Đến giờ người ta vẫn nói, hồng nhan và truân chuyên đi liền với nhau? Qua nhiều thăng trầm và cũng là người có nhan sắc, bà nghĩ gì về điều đó?

Thực ra không chỉ có hồng nhan mới truân chuyên đâu. Không hồng nhan lại càng truân chuyên vì các ông chồng vẫn hay bỏ vợ già xấu để chạy theo các cô người đẹp… Cho nên chữ truân chuyên đây tôi nghĩ phải đi liền với chữ chịu đựng. Xấu đẹp gì mà cứ chịu lép một bề, ngồi đó chờ chồng đi chơi chán, hết gia tài rồi bị đào bỏ sẽ về... thì sẽ không bị đa đoan... Và như thế sống hết kiếp... “vợ khổ” mà các ông đã đánh lừa chúng tôi và mệnh danh là... “vợ hiền”.

Có phải chính các nhan sắc là một con dao, sắc bén đấy nhưng dễ tan vỡ vì đứt tay không thưa bà?

Không, nhan sắc là một trân bảo trời cho. Nhan sắc không là dao bén, không là thuốc độc, không là tội lỗi… nếu người có nhan sắc sử dụng đúng cách. Tôi muốn tu hành để xin trời cho nhan sắc kiếp này và các kiếp sau để được sử dụng đúng cách. Và xin cái nết đừng đánh chết cái đẹp, vì cái đẹp đâu có tội tình gì.

Người phụ nữ có nhan sắc có phải là một khát vọng của đàn ông nhưng là mối lo ngại của các ông chồng không thưa bà?

Có thể. Nhưng các ông nên tự an ủi vì có vợ đẹp mới phải lo! Chúng tôi dù có chồng vừa xấu vừa nghèo cũng vẫn phải lo như thường kia mà.

Phụ nữ đẹp có nhiều sự lựa chọn, và có phải bởi vậy mà mối quan hệ hôn nhân cũng lỏng lẻo và dễ đổ vỡ hơn?

Phụ nữ có sắc đẹp cũng như đàn ông giàu và có địa vị thôi.

Bà là người phụ nữ gia giáo, cũng có quá nửa cuộc đời trải nghiệm. Lời khuyên nào của bà thường dành cho con cái, mà có thể chia sẻ được với những cô gái thanh xuân hiện giờ về tình yêu và hôn nhân?

Xin chịu thua. Vấn đề này chính tôi còn chưa có giải pháp cho mình thì lấy gì khuyên ai? Nếu phải khuyên thì khuyên họ ráng chịu đựng ư? Không, tôi không bao giờ khuyên thế cũng như không khuyên họ vùng lên. Nếu phải khuyên thì nên khuyên các ông hãy ngoan hơn và biết trân trọng đàn bà chúng tôi một chút. Còn đối với hôn nhân và tình yêu, đành đổ cho phước phận mỗi người mà thôi. Sau cuộc hôn nhân, tôi cũng có những hạnh phúc mới nhưng không cảm thấy cần trói buộc bằng hôn nhân nữa. Tôi đặt chữ tình lên cao nhất. Tôi mới thích câu hát “hãy cứ là tình nhân”. Bởi đôi khi, là vợ chồng rồi dễ mất đi những sự ngọt ngào và tình cảm ban đầu của tình cảm.

Tôi có đọc một chia sẻ của bà “hình như nước biển mặn vì nước mắt đàn bà khóc vì đàn ông”. Có thực vậy không thưa bà?

Có chứ! Tin mới nhất trên net tôi đọc được và nhớ không rõ là, thống kê đàn bà trong một đời khóc liền mười mấy tháng. Trong hạnh phúc đôi khi còn có nước mắt nữa là trong tan vỡ. Cho nên, trong một bức thư tôi viết cho anh Kỳ ngày xưa đã hỏi “Anh có phải là người biết trân quý giọt nước mắt đàn bà không?”

Hay bà chưa bao giờ nhìn nước mắt đàn ông khóc vì những người đàn bà. Mà người ta nói đàn ông nước mắt chảy ngược, chưa hẳn không nhìn thấy đã là đàn ông không biết đau đâu?

Có chứ! Đó cũng chỉ là một trong những hỉ nộ ái ố của cuộc đời áp dụng chung cho con người. Riêng tôi có nhìn thấy nước mắt đàn ông khóc vì tôi… sau khi người đàn ông đã phạm lỗi và bị mất vợ….

Thực ra sau cuộc ly hôn, bà vẫn giữ được mối quan hệ và hình ảnh cha mẹ với con cái. Bí quyết của bà?

Sau khi ly hôn tôi vẫn trân trọng anh Kỳ đó, vẫn thừa nhận giá trị và tư cách của anh. Chỉ rất tiếc là cá nhân tôi không nhẫn nại và chịu đựng đủ. Tự ái cũng đóng một vai trò quan trọng trong quyết định chia tay. Bí quyết áp dụng chung với mọi người là lòng nhân hậu thôi. Mình vẫn cầu chúc cho người kia được mọi điều tốt lành và hạnh phúc bên người mới .

Bà thường chia sẻ điều gì với con khi chúng đặt câu hỏi về sự chia tay của cha mẹ?

Sự thật thôi, bởi các con đã lớn và hiểu được rồi. Kỳ Duyên có tuyên bố “chuyện khác (chính trị) con không hiểu biết nhiều nên không dám lạm bàn, nhưng riêng về chuyện để mất mẹ với bất cứ lý do gì là một điều sai lầm”. Riêng tôi, trong nhà nhất mẹ nhì con, cũng không nên tin lắm về nhận xét này của Duyên.

Công bằng mà nói, bà có thấy cha mẹ chia tay là có lỗi với con cái hay không?

Có thể. Nhưng nếu bảo đảm được cuộc sống tương đối ấm no, cho con học vấn đầy đủ. Sự săn sóc, yêu thương và cẩn thận để ý đến vấn đề tâm lý của con cái như vậy còn tốt hơn kéo dài hôn nhân mà suốt ngày cãi vã, gấu ó, thậm chí còn đánh nhau nữa.

Rồi ngay cả cuộc hôn nhân của con gái bà cũng tan vỡ. Điều đó khiến bà suy nghĩ gì?

Tôi cũng đã khóc vì thương các con và cuộc hôn nhân của Kỳ Duyên nhưng tôi tôn trọng quyết định của chúng. Đôi khi có những bất lực mà cha mẹ chẳng làm gì được cho con cái. Cũng như những bất lực khi nhìn thấy người thân đau đớn, mình có muốn xin chịu đau giùm cũng chẳng được. Nếu có nói với con thì cũng chỉ là “con nên suy nghĩ chín chắn rồi hãy quyết định. Nếu quyết định rồi thì mẹ lúc nào cũng ở đây thương yêu và ủng hộ con thôi”. Là cha mẹ, nói chung chẳng bao giờ yên tâm được về con cái, chúng có trưởng thành thì trong gia đình vẫn là những đứa trẻ.

Liệu bà có mong cả bà và con gái được làm lại trong tình yêu và hôn nhân hay không?

Thế thì còn gì bằng. Đương nhiên, đó là lời kinh nhật tụng của chúng tôi rồi. Tôi chỉ mong con cái mình được mạnh khoẻ, bình an và hạnh phúc. Còn những điều khác, xin làm lấy mà ăn.

Mất một mùa thu

http://hoangloc.vnweblogs.com/gallery/7043/232344-hothanhduc6.jpg">

khi áo em bay về phố ấy
ta nghe tình cũ chắc không còn
mùa thu cũng dễ chi dừng lại
đời cứ mù sương thêm mù sương

mà bài thơ chợt dừng, không viết
bởi ngớt thơm hương lụa giữa trời
ta biết nỗi niềm ta đã buộc
với những điều khó tránh tàn phai

mười năm em là em thiếu phụ
cả thế gian kia phải thất tình
mười năm ta là thằng mê rượu
bút nghiên chừng thẹn cái bình sinh

khi tóc em xuôi về xứ khác
là ta mất trọn một dòng sông
ngó theo chỉ mịt mù con nước
mà đã mùa thu chảy trắng lòng...

Hoàng Lộc

Đôi bạn Valéry và Gide

Trước hết, ta hãy đọc bài thơ Le Bois Amical sau đây của Valéry.

Nous avons pensé des choses pures
Côte à côte, le long des chemins,
Nous nous sommes tenus par les mains
Sans dire, parmi les fleurs obscures.
Nous marchons comme des fiancés
Seuls, dans la nuit verte des prairies;
Nous partagions ce fruit de féeries
La lune amicale aux insensés.
Et puis, nous sommes morts sur la mousse,
Très loin, tout seul parmi l'ombre douce
De ce bois intime et murmurant.
Et là-haut, dans la lumière immense,
Nous nous sommes trouvés en pleurant
O mon cher compagnon de silence!

(Paul Valéry)

Bài thơ này Paul Valéry (1871-1945) sáng tác để tâm tình với người bạn thân là André Gide (1869-1951). Valéry được coi là nhà thơ lớn nhất trong thế kỷ hai mươi của Pháp. Gide là nhà văn nổi tiếng cùng thời, được trao giải Nobel văn chương năm 1947.

Valéry và Gide cùng có tư tưởng tự do phóng khoáng và chí hướng văn học, cùng thuộc trường phái biểu tượng, là hai người bạn đường tương đắc, tâm đầu ý hiệp. Hai người thường hay dạo chơi với nhau, chỉ cần đi bên nhau, tay nắm tay, không cần phải nói năng gì nhưng vẫn có thể thông cảm, như thể ý tưởng của hai người đã truyền đạt qua tay nhau rồi. Ngày xưa, và ngay cả ngày nay ở những nơi chưa bị ảnh hương của văn hóa và lối sống của tây phương tiêm nhiễm, hai người bạn trai thân nhau vẫn nắm tay nhau lúc đi dạo. Thuở còn ở bậc tiểu học, tôi nắm tay hoặc choàng vai bạn tôi (không phải bạn gái) đi chơi long nhong ngoài phố là chuyện thường. Đối với Valéry và Gide, là hai người có tư tưởng tự do, thì việc nắm tay nhau đi dạo buổi tối, dám tự ví mình là "fiancés", hai người càng coi là chuyện tự nhiên thôi.

Cánh Rừng Thân Thương

Ta cùng nghĩ những điều tinh khiết,
Đi bên nhau dài những con đường.
Tay truyền tình bạn mến thương,
Lặng im giữa đám hoa hường tối tăm.
Ta sóng bước như người sắp cưới,
Vắng trên đồng giữa lưới thiên nhiên.
Chia nhau ăn trái đào tiên.
Trăng hiền cũng chịu bọn điên chúng mình.
Rồi ta lịm trên nền rêu phủ,
Chỉ đôi ta, giữa tối êm êm,
Của cánh rừng thân thiết nỉ non thêm,
(Giữa trời đất nhiệm mầu ta yên ngủ).
Bạn đường cưng lặng của tôi ơi!
(Nhờ duyên hạnh ngộ ở trên đời).
Vùng cao đầy sáng mênh mông đó,
Ta tìm thấy nhau, nước mắt rơi.

(Phan Hạnh phỏng dịch

"Vũ Hoàng Chương (1915-1976) là anh rể của Đinh Hùng (1920-1967), kết hôn với người chị kế của Đinh Hùng là Đinh Thục Oanh năm 1944. Sau khi Đinh Hùng mất, Vũ Hoàng Chương viết:

"Ở cương vị một người bạn, tôi đã từng kể lại trước máy vi âm một vài kỷ niệm thuở ban đầu tôi cùng họ Đinh gặp gỡ, và kể tóm tắt trong mục Nghệ Thuật Truyền Thanh của đài Phát Thanh Saigon. Và ngay tối hôm ấy, tức là 28/8/1967 Dương lịch, theo thói quen mỗi tuần nằm nghe mục Tao Đàn, chợt nghe mấy tiếng Hùng vang dội, mặc dầu biết trước đó chỉ là do một cuốn băng nhựa được quay lại trước máy thu thanh của đài, tôi cũng vô cùng xúc động, tưởng như cõi chết gần gũi đâu đây, và Đinh Hùng, bạn tôi, với tư cách trưởng ban Tao Đàn, lại tiếp tục lên tiếng gửi mười phương thính giả."

Người thơ nằm xuống đó hiên ngang
Như một câu thơ trắng thẳng hàng
Đẩy mãi bàn chân tìm đất đứng
Ngoài ba chiều cũ đã tan hoang

(Thi Hào Đã Khuất của Vũ Hoàng Chương)
 
Với ta chỉ một nàng Vân
Kể chi xác mượn, phong trần bấy nay
Hé môi giọng chập chờn mây
Đinh Hùng, tên họ ai đây thế Hoàng?
Cơn trường mộng, kiếp đi hoang
Ném xa kỷ niệm ngoài khoang phiêu bồng
Quên nhau hoa có vân mồng
Còn tên, còn họ là không còn gì
Ngẩng trông khói lợt hàng mi
Phút giây mình đã quên đi chính mình
Nhưng quên người, hỏi sao đành
Mấy luân hồi nữa cho lành vết thương
Ngâm câu "Yếm tác nhân gian ngữ"
Giục ngọn đèn thu nở thịt xương
Đôi ta lại một chiếu giường
Cười rung bóng quỉ vô thường ngoài kia.

(Tiếng Đó Người Đâu? của Vũ Hoàng Chương)

Huy Cận và Xuân Diệu là đôi bạn thi sĩ thiết thân. Huy Cận sinh năm 1919, gốc gia đình địa chủ giàu có ở Hà Tĩnh, học Trường Quốc Học Huế, Trường Cao Đẳng Nông Lâm Hà Nội, xuất bản tập thơ Lửa Thiêng năm 1940, Thứ Trưởng Thanh Niên của chính phủ Việt Minh năm 1945, Thứ Trương Văn Hóa của miền Bắc năm 1955. Xuân Diệu tên thật Ngô Xuân Diệu, sinh năm 1917 tại thị xã Qui Nhơn, học ở Hà Nội cho đến khi đỗ Tú Tài, thích làm thơ hơn thích học. Dáng vẻ thư sinh, đeo kính cận, tóc quăn bồng bềnh tự nhiên, mắt nhìn mơ mộng ngơ ngác. Thi và trúng tuyển vào làm ngành quan thuế, phục vụ ở Mỹ Tho vài năm thì bị đuổi việc và trở về Hà Nội. Tác giả tập thơ Gửi Hương Cho Gió. Huy Cận có địa vị và quyền thế hơn Xuân Diệu nên nâng đỡ Xuân Diệu rất nhiều. Hai người tuy công tác xa nhau nhưng thư từ liên lạc thường xuyên, hễ có dịp là gặp nhau. Theo như tác giả Kim Nhật viết trong quyển Nhà Văn Tiền Chiến Hà Nội Hôm Nay thì Huy Cận xấu trai, khắc khổ, khô khan, ít bạn, "nếu cái mặt to hơn tí nữa thì đúng là em của Phạm Văn Đồng!".

Mai Sau ( Huy Cận gửi Xuân Diệu)
..
Chiều nay đây nửa thế kỷ hai mươi
Viết dăm câu tôi gửi lại vài người
Những thế hệ mai sau, làm bè bạn
Hỡi ai đó có nhớ lòng Huy Cận
Gọi gió trăng mà thỏ thẻ lời trên
Rất thương yêu, xin gọi giùm tên
Rất an ủi của bạn chàng: Xuân Diệu!
..
Với Bàn Tay Ấy (Xuân Diệu gửi Huy Cận)
Với bàn tay ấy ở trong tay,
Tôi đã nguôi quên hận tháng ngày,
Một tối trăng cao gieo mộng tưởng,
Vào lòng gió nhẹ thẩn thơ bay.
Một tối bầu trời đắm sắc mây,
Cây tìm nghiêng xuống nhánh hoa gầy,
Hoang nghiêng xuống cỏ, trong khi cỏ
Nghiêng xuống làn rêu, một tối đầy.
Những lời huyền bí tỏa lên trăng,
Những ý bao la rủ xuống trần,
Những tiếng ân tình, hoa bảo gió,
Gió đào thỏ thẻ bảo hoa xuân.
Bóng chiều đi vụt, bỗng đêm nay,
Tôi lại đa mang hận tháng ngày.
Dưới ánh trăng cười tôi kiếm mãi,
Dấu bàn tay ấy ở trên tay.

Xuân Diệu đọc nhiều thơ của các tác giả Pháp nên chịu ảnh hương của thơ Pháp rất nặng. Có thể nói ông phóng tác thơ ông từ các bài thơ của Pháp, nhất là thơ của Paul Valéry. Chỉ có Xuân Diệu mới viết những câu thơ nghe như "Tây" nói: Bữa nay lạnh, mặt trời đi ngủ sớm và Vài miếng đêm u uất lẩn trong cành. Riêng bài thơ Với Bàn Tay Ấy trên đây mang nhiều nét nhang nhác với bài Le Bois Amical của Valéry. Rất có thể Xuân Diệu đã đọc bài Le Bois Amical có câu Nous nous sommes tenus par les mains của Valéry rồi cảm tác ra bài Với Bàn Tay Ấy cho nên cũng có rừng cây, trăng trên cao, đồng cỏ, bờ rêu, một tối đầy, và đôi bạn tay trong tay lặng im không nói.

Một lứa chung tình từ tứ chiếng
Hội nhau vầy một tiệc quần anh .
Thằng thí cho nhàm sức võ sinh
Thằng bó văn chương đôi gối hận
Thằng thư trói buộc, thằng giã quê
Thằng phấn son nhơ chưa một về.
Ới ơi bạn tác ngoài trôi giạt
Chẳng đọc thơ ta tất cũng về.

http://blog.timnhanh.com/dll_nataly/comment/cam-dong-cau-chuyen-ve-thay-.35BDFD7D.html - Cảm động câu chuyện về thầy ....

Thứ bảy, 06/06/2009 - 12:31:pm

Em đi nhặt lá Thu rơi
Ðem lên rừng Nhớ ngồi phơi nắng thiền
Ta về ý mã - tâm viên
Chờ Em xuống phố với viền nón xưa

Ngọc Danh

Chẳng phải mỗi nụ cười mình cho đi đều nhận lại được một nụ cười. Trách sao được khi cuộc đời này vốn đã có hàng muôn lý do để cái gọi là "nụ cười" của mình sẵn sàng trở thành số không hay một biểu tượng nào đó của sự nhạt nhẽo, vô duyên và lắm khi đáng ghét. Cười được thì cứ cười,  đừng quá nặng nề với cho-nhận, ta-người..., đời sẽ vui hơn.

Nếu không muốn bị hao tổn tinh thần thì đừng để tâm nhiều tới những tế toái, muộn phiền hằng ngày trong cuộc sống. Những ghanh ghét, nhỏ nhen; những trái tai, chướng mắt ...mà mình tưởng sẽ chẳng là gì kia sẽ như cây đại thụ luôn tự hào không trốc gãy vì bão giông mà rốt cùng khô chết chỉ vì những con sâu bé nhỏ nhăm đục lõi cây. Những... vô số thứ rất nhỏ, gây chút muộn phiền cho mình trong cuộc đời này cũng như vậy, cẩn thận đừng để nó len lõi vào tâm.

Sẽ có lúc mình phải đối mặt với những chọn lựa, có thể là chọn lựa giữa những thứ mình đang có trong tầm tay, mà cũng có thể là giữa những cái mình đang có với một hứa hẹn nào đó... Chọn lựa nào rồi cũng phải có "hy sinh", đừng làm kẻ tham lam muốn ôm trọn tất cả. Có khi mình phải tiêng tiếc một cái gì đó không được nằm trong sự chọn lựa của mình, hay mình không có quyền được chọn thêm nó. Cuộc sống là thế đó, một sự bất toàn mầu nhiệm chia đều cho tất cả mọi người. Phải cảm ơn sự bắt buộc chọn lựa, sự không trọn vẹn của cuộc sống đã cho chúng ta cái cảm nhận rằng khoảng đời phía trước, con đường phía trước là không vô nghĩa, bởi nơi đó hứa hẹn biết bao điều mình ước mong, và ít ra, nó là một chọn lựa của chính mình.

Cái quý giá nhất của đời sống con người là sự khoáng đạt và an bình của tâm hồn. Thật trống rỗng biết bao nếu mọi cố gắng của mình chỉ là sự chịu đựng để nhằm vào một tham vọng nào đó. Đã biết chết không đem theo được thứ gì mà cứ phải sống không vui vì những lợi, danh phù phiếm thì có đáng không? Giả như có, lại có niềm vui thì cũng nên có. Nhưng vì có, vì muốn có, hay vì người khác muốn mình có chút lợi, chút danh như họ nghĩ là tốt cho mình mà phải sống trong ghanh ghét, trong muộn phiền..., thì thà vứt bỏ tất cả, như thế sẽ tốt hơn chăng? Sống không vui, mọi thứ dẫu có cũng bằng không, chịu đựng để làm gì. Đừng tỏ ra cao cả rằng mình chỉ vì ai đó, cũng đừng tự cho mình quan trọng hơn người khác trong sự sống còn của số đông nào đó để rồi tự chuốc lấy khổ đau.

Thực ra thì không ai thương mình hơn chính mình nên tự mình trước phải thương lấy mình không có gì để nói là ích kỷ cả. Có lý nào lại nhân danh người khác để cố chịu khó với những thứ làm mình phiền muộn? Người khác muốn mình làm hay mình làm vì người khác, tất cả chẳng qua chỉ là những cái cớ để mình "danh chính ngôn thuận" mà theo danh, theo lợi thôi. Vậy nên, cái nội lực của mỗi người thể hiện nơi chỗ phải giữ cho được cái yên bình trong sâu thẳm lòng mình, phải không để cho bất kỳ ai, bất kỳ điều gì, với bất cứ lý do nào có thể làm xao động được cái góc bình yên đó của tâm hồn. Nào có gì trên đời này đáng để phải trả giá bằng niềm vui cuộc sống đâu!

Lắm lúc mình cứ luôn miệng than phiền lỗi lầm của nguời khác, cũng lắm lúc mình to tiếng tranh cãi đúng, sai về những chuyện chẳng đi tới đâu, rồi cũng lắm lúc mình lặng im đầy thách thức và khinh bạc khi có ai đó đụng chạm đến mình mà mình chẳng muốn..., con người mà. Cứ phải có ai đó để tâm sự, phải có ai đó để sẻ chia, phải có ai đó để tâng bốc lẫn nhau, thậm chí, phải có một thứ gì đó, một ai đó để mà lo lắng, để mà giận hờn, để mà cãi vả hay đổ lỗi nữa..., vậy nên cuộc đời này mới nảy sinh ra muôn thứ nhiễu phiền.

Hãy bình tâm mà âu lo cho chính mình đi. Mình chẳng phải là chân lý, cũng chẳng phải là nguồn sáng thì đâu cần phải phán xét đến lỗi phải của ai khác, ngoài mình! Nếu mỗi người đều chẳng tự thấy mình thì dẫu ai có cho là thấy, là hiểu người khác, liệu sẽ thay đổi được gì? 

Rất có thể không có ai trên thế gian này hiểu mình (đôi khi cả chính mình nữa), nhưng nhất thiết, mỗi ngày mình phải dành vài thời khắc để thành thật với bản thân: thành thật thấy lỗi, thành thật sẻ chia và thành thật hứa hẹn...

Nguồn: TRANG CHÂU - Tạp chí Văn hóa Phật giáo

Chúc mừng giáng sinh 2009!