Đời người, có ai mà chẳng đôi lần phải ra khơi giữa biển lớn. Mỗi người mang trong tay một mái chèo, một con thuyền, một hướng đi riêng. Biển thì rộng, mà sóng thì chẳng bao giờ ngừng. Có người vừa thấy sóng nổi đã sợ, có người dù sóng gió dữ dội vẫn kiên định vững chèo. Câu thành ngữ “Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo” vì thế mà trở thành lời nhắc nhở thấm thía: giữa phong ba của đời, điều cần giữ vững nhất chính là tâm mình.

Sóng gió trong cuộc sống không chỉ là những biến cố lớn, mà đôi khi được hình thành một cách âm ỉ từ những dao động nhỏ hằng ngày — một thất bại nhỏ, một lời chê bai, một lần hiểu lầm. Nếu mỗi lần như thế, tâm ta dao động, nản lòng, buông tay chèo, thì con thuyền đời sẽ mãi chỉ quanh quẩn gần bờ, chẳng thể đi xa. Muốn vượt biển, không thể chỉ trông vào gió thuận, mà phải biết tự rèn cho mình bản lĩnh và sự tĩnh tâm.

Người chèo thuyền giữa biển không thể chỉ dựa vào sức, mà phải có kinh nghiệm, sự điềm tĩnh và đôi mắt nhìn xa. Cũng vậy, người đi giữa đời phải biết rèn tâm: bình thản khi được, vững vàng khi mất, không tự cao lúc thành công, chẳng nản chí khi thất bại. Có như thế, tay mới không run, chèo mới không lạc, và thuyền mới không đắm.

Nếu lúc bình yên ta chịu khó rèn luyện, giữ tâm mình trước những “con sóng nhỏ” của đời, thì khi giông bão kéo đến, ta mới không hoảng sợ. Người có đại trí không bao giờ xem thường tiểu tiết, vì chính những va vấp nhỏ mới là nơi mài giũa bản lĩnh thật sự.

Gia Cát Lượng ung dung gảy đàn giữa thành trống mà khiến Tư Mã Ý kinh hồn, Trương Phi hét một tiếng giữa cầu Trường Bản khiến vạn quân rụng rời, hay Quan Vân Trường ung dung qua sông đương đầu với Đông Ngô — ấy đều là những người đã tôi luyện tâm mình đến mức không dao động trước sống chết.

Cuộc đời vốn dĩ không phẳng lặng. Sóng gió đến không phải để vùi dập ta, mà để thử xem ta có dám cầm vững mái chèo hay không. Người yếu đuối thì sợ, người bản lĩnh thì cảm ơn, vì nhờ sóng lớn, ta mới biết lòng mình sâu đến đâu.

Kỳ thực, sóng gió của đời không nằm ngoài kia, mà khởi từ trong lòng. Khi tâm nổi sóng, biển cũng hóa dữ. Khi tâm tĩnh lặng, sóng dù cao đến mấy cũng chỉ là bọt nước thoảng qua. Không thể chọn một biển đời không có sóng, nhưng ta có thể chọn một tâm thế vững vàng để vượt qua sóng giữ.

Có người nói: “Đời này, chỉ cần không buông tay chèo là đã thắng nửa cuộc hành trình.” Thật đúng vậy. Chỉ cần giữ vững niềm tin, giữ lòng sáng và tay chắc, thì dù bão tố cũng chẳng thể khiến ta lạc đường.

Vì thế, khi đời nổi gió, xin đừng vội ngã tay chèo.
Hãy hít một hơi sâu, nhìn lại lòng mình, và tiếp tục đi.
Bởi chính trong phong ba, con người ta mới thật sự tìm thấy bờ — bờ của sự bình tâm và trí tuệ.

Khai Tâm biên tập