Con cá đối nằm trên cối đá.

 

 

 

 

             Thật ra nó như vầy nè:

 

                Người con gái ra vế nhứt:

 

                      Con cá đối nằm trên cối đá

                      Anh mà đối đặng, dẫu nghèo tui cũng ưng.

 

                Người trai hiên ngang trả lời:

 

                      Con mỏ kiếng đậu trên miếng cỏ

                      Anh đây đối được, chỉ sợ nàng đó chẳng ưng.

 

 

 

              

        Trai Gò Công suốt tháng gồng co

 

 

 

 

    Câu đối nầy đăng trên báo Buổi Sáng khoảng năm 1964 hoặc 1965 gì đó, tôi không nhớ chính xác.

    Hồi đó,phụ trang ngày Chúa Nhật, nhật báo Buổi Sáng có mục ra câu Đối và mời đọc giả 4 phương Đáp. Vui.

    Câu đối trên có người đáp như sau:

 

          Chợ Mỹ Tho có chú bán thơm.

 

     Còn câu:

 

          Tốt đỏ sang sông, xe lồng pháo chiếu, đất Trị bỗng dưng thành đất loạn.

 

      Cho đến bây giờ, dường như chưa có người đáp chỉnh.Người ra vế đối lúc bấy giờ có treo giải thưởng, nếu ai đối chỉnh, sẽ được tặng bộ kỷ trà đời Khang Hy. Sở dĩ có câu đối nầy, vì lúc đó, Bắc quân (tốt đỏ) vượt qua sông Thạch Hãn (sang sông),dùng xe tăng (xe lồng) và trọng pháo(pháo chiếu) tấn công vào Quảng Trị (đất Trị). Hay ở chỗ, tác giả dùng một thế cờ hiểm độc nhất trong cuộc cờ tướng, "tiền xa hậu pháo", thế cờ nầy rất khó chống. Và hay ở chỗ, tác giả dùng chữ TỐT ĐỎ để chỉ Bắc quân, chữ Trị lại viết HOA.

 

          Nhân nhã hứng của Tăng Hòa nói về câu đối,đq nhớ chuyện xưa ghi lại như một cảm khái bất chợt và biết đâu, có người ngẫu hứng đối được, vụ án văn học nầy được giải tỏa thì may mắn thay.

 

"Thanh mã hồi cung, tướng lung, sĩ loạn, dân Nam bỗng dưng thành tớ Bắc

 

       Hoan hô Tăng Hòa,

       Hoan hô Út 13,

 

       Cũng là câu đối hay, nhưng tôi nghĩ hãy bình tĩnh xét lại đối đề xem sao.Vế đối có 2 nghĩa:

 

      Nghĩa đen: là một cuộc cờ tướng, bên cờ đỏ đã đưa chốt qua sông (chốt đã qua sông là loại chốt cảm tử, chỉ có con đường chết mà không có con đường lui), cùng lúc đó, nào xe, nào pháo đồng loạt tấn công. Dĩ nhiên, hàng ngũ đối phương phải rối loạn mặc dù trước đó bình yên.

      Nghĩa bóng: Phe đỏ đã dùng cách thí quân. Đưa lính cảm tử vượt qua sông Thạch Hãn. Tiền pháo, hậu xung. Pháo binh bắn vào Quảng Trị, lại có chiến xa yểm trợ và xua cảm tử quân tấn công. Đất Quảng Trị vốn được trị an, nay trở thành vùng đất chiến loạn.

 

       Cái lắc léo là tác giả dùng trận chiến trên bàn cờ để diễn tả trận chiến thật bên ngoài. Cái tài tình là chữ Trị, vừa là danh từ riêng, vừa là tỉnh từ.

Muốn đối chỉnh câu đối nầy, chúng ta phải phối hợp các kỹ thuật sau đây:

 

      - Danh từ, đối với danh từ; tĩnh từ; động từ....

      - Bằng đối với trắc; trắc đối với bằng.

      - Ý đối ý, gồm cả nghĩa đen và nghĩa bóng.

 

       Tác giả dùng cuộc cờ làm chủ đề, ta có thể dùng một bộ môn chơi nào đó, không bắt buộc. Nghĩa đen diễn tả cuộc chơi và kèm theo một nghĩa bóng nữa. Ngoài ra, phải đạt cái tinh diệu chỗ chữ Trị. Khi đối, phải dùng một địa danh mà tên của địa danh nầy có ý nghĩa để đối lại chính nó ở chữ cuối của vế đối  và với dạng tĩnh từ.

 Anh mới giải sơ sơ cũng đũ làm thằng út nầy....bí. Thôi hổng thèm chơi với anh nữa.

 

    Anh Thy Lan Thảo ăn gian, chữ Hòa không dùng để đối với thơm đâu. Anh phải đền lại bằng một bài thơ hay mới được.

 

    Út 13,

 

    Có cái gì mà chịu thua, tôi có nói trước đây là "vụ án văn học". Không hiểu chủ đất hồi đó bây giờ còn sống không, tôi chẳng thấy ông viết bài ở đâu hết, TÁM MỐC, ông là người chuyên trách mục nầy. Hồi đó có rất nhiều câu đáp trả, nhưng không ai trúng tuyển. Thật ra, bộ kỷ trà đời Khang Hy là một món đồ cổ rất quí được lấy ra làm giải thưởng cho nên rất khó nuốt. Tôi cũng từng suy nghĩ câu đối nầy hàng bao năm và hàng bao năm, vẫn thấy không ổn, nên mới cầu cứu đó thôi để chung ta cùng "ngâm cứu". Xin Út 13 cứ tiếp tục nghĩ thêm, chậm "chịu thua" được không.

 

       À, còn một câu nữa cũng làm tôi nhức đầu không ít. Câu nầy của một người rất văn nghệ đưa ra khi anh từ một nông trại về thành phố mở nhà hàng:

 

         Ta từ trại về, bán rượu, bán cơm không bán nước.

 

       Bạn hiền khắp ngõ vui lòng cùng với cho vui. ĐQ thấy câu đối nầy cũng hay. Bối cảnh là nhà hàng nhưng tâm tư là người "cái gì cũng bán nhưng không bán nước".

Bi giờ tới câu kế:

 

Khỉ tại rừng ra, lọng giả thành chân, bán nước non.

 

     "Đường Yên Đổ tưởng yên để đổ"

                         (Xin mời quí thầy tiếp tay)

 

   Vui! Vui thiệt.

 

   Câu đối: "Ta từ trại về,bán rượu bán cơm, không bán nước" của anh Ruyệt, chủ nhân Hải Ký Mì Gia. Đông Quyên có đối lại:

 

   Sư ở chùa lên, mua rau mua cải, chẳng mua hoa

 

   Trên nguyên tắc, câu đối là chỉnh. Bán nước và mua hoa đều có 2 nghĩa. Nhưng vế ra đối thì có hồn hơn nhiều, còn vế họa của đôngquyên thiếu phần sâu của ý, thiếu phần ngạo khí với nước non. Vì vậy cứ ấm ức hoài.

 

    Câu đối của Tang Hòa:

 

   "Khỉ tại rừng ra, lộng giả thành chân, bán nước non".

 

    Đông Quyên:

 

 

 

    Câu của ReGocong:

    

     "Đường Yên Đổ, tưởng yên để đổ"

     Dường như là vụ mất xe phải không? Dầu sao cũng kệ, xin tiếp tay với bạn.

 

      Tướng Cao Kỳ, không cao mới kỳ.

    Nếu theo âm bằng trắc thì nên như vầy: