

Tôi không hiểu ba. Giống như chưa bao giờ hiểu. Vì ba xa quá, giống như ông Phật trên bàn thờ vậy. Mình chỉ cầu xin Phật, chứ chưa bao giờ mình tự hỏi mình có hiểu cái ông bằng cát đá, xi măng kia có ẩn ý, hay buồn khổ gì không. Đến bây giờ, khi lớn lên, vững vàng hơn trước, tôi mới hiểu ba sau khi đã tìm hiểu ông bằng cát đá trên chùa ấy ổng dạy điều gì… Nhờ ông Phật, tôi hiểu được ba nhiều hơn. Cái khó nhất ba đã đạt rồi, đứng giữa đôi dòng Đạo và Đời. Ung dung như vị Phật, người ta hay thờ bằng tượng ngồi trên một chiếc bè nhỏ xíu giữa bát ngát sóng cuộn mà gương mặt vẫn y nguyên, không vui không buồn… mình gọi là bình thản… Mấy Thầy dạy, đó mới thật là An Nhiên.

Nhưng hiểu là một chuyện, còn bước vào cảnh giới ấy thì là một chuyến đi rất dài. Có lẽ, tôi chỉ vừa dợm chân bước trên con đường hiểu ba. Có hiểu mới có thương. Còn thương trước, rồi hiểu sau, chắc chỉ duy nhất thằng tôi này đang làm. Nhưng vì tình thương để mình cố gắng hiểu một ai đó để rồi thương cho đúng cách, đúng nghĩa là thương. Chắc như vậy cũng được. Ai cũng có nội kết, ba cũng vậy. Đời tặng ba chút đau khổ, đạo tặng ba chút bình yên. Bù trừ, đôi khi công bằng, đôi khi bất công.

http://up.anhso.net/ -

Người ta tin rằng có một vị Phật, nguyện hoá thân là quỷ dữ để độ chúng sanh. Tôi cũng tin như vậy trong ngày chân ướt chân ráo vào với bể Phật mênh mông. Người ta tin Phật hoá ra quỷ dữ chứ ít thấy ai đi tìm Phật trong quỷ. Ngay cả ba, đến bây giờ tôi mới nhận ra ba là người khéo phương tiện, khéo giáo hoá, khéo độ đời. Đứng giữa biển, là Phật lớn thì an nhiên, tĩnh tại, còn Phật nhỏ hay Phật vừa vừa thì thoáng chút sóng gió, cũng thoáng chút nhẹ nhàng. Tôi tin vào Phật Ngàn Tay bao nhiêu, thì giờ tôi lại tin ba bấy nhiêu. Vị Phật nhỏ, vừa vừa đang ở bên tôi. Sao không vén lớp bèo tấm mỏng tanh là những quạo quọ, cọc cằn, khó chịu để thấy bên dưới, mặt nước trong vắt đến mê người. Rồi từ sự trong veo ấy, tôi thấy ba dịu dàng ngồi xức thuốc đỏ cho vết thương của mẹ mau lành, thấy ba sừng sững như núi và vui như hội khi dẫn vợ con đi ăn sáng, uống café, thấy ba thông tuệ như một vị Đạo sư khi giảng cho hai mẹ con nghe về Thập nhị nhân duyên, lục căn lục trần… vị Đạo sư ấy kỳ lạ đến duyên dáng khi cứ miệt mài hỏi hai đệ tử : có ai hỏi Đạo gì không ? làm ơn hỏi đi… , thấy ba như một cánh chim lớn, một tàn cây vững vàng mỗi lần con nghĩ về chuyến đi lên phố lạ, thấy ba luýnh quýnh đến tội nghiệp khi mỗi lần mẹ truyền dịch mà bình nước sắp hết, thấy ba ung dung rãi thóc cho chim trời và cùng mau nước mắt mỗi khi thấy ai đó có hoàn cảnh khó khăn, thấy ba chi li từng đồng cho bản thân mà cũng hào phóng đến bất tận với vợ con… Còn nhiều lắm, ba tôi đứng giữa 2 khoảnh trời trái ngược nhau. Tìm ba giữa đạo đế thấy ba mênh mông hiểu biết, tìm ba giữa đời để hiểu ba từng trải, trôi nổi bể dâu.

 Ba giữ cho con trai ba gót đỏ như son, để đôi tay con chưa từng chai sạm, để con hãnh diện với bạn bè cùng lứa, để môi con không ngớt nở nụ cười… rồi ngày kia, con vô tình nhận ra, chân ba cứng như đá, đôi bàn tay như gọng kềm (mẹ và con hay nói vậy ), môi ba cười đôi lần méo xệch. Ai đó có lần khen, con có nụ cười trong veo, và đầy từ bi… nhưng không ai biết rằng ba chở bao sương gió, chở bao nhiêu nhọc nhằn để nụ cười ấy còn mãi trên môi con. Ai đó có lần khen, con viết văn hay, suy nghĩ sâu sắc… nhưng không ai biết rằng ba trằn trọc bao đêm giữa chợ đời để những suy nghĩ cao xa cứ tuôn mãi theo những ngón tay con bay trên bàn phím. Không ai biết cả, chỉ có mình con biết. Vậy mà có lúc, con tưởng chừng đã quên.

Mùa Vu Lan, mọi người hay viết về mẹ. tôi cũng đã viết, rất nhiều về mẹ. Vì tôi gần mẹ, trong từng khoảnh khắc trưởng thành, mẹ luôn bên cạnh. Có lần, tôi còn bảo mẹ là vị Phật nào đó trên chùa, thương tôi mà xuống ở cạnh bên để chăm lo, nhắc nhở.

Trong kinh Vu Lan báo hiếu, Mục Liên chỉ quán tìm mẹ giữa vòng trầm lao, chứ không thấy nhắc đến cha. Rồi kinh Báo Hiếu cũng dạy về công ơn của mẹ nặng hơn cha gấp bội lần đến nỗi xương mẹ nhẹ hơn xương cha, vì mẹ phải sinh nở đớn đau. Đó là những điều có thật. Và hình ảnh người mẹ dễ làm người ta xúc động. Vì mẹ thui thủi bên con, lo con từng miếng ăn giấc ngủ. Đến quê người ta cũng dành quê của mẹ, chứ không phải của ba :

“ Chiều chiều ra đứng ngõ sau

Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều “

Như vậy, hình ảnh mẹ dễ làm hảnh giả phát khởi tâm từ bi trong các pháp quán niệm. Có vị Thầy dạy rằng, hãy quán chúng sanh trong nhà lửa đau khổ khôn cùng là mẹ ngươi trong muôn ngàn kiếp_ kẻ đã từng mang nặng 9 tháng 10 ngày ròng rã rồi tách da xẻ thịt sanh ra ngươi rồi nuôi nấng chăm bón ngươi  từng muổn sữa, chén cháo, bát cơm .v.v. Mẹ là hình ảnh để quán Từ Bi, còn đối với tôi, ba là một dạng thiền công án. Lúc choáng váng, ngợp thở, khó hiểu, gút mắc lúc thì mênh mông, hiền hoà, giản dị. Một dạng khởi đầu từ hiểu mà thương, dạng kia lại từ thương mà hiểu. Nhưng cuối cùng vẫn là hơi thở… Hơi thở cho tôi tiếp xúc với mẹ tôi, ba tôi vừa thương vừa hiểu.

Blog mồ côi viết thấy tội quá, nhưng trong những bài viết ấy phía sau vẫn chập chờn những tia sáng của niềm tin, của yêu thương. Giống như giữa phố đông, có vị Bồ tát đi vỗ vai từng người bảo rằng :” tôi không dám khinh anh đâu, vì anh là một vị Phật chưa thành “… Tôi tin rằng ngày nào đó, sẽ có người vỗ vai tôi giữa chỗ kẹt xe, bến xe buýt, phòng chờ bệnh viện hay bất cứ đâu trên phố. Vỗ vai để nhắc lại, anh quay về đi, quay về bên trong anh, quay về nơi người xung quanh anh. Để thấy sự hiện diện của người thân là một phép màu vi diệu. Bàn tay vỗ vai đôi khi là một bài viết, một hình ảnh, một âm thanh… cảm ơn blog Mồ côi nhé ! đã nhắc Cải nhớ về gia đình. Nơi đó, Cải có một công án, một khán thoại đầu mà mãi mãi vẫn còn phải miên mật suy tư…

Có lẽ, Cải  sẽ cần bàn tay vỗ vai này mãi về sau…

Namo Avalokiteshvara

http://vn.rd.yahoo.com/blog/mod/art_title/*http:/vn.360plus.yahoo.com/nhoc_salad2009/article?mid=54 -

THUỲ LINH

Tiết 2 , nó ngồi học, bỗng một tờ giấy nhỏ chuyền lên :”  Tao cảm thấy Thùy Linh là một đứa con gái không có cá tính, một nhỏ gái hư ! làm tao mất cả hình tượng !”

Mấy hôm nay trong lớp nó, bạn bè bàn bạc về vấn đề một đoạn videoclip của Thùy Linh trong lúc mây mưa cùng bạn trai bị tung lên mạng... có lẽ đây là một vấn đề hot nhất hiện nay ... chỉ đơn thuần vì công chúng biết Thùy Linh qua vai chính trong phim Nhật ký Vàng Anh ...và họ xem Thùy Linh như một biểu tượng của trong sáng và ngây thơ.

Bạn bè nó, phần đông thì tỏ ra rất bất mãn, phê bình, chỉ trích và khinh bỉ rất nhiều ! vì một hình tượng bị phá vỡ hoàn toàn !

Riêng nó, nó lại nhìn khác, và chưa khi nào nó nhận ra mình cảm thông với Thùy Linh bằng lúc này ... mặc dù nó chưa hề xem Phim nhật ký Vàng Anh, chưa hề biết Thùy Linh mập ốm ra sao ... chỉ đơn thuần là suy nghĩ !

Và rồi cũng ngay vào tiết 2, nó hí hoáy viết trả lời bức thư ném lên :” tao thấy tội nghiệp !”

Ừh, đáng thương lắm, tội nghiệp lắm, sáng nay , nghe nhỏ bạn trong lớp nói rằng Thùy Linh đã lên Ti vi và khóc rất nhiều, Thuỳ Linh cảm thấy có lỗi với ba mẹ, có lỗi với người hâm mộ ..v.v..v... hình như có chút gì đó nghèn nghẹn phải không Thùy Linh ?

Người ta bảo rằng trong mỗi con người luôn mang hai phần : tánh CON và chất NGƯỜI !  và hai phần ấy chẳng bao giờ dung thứ cho nhau, cứ tranh giành, cứ chống đối ! và đến một lúc nào đó, tánh CON mệt mỏi, nó ngủ vùi ... chất NGƯỜI sống dậy, đẹp đẽ và trong sáng.

Cũng có khi chất NGƯỜI buông xuôi... tánh CON khi ấy trỗi dậy , làm đủ mọi chuyện xấu !

Con người tốt là kẻ biết khéo đè nén tánh CON ấy , nhưng trên đời này chẳng ai là tốt toàn vẹn cả ! cũng như xưa kia chúa Jesu phán với đám người hăm hở đòi ném đá vào người phụ nữ phạm tội lăng loàn :” trong các ngươi, ai tự xét thấy mình không có tội , thì hãy ném đá vào người này !” ... và đám đông dần bỏ đi ... tại sao ? vì trong những người náo nức lên án cái xấu ấy, tự xét thấy mình còn nhiều nhiều lắm những tội lỗi !

người tốt phạm lỗi vì người tốt có lúc ngủ quên trong sự tốt lành, không tỉnh thức để canh chừng tánh CON... và có ai trong chúng ta dám nhận rằng mình chưa khi nào lơ là trong công cuộc canh giữ đó ... khi mà thời gian làm việc là cả một đời người ???

vậy là Thùy Linh cũng thế , cũng trong một lúc bốc đồng và nông nỗi của tuổi trẻ, đã để tánh CON nổi dậy cướp chính quyền... Thùy Linh có lỗi , nhưng xem ra Thùy Linh đáng thương hơn đáng trách rất rất nhiều lần !

Nhỏ bạn nói với nó :” tao thề là sau này sẽ chẳng bao giờ để như con bé Thuỳ Linh ấy !”

Suy nghĩ ấy là đúng , nhưng cuộc sống này chẳng bao giờ theo ý muốn mình cả ,mình chẳng phải là chủ của cuộc sống này , mình sở hữu cơ thể mình nhưng có bao giờ cơ thể ấy chịu nghe lời mình không ? mình buồn ngủ , mình phải đi ngủ mặc dù chuông đồng hồ réo vang inh ỏi ... mình thua cơn buồn ngủ ! Mình đói mình phải ăn ... mình có ép cơ thể mình :” tao buộc mày đừng có đói nữa !” được không ?

Mình bệnh, mình có muốn mình hết bệnh là hết ngay được không ?

Tuyệt đối là không bao giờ ... vậy đó, ngay đến chính cơ thể mình mà mình cũng chẳng điều khiển được thì huống chi là tâm lý , huống chi là tinh thần, huống chi là tương lai ???

Mình chẳng thể bảo rằng :” tôi thề là sẽ không làm việc đó “ , mà xin hãy nhỏ nhẹ nói rằng “ tôi sẽ cố hết sức để chuyện đó không xảy ra !” ...

Cũng như Thùy Linh vậy, Thùy Linh có muốn chuyện ngày hôm nay xảy ra hay không ? Thùy Linh có muốn mình bị tung phim sex lên mạng , Thùy Linh có muốn mất tất cả hay không ? Tuyệt đối là không bao giờ !

vậy thì sao ?

Thùy Linh chỉ biết nơi hiện tại , lúc mà đoạn videoclip ấy được ra đời, Thùy Linh chỉ biết vỏn vẹn một điều rằng điều ấy thoả mãn những lúc bốc đồng ! Thùy Linh chẳng làm chủ được tương lai, cũng chẳng thể làm chủ được tình thế lúc ấy khi những xác thịt và cuộc vui trỗi dậy ! càng nghĩ, nó lại càng thương cho Thùy Linh, tội nghiệp thiên thần bé nhỏ ấy, phải ngập chìm trong những trò vui !

Nhìn về chuyện của Thùy Linh, xin đừng vội chỉ trích lối sống của giới trẻ bây giờ là sa đoạ và dơ bẩn ... mà hãy xin suy nghĩ lại, người lớn đã tạo cho giới trẻ có được một cách nhìn đúng đắn, một cách nhìn sáng suốt vấn đề hay chưa ? Và cũng xin tuyệt đối đừng nhìn videoclip ấy là một văn hoá phẩm đồi truỵ , một vết nhơ , mà chính là một tiếng nói của xã hội ... một hồi chuông báo động rằng giới trẻ thời nay đang thiếu mất đi những tổ ấm của tinh thần , thiếu đi những dòng suối để gội sạch tâm hồn ! giới trẻ Việt Nam đang cô đơn và lạc lõng trước những chiếc điện thoại NOKIA tối tân, trước những SH sang trọng và trước sự du nhập ào ạt của văn hoá phương Tây ... họ sống và chạy theo chúng như những mode thời thượng , nhưng quên rằng công dụng chúng để làm gì ?

Có ai dám chắc rằng đoạn Videoclip ấy không phải là tác phẩm của một máy quay kĩ thuật số hay đơn thuần chỉ là một chiếc điện thoại có chức năng ghi hình ? Nhà sản xuất muốn thế ư ?

Thùy Linh chỉ là một trong vô vàn những giới trẻ , những bóng hình lắc lư nơi quán bar theo những điệu nhạc mạnh, và trở về nhà lúc nửa đêm khi đã mệt rã cả người ??? vậy ra nơi người trẻ ngả vào khi gặp bất hạnh , gặp khó khăn trong cuộc sống là những điểm đen điên cuồng và thác loạn đến thế ?

Thùy Linh chỉ là một ví dụ rất nhỏ, rất đáng thương về những phút nông nỗi ... Thùy Linh đã rơi nước mắt ... chỉ đơn giản rằng Thùy Linh đang cô đơn , cô đơn khi nhìn thấy hình tượng ngây thơ mình chẳng còn nữa ! vậy là hình ảnh trong veo ấy tan vỡ mất rồi !

Hình như đây cũng là một điều cần phải suy nghĩ về vấn đề thần tượng trong mỗi con người ! Nét trong veo của Thùy Linh ngày hôm nay sẽ như một vết hằn , người ta sẽ nhìn và bảo :” trời đất, con bé ấy nhìn vậy mà khiếp thật !” ... vậy là trong lòng người ta Thùy Linh chẳng còn nữa, từ trong veo thay bằng từ vẩn đục , tốt thay bằng xấu ... chỉ đơn giản vậy thôi ... con người muôn đời là thế , con người chẳng làm chủ được mình , vì lẽ ấy, tình cảm con người vốn cũng mong manh ... Ngày hôm nay tôi thích Thùy Linh, ngày mai tôi ghét cô ấy vì cô ta nhơ nhớp quá, bần quá ! Ngày hôm nay tôi thích giọng hát ấy, ngày kia tôi lại cảm thấy nó chói tai kinh khủng ! Bữa nay tôi buồn tôi thích nghe nhạc sến , nhưng hôm nao vui tôi thích nghe nhạc rock ! Con người thay đổi thất thường , bản chất của đám đông thường chỉ là những cảm xúc chóng phai , nay thương mai ghét... vậy có đôi dòng gửi những ai đang sống bằng tình cảm của đám đông hâm mộ rằng , hãy không ngừng cố gắng và tự hoàn thiện mình từng ngày từng ngày một ... và cũng đừng thất vọng , hay đau buồn khi một ngày nọ bên mình , người ta đột nhiên “rụng” đi đâu mất cả ... tất cả chỉ đơn thuần là một cảm giác ghét và thương !

Người ta sẽ thôi cho Thùy Linh  vai Vàng Anh nữa, vì họ nghĩ rằng như thế sẽ làm bẩn đi mất hình tượng Vành Anh, người ta còn sợ những bậc phụ huynh sẽ không cho con em mình xem ... cuộc sống vốn không bao giờ bằng phẳng, và tính từ trong veo, trắng ngần chỉ đơn thuần là những điểm cực trị của hàm số cuộc sống ! cuộc sống là một hàm số, có điểm lồi điểm lõm, có điểm cực đại, cực tiểu ! một hình tượng đẹp không hẳn là một hình tượng vẹn toàn ... mà là một hình tượng biết vươn lên sau khi gục ngã , biết lồm cồm bò dậy và chạy thật nhanh về đích đến ! đó là một hình tượng đẹp và thiết thực cho cuộc sống thời nay nhiều hơn !

Và nữa, những bạn trẻ, xin đừng bĩu môi, mỗi khi nghe nhắc đến 2 từ Thuỳ Linh ... bởi lẽ , chúng ta cũng chẳng hơn gì... chúng ta cũng chỉ là những kẻ canh gác mệt mỏi trước tánh CON không ngừng trỗi dậy ! chúng ta cũng có những đêm không ngủ , chúng ta cũng từng chuyền tay nhau những băng hình sex , chúng ta cũng từng có những giờ phút toàn là xác thịt ! chúng ta chỉ khác Thuỳ Linh ở chỗ, Thuỳ Linh được quay thành phim, còn chúng ta ... nhiều lắm song chẳng nhớ được bao !

Có bạn, xem videoclip ấy là một thứ đồ độc địa, một thứ là ô uế tâm hồn, và đêm về, lén ba lén mẹ mở ra xem ... như thế còn tệ hơn gấp ngàn lần người đóng phim.

Có bạn chuyền nhau đường truyền link như một điểm đen trên mạng ... nhưng bạn quên nhìn những giọt nước mắt của người trong cuộc ... phát tán những thứ làm người khác đau khổ ... cũng là một tội lỗi !

Có bạn viết trên blog phê bình , chỉ trích Thuỳ Linh gay gắt ... hình như cũng đang diễn lại chính cái vai của biết bao người bình thường khác, nay ghét, mai lại thương ! bạn phê phán để người ta xem bạn là một người tốt , một người biết sống sạch ! cũng như một cogaidolong nào đó, chê bai ca sĩ nào nó, để rồi kiện cáo ! vì sao , vì bạn muốn viết để chứng tỏ rằng ta đây là một kẻ biết thưởng thức, có sức ảnh hưởng lớn, ta biết sống có phong cách , chẳng sợ đứa nào ! nhưng như thế trở lại được gì ... một cô gái bất hạnh, thì thiếu mất những dòng bạn viết , cô gái ấy có bớt chút bất hạnh hay không ? những việc bạn làm đâm ra vô vị và lố bịch biết bao !

Có lẽ, Thuỳ Linh sẽ chẳng đọc được bài viết này, vì nhóc chẳng biết Thuỳ Linh có blog hay không ? mà nếu có thì giữa hàng trăm cái blog , thì blog của nhóc ... lọt thỏm ! viết chỉ đế viết, viết để thay đổi một phần nào đó những suy nghĩ trong những ai từng xem đoạn videoclip ấy !!! Viết cho một chút xíu gì đó gọi là tình người !

Cao Hồng Ân

http://vn.rd.yahoo.com/blog/mod/art_title/*http:/vn.360plus.yahoo.com/nhoc_salad2009/article?mid=243 -

Hằng đêm, tịnh tâm vài ba phút. Giây phút rất ngắn. Nhưng để có dịp nghe hơi thở, vào ra, ra vào đều thật đều. Có đôi lần, chợt nghĩ, ừh thì mình nghe mình thở vậy là mình còn đang sống. Sống khoẻ, sống có tỉnh thức như vầy.

Có một người bạn, lâu rồi không gặp, bạn nói với tôi là nước và lửa không ghét nhau, nhưng không thể ở cùng nhau được. Nghĩ vậy mà sao thương thân này quá, bao nhiêu năm nay nước, lửa, gió và đất cứ ở mãi cùng nhau. Kị nhau ra mặt chứ có vui vẻ gì đâu.

Nhưng bù lại, ở giữa những trận chiến tưng bừng của 4 thứ không hạp tánh nhau, ta còn có hơi thở. Cảm ơn hơi thở nhiều lắm, hơi thở có biết không ? Hơi thở cho ta chỗ đứng tách ra khỏi những cuộc binh đao, để nhìn, ngắm và suy niệm. Chỉ suy niệm thôi, chứ không phân ra bên chánh, bên tà hay bên phải, bên quấy. Suy niệm để thấy thương cho thân này. Có lẽ nó mòn mỏi lắm rồi.

Và nghe hơi thở như vậy, nhìn những cuộc chiến, qua đi, diễn lại, qua đi… bất tận thiên thu. Một hôm hơi thở nắm tay, dẫn ta vào một vùng đất mới. Vùng đất ấy nằm giữa những cuộc chiến ác liệt, nằm lẩn khuất trong lớp khói bụi mù mịt của binh đao. Đó là một cõi thiên đường. Nơi ấy, hơi thở mời ta ngồi vào vị trí của đoá hoa, của ngọn núi, của hồ nước. Ta thấy sao mà tươi mát, vững chãi, và tĩnh lặng đến vậy ! kỳ lạ quá.

Vậy là bên dưới những cuộc chiến, luôn có góc khuất, sự ẩn tàng của bình yên. Nếu khéo tay một chút, ta có thể phát huy năng lượng tươi tắn của đoá hoa để làm an dịu binh lửa. Nếu khéo nghĩ một chút, ngọn núi giúp ta an trụ giữa đời này. Bận rộn nhiều thứ quá, nhưng ta vẫn có khả năng nắm tay công việc, dắt dìu, lèo lái công việc theo ý của ta. Ta là ngọn núi sừng sửng để tiền bạc, cảm xúc không kéo lôi ta đi xềnh xệch như bấy nhiêu năm đã qua. Ngọn núi làm cho lưng ta thật vững, đầu ta ngẩng cao dù đời có chê cười, trách móc, dỗi hờn. Ta biết, chất liệu của sự vững chải đang nằm nơi đây. Nơi hơi thở này.

Rồi hồ nước. Bao nhiêu ngày tháng ròng rã, ta đi qua bao nhiêu hồ nước, ngắm mình nơi mặt nước tịnh bình an, vậy đó, vậy mà ta quên mất ta cũng y chang như mặt hồ. Bấy lâu nay ta cứ để chiến tranh, trận mạc làm mặt nước tâm bị khuấy động, rộn ràng. Bữa nay, nhờ sự dìu dắt của hơi thở. Ta thấy ta có khả năng nhìn mọi vật với lòng không phân biệt. Thấy người kia mặt mày kênh kiệu ta không bực tức, thấy những cảnh hớ hênh tâm không còn ngóc đầu dậy, bò loe nghoe. Không để tâm chạy theo những thứ bên ngoài nữa, mà nơi này, tâm là hồ nước. Ngoại cảnh thay đổi, hình bóng phản chiếu thay đổi nhưng bản chất tịnh lặng của hồ tâm vẫn ngàn đời là thế.

… ta mải mê với 3 sự kỳ diệu quá đổi kinh ngạc mà hơi thở mang đến. Nhưng hơi thở ghé sát vào tai, và nói nhỏ nhẹ rằng :” mấy điều trên cũng bình thường mà thôi, còn một điều nữa mới là tuyệt đối !”… ta lặng đi, điều gì ngoài sự tươi mát, vững chải, thảnh thơi nữa. Chỉ cần bấy nhiêu ấy, hành trang vào đời vạn biến đã đủ lắm rồi. Nhưng mà Thở khuyên như vầy, anh ráng chút xíu nữa đi, để em sẽ dắt anh vào một vùng này. Không có hoa, núi và hồ nước nhưng là có tất cả. Vì tò mò, ta ngồi lại, cho thiệt yên thiệt tĩnh và bắt đầu thả trôi theo hơi thở có ý thức…

Và sự kỳ diệu bắt đầu… Ta không còn cảm giác của cuộc chiến, không thấy binh đao là thật nữa. Chúng hình như là có, mà cũng có vẻ là không. Hơi thở dẫn ta vào với không gian bên trong. Mêng mông, bao trùm và tràn đầy những bí ẩn.

Nơi vùng đất trống không, mênh manh ấy, tự dưng ta thấy những hạt giống trôi lơ lửng. Hạt giống đợi đủ duyên mà nẩy mầm. Trong không gian ấy có sẵn, và đầy đủ những yếu tố mà hạt giống cần. Chút hơi ấm, chút đất, chút nước, chút xíu không khí. Ta không nhìn thấy cây ở đâu hết, vậy mà chớp mắt cây xuất hiện. Chớp mắt cây biến mất.

Hơi thở vẫn đều đặn vào ra…

Vùng không gian ấy cứ ngỡ là không, nhưng mà bao trùm tất cả. Nói là không cũng đúng, mà có cũng được. Vì nơi đó có đầy đủ những yếu tố để kích hoạt cho sự ra đời, cũng như sự kết thúc.

Vùng không gian ấy nở lớn ra đến vô cùng với hơi thở chánh niệm.

Khi tiếp xúc với màu nhiệm bông hoa, ta bị vướng vào sự tươi mát. Với ngọn núi, sự vướng mắc là phải thiệt vững vàng…. Còn sự vô phân biệt  thì nơi hồ nước. Còn đối với cảnh giới này, ta thấy rằng ta có thể là bông hoa, cũng có thể là ngọn lửa, là ngọn núi mà cũng có thể là cây cỏ bé nhỏ, là hồ nước tịnh mà cũng là hồ nước động. Miễn là ta có mặt trời chánh niệm, ta biết rằng hình như ta đang là như vậy.

Hình như có sự tươi mát

Hình như có sự vững chải

Hình như có sự thảnh thơi.

Tất cả là hình như, người chuyên môn họ gọi là “như”. Có người bảo “như thị “ là hình như tôi nghe như vầy, “như lai “ là hình như tôi có đến. Không nghe cũng được, không đến cũng chẳng sao. Vì chỉ là “như” thôi mà. Tiếp xúc với màu nhiệm của không gian trong tâm thức, ta như đứa trẻ lần đầu được đi máy bay, ngắm nhì từ ô cửa kính thấy cả không gian sao mà rộng lớn vô biên đến vậy. Thấy mọi việc rõ như ban ngày, và mỉm cười thật an nhiên khi dòng đời trôi đi bất tận.

Ta không dừng lại giữ dòng đời vì ta sẽ bám riết lấy nơi ta đứng.

Ta càng không thả trôi theo dòng huyên náo vì ta sẽ tan đi mất.

Mà ta phải như là đang đứng, như là đang trôi… Không gian cho ta phép màu của từ “như”… có vẻ là thế, không cũng được, mà có cũng chẳng sao, chỉ cần ta biết tỉnh thức từng sát na… Từng sát na trôi liên tục, và dòng tỉnh thức cũng tuôn tràn miên mật như một dòng suối pha lê , hay ai đó thích gọi là lưu ly, xa cừ, mã nảo. Dòng tỉnh thức không cuốn ta đi, mà làm ta an nhiên, “như lai” giữa đời này.

Hơi thở giới thiệu ta một cư dân già nhất nơi cõi không gian, vị ấy tên là Quán Tự Tại. Gặp vị ấy, ta cúi đầu chào thật lễ phép vì ta là khách vô tình lạc vào cõi này. Vị mỉm cười thật an nhiên. Hơi thở khẽ nói, vị ấy tài lắm, có thể biến hoá khắp nơi nơi, đi khắp mọi chỗ…. Tự dưng ta cũng mỉm cười, ta thỏ thẻ : ừh, nhưng mà tôi cũng làm được như vậy, chỉ cần hơi thở luôn bên tôi…

Bất chợt, chuông đồng hồ reo vang inh ỏi… ta bước ra khỏi thế giới vi diệu ấy mà chẳng chút hối tiếc nào mặc dù ta còn muốn ở đó, để nghe cư dân tên Quán Tự Tại kể về không gian vô tận bao la ấy.

Bên ô cửa, dòng đời cuồn cuộn chảy và gầm lên như thác. Hôm nay, ta không thấy sợ dòng đời, sợ khói bụi nữa. Ta mỉm cười, khẽ nói nhỏ :” Namo Avalokitesvara”…

Giữa cõi lăng xăng  người ta bảo có một Tịnh độ. Thiệt là vô lý. Nhưng cũng quá chừng hợp lý với những ai thấy mình đương hình như đến, hình như đi giữa đám bụi mù khơi.

Cao Hồng Ân

 DUYÊN QUÁN ÂM

“Gửi thân giữa chốn Ta Bà

Cuối lưng, hôn đất, quê nhà Từ Bi”

Trong chúng ta, có lẽ ai cũng trải nghiệm qua được sự giới hạn của ngôn ngữ, và từ đó nhận ra rằng đôi khi nụ cười, ánh mắt hay đơn giản hơn chỉ là sự im lặng lại mang đến nhiều ý nghĩa và có thể nội chứa được rất nhiều điều vi tế hơn. Tuy nhiên, chúng ta đang sống giữa nơi được hình thành nên bởi ngôn ngữ, do vậy khi nói chuyện về Pháp vi diệu ta cũng phải miễn cưỡng chấp nhận sự truyền tải bằng chữ viết hay lời nói. Để diễn đạt về công hạnh của chư Bụt và Bồ tát mười phương cũng vậy, các Ngài đã ở nơi tĩnh lặng hết mọi phong ba, thì dù diễn nói hay đến mấy, lâu bao nhiêu cũng chẳng thế nói hết. Nhưng khi chúng ta thực tập pháp lạy Bụt thì sẽ có hoàn toàn cảm được những điều vô ngôn ấy:

“ Năng lễ sở lễ tánh không tịch

Cảm ứng đạo giao nan tư nghì

Ngã thử đạo tràng như Đế Châu

Thập phương chư Phật ảnh hiện trung

Ngã thân ảnh hiện chư Phật tiền

Đầu diện tiếp túc quy mạng lễ”

Chỉ có kẻ uống nước mới biết nước nóng lạnh, chỉ có người đủ sức can đảm bỏ xuống hết bản ngã và sự mong cầu mới có được sự “cảm ứng” đối với chư Bụt và Bồ tát một cách sâu sắc nhất. Do vì lẽ đó, khi tiếp xúc tới cánh cửa Phổ Môn của Ngài Quán Thế Âm, ta cũng phải làm tương tự như vậy. Hít vào một hơi thật sâu, thở ra một hơi thật chậm để đem tâm về lại thân qua hơi thở. Hít vào nông, thì thở ra cạn. Và khi tâm đã chịu bỏ đi những cuộc vui long nhong, ta bắt đầu dùng hơi thở để tưới tẩm thân tâm bằng nước Cam Lộ của lòng Từ Bi,

Hít vào ta thấy Bồ tát Quán Âm ở trong tim ta

Thở ra ta thấy Ngài tan vào và tịnh hóa

Hít vào ta thấy ta ở Bồ tát

Thở ra ta thấy ta đang tan vào biển lớn từ bi.

Và khi đã đánh thức được tâm Quán Âm thì hành giả hãy cùng nhau nhìn lại. Chúng ta có thói quen đặt tên cho những tổ hợp của các pháp. Cái bàn là tổ hợp của đinh, gỗ, và ốc víc. Tuy nhiên những vật liệu sẽ không thể nào trở thành cái bàn nếu thiếu đi yếu tố quyết định đó là người thợ mộc thứ mà nhà Phật gọi là duyên tạo tác, hay hiểu thoáng hơn theo Kitô giáo thì đó là Thượng Đế vì mang tính chất của tạo lập. ( điểm này chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn ở những phần sau )

Cũng cùng sở hữu thân tứ đại huyễn hợp này, nhưng sao tôi có hình tướng khác anh, anh có tướng hình khác chị. Khoa học cho đó là gene, nhưng Phật gọi là nghiệp quả và người Phật tử tin rằng chúng ta có thể hoàn toàn chuyển hóa được nghiệp quả bằng nỗ lực tự thân. Đến với Ta Bà này, chúng ta nghiễm nhiên phải chấp nhận duyên tạo tác. Chúng ta bị duyên tạo tác lôi đi sền sệt lúc thì lặn ngụp trong địa ngục, khi thì đói khát rên la trong dáng hình của quỷ đói, hay si mê tột độ trong áo khoát của súc sanh. Khi chư Bụt và Bồ tát đến hành đạo giữa thế gian này, các Ngài nghiễm nhiên cũng chấp nhận duyên tạo tác thông qua hình thức những hạnh nguyện. Do vậy, ta học về đức Bụt Di Đà ta phải học thông qua 48 hạnh nguyện của Ngài, khi ta học về Bồ tát Quán Âm, ta phải hiểu từ 12 hạnh nguyện, cũng tương tự như vậy đối với tất cả chư Bụt và Bồ tát khác.

Khi nhắc về Bồ tát Quán Âm điều đầu tiên ta nghĩ đến đó là tâm TỪ và tâm BI vô lượng. Nên thay vì gọi là TÂM TỪ BI VÔ LƯỢNG thì Bụt Thích Ca đã cụ thể hóa bằng hình ảnh của vị Bồ tát tên gọi Quán Thế Âm. Không phải tự nhiên mà Ngài làm như vậy, mà đó là kết quả của một quá trình quán chiếu nhân duyên chúng sanh vô cùng sâu sắc. Ngài nhận thấy chúng sanh nơi cõi vô thường này, giữa dòng xoáy vô tận của nghiệp duyên, cần phải có nơi vững chắc được cụ thể hóa bằng ngôn ngữ để làm nương cậy. Do vậy, Ngài đặt tên cho tổ hợp năng lượng đại từ bi tên là Bồ tát Quán Âm. Và nghiễm nhiên vị Bồ tát này có thực, nhưng Ngài không đi mây về gió, mà dạo chơi nơi tâm thức của mỗi chúng sanh đón chờ kẻ ấy khởi nên lòng bi thương mà liền hiện bày giúp đỡ.

Ở phần đầu của kinh Phổ Môn, Bụt Thích Ca vì lòng thương chúng sanh của Ngài Vô Tận Ý, nên đã hiển bày tất cả những duyên lành để vị Bồ tát được mang danh hiệu Quán Thế Âm. Trong tất cả những ví dụ của Bụt, chúng ta để ý thấy có 4 phần riêng biệt, tượng trưng cho 4 tính chất cơ bản nhất tạo nên TÂM TỪ BI VÔ LƯỢNG là Vững Chãi, Tươi Mát, Tự Do và Viên Thành.

Đầu tiên chúng ta cùng quán chiếu về sự VỮNG CHÃI được thể hiển nơi phẩm Phổ Môn qua các hình ảnh bị cuốn trôi bởi nước dữ, nếu ta niệm Bồ tát Quán Âm thì liền được tấp vào bờ an toàn. Nếu hành giả quán chiếu được sức mạnh của nghiệp lực xô đẩy ta đi thì hoàn toàn hiểu được tại sao gọi nó là nước lớn cuồn cuộn chảy. Điều này, không cần phải đạt đến một cảnh giới thiền cao độ, mà nó rất dễ cụ thể hóa qua sự quán chiếu vê cử động của thân. Điều đầu tiên, khi ta thấy một con kiến hay con ruồi là ta phải đập nó. Hôm nay, ta học và hiểu về tâm từ bi nên ta dừng hành động đó lại. Nhưng trong vô thức, tay ta vẫn giơ lên cao, và nào cùng quán chiếu:

Có cảm giác giơ lên.. cao… cao .. cao nữa

Chúng ta giật mình nhìn lại, thấy ý sát nơi tâm mình có mạnh không ? Nó vừa mạnh và vừa thâm hiểm bởi lẽ mình đã gieo trồng nó từ rất lâu rồi, bởi vậy hôm nay ta mời Ngài Quán Âm lên để cùng ta dùng cuốc từ bi và xẻng trí tuệ mới đủ sức đào bỏ hết được cái tâm ý ấy.

Hình ảnh minh họa cho chiến thắng tột cùng của Từ Bi trước ý tham muốn sát sanh, còn gì oai hùng và tráng lệ bằng cảnh dao gậy của người cầm liền gãy từng đoạn. Nếu chúng ta muốn thay đổi, canh tân lại xã hội đang đầy rẫy tội ác ngoài kia, trước tiên ta phải thật sự bẻ gãy dao gậy của chính bản thân mình. Và nếu không muốn bị chết vì dao gậy căm thù thì dứt khoát phải chấm dứt sự gieo rắc mâu thuẫn, tuyên thuyết và truyền bá tư tưởng thù hận. Vì lẽ đó, sẽ rất là trừu tượng và hài hước nếu chúng ta mơ ước về hòa giải và bình an khi mà trong nhà vẫn chất chứa ngút ngàn vũ khí.

Trong những chuyện về Bụt Thích Ca, có câu chuyện về con chim nhỏ bị đại bàng săn đuổi, nó bay đến đậu trên vai Bụt và tự nhiên thấy an lành. Bình an là hoa trái của một nội tâm VỮNG CHÃI và TƯƠI MÁT.

Sự tươi mát là đặc tính của đóa hoa, của lá rau, của trời đất vào xuân và hơn hết là của một hành giả có tâm thanh tịnh. Trong truyền thuyết, tươi mát là nước Cam Lộ của Ngài Quán Thế Âm dùng để tưới mát cho tội nhân nơi địa ngục nóng bức, vì nó sản phẩm của tâm bi. Do đó, nơi phẩm Phổ Môn, tính chất này được cụ thể qua hình ảnh hành giả niệm Quán Âm dẫu vào trong lửa lớn thì thì lửa không thể tổn hại được thân. Lửa đỏ thường được ví như sự sân hận, chính vì sân hận mà chúng ta phải rơi vào địa ngục. Nếu chúng ta quán chiếu về từ bi, thấy chúng sanh đã, đang và sẽ chịu đựng rất nhiều đau khổ trong cuộc sống thì làm sao ta còn sân hận được. Làm sao ta giết chết một người đang chết dần mòn đi trong từng sát na ? Ta cũng thấy sự đau khổ ấy nơi thân ta, nơi người thương nơi kẻ thù, và chính nhờ sự quán chiếu về vô thường sanh diệt ấy, ta nhận ra được rằng, tự thân đã có quá nhiều đau khổ, sao nỡ trách tha nhân, sao nỡ làm tha nhân đau khổ chi nữa. Nhưng tâm Đại Bi không dừng lại ở chỗ chấp nhận sự khổ đau, mà chuyển hóa được an lạc, tươi mát từ trong đau khổ, phải kiến thiết Niết Bàn từ những yếu tố của uế trược, cấu nhơ. Trong vô lượng tiền thân của Bụt, Ngài đã từng là một tội nhân nơi địa ngục, thấy muôn chúng sanh kẻ thì bị lửa đốt, bị đánh đập, bị trói buộc, bị moi móc tim gan, và tự dưng Ngài quên đi hết những hình phạt đang chịu và khởi lên tâm rằng: xin cho tôi nhận hết như hình phạt của họ, xin cho họ được an lành. Ngay lúc đó, Ngài và vô lượng chúng sanh liền thoát khỏi kiếp nạn địa ngục. Cũng như khi hành giả quên đi chính bản thân giữa những đau khổ chúng sanh, làm thành hạt muối tan ra để ướp mặn nồng đại dương, thì ngay lúc đó hành giả sẽ cảm nhận sự thanh thản và tươi mát nơi thân tâm. Nói cách khác, đó cũng là một trong những tính chất vô sanh diệt của Niết Bàn. Con người có tư tưởng rất lạ là luôn ôm ấp những hận thù và đề phòng thù hận, họ viện dẫn rằng, tôi phải làm vậy mới đủ sức chống giữ lại kẻ thù. Nhưng còn gì đáng thương hơn, khi chúng ta tự dựng nên một kẻ thù vô hình nào đó, để rồi đánh mất sự tươi mát của nội tâm. Và hơn thế nữa, người đó không thể tươi mát, bởi lẽ họ chưa thật sự được TỰ DO.

Chúng ta hay đi phóng sanh, thả cá thả chim để cầu xin phước báu. Hình như vì lẽ đó, nghi thức phóng sanh thường rất lâu vì chúng ta quan niệm rằng, nghi lễ càng lâu thì công năng sẽ càng lớn. Và đôi khi không tránh được những hình ảnh rất đau lòng, con cá chết cứng đơ khi nghe tụng chú, con chim hấp hối vì nghi ngút khói nhang. Con người có xu hướng rất ích kỷ, mình viện dẫn vào tình thương để trói buộc và áp đặt người thương của mình. Ta muốn con ta phải thế này, ta muốn vợ ta phải thế nọ, ta buộc chồng ta phải thế kia. Và ta cũng TRÓI BUỘC chim cá qua cái lý tưởng CỰC LẠC hay QUY Y của chính mình. Mình viện dẫn vì tụi nó là súc sanh nên cần phải nghe niệm kệ, phải được quy y nhưng đó là mình đang đứng ở chỗ tín đồ rồi viện giải, chứ có bao giờ mình là con cá, con chim bị kẹt cứng giữa lúc nhúc đồng loại đâu mà hiểu. Do vậy hãy để con chim bay qua khỏi những tín ngưỡng, con cá lội sảng khoái qua những nghi thức, thì đó là tự do, và ngay lúc đó TỪ BI được hiển bày.

Người ta hay hiểu lầm TƯ DO có liên quan gì đó đến chính trị. Nhưng Tự Do của Từ Bi hoàn toàn khác. Nhà chính trị nói rằng, để được coi là tự do, thì con người phải được thế này, thế kia. Ta gọi đó là Tự Do có tính tương đối bởi vì làm sao có tự do, có thảnh thơi mà lại có những quy định, những đối chiếu ? Do vậy, khi hành giả học về Phật pháp, hiểu về Từ Bi thì mỗi khi nghe đến Tự Do phải hội đủ những điều kiện chi tiết thì hành giả cứ an nhiên mà mỉm cười. Bởi lẽ hôm nay kinh Phổ Môn đã cho mình thoát khỏi những xiềng xích gông cùm trói buộc nơi thân và tâm này từ quá lâu rồi.

Tôi gặp chị giữa một mùa mưa như trút nước, chị lang thang đi thả cá. Một thùng cỏn con hai ba con rô, con lóc, chị đứng ở bến sông trút lẹ chúng xuống và đứng đó thật lâu, cười an lạc. Tôi hỏi sao chị vui vậy, chị trả lời tỉnh bơ: Tại thấy tụi nó vui, tui vui quá hà… Trời ơi, đó niềm vui chân thật nhất giữa cõi Ta Bà này. Tay chị còn lem lấm bùn, trên đầu cái nón lá rách bươm và áo quần sũng nước. Vậy mà chị là người đầu tiên tôi biết, đạt được cái Tự Do bất tận của Từ Bi. Niềm vui tự do của bầy cá, niềm vui được thả cá của chị phảng phất hương vị của sự VIÊN THÀNH.

Khi Bụt đạt được sự Tự Do khỏi tù ngục tham ái, Tưới mát được sân hận, và Vững Chãi trước não phiền, chư Thiên liền hiện đến, đãnh lễ và chúc mừng Ngài đã VIÊN THÀNH. Đó là một tên gọi khác của sự tròn đầy và thành tựu công đức. Nơi phẩm Phổ Môn, Bụt dạy rằng một người nếu thọ trì danh hiệu hay nhẫn đến một thời lễ lạy, cúng dường Bồ tát Quán Âm thì công đức vô lượng đến mức trăm nghìn kiếp không thể tiêu mất. Hay nói một cách trực ngôn là, nếu chúng sanh nào khởi nên tâm từ bi to lớn với hết thảy chúng sanh, quy mạng, tu bồi và cũng cố tâm ấy thì chắc chắn đạo quả VIÊN THÀNH.

Hay đơn giản hơn như việc cầu con trai con gái. Ở đây rất nhiều người hiểu lầm là Bồ tát Quán Âm sẽ mang tiên đồng ngọc nữ từ trời xuống cho. Nhưng nếu chúng ta quán chiếu kỹ lại thì chúng ta đã đủ sẵn TỪ BI TO LỚN để đón nhận đứa trẻ đặc biết ấy chưa ? Nếu con trai thì phước đức trí huệ, con gái thì tướng mạo đoan trang và rộng sâu cội phước đức. Hiểu được và quán chiếu được như thế, ta sẽ thấy rất rõ về câu ĐỒNG THANH TƯƠNG ỨNG, ĐỒNG KHÍ TƯƠNG CẦU. Nếu chúng ta không biết tu dưỡng lòng từ ái, và bi thương đối với hết thảy chúng sanh thì sẽ không thể quyến dụ được những duyên lành, ý tốt và kể cả khi miễn cưỡng cho rằng Bồ tát ban con thì cũng sẽ không vị nào dám đem trứng trao ác cả. Do vậy, việc đầu tiên không phải là tìm cầu mà hãy học cách yêu thương, tìm hiểu nỗi khổ của chúng sanh và cầu mong cách để xoa dịu những đau thương ấy, mới là việc người trí cần làm đầu tiên.

Ta vẫn có thể hiểu chi tiết này khi đối chiếu với gia thất của Duy Ma Cật. Ông là một đại trưởng giả và cũng là bậc đại thượng thủ, Ngài luận giải về quyến thuộc con cái như sau:

“ Lòng Từ Bi là con gái

Tâm Thiện Thật là con trai”.

Quyến thuộc, gia thất được hiểu như tập hợp những người thương, và thật sự Bồ tát ra vào sanh tử, lấy chúng sanh làm nghiệp nên sẽ cần lắm những quyến thuộc Từ Bi và Thiện Thật như vậy.

Quán chiếu về chất liện VIÊN THÀNH của tâm Từ Bi, ta sẽ nhìn thế gian bằng con mắt trạch pháp tức là không để bị lừa dối bởi bản thân và tha nhân. Cho nên ta sẽ thấy rằng bất cứ pháp nào, việc làm nào mà không hội đủ sự Vững chải, Tươi mát, tự do hay không thể hiện từ bi thì chắc chắn không thể nào là Viên Thành được, dù người ta có gắng gượng mà giữ nó khỏi sập đổ đến trăm ngàn năm sau.

Trong kinh, Bụt cũng đề cập đến tâm THAM DỤC, và Sự Ngu si, cộng với lửa sân hận nữa thì ta có đầy đủ TAM ĐỘC. Mà phương pháp đối trị hay nhất, có lẽ là Khởi lên, Quán chiếu và Sống với Tâm Từ Bi. Đó là thuốc diệu lành mà Bậc Y Vương đã hiển bày cho chúng ta vậy.

Nam Mô Bụt Thích Ca Mâu Ni

Nam Mô Bồ tát Quán Thế Âm

Nam Mô Bồ tát Shantideva

Nguyện những điều con viết ra đều từ nơi chánh niệm và có khả năng lợi lạc hữu tình.

Cao Hồng Ân

Phổ môn chiều thứ Sáu

GNO - Chiều thứ Sáu nhẹ như một làn khói mỏng. Nó khép lại bôn ba sóng gió của những ngày chạy miệt mài theo sinh kế, nó cũng mở ra một cánh cửa về với gia đình đầm ấm những ngày cuối tuần.

Ý niệm về Phổ môn

Hồi còn nhỏ, tôi vẫn nhớ về những ngày như thế. Đêm thứ Sáu ba sẽ về từ nơi công tác rất xa xôi. Sáng thứ Bảy cả nhà ăn bận thật tươm tất đi ăn sáng. Cảm ơn chiều thứ Sáu vì khi mệt mỏi, ta còn có cái để đợi chờ. Tôi trông nó mau đến để được nghe tiếng xe ba đỗ trước hiên nhà.

Vậy nên trong tâm thức, ngày thứ Sáu là điểm kết cho những mệt nhoài suốt tuần làm việc, và cũng là khởi đầu cho những bình an.

Sau này khi biết đến đạo Phật, biết bận áo tràng xúng xính đi lên chùa lạy sám hối, biết có vị Bồ-tát hiệu là Lắng Nghe đẹp như trăng rằm, tôi cứ ưu ái gọi chiều thứ Sáu là PHỔ MÔN.

“Phổ” có nghĩa là sự rộng mở, hay nó cũng mang hơi hướm của từ “phổ độ”. Vì lẽ ấy, trong tiềm tàng vô thức, tôi cho rằng “phổ” là sự mang lại an ninh, hạnh phúc và định tĩnh. Còn “môn” đương nhiên là một cánh cửa. Nói gọn lại, “phổ môn” có nghĩa là cánh cửa mở ra sự bình an cho muôn người.

Trở về chiều thứ Sáu, tôi tin ai đang mệt mỏi trong công việc, nghĩ về thời gian ấy đều thấy như có cơn gió bỗng dưng thổi qua, cuốn đi hết những mệt nhoài. Vì mình biết mục đích của sự cực khổ trong công việc này là vì bà xã và thằng nhỏ ở nhà, vì những người thương. Khi sự mệt nhọc, đau khổ, gian khó được xác lập với một đích đến là yêu thương, đùm bọc và san sẻ thì tất cả như gió thoảng mây bay. Do cái suy nghĩ bình dị ấy, chiều thứ sáu mang tên PHỔ MÔN.

Tìm Phổ môn ở đâu?

Tại chúng hội kinh Hoa Sen (Diệu Pháp Liên Hoa kinh), Đức Phật Thích Ca đã dành hẳn một phẩm để nói về công hạnh và lòng từ ái bao dung của vị Bồ-tát Lắng Nghe. Và phẩm ấy có tựa là PHỔ MÔN.

Ngài dạy rằng cứ mỗi khi con gặp tai nạn về thân và tâm thì phải tưởng nhớ đến vị Bồ-tát này như một cứu cánh duy nhất giữa cõi đời trần lao. Mỗi khi con đau khổ đến tột cùng giữa dòng đời vạn biến, con cứ niệm thầm danh hiệu của Bồ-tát thì dù bất cứ phương tiện gì, bất cứ khổ đau nào, Ngài cũng sẽ nhất định đến giúp.

Giữa những mệt nhoài của công việc, người công nhân viên nghĩ về ngày thứ Sáu để lấy lại bằng an. Giữa bao sóng dữ dâp dìu của thế thái nhân tình, chúng sanh kêu tên của vị Bồ-tát này để khơi lại ngọn đèn chánh niệm, để thấy đời thôi không hẳn là những cấu uế, ô trượt mà còn đâu đó thấp thoáng bóng áo trắng từ bi.

Bạn hay hỏi tôi vậy chiều thứ Sáu qua nhanh quá. Bạn tan sở, ghé qua siêu thị mua ít quà về cho con rồi phóng như bay giữa những luồng ket xe của đất gió bụi này mà lòng cứ lâng lâng. Bạn tự vẩn vơ trong đầu về bữa cơm vợ nấu, về thằng cu nhảy cẫng lên vì món quà nhỏ xíu. Quanh qua quẩn lại xong một buổi chiều, cũng hệt như thời khắc giao thừa. Nó không có thực vì nó nằm giữa những sát-na. Nhích cây kim giây qua chút xíu xiu là thôi hết năm cũ, và đã thuộc về mùng một rồi. Vậy đi tìm chiều thứ Sáu ở đâu, tìm giao thừa ở chốn nào, và làm sao thấy được Phổ môn?

Tên phẩm là như vậy, nhưng hàng vạn người tụng niệm ít ai thắc mắc về kinh không hề đề cập đến cánh cửa nào cả, dù chỉ là một bậu cửa thâm thấp. Đạo Phật không có quan niệm về cánh cửa. Trong những bức tranh Thiền của Nhật, ta hay thấy một cánh cổng lạc lõng giữa bao la trời đất. Cho nên Phổ môn cũng là một trong những cánh cổng công án như thế. Không thể tìm nó ở núi phía Nam, cũng chẳng thấy ở phương Tây, các phương khác thì càng vô vọng. Nó là cành mai trước hiên nhà của thầy Mãn Giác:

Chớ bảo xuân tàn, hoa rụng hết
Đêm qua sân trước một cành mai

(HT.Thích Thanh Từ dịch)

Phổ môn là sự hội ngộ tất cả những nhân duyên, công hạnh được hòa quyện vào nhau bởi tâm TỪ BI VÔ LƯỢNG.

Chiều thứ Sáu trao tặng bạn hương vị gia đình. Bồ-tát Lắng Nghe tặng chúng sanh một cánh cửa để thân nhẹ, tâm an, miệng mỉm cười. Ngài hiến tặng chúng sanh một sát-na vĩ đại để nhận ra hạt minh châu người bạn lành đã may trong túi áo kẻ hành khất.

Chúng ta là những kẻ đi hoang. Đã bao lần lạc vào xác thân của quỷ đói, đã bao lần rơi tõm xuống hố sâu của địa ngục, đã hàng vạn lần chui rúc trong cái ấm áp của bộ lông súc sanh. Những đứa con đi rong trong cõi vô thường và thản nhiên gieo những hạt giống bất thiện. Để rồi kêu khóc, than vãn về cõi ố trược. Những tiếng khóc cần có một sự lắng nghe và vị Bồ-tát đã đáp ứng nhu cầu ấy.

Hiện tại là giải thoát

Trong kinh nói rằng, khi Đức Phật Thích Ca ấn ngón chân xuống đất thì cõi Ta-bà trở thành thanh tịnh và trang nghiêm. Sát-na Ngài thực hiện động tác ấy là PHỔ MÔN tức là gieo trong tâm thức của chúng sanh một niềm hy vọng mãnh liệt về cõi nước an lạc ngay trong hiện tại.

Hiện tại là sự giải thoát. Chúng ta không sống trong hiện tại mà luôn tìm cầu về tương lai, luôn gặm nhắm quá khứ để đau buồn và mơ mộng.

Hiện tại là PHỔ MÔN vì không thể nắm bắt được hiện tại mà chỉ quán sát được thân tâm trong từng sát-na sinh diệt. Khi thấy được và an trụ được nơi thân tâm thì là giải thoát. Trở về tên gọi Phổ môn cũng không sai khác.

Chúng ta không thể bước vào hay nắm bắt được Phổ môn vì nó chỉ là một hóa dụ thành do vị đạo sư hóa ra để khích lệ tinh thần tướng sĩ. Tuy nhiên, hóa dụ thành và Phổ môn lại có một vị trí rất quan trọng trong đạo Bụt, với vai trò khích lệ, động viên. Người đạo sư nói với tướng sĩ rằng tôi chỉ hóa phép ra thành này để các ông thấy đường đi bớt xa ngai ngái, nhưng các ông phải đứng lên, chỉnh chu lại trang phục để đi tiếp. Và Bồ-tát Lắng Nghe nói với chúng sanh rằng mục đích cuộc dạo chơi nơi cõi Ta-bà của ta không phải chỉ để cứu khổ và ta cũng không muốn các con dành trọn một đời cho những nghi lễ, cầu xin ai oán. Mà mục đích tối thượng và duy nhất là con phải nhận ra được Phật tánh, phải phát khởi được từ bi, phải thôi nguyện cầu cho bản thân mà thay vào đó là những mơ ước, khát vọng kiến thiết cho nhân loại đang khổ đau.

Chúng ta đã và đang kẹt nơi những hóa dụ thành lâu quá rồi nên cần bỏ bớt những giáo điều, những nghi lễ - nơi mà Phật tinh tuyền được xem như thần linh có khả năng ban phước giáng họa, nơi Bồ-tát Lắng nghe được mang vào những thuật chú, tà mị.

Các Ngài là năng lượng rất lành, rất bình an đang bao trùm lấy hết thảy mọi sinh linh. Hãy học cách bình dị hóa cuộc sống này. Hãy học cách yêu thương. Hãy tự trở thành Phổ môn của chúng sanh nơi cõi Ta-bà.

PHỔ MÔN là bát cơm tình thương cho thằng nhỏ cơ nhỡ để nó không phải tím lòng hốt hoảng khi nghĩ về đám em nheo nhóc đêm nay sẽ đói nếu xấp vé số trên tay nó ế ẩm; là người nghèo khi nhận món quà cứu trợ đã trao cho nhóm thiện nguyện nụ cười thật dịu êm và chan chứa. Có ai biết đâu, nụ cười vô tình đã là động lực duy nhất khiến người trẻ tự nguyện dấn thân, bỏ xa phố lên đèn hàng ngàn cây số, lang bạt kỳ hồ giữa núi rừng chỉ để đến trao quà rồi đi...

Tất cả những phương tiện mà chư Phật, Bồ-tát (và cả chúng ta) tạo ra để cho đồng loại và chúng sanh được thấy bình an, nhẹ nhõm khi nghĩ đến thì đều được gọi là PHỔ MÔN!

Cao Ngọc Hồng Ân (từ Australia)

  http://giacngo.vn/phatgiaotuoitre/2013/01/25/3FD25A/ -