lần đầu tiên lo lắng với vai trò MC

"Lần đầu xuất hiện trong vai trò MC tiếng Anh trên một sân khấu lớn lại phát sóng trực tiếp trên VTV1, tôi khá háo hức. Tuy nhiên, vì là chương trình nghệ thuật tầm vóc lớn, kịch bản cũng thay đổi đến gần phút cuối nên tôi cũng cảm thấy... hơi run”, Hoa hậu Nguyễn Thị Huyền tâm sự.

Tác giả : Dân trí

THAM LUẬN VỀ TÀI NGUYÊN DU LỊCH GÒ CÔNG

TẠI HỘI THẢO PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

Hội thảo có 37 bài tham luận (Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã in trong quyển KỶ YẾU HỘI THẢO 266 trang) gồm:

-         16 bài về thực trạng và chính sách du lịch Miền Tây

-         31 bài về sản phẩm và những vấn đề liên quan.

Nội dung các bài tham luận giới thiệu chung về các vùng lớn (như Miền Tây, các tỉnh) có 1 bài giới thiệu về địa phương dưới cấp tỉnh là bài về Gò Công.

Ban tổ chức Hội thảo giới hạn mỗi bài viết từ 4 đến 10 trang. Bài TÀI NGUYÊN DU LỊCH GÒ CÔNG gói gọn trong 10 trang với dàn ý như sau:

1.    Tổng quan:

1.1.        Đồng bằng Sông Cửu long (ĐBSCL) – Qui mô phát triển

1.2.        Liên kết du lịch ở ĐBSCL

1.3.        Giao thông

1.4.        Nhân lực

1.5.        Chính sách

2.    Tài nguyên du lịch Gò Công

2.1.        Di tích cấp quốc gia

2.2.        Di tích cấp tỉnh

2.3.        Sản phẩm ẩm thực

2.4.        Du lịch biển

2.5.        Du lịch làng nghề

2.6.        Du lịch lễ hội

2.7.        Hội thi người đẹp

2.8.        Nhà cổ, mộ xưa

2.9.        Du lịch cận Gò Công

2.10.   Du lịch nghe ca

2.11.   Trò chơi truyền thống

2.12.   Du khảo

3.    Kiến nghị

3.1.        Mục tiêu phát triển bền vững du lịch Gò Công

3.2.        Kiến nghị với các nhà quản lý và khai thác du lịch Gò Công

3.2.1. 12 giải pháp về chính sách

3.2.2. 16 giải pháp về tổ chức sự kiện

3.2.3. 10 giải pháp về phương tiện, thiết bị

Tiền Giang là một trong những tỉnh đồng bằng sông Cửu Long vừa được Thủ tướng Chính phủ quyết định là tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, nằm trong tam giác tăng trưởng du lịch thành phố HCM - Cần Thơ - Kiên Giang (Phú Quốc) và tam giác tăng trưởng kinh tế thành phố HCM - Biên Hòa - Vũng Tàu. Tài nguyên du lịch Tiền Giang tương đối phong phú. Một số nơi được khai thác, nhất là tài nguyên thiên nhiên dọc sông Tiền và các di tích lịch sử xếp hạng đã thật sự cuốn hút du khách.

Tiền Giang có địa hình tương đối bằng phẳng với những tiểu vùng sinh thái đặc trưng của vùng. Khu vực Đồng Tháp Mười trũng, chịu ảnh hưởng của lũ sông Cửu Long, với khu rừng tràm nhiều sinh vật cư trú và sinh sống như chim, cò, còng cọc, các loại cá đồng... vừa là nhân tố cân bằng sinh thái, vừa là nguồn tiềm năng du lịch sinh thái. Khu vực ven biển Gò Công sình lầy ngập mặn với nhiều loại thủy, hải sản phong phú được tạo nên bởi sự tiếp giáp thủy lưu giữa hai dòng nước chủ yếu là mặn, ngọt đan xem với một môi trường sinh thái ít bị ảnh hưởng bởi những tác động của con người. Khu vực ven rạch Gò Công, sông Trà và khu vực đất cao phân bố dọc sông Tiền đất đai màu mỡ, cây trái bốn mùa với nhiều loại nổi tiếng như xoài cát Hoà Lộc, vú sữa Vĩnh Kim, bưởi long Cổ Cò, thanh long Chợ Gạo, sơ-ri Gò Công,... Thảm sinh vật khá phong phú về chủng loại thực động vật, cả hệ sinh thái rừng ngập mặn, thảm thực vật nước lợ, thảm thực vật đất phèn hoang. Ngoài ra, vùng này còn có hàng trăm loài đặc sản và hàng ngàn loài cá tôm, tiềm ẩn nhiều nguồn lợi chưa khai phá là đối tượng tham quan nghiên cứu của khách du lịch. Cói thể nói, khu vực sông nước hạ lưu sông Cửu Long mà điểm chính du lịch Tiền Giang là một trong hai tour du lịch lý tưởng của Việt Nam.

 
Hiện nay, 11 di tích được Nhà nước xếp hạng như chùa Vĩnh Tràng, lăng mộ Trương Định, lăng Hoàng gia, mộ và đền thờ Thủ khoa Nguyễn Hữu Huân, di tích lịch sử Rạch Gầm - Xoài Mút, di tích lịch sử Ấp Bắc, khu di tích Nam kỳ Khởi nghĩa, Đình Long Hưng; 17 lễ hội lớn nhỏ hàng năm của tỉnh; các loại hình ca nhạc tài tử, cải lương khác…; các làng nghề truyền thống như nghề đóng tủ thờ, chạm khắc mỹ thuật, chạm khắc gỗ, các làng nghề sản xuất sản phẩm bàng buông, lát, chiếu cói... là những điểm hấp dẫn du khách.

 
Khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan Tiền Giang không chỉ để ngắm cảnh đẹp mà còn muốn tìm hiểu nếp văn hóa của một vùng đất phóng khoáng, những con người hiếu khách miền sông nước Nam Bộ thông qua những sản phẩm du lịch chuyên đề: du lịch tham quan các danh lam, sinh thái, di tích lịch sử văn hóa, miệt vườn, du lịch làng quê, sinh hoạt văn hóa truyền thống, hội nghị, hội thảo chuyên đề và thâm nhập, tìm hiểu các sinh hoạt hàng ngày của người dân Tiền Giang.

Du lịch Tiền Giang có nhiều cơ hội phát triển mạnh hơn nữa nếu như tiếp tục khai thác hợp lý và phát huy các lợi thế so sánh tự nhiên của địa phương - một địa điểm du lịch thu nhỏ của vùng sông nước sông Cửu Long - nơi mà quang cảnh tự nhiên còn mang nhiều nét nguyên sơ đã và đang hấp dẫn nhiều du khách trong và ngoài nước.

Tỉnh đã tiến hành nghiên cứu, quy hoạch khai thác, phong cảnh tài nguyên du lịch tự nhiên như: sông Tiền và các cù lao trên sông Tiền, sông Bảo Định, Rạch Gầm, cùng với những sông rạch khác, cảnh du lịch miệt vườn, làng quê khu rừng nguyên sinh Tân Phước, chợ nổi và các tiềm năng tự nhiên khác.

Tăng cường tổ chức du lịch theo lãnh thổ và phát triển tuyến điểm khu vực thành phố Mỹ Tho và vùng phụ cận, du lịch tuyến Tân Phước - Cai Lậy - Cái Bè, tuyến Mỹ Tho - Chợ Gạo- Gò Công, tuyến du lịch ven biển kết hợp khai thác các khu, quần thể du lịch. Kết hợp khai thác tài nguyên du lịch nhân văn như: khu quần thể di tích Gò Công, Óc Eo, Gò Thành, bảo tàng, đình chùa, phục hồi và bảo tồn các khu phố cổ, các kiến trúc nghệ thuật, các loại hình đờn ca tài tử để kết hợp chương trình gắn liền với những sản phẩm tiêu biểu của cụm du lịch sinh thái - văn hóa - tham quan - nghiên cứu chuyên đề - du lịch thể thao và nghỉ dưỡng. Đó không chỉ là những nỗ lực nhằm khai thác yếu tố du lịch để thu hút khách mà còn là trách nhiệm giữ gìn, biểu dương, giới thiệu bản sắc văn hóa dân tộc cho du khách.

Nét nổi bật trong phát triển du lịch Tiền Giang là xã hội hóa các hoạt động du lịch, thực hiện mối liên kết giữa ngành du lịch và nhân dân, điển hình là khu du lịch Thới Sơn. Ở đây, các nhà, vườn của dân là những điểm tham quan, dừng chân của du khách và được xem như những vệ tinh du lịch trong toàn tuyến.

Ngoài ra, ngành còn hợp đồng với dân thành lập các đội đò vận chuyển du khách, với gần 200 đò máy du lịch, đò chèo đến tham quan Thới Sơn nhằm mang lại lợi ích từ du lịch cho người dân, đồng thời khai thác hợp lý các sản phẩm du lịch tại địa phương. Mô hình này được khái quát trong mối quan hệ giữa Công ty Du lịch - các điểm tham quan vệ tinh - đội đò chèo, đò máy du lịch - các đội ca nhạc tài tử - các hộ bán hàng - tổ an ninh trật tự hiệu quả.

Để thu hút và tạo điều kiện tốt nhất cho khách du lịch, tỉnh đã tăng cường đầu tư cho kết cấu hạ tầng, tôn tạo các di tích lịch sử - văn hóa, phát triển các tài nguyên nhân văn, các dịch vụ du lịch kèm theo, xây dựng hệ thống an ninh và an toàn du lịch.

Nhằm đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động du lịch của Tiền Giang trong thời gian tới, tỉnh đã đưa ra những giải pháp về xây dựng hệ thống tổ chức xã hội về du lịch, nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức xã hội trong phát triển du lịch, cộng đồng và du lịch chính thức, đa dạng hóa các hình thức đào tạo về du lịch, xã hội hóa đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật, đồng thời với tăng cường vai trò quản lý nhà nước.

Để khai thác tiềm năng phát triển du lịch, Tiền Giang còn thu hút các dự án đầu tư cải tạo và nâng cấp các khách sạn, các khu du lịch sử - văn hóa, các khu du lịch miền quê, miệt vườn... đồng thời tranh thủ kinh nghiệm quản lý và thị trường khách quốc tế.

Vấn đề nâng cao năng lực đội ngũ những người làm công tác du lịch đóng vai trò rất quan trọng. Đội ngũ hướng dẫn viên, khách sạn, phương tiện vận chuyển... cũng đang được sắp xếp lại theo hướng phát triển du lịch văn hóa và nâng cao chất lượng phục vụ. Bởi, trong điều kiện cạnh tranh du lịch hiện nay, việc thu hút khách du lịch đến địa phương đã khó, làm hài lòng khách lại càng khó khăn hơn nhiều. Đã đến lúc ngành chủ quản cần đánh giá lại và có chiến lược đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ quản lý, điều hành, hướng dẫn du lịch đủ sức đáp ứng yêu cầu cho không riêng ngành du lịch mà còn cho cả các địa phương.

Du lịch là một ngành kinh tế công nghiệp không khói, mang lại nguồn lợi to lớn trên nhiều phương diện đối với nước ta nói chung và tỉnh Tiền Giang nói riêng, nhất là trong giai đoạn "mở cửa", hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay.

Từ vị trí và điều kiện thuận lợi của mình, Tiền Giang tranh thủ và đầu tư khai thác hợp lý các tiềm năng du lịch của tỉnh, phối hợp nối tuyến với các tỉnh trong khu vực nhất là các tỉnh lân cận và với thành phố HCM; đồng thời, đa dạng hóa sản phẩm du lịch, tận dụng lợi thế so sánh, phát triển du lịch của tỉnh Tiền Giang nói riêng và đồng bằng sông Cửu Long nói chung.

Ao Trường đua

(Ảnh: zDucNamz).

TÀI NGUYÊN DU LỊCH GÒ CÔNG

***

Gò Công gồm thị xã Gò Công, huyện Gò Công Đông, Gò Công Tây và Tân Phú Đông (một phần trước thuộc huyện Gò Công Đông và phần còn lại trước thuộc Gò Công Tây) nay thuộc tỉnh Tiền Giang. Tài nguyên du lịch ở đây rất phong phú nhưng chưa khai thác phù hợp.

***

            Sự nghiệp Nam tiến phát triển đến xứ Lôi Lạp năm 1756 thì thu thêm vùng đất nhiều gò cao (giồng) nơi chim công thường đậu (gò công: khổng tước nguyên).

1783 - 1788, anh hùng Võ Tánh (người đầu tiên đưa địa danh Gò Công vào quốc sử) đã dựng cờ “KHỔNG TƯỚC NGUYÊN VÕ” chỉ huy đạo quân Kiến Hòa - quân chủ lực giúp Chúa Nguyễn thu phục toàn cỏi Nam Kỳ năm 1788.  1834, vua Minh Mạng đặt xứ Nam Kỳ có 6 tỉnh (Lục tỉnh).

Năm 1876, tỉnh Định Tường chia ra 2 hạt (arrondissement) Mỹ Tho và Gò Công sau thành 2 tỉnh Mỹ Tho và Gò Công.

Năm 1976 Gò Công nhập với Mỹ Tho thành Tiền Giang - Miền Tây Nam Bộ (Miền Tây: Đồng bằng sông Cửu Long).

Trong số các tác giả nghiên cứu Gò Công đặc biệt có Lương y Việt Cúc với tác phẩm “Gò Công cảnh cũ người xưa” có phụ lục bản đồ, ảnh minh hoạ. Huỳnh Minh với “Gò Công xưa” về di tích lịch sử, lăng mộ, nhân vật lịch sử, giai thoại, tục lệ, văn hóa nghệ thuật. Phan Thanh Sắc có công trình “Gò Công –  Vọng tiếng đất lành” dày dặn với văn phong tả thực đậm đà, nghiêm túc chất nghiên cứu một nhà giáo ưu tú giảng dạy (và phiên dịch) hai ngoại ngữ; ngoài ra, tác phẩm còn hiệu đính, bổ sung và lý giải một vài sự kiện ở hai sách trước. Dù chưa trình bày dưới góc nhìn du lịch nhưng các tác giả đã cung cấp nguồn tư liệu quí cho người quan tâm.

Năm 2006, website Bộ GD có  diễn đàn Gò Công chuyên sưu tầm và giới thiệu về Gò Công; với hơn 4000 bài hầu hết đã được biên tập (9). Người Gò Công cũng góp phần quảng bá qua nhiều bài báo, webblog.

Tuy vậy, đến nay (năm 2009) vẫn chưa có công trình nghiên cứu chuyên về tiềm năng du lịch Gò Công.

1. TỔNG QUAN

1.1.            ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG - QUI MÔ PHÁT TRIỂN:

        Ngày 09/10/09, Thủ tướng CP Việt Nam ký quyết định số 1581/QĐ-TTg về Quy hoạch xây dựng vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2050 với vùng trung tâm có đô thị hạt nhân Cần Thơ, vùng Đông Bắc với tp Mỹ Tho nối với Gò Công, Tân An, Trà Vinh, Bến Tre, Tân Thạnh; Tiền Giang, Long An, An Giang thuộc Vùng nông nghiệp được bảo vệ và phát triển. Ngoài ra, một số đường cấp tỉnh sẽ nâng lên quốc lộ; năm 2012, cầu Mỹ Lợi (nhịp vòm khẩu độ lớn đầu tiên ở VN) qua sông Vàm Cỏ nối liền tỉnh Long An và Tiền Giang trên quốc lộ 50 giúp du khách từ  Sài Gòn về Gò Công rất dễ dàng trong vòng 90p.

1.2.            LIÊN KẾT DU LỊCH Ở ĐBSCL:

Du lịch Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đã liên kết hợp tác khai thác tài nguyên du lịch phong phú ở đây.  Kiên Giang, An Giang, Cần Thơ là tam giác du lịch trọng điểm. Vĩnh Long có chương trình “Mỗi làng một nghề đến năm 2015” liên kết với tp Cần Thơ. Cty du lịch Cửu Long hợp tác với KS Continental - tp HCM qua chương trình gđ 2009-2015.

Hiệp hội Du lịch ĐBSCL khuyến khích phát triển các tour đưa lao động địa phương vào các hoạt động du lịch để tăng thu nhập. Một số dự án du lịch cộng đồng tại An Giang và Tiền Giang, chương trình phát triển du lịch bền vững ủng hộ người nghèo tại Bến Tre và Trà Vinh. Theo số liệu chưa đầy đủ, ĐBSCL đã nâng cấp hơn 50 thắng cảnh tiêu biểu.

Có thể thấy ĐBSCL không thiếu những nơi có thể tạo ra “lợi thế so sánh” riêng biệt nhưng do chưa khai thác thế mạnh truyền thông, internet, quảng cáo nên hình ảnh về ĐBSCL, Tiền Giang,…Gò Công với du khách vẫn đang là những bức tranh thông thường có thể bắt gặp ở bất kỳ nơi đâu. Hơn nữa, theo báo chí đưa tin thì việc phục vụ du khách vẫn “giẫm chân nhau” và “rập khuôn” (nơi nào cũng vườn trái, chèo xuồng, thức ăn đồng quê, đờn ca tài tử,…) nên lượng du khách tăng mỗi năm nhưng tỷ lệ quay lại lần thứ hai, thứ ba rất ít. Khảo sát của ngành Du lịch tỉnh Tiền Giang cho biết, trong hơn nửa triệu du khách đến chỉ có 2,1% khách lưu trú, còn lại sáng đến Mỹ Tho và chiều về SG. Thật vậy, nếu mỗi tỉnh chỉ chú ý vào các dự án địa phương sẽ vừa không tạo ra thế mạnh thương hiệu do quy mô còn nhỏ của mình vừa làm giảm cơ hội mở ra những tiếp cận mới cho việc xây dựng chính sách.

Liên kết khai thác du lịch không chỉ theo hướng ưu tiên cho trung tâm hành chính, khu “thành phố” hoặc liên kết bình quân cào bằng giữa các địa phương mà cần sự quản lý liên kết xuất phát từ ưu thế có thật của từng địa phương, từng vùng đất cụ thể (như Sa Đéc, Gò Công,…). Nói “quản lý liên kết” là khẳng định vai trò lãnh đạo và quản lý của Tỉnh ủy và UBND tỉnh trong hoạt động liên kết khai thác du lịch tại địa phương nhất là đối với nơi có tiềm năng.

1.3.            VỀ GIAO THÔNG:

Đến nay, giao thông vẫn là một trong những trở ngại lớn cho phát triển. Đường bộ từ Sài Gòn đến các tỉnh ĐBSCL hầu như chỉ theo quốc lộ 1A, quốc lộ 50. Từ Sài Gòn về Mỹ Tho vẫn thường kẹt xe, kẹt phà Mỹ Lợi (từ Cần Đước qua Gò Công).

Nếu “Con đường di sản ĐBSCL” (như ở Miền Trung) được hình thành thì vấn đề lớn nhất của nó sẽ là sự trở ngại di chuyển. Nếu du khách mất 30 phút từ Đà Nẵng đến Hội An, mất 2 giờ từ Hội An ra Huế thì việc mất gần 4 tiếng đồng hồ xe phà từ Sài Gòn về Mỹ Tho là rất lãng phí. Năm 2012 hoàn thành cầu Mỹ Lợi qua sông Vàm Cỏ nối liền tỉnh Long An và Tiền Giang thì du khách từ Sài Gòn về Gò Công rất dễ dàng. Sự xuất hiện Cầu Mỹ Lợi qua Tiền Giang đòi hỏi cái nhìn mới, tác động mới của du lịch ĐBSCL đối với địa phương đầy tiềm năng du lịch này.

1.4.            NGUỒN NHÂN LỰC:

Số liệu của Hiệp hội Du lịch Việt Nam 2008 cho biết trong 250.000 lao động trực tiếp của du lịch ĐBSCL có một nửa chưa có nghiệp vụ du lịch, thậm chí có đến 35% lao động chưa có bằng Tú tài. Trong 1.000.000 người tham gia hoạt động du lịch thì có tới 58% không được đào tạo và chỉ có 15% được đào tạo qua các lớp trung, sơ cấp (TBKTSG, 31-8-2008).

Hơn nữa, khai thác du lịch vùng (như ĐBSCL) không chỉ cần xét lại và định hình lại “lợi thế so sánh” giữa các địa phương thuộc vùng mà còn hướng tới sự quản lý các tác động liên kết. Quản lý các tác động liên kết là tất yếu để phát huy sức mạnh chung cho những sản phẩm mang đặc tính hàng hóa công (public goods) cho cả vùng (như: hệ thống giao thông, cơ sở hạ tầng, giáo dục,...) nhằm tạo ra sự đồng thuận về chính sách chung.

1.5.            QUẢN LÝ - CHÍNH SÁCH:

Như các ngành, để quản lý, du lịch ĐBSCL cần một hệ thống chính sách hoàn chỉnh ở cấp vùng và ; bên cạnh đó là một cơ chế đủ hiệu lực để điều phối.

Mô hình Ủy ban du lịch ĐBSCL (với thành viên là lãnh đạo địa phương, đại diện các Bộ Ngành liên quan - điều phối các hoạt động khác nhau trong đầu tư, quỹ tài chính, nghiên cứu khoa học, quy hoạch, cơ sở hạ tầng, đào tạo nguồn lực, xây dựng thương hiệu,….) là sáng kiến đặc biệt đáng lưu ý hiện nay.

Từ ý tưởng của các chuyên gia khai thác du lịch, Gò Công thuộc Cụm du lịch tả ngạn sông Tiền (Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Đồng Tháp) và Tiểu ban du lịch ở đây sẽ hoạt động dưới sự điều phối của UB du lịch ĐBSCL; tất nhiên UB không thực hiện chính sách cụ thể mà tập trung điều phối và liên kết các hoạt động.

Sáng kiến về cơ chế điều phối này đã được đón nhận nhưng chưa triển khai triệt để nhằm nâng cao hiệu quả khai thác tiềm năng du lịch cho ĐBSCL – trong đó có tài nguyên du lịch Gò Công ở 12 lĩnh vực sau đây.

2. TÀI NGUYÊN DU LỊCH GÒ CÔNG:

2.1. TÀI NGUYÊN DI TÍCH – CẤP QUỐC GIA:

Liệt kê 20 di tích cấp quốc gia trên địa bàn tỉnh Tiền Giang cho thấy Gò Công có 7: Chiến lũy Pháo đài, Đình Đồng Thạnh, Đền thờ Trương Định (Gia Thuận), Lăng mộ và đền thờ Trương Định (thị xã), Lăng Hoàng gia, Nhà Đốc Phủ Hải, Đình Long Trung.

2.2. TÀI NGUYÊN DI TÍCH CẤP TỈNH

Gò Công hiện có 24/80 di tích cấp tỉnh (Phụ lục 1). Đặc biệt mộ bát giác ở Bình Nghị, Gò Công Đông; ngoài giá trị nghệ thuật, công trình này còn hàm chứa những ý nghĩa lịch sử đáng trân trọng. Nhà nghiên cứu Huỳnh Ngọc Trảng và Nguyễn Đại Phúc khẳng định lăng mộ ở Gò Công là ngôi mộ bát lăng đẹp nhất ĐBSCL.

2.3. TÀI NGUYÊN SẢN PHẨM ẨM THỰC:

Sản phẩm ẩm thực Gò Công vẫn giữ cái riêng trong chế biến, gia vị, món ăn kèm; nhiều món do người Gò Công xa xứ sáng chế đã thành thương phẩm có tiếng (rượu sim ở Phú Quốc). Bên các món ăn thức uống, bánh mức thuần Việt là đặc sản của cộng đồng người Hoa (Phước Kiến, Quảng Đông, Triều Châu, Phước Châu, Hẹ,…), tất cả phong phú hơn nhiều so với những sản phẩm sau đây (Phụ lục 2). Món ăn thức uống Gò Công chơn chất, hầu hết chưa qua công nghệ chế biến, nghệ thuật trang trí, quảng cáo,…vẫn đang ở mức độ “có sao nói vậy người ơi”.

4. TÀI NGUYÊN DU LỊCH BIỂN:

Với 32 km bờ biển, tuy không trong xanh như các nơi nhưng có nhiều chủng loài thuỷ hải sản, gió biển trong lành. Gắn với biển Tân Thành là rừng ngập mặn, nguyên sinh, nối với Cồn Ngang, Lũy Pháo đài,….

Việc cung cấp nước ngọt cũng tăng lợi thế du lịch biển Gò Công. Khu du lịch (KDL) biển Tân Thành gần các khu công nghiệp (KCN) Gò Công và cảng biển Hiệp Phước – Sài Gòn 28 km, Vũng Tàu 35 km, KCN Bình Đại-Bến Tre 08 km) đã thu hút du khách đến vui chơi, nghỉ dưỡng [xe máy, xe đạp]. Khi QL 50 (Sài Gòn – Gò Công) nâng cấp, cầu Mỹ Lợi thay phà, du khách từ SaiGon đến KDL Tân Thành chỉ 90 phút.

Hơn nữa, quyết định số 643/QĐ-UBND UBND của UBND tỉnh Tiền Giang về Qui hoạch KDL sinh thái biển Tân Thành rộng 80,36 ha (cạnh KDL biển Tân Thành) càng tăng chất lượng du lịch Gò Công.

2.5. TÀI NGUYÊN DU LỊCH LÀNG NGHỀ:

“Đất lành yến đậu” là thành ngữ quen thuộc của giới kinh doanh chim yến và tham quan làng yến là một trong các tour du lịch Gò Công hàng tuần. Tham quan, mua sản phẩm từ yến sào là sản phẩm mới của du lịch Gò Công.

Xóm nhà yến ở ấp Khương Ninh, Gò Công Tây có nhiều nhà yến với những lỗ thông hơi hình tròn cỡ miệng chén, các ô cửa vuông hun hút để chiều chiều yến bay về …"khách sạn". “Khách sạn” cho yến có đủ tiện nghi (hệ thống phun sương làm mát, lỗ thông hơi, đĩa phát âm gọi bầy, có phân yến rải trước tạo cảm giác quen thuộc, khung cảnh yên tĩnh,…).

Ngoài “nghề” nuôi chim yến,  Gò Công còn nhiều làng nghề truyền thống và sản phẩm làng nghề ở đó (tủ thờ, mắm,…) vẫn chưa được khai thác để chuyển hóa thành sản phẩm du lịch.

2.6. TÀI NGUYÊN DU LỊCH LỄ HỘI:

trung tuần Giêng    Vía Quan thánh hàng năm với sự tham gia rất tích cực của cộng đồng người Hoa (các bang Phước Kiến, Quảng Đông, Triều Châu, Phước Châu, Hẹ,…)         thị xã Gò Công

2.7. HỘI THI NGƯỜI ĐẸP:

Triều Nguyễn có 3 người đẹp tiến cung và thành hoàng hậu thì Gò Công chiếm 2 (Đức bà Từ Dụ và Nam Phương hoàng hậu - 3 năm hoa hậu Đông Dương). Ở Tăng Hòa (Gò Công Đông) còn mộ của “hoa hậu tỉnh Gò Công” - bà Nguyễn Thanh Tùng (1919-1951). Ngày trước tỉnh Gò Công vẫn tổ chức “hội đấu sắc đẹp” - làng tuyển người đẹp ra thi tỉnh. Người đẹp Gò Công nay vẫn là những thôn nữ như Trần Thị Thu Trang - giải nhất “Người đẹp Gò Công 2003”, Trần Ngọc Điểm giải “Cô Tấm hát hay 2006”, Trần Hoàng Trang - á hậu “Người đẹp Gò Công năm 2003”... Nguyễn Phong Lan (Áo dài duyên dáng Tiền Giang 2000), Trần Thị Kim Uyên – Giải Nhất cuộc thi cô Tấm ngày nay 2003…30/8/08, tại rạp Hòa Bình Sài Gòn, 30 người đẹp đã tham dự vòng chung kết cuộc thi Người đẹp hoa anh đào 2008 và Dương Thị Mộng Hoài từ Gò Công đã nhận ngôi vị cao nhất. Hoa hậu thế giới 2007 (Trương Tử Lâm) cũng từng thăm Gò Công.

Từ truyền thống cho phép Ngành du lịch ĐBSCL nhìn lại các cuộc thi người đẹp ở Gò Công dưới góc nhìn đầu tư và khai thác hợp lý.

2.8. DU LỊCH NHÀ CỔ, MỘ XƯA:

Nếu Hội An ở Miền Trung được gọi là phố cổ thì ở miền Nam, Gò Công là nơi có nhiều nhà cổ còn nguyên vẹn. Nhà của Đốc phủ Hải ở số 9 đường Hai Bà Trưng được xây dựng năm 1860 có hàng trăm chi tiết nội thất chạm trổ tinh vi.

Hiện nay nhà được sửa lại cho khách nhưng mất một số chi tiết cũ (phim “Tình án” dựng từ tác phẩm Cư Kình của nhà văn Gò Công - Hồ Biểu Chánh). Nhà của bà Lâm Vu Liên xây dựng cuối thế kỷ XIX hiện dùng làm trụ sở Thị ủy Gò Công. Đường Hai Bà Trưng có nhà ông Nguyễn Anh Tuấn xây năm 1885 với vòm cửa vòng cung, tường vôi, mái ngói âm dương do thợ mộc miền Bắc và miền Trung xây dựng.

Đường Nguyễn Huệ còn nhiều nhà cổ rất đáng tham quan. Các ngõ phố có nhiều nhà thờ, hội quán của các bang hội người Hoa.

Giồng Sơn Qui là đất phát tích của dòng họ Phạm. Nhà thờ Phạm Đăng Hưng xây năm 1826 nằm trong vườn cây theo kiểu kiến trúc cổ ở Huế. Gò Công có khu mộ của Lãnh binh Huỳnh Công Tấn (người đã sát hại anh hùng Trương Công Định); Lãnh binh Tấn là bố đẻ công tử Huỳnh Công Miêng (miễn tử lưu linh). Khu mộ đáng được trùng tu và giới thiệu suy gẫm lẽ đời về “trung hiếu”, “cây đắng - trái ngọt”.

2.9. DU LỊCH CẬN GÒ CÔNG:

Với tiềm năng bản địa, du lịch Gò Công hoàn toàn có thể liên kết với các huyện bạn ở trong và ngoài tỉnh (Long An – huyện Cần Đước). Sau đây là một số điểm:

2.9.1.      Trại rắn Đồng Tâm - Châu Thành:

Với hơn 52 loài rắn các loại với nhiều loài quý hiếm, lưu giữ tiêu bản của hầu hết các loại rắn Việt Nam. Đây là điểm tham quan trăn, rắn duy nhất ở Đông Nam Á. Tuy vậy, Đồng Tâm chưa là điểm du lịch chuyên nghiệp mà chỉ là nơi nuôi trăn, rắn có kết hợp dịch vụ đón khách. Cách bố trí chuồng chưa tạo ấn tượng mạnh, chưa thấy được các giai đoạn phát triển của trăn, rắn từ lúc ấp trứng đến trưởng thành. Khu nuôi trăn trong nhà hôi, ẩm ướt, thiếu ánh sáng nên không hợp với du khách, có thể làm người Âu – Mỹ nghĩ chúng ta hành hạ thú vật. Cách thuyết minh chưa hấp dẫn, nhân viên phục vụ nhiều khi không sẵn sàng. Giá vé cao, sản phẩm mỹ nghệ và thuốc từ mỡ trăn vẫn đơn điệu.

2.9.2.      Nhà trăm cột ở ấp Phú Hòa, xã Đông Hòa Hiệp, Cái Bè:

Gần Gò Công còn có ngôi nhà trăm cột ở ấp Phú Hòa, xã Đông Hòa Hiệp huyện Cái Bè với hơn 100 cây cột gỗ quý trên diện tích rộng gần 1.000m2, giữa khu vườn cây ăn trái 1,8 hecta. Theo nhận xét của các chuyên gia Nhật thì ngôi nhà nầy tồn tại khoảng 150 năm. Hầu hết vật dụng trang trí như các bộ bao lam, hoành phi, liễn đối đến nay vẫn còn được lưu giữ nguyên vẹn. Có các bộ liễn đối khảm xà cừ, các bộ ghế nghi được chạm trổ rất công phu, nhiều vật dụng có giá trị mỹ thuật khác và hàng tá vật dụng bằng sứ quý hiếm được sử dụng trong nhà như bình, dĩa, tách, gạt tàn,...

2.9.3.      Nhà trăm cột ở xã Long Hựu Đông huyện Cần Đước  tỉnh Long An:

Trong không gian của dừa nước, dây leo, nắng chiều và ao tôm, chủ nhân Trần Thị Ngõ luôn niềm nở và tận tình hướng dẫn tham quan. Đại sảnh với giàn cột gỗ lớn bóng màu thời gian. Nhà (hơn) trăm cột được xây dựng với lối kiến trúc xuyên trính- một kiểu kiến trúc nhà rường truyền thống của gia đình giàu có ở Huế thời xưa. Sự đặc sắc của ngôi nhà là 68 cột tròn và 52 cột vuông. Bộ khung nhà rất chắc chắn, không gian rộng, do không có cột ở giữa nên rất thích hợp cho việc thờ tự. Nhà có 5 tấm liễn. Mỗi tấm mang một ý nghĩa riêng rất thâm thúy. Đặc biệt là bức liễn treo giữa có chữ “Sơn trang cổ tận”, có nghĩa là núi cao không dứt, ý chí con người mạnh mẽ, quyết tâm. Năm 1997, ngôi nhà được công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia.

2.10. DU LỊCH NGHE CA:

Khách mộ điệu vọng cổ ai cũng thích bài Võ Đông Sơ – Bạch Thu Hà của soạn giả Viễn Châu nhưng nếu được nghe ca và nghe kể chuyện Võ Đông Sơ – Bạch Thu Hà tại Đền thờ Võ Tánh thì hay biết mấy !. Theo tích xưa, Võ Đông Sơ là con của Hoài Quốc công Võ Tánh và công chúa Ngọc Du. Bạch Thu Hà con quan Tổng trấn Thăng Long. Cha mẹ mất, Võ Đông Sơ ở với chú tại Bình Định; khi vua mở khoa thi chọn tướng dẹp giặc biển Ðông, Võ Đông Sơ lên đường dự thi và gặp Bạch Thu Hà khi “anh hùng cứu mỹ nhân” vào đêm rằm cúng Phật, hai người hẹn ước. Võ Đông Sơ thi đỗ và đưa quân dẹp giặc. Ở nhà, Bạch Thu Hà trốn đi vì sợ bị anh gã cho người khác. Trên đường, Bạch Thu Hà gặp nhiều trắc trở hiểm nguy nhưng vẫn trung trinh. Khi hay tin Võ Đông Sơ hy sinh vì nhiệm vụ, Bạch Thu Hà quyên sinh. Khai thác nhân vật Võ Đông Sơ và  Bạch Thu Hà sẽ tạo nên những sản phẩm “đờn ca tài tử” du lịch độc đáo Gò Công “chẳng nơi nào có được”.

Ngoài ra, điệu Lý con sáo Gò Công được các soạn giả cải lương sử dụng từ lâu nhưng chưa được khai thác cho du lịch. Nhìn chung các nhóm đờn ca tài tử ở Gò Công có “nội lực” cao nhưng hầu hết tự phát, chưa được giới khai thác du lịch đầu tư (nghiệp vụ, trang phục, nội dung,…) nên chưa phát huy sở trường.

Ngày trước Gò Công có chuyện tình Vịnh Đôi ma, thời sau cũng có chàng Gò Công và cô gái Đà Lạt yêu nhau nhưng mộng không thành và tình sử của họ đã được nhạc sĩ Hồng Vân viết thành ca khúc Đồi thông hai mộ (bài 1 và 2).   

2.11.        TRÒ CHƠI TRUYỀN THỐNG:

Chọi trâu, đua ngựa, đua chó, chọi chim, chọi gà là các trò chơi dân gian đậm nét văn hóa truyền thống; có thể đưa đá gà vào các lễ hội hoặc tổ chức sự kiện riêng ngày hội đá gà. Bên gà ta Gò Công thương phẩm đang phát triển thì đá gà và nuôi gà đá là nét độc đáo Gò Công. Có các sới gà tự phát, Xóm Mới - Kiểng Phước giáp Vàm Láng là một trong những sân đá gà tự phát. Chính quyền Gò Công không chỉ cần nâng hiệu lực phòng chống cờ bạc qua đá gà mà còn nên khai thác tiềm năng du lịch “xem đá gà và mua gà đá” cho du khách.  

2.12.         DU KHẢO  GÒ CÔNG :

Cảnh quan thiên nhiên Gò Công nhiều gò (giồng), thiếu núi, địa hình phong phú. Từ địa danh Gò Công vào quốc sử (1783), cờ và ấn rõ chữ Khổng Tước Nguyên (Võ), người Gò Công luôn cống hiến ở mọi lĩnh vực tạo nhiều sản phẩm còn mãi với thời gian. Văn quan đạo cao đức trọng, võ tướng dũng liệt kỳ tài, bậc nữ lưu kiên trung tình nghĩa, thiếu nhi hiếu học chăm ngoan. Có hảo hớn vào tù vẫn làm người giúp ích, có tù nhân trước ngày tử hình biết xin hiến xác cho y học.   

Không hiếm người Gò Công xa xứ thành đạt được quê mới tôn vinh và quê nhà gọi về phục vụ. Loài mai nu (chiếu thủy) độc đáo Gò Công lặng lẽ tỏa hương cùng những lương thực, thực phẩm, sản phẩm tiểu thủ công nghiệp chất lượng cao vẫn âm thầm hòa vào dòng chảy phát triển cộng đồng.

Gò Công sẽ là vùng du khảo thú vị.   

3.            KIẾN NGHỊ:

3.1. Mục tiêu phát triển du lịch:

1)   Quí sự bền vững, thiết thực, hiệu quả.

2)   Nâng cao lợi ích kinh tế xã hội cho cộng đồng địa phương,

3)   Gìn giữ được di sản văn hóa.

4)   Không gây ảnh hưởng tiêu cực với môi trường.

3.2. Kiến nghị với các nhà quản lý, khai thác:

3.2.1.      Xây dựng chính sách:

1)       Liên kết giữa các vùng Gò Công (Đông, Tây, thị xã, Tân Phú Đông) là “liên kết có thay đổi chủ thể theo hướng hiệu quả”, “chuỗi liên kết nhiều giai đoạn” với sự trung chuyển từng huyện, từng điểm du lịch.

2)       Phát triển bền vững du lịch Gò Công cần coi trọng “đầu tư để khai thác bền vững” (muốn khai thác bền vững thì phải đầu tư).

3)       Đa dạng hóa loại hình du lịch, da dạng chủ thể khai thác du lịch Gò Công.

4)       Chọn “tác động văn hóa - du lịch” phù hợp để tác động vào “sản phẩm bản địa” thành “sản phẩm du lịch” vừa giữ bản sắc  Gò Công vừa có tính cạnh tranh.

5)       Phối hợp nghiên cứu giữa du lịch với các ngành khoa học, các trường đại học.

6)       Xác định tài nguyên du lịch để xây dựng hệ thống thông tin theo 9 tiêu chí (mức thu hút + thời gian khai thác + yếu tố môi trường + sức chứa + độ bền vững + khả năng tiếp cận + điều kiện hạ tầng + khả năng phát triển + hiệu quả).

7)       Ưu tiên phát huy nội lực người bản địa thường trú, tâm huyết của người Gò Công xa xứ để phát triển bền vững du lịch địa phương.

8)       Sớm đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ hướng dẫn du lịch để người Gò Công bản địa được trực tiếp tham gia hướng dẫn du lịch và phát triển bản sắc văn hóa Gò Công.

9)       Xây dựng chính sách ưu đãi ADSL internet có thời hạn cho đội ngũ hướng dẫn viên; đặc biệt coi trọng dùng website để bồi dưỡng nghiệp vụ cho hướng dẫn viên.

10)   Định hạng và định mức quyền lợi, nghĩa vụ hướng dẫn viên du lịch và cấp thẻ HDV.

11)   Thiết kế chương trình “Tài nguyên du lịch Gò Công” để giáo dục (kiến thức, kỹ năng, thái độ) cho học sinh phổ thông. Thông qua nhiều hình thức phù hợp để nâng cao nhận thức người  Gò Công về chủ đề “phát triển du lịch bền vững”

12)   Lập đơn vị quản lý du khách MICE trong và ngoài nước đến Gò Công (du lịch kết hợp hội nghị, thăm quê, hội thảo, triển lãm, tổ chức sự kiện, khen thưởng, ...).

3.2.2.      Tổ chức sự kiện:

1)       Tổ chức sự kiện Lễ hội (festival) Gò Công nhân dịp khánh thành cầu Mỹ Lợi (năm 2012) - sản phẩm liên kết khai thác du lịch ĐBSCL. 

2)       Tổ chức phù hợp các sự kiện Hội thi người đẹp có tham gia trực tiếp của du khách (đã được hướng dẫn).

3)       Hội thi chế biến nông sản Gò Công.

4)       Hội thi, hội diễn tân nhạc, cổ nhạc Gò Công chọn lọc (từ gần 100 tác phẩm) của các tác giả Viễn Châu, Lê Dinh, Hoàng Phương, Thanh Sơn.

5)       Nghiên cứu các tác phẩm (Võ Đông Sơ, Bạch Thu Hà để dựng các suất diễn (đờn ca tài tử + trích đoạn vở cải lương + kể chuyện) tại Miếu Võ Quốc công ở ấp Gò Tre.

6)       Soạn tiểu phẩm diễn xướng từ “Truyền thuyết Vịnh Đôi ma”, “Đồi thông hai mộ”.

7)       Cải tiến các tour du lịch hiện nay phù hợp với thời gian trong ngày (sớm, sáng, trưa, chiều, tối, khuya) với những sinh hoạt phù hợp thời gian, không gian.

8)       Cải tiến tour tham quan nhà yến, nghề mắm Gò Công theo hướng mua hàng. Tổ chức giao sản phẩm (yến sào, bột sơ ri, mắm) theo địa chỉ du khách yêu cầu - giúp du khách tiếp tục hành trình thoải mái.

9)       Cải biên tiết mục múa chim công thành đặc sản du lịch, tổ chức hội thi, hội diễn.

10)   Khai thác điệu “Lý con sáo Gò Công” cho các đội đờn ca tài tử; mời du khách đặt lời mới và giúp du khách ca điệu Lý con sáo Gò Công, chụp ảnh, ghi âm, làm đĩa (CD hoặc VCD) cho du khách lưu niệm.

11)   Khai thác các tour du lịch cho thời tiết đặc biệt (gió, mưa, nước nổi,…) như thả diều, câu cá (rô), săn cá hô, săn chuột, soi cá đêm, soi ếch đêm, bắt cua (lột),…

12)   Phối hợp nhà khai thác du lịch với BTC các lễ hội Gò Công để hình thành các tour du lịch - đưa du khách (đã được hướng dẫn) tham gia trực tiếp vào lễ hội.

13)   Chọn nguồn du khách người Hoa để lập tour du lịch lễ hội với người Hoa GC (Phước Kiến, Quảng Đông, Triều Châu, Phước Châu, Hẹ,…).

14)   Chọn sản phẩm (nghe, nhìn, mua sắm, giao tiếp,…) cho “thời gian rỗi của du khách” hiện nay (loại tour từ 1 buổi có dùng bữa trở lên).

15)   Tìm nghệ nhân vẽ bong bóng- lập nghề này.

16)   Đầu tư phục hồi tiết mục múa Long Mã (Lân Mã) độc đáo của Vĩnh Kim (Châu Thành – Tiền Giang), phối hợp Đội Lân thị xã Gò Công.

3.2.3.      Chọn giải pháp phù hợp để xây dựng phương tiện, thiết bị, sản phẩm:

1)       Lập Logo Gò Công từ họa tiết chim công (khổng tước) có đăng ký bản quyền – dùng cho tất cả thương phẩm. Ảnh, bưu ảnh, tem về Gò Công. Bản đồ du lịch Gò Công .

2)       Lập Website du lịch ĐBSCL,  website du lịch Gò Công để nâng hiệu quả quản lý, đào tạo, thông tin, khai thác du lịch.

3)       Lập mô hình vật thể (công trình, di tích,…) – diện tích và chất liệu phù hợp để giới thiệu (mô hình khu du lịch biển Tân Thành, mô hình cụm Long An - Cầu Mỹ Lợi – Gò Công - Tiền Giang, mô hình nhà cổ - mộ xưa, mô hình địa điểm du lịch cận  Gò Công và nhất là mô hình tổng thể “Di tích, danh lam, thắng cảnh Gò Công”).

4)       VCD giới thiệu tài nguyên du lịch Gò Công (1 thị xã + 3 huyện) - phối hợp với Nhà truyền thống thị xã để thu thập và giới thiệu tư liệu.

5)       VCD giới thiệu nguồn sản phẩm du khảo (văn hóa – lịch sử)  Gò Công.

6)       Xe ngựa du lịch, ôtô và ôtô kéo nhiều toa trang trí dáng chim công để phục vụ du khách (nhất là phụ nữ, thiếu nhi).

7)       Dựng bảng giới thiệu. Kiểm kê các địa điểm (nhân vật, sự kiện, công trình) cần giới thiệu, tổ chức thi biên soạn bài giới thiệu (bài đầy đủ và bài tóm tắt – dạng thơ lục bát); soạn các bảng giới thiệu bài tóm tắt (thơ lục bát) với kích cỡ, màu sắc thống nhất, gắn ở chỗ dễ nhìn.

         Phối hợp các trường phổ thông chăm sóc các bảng giới thiệu này.

8)       Lập các món ăn, mâm ăn, bữa ăn,…theo thời điểm (sớm, sáng, trưa, chiều, tối, khuya) và thời tiết. Có phiếu giới thiệu (có logo Gò Công) kèm theo sản phẩm.

9)       Lập các điểm vui chơi cho du khách và nhân dân ở các ao ở thị xã Gò Công (Ao Trường đua, Ao Thiết, Ao Tham Thu,…).

10)   Lập hệ thống nhà có mái che để du khách nghỉ (ngồi) bên đường, trong công viên.

PHỤ LỤC :

(1) 28 di tích (cấp tỉnh):

(2) Sản phẩm ẩm thực:

THAM KHẢO:

1)      Lương y Việt Cúc: Gò Công cảnh cũ người xưa. Nxb Trẻ, 1999 - 286tr.

2)      Huynh Minh: Gò Công xưa. NXB Thanh Niên, 1999, 224 tr.

3)      NGƯT Phan Thanh Sắc: Gò Công – Vọng tiếng đất lành. Chưa xuất bản.  

4)      Quyết định số 1581/QĐ-TTg ngày 09/10/09 của Thủ tướng Chính phủ.

5)      Quyết định số  21/2009/QĐ-UBND ngày 03/8/2009 của UBND tỉnh Tiền Giang.

6)      http://songcuulong.net/ - http://songcuulong.net  

7)      http://www.tiengiang.gov.vn/ - www.tiengiang.gov.vn  

8)      http://www.gocong.com/ - http://www.gocong.com

9)     http://edu.net.vn/forums/t/43481.aspx?PageIndex=1 - http://edu.net.vn/forums/t/43481.aspx?PageIndex=1