Bài mớiBài mới  Display List of Forum MembersThành viên  LịchLịch  Tìm kiếm trong Diễn đànTìm kiếm  Hỏi/ĐápHỏi/Đáp
  Ghi danhGhi danh  Đăng nhậpĐăng nhập
Thơ Văn
 Diễn Đàn Hội Thân Hữu Gò Công :Văn Học - Nghệ thuật :Thơ Văn
Message Icon Chủ đề: CANH CHUA Gởi trả lời Gởi bài mới
Người gởi Nội dung
thylanthao
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 02/Jun/2007
Đến từ: United States
Thành viên: OffLine
Số bài: 1051
Quote thylanthao Replybullet Chủ đề: CANH CHUA
    Gởi ngày: 02/Nov/2007 lúc 4:08pm

       CANH  CHUA

                                         *

                                     Thương nhớ Gò Công, quê tôi với hai mùa mưa nắng


            Tôi sinh ra và lớn lên trong một miền đất phèn chua nước mặn, có một bờ biền kéo dài từ cửa sông Soi Rạp chạy tới cửa sông đầu tiên của Sông Cửu Long đó là Cửa Tiểu, mùa nắng thì đất nức nẻ, mùa mưa có lầy lội nhưng tương đối dễ chịu hơn, ruộng đồng có nhiều tôm cá, rau cỏ mọc xanh non, người dân miền Tây, hay nói riêng người dân Gò Công trong việc cơm nước hàng ngày thường thích ăn hai món, thứ nhất là mắm kho, thứ nhì là canh chua.Mắm kho thường trên măm chỉ độc nhất một món mắm và dĩa rau, khi thì rau luộc, khi thì rau tươi tủy mùa và tùy hoàn cảnh sống, canh chua thường kèm theo một món mặn khác nữa thường là tôm rang hoặc là cá kho. Tôi là người Gò Công dĩ nhiện cũng không qua được thói quen sở thích dó. Canh chua, một món canh, được thực hiện với nhiều hình thức khác nhau, từ rau cho tới thit, tôm, cá, nấm…

            Tôi chỉ kể đến những tô canh chua mà tôi đã được ăn, do mẹ, do chị tôi nấu, do chính tay tôi nấu, do ăn từ tiệm cơm, nhà hàng, những tô canh chua lén nấu trong tù và những tô canh chua trong một vài nhà hàng tại thành phố Houston.

            Canh chua thì phải có chất liệu làm ra chua, chất chua thường được lấy từ me, me thì có nhiều lọai tùy theo tuổi của trái me, khoảng tháng năm sau những trận mưa đầu mùa cây me bắt đầu rụng lá, người Sài Gòn một thời ở lứa tuổi đôi mươi, lứa tuổi còn cắp sách đến trường không thể nào quên được những chiếc lá me rơi rụng bay bay trên vành nón lá, bay bám trên vai áo ai mà vải lụa còn nguyên màu trắng, màu trinh nữ, của những con đường Gia Long, Đồn Đất,… nhìn những tà áo thướt tha của những người đẹp từ Trung Tâm Văn Hóa Pháp chậm bước năm ba cô, trời thì phơn phớt mưa bụi bay, gió nhè nhẹ thổi… Từng chiếc lá, từng chiếc lá, rơi bay bám trên nón, trên tóc… Nhìn cảnh nầy dù cho lòng ai đang chai đá cũng dễ dàng rung cảm viết ra …thơ, hơi dong dài một chút. Khi cành me trụi lá, cây me sẽ được thay bằng một màu áo mới, lá me non mọc ra từ từ, lá me non là chất liệu nấu canh chua thật ngon. Mỗi năm cây me chỉ thay lá một lần thì làm sao có đủ lá me nấu canh chua quanh năm, ngoài việc thay lá hàng năm, me vẫn tăng trưởng bằng cách ra thêm đọt, hái đọt hơi lâu hơn hái lá non đúng mùa thay lá, ngoài ra người ta còn dùng lửa ( đốt bằng đuốc) đốt sơ một vài nhánh thấp, sau đó lá me bị đốt rụng đi, và một lớp lá me non sẽ mọc ra thay thế.. thế là lại có lá me nấu canh chua. Me ra hoa và kết trái, me mới ra trái là me mắt mèo, me gần chín bong vỏ ra là me dốt,Mấy cô thường ít dám ăn me dốt trước chỗ đông người vì sợ bị chọc là ăn me dốt…lại, me chín được hái lột vỏ chít bỏ hột, trộn ít muối vắt lại thành từng vắt bán ngoài chợ, mẹ tôi thường mua me chín về lột vỏ chít hột trộn chút muối phơi vài nắng rồi nhận vào khạp để dành ăn quanh năm Mỗi một lọai cá, lọai tôm, lọai thịt nấu với một lọai me hay lá thích hợp sẽ ngon hơn khi nấu với thứ chua khác.

Ngoài me và lá me, ở Gò Công còn một lọai cây thuộc thân thảo đó là cây Giấm., cây nầy có dáng dấp bằng cây đậu bắp( bắp tây) lọai 3 tháng lá có hình khuyết sâu, mặt lá hơi nhám, một nồi canh chua khoảng 3 tô nước thì hái chừng mươi lá là đủ chua nồi canh. Gò Công không có cây Vang mọc nhưng ngoài chợ thỉnh thoảng cũng có bán lá vang, lọai nầy có vị chua thanh thường dùng để nấu canh chua gà, kẹt lắm người ta mới nấu canh chua bằng giấm hay chanh.Ngoài ra còn có canh chua khóm, canh cải chua, canh măng chua, canh môn chua, canh khế chua, canh bần chua….

            Những năm còn cắp sách đến trường, buổi trưa tan học, trên đường về mưa rơi lất phất,bụng đói meo, tới nhà cất cặp, mũi hít hít đánh mùi canh chua từ nhà bếp… măm cơm với tô canh chua lá me, mẹ nấu với cá chốt, con cá chốt tôi không nhớ rõ tháng nào, mà con nào cũng đều có cặp trứng vàng ló ra ngoài bụng cá, nồi canh có lá me, giá, cà chua, mẹ nêm ớt xắt khoanh, rau ngò om xắt nhuyển, mùi lá me chua, mùi thơm rau om… thấy ruột cào xót xa…, măm nhôm với tô tai bèo canh, một dĩa nhỏ đưng nước mắm, ớt đỏ dầm bể bể… cơm nóng, năm đệ tam, tôi dzớt liền 5 chén  kiểu có hình ông rồng mà miệng vẫn còn muốn ăn nữa, trứng con cá chốt nó bùi, thịt cá chốt gắp nguyên con, suốt bỏ xương sống, chút lá me, chút cà giá.. chấm nhẹ lên dĩa nước mắm, ôi…chua cay béo …răng bén nhai thấy ngọt ngào làm sao.. Bên Mỹ nầy bao nhiêu tiền mới đổi lấy được tô canh chua lá me nấu với cá chốt? Ngoài cá chốt cũng với các lọai rau tẩn liệm như trên mẹ còn nấu với đầu cá Gún, với ruột con nghêu trắng, với con Còng, với con Rạm, với con cá bống kèo, riêng với cá kèo khi nấu, cá kèo không cắt ra làm hai mà phải để nguyên con, vì bụng con cá kèo với mật đăng đắng, với ruột gan béo ngậy, các đôi đũa chỉ thường chỉa vào khúc đầu mà ít chịu chỉa khúc đuôi, nên sau nầy nấu canh chua cá kèo mẹ để nguyên con cho khỏi cảnh lựa chọn; để rồi mẹ phải ăn toàn là đuôi cá.

            Những ngày tết, ngày mồng một nhà thường cúng ông bà bằng cơm chay, ngoài các món thường lệ, mẹ không quên nấu nồi canh chua chay, cũng giá, cà, bắp tây, bạc hà, thay vì nấu với thịt cá, mẹ nấu với nấm búp chẻ hai, với tàu hủ chiên xắt vừa miếng gắp, nấu với me chín, phải biết dằn chút đường, muối nồi canh mới thơm chua dịu, mới ngọt ngào, rau nêm vẫn là ngò om hay là ngò gai, cũng có khi là rau tần dày lá. Buổi cơm tết, tô canh chua nầy ăn với mì căng xé sợi xào với nước tương, xả ớt,với tàu hủ ky. Củ bo rô, chị làm bó sổ,hấp chín xong chị cắt thành khoanh kho tiêu, cũng có bì cuốn chay, nem chay cô thứ tư làm bằng vỏ bười… Đi chúc tết về, bụng lép. Gặp măm cơm nầy …mẹ ngồi bên nồi cơm xúc muốn mỏi tay…, canh chua chay ngoài rau rác như trên những ngày rằm mùng một mẹ còn nấu canh chua nấm rơm tàu hủ với khóm, thêm chút giá cà chua, rau nêm bằng lá quế xắt nhỏ, cũng không quên chút ớt cắt khoanh ăn với ruột hột khổ qua bầm nhuyển xào xả ớt, thêm một dĩa nhỏ chao hiệu Ông Phật ở trần, một dĩa rau sống…thì chay cũng ngon miệng như mặn.

Canh khóm mẹ với chị Hai thường nấu với cá biển, khóm Bến Lức nấu canh với đầu cá thu hay là cá Chim Điệp,cá Cu Đen đặc biệt khóm nấu tôm đất cắt đầu nêm lá quế là hết chê, ăn kèm món canh khóm nấu tôm đất là một dĩa tôm đất cắt đầu rang muối ớt đường, trời chiều bảng lảng măm cơm dọn trên bộ ván nhà bếp trống vách, nhìn mây trời lờ lững trôi, từng đàn chim bay hình chữ V về ổ, thỉnh thoảng chim lạc đàn buông vài tiếng kêu văng vẳng từng không, với nồi cơm nóng nấu bằng gạo nanh chồn,cơm cạn để lên mặt nồi cơm vài cọng lá dứa, tô canh khóm tôm rang dĩa muối ớt đỏ cay xé, trên thành măm để vài trái ới chỉ thiên hườm chín… Thôi thì …nuốt như cò!

Tháng mười một tháng chạp ta, gió chướng thổi về, mới đầu mùa gió chướng yếu trong mình dễ sinh bệnh, phong dao có câu “ Gió nào độc bằng gió Gò Công” thì Gò Công có cây so đũa bắt đầu trổ trắng bông, Sau nầy có thêm một loại hoa so đũa màu tím. Lúc tôi ở tù về trông thấy hoa so đũa tím tôi nhìn hoài vì với tôi màu tìm có nhiều kỷ niệm.Cây so đũa tơ cao khoảng mét rưởi hái còn dễ chứ cây vài tuổi  phải dùng sào thọc, ngước mặt lên trời, cổ mỏi mê, người dân thường dùng chữ đi thọc bông hơn là đi hái bông, lặt bông bỏ cuống, bỏ nhụy( Nhụy có phấn vàng ăn hơi nhẩn nhẩn), đậu rồng xắt liễn,, với hai thứ nầy cũng đã đủ nấu nối canh chua với me dốt dầm bỏ hột, nêm ngò gai nấu với tôm đất dùng kéo cắt đầu, chưn, đuôi cho sạch sẽ, đặc biệt dân Gò Công ăn canh nầy chấm với muối ớt chứ không chấm nước mắm, khi bắt đầu nấu ăn thì cối muối ớt được đâm trước, ớt sừng trâu đâm đủ bể chứ không cần nhuyển, trộn với muối đem để lên mặt hồ nước phơi nắng ngoài sân, tới bữa ăn muối khô trắng điểm ớt cay hồng rất ngon. Bông so đũa nấu với cá kèo cũng rất ngon.Canh chua để cúng giổ mẹ thường nấu với cá lóc, cá lóc cở trên kilo, lạng da lòi thịt trắng bóc, cũng cà giá bắp tây hay đậu rồng, bạc hà, tùy mùa , nồi canh chỉ cần bốn vị rau là quá đủ, tô canh chín vớt đầu cá lóc bây giờ đã chín nở nang để gần bít dĩa bàn trắng, cái đùm ruột lòi ra với lá gan ngà vàng, lớp mỏng mở trắng, túi mật nhỏ xanh đen.. bỏ vào chén, kèm vài lá quế, húng cây, lua vô miệng, rau thơm, gan ruột béo ngậy, mật đăng đắng.. cắn một khúc ớt chỉ thiên, nhai ngập răng, chiêu một ly nhỏ rượu nếp Bình Ân … khà một tiếng, mệt nhọc của buổi làm tan biến ngay. Ngồi chung măm nhiều người nếu thấy tuổi tác mình còn kém nhiều người trong bàn thì đừng bao giờ chòi đũa vô gắp đùm ruột cá lóc…. Đó là biết cách trọng người trên dù chỉ là luật bất thành văn. Khi người lớn tuổi nhất bàn gắp ruột bỏ vào chén ai thì người đó cám ơn rồi hưởng tự nhiên...Thời tôi chưa vào lính còn ăn cơm nhà tôi chưa biết ăn cá tra vì ba tôi tính rất kỷ lưởng khác hẳn tôi tính ăn tạp, Ba tôi có mặc cảm cá tra ăn cức, nên dù cá tra nuôi cám ba cũng không ăn nên mẹ tôi đi chợ không bao giờ mua lọai cá nầy.Cá tra nấu canh chua nhậu rất là hao rượu.

Mỗi lần mẹ nấu canh chua, thấy tôi mẹ thường bảo tôi ra vườn chuối xem quài chuối nào già bẻ vài trái chuối ở nải chuối chót, mẹ gọt bỏ vỏ xanh, cắt từng khoanh, nồi canh chín, chuối thấm chua ngọt mặn, cắn vào miệng, lưỡi sẽ báo cho cảm giác chuối dẽo, bùi nhai nuốt xong miếng chuối là chòi đũa tìm gắp miếng chuối khác ngay…

Nhiều khi đổi rau nấu, mẹ ra vườn chuối lựa một cây chuối con bụ bẩm, bỏ một vài bẹ già bên ngoài xắt thật mỏng ngâm liền vô nước pha với chút giấm cho chuối khỏi đen, rau chuối nấu với lá me tôm đất, nêm rau tần dày lá, ăn xong tối ngủ thấy mát mẻ trong mình. Bên nầy tôi cũng có trồng mấy cây chuối, hôm nào rảnh cắt cây chuối con nấu canh chua, tôi xắt chuối mà nhớ mẹ thấy mắt cay cay…Nhớ con tôm đất nằm trong rổ còn kêu ro re… Tàn đời cũng không quên được cảnh quê nhà..

Cá lóc lạng da, cắt khúc mẹ chiên sơ với tỏi phi vàng, nồi canh cải chua đang sôi mẹ thả cá vào , nhìn cá vừa chín tới mẹ thả thêm cà chua nêm hành lá, dằn khá đường cho nước chua dịu, canh nầy ăn cũng quên thôi, bởi cá lóc thịt vốn ngọt sẵn, nay chiên sơ áo mở da rám cưng cứng, thịt nở thấm chua, lưởi vừa chạm vào chưa kịp nhai là đã muốn nuốt để gắp miếng khác…Ngoài cá lóc, Gò Công còn có con cá ngát, cá ngát có ba ngạnh, đâm trúng thịt dễ bị làm độc sưng vù. Cá ngát mẹ tôi mua về tới nhà thường còn sống khá lâu, mẹ đập đầu, vuột tro . Thịt cá ngát dai hơn cá lóc, canh chua cá ngát cũng là món đặc biệt của Gò Công.Nhà có khách…nhậu, múc tô canh chua với đầu con cá ngát, dĩa nước mắm trong dầm ớt, chủ khách sương sương cũng phải nửa lít mới hết tô mồi..

Môn chua và măng chua me tôi thỉnh thoảng mới nấu, ba tôi không thích hai lọai chua nầy lắm.Măng chua nấu với cua nghé  ( Cua …vị thành niên), loại cua sông cua biển lứa, không lớn lắm, tách ta bỏ mu, lấy gạch, bỏ yếm chặt cua ra làm đôi rồi làm tư, canh chua măng nấu với cua lạ miệng ăn cũng hao cơm lắm.

            Canh chua ngoài việc ăn cơm rất hao gạo, canh chua còn là món nhậu rất bắt mồi, tất cả các loại đầu cá nấu chua đều được dân nhậu chiếu cố, nhậu với canh chua không dùng cơm trắng mà ăn kèm với bún, với rau thơm như húng cây, mò om, ngò gai, quế, giá…gắp một đũa bún, chan nước chua có rau như đậu bắp, cà giá, dẽ một miếng cá, gắp thêm vài cọng rau sống, lua vào miệng, vừa nóng, vừa nước, trơn trơn như bún, ngot thịt cá, thơm rau, chỉ có rượu đế hay rượu Tây nguyên chất mới trị nỗi món nầy.

Đầu mùa mưa lúc mà lá me non trổ thì ngoài chợ cũng bán đầy ếch nhái, ếch nhái sống thì buột eo ếch lại từng chùm, nhái làm sẵn lột da trắng phíếu, canh chua lá me nấu với ếch hoặc nhái ăn kèm với nhái xào bột cà ry, hay ếch xào xã ớt…nhắc lại mà đã tiết tâm linh huống hồ gì được trông thấy măm cơm trước mặt…

Đại khái vài lọai canh chua mà mẹ và chi tôi thương hay nấu trong các bữa ăn thường ngày, tôi học được hết các món nầy và dễ dàng thực hiện , khi khoát áo nhà binh, rời khỏi vòng kiểm soát của gia đình, tôi quên vội vàng đời sống mẫu mực ở nhà, bắt đầu lưu linh lưu địa, bởi thời chinh chiến đời lính quá mỏng manh, dù là tôi chỉ là lính bán tác chiến. Thời chiến, dân còn bị chết một cách oan uổng thì nói gì đến lính… Đơn vị tôi thuộc đơn vị tổng trừ bị nên rày đây mai đó trên khắp bốn vùng chiến thuật, ăn quán ngủ đình ngủ chợ, từ những món ăn bình thường tôi được nếm thử nhiều món lạ địa phương, tôi về Chợ Gạo đước ăn canh chua chuột với chuột muối xã ớt chiên dòn, mới đũa đầu còn bờ ngở, nuốt khỏi họng thấy ngon quá, thịt chuột có thua chi thịt gà, nhất là chuột chiên sả ớt,Con chuột được làm lông, mổ bụng lấy bỏ những gì phải bỏ, hái lá chanh bao quanh chuột đem nướng sơ rồi mới chặt miếng ướp gia vị đem chiên.Chuột chín vàng tươm mở,  thơm ngon béo làm sao, gắp miếng chuột đưa vào răng cắn dòn khứu, thịt chuột dai, thơm xả, cay ới, mặn mà của muối, nước miếng tuôn ra trơn cổ nuốt như cò. Hôm nào có chút đỉnh “Anh hai”của chị đi chấm thi chia cho tiền phơi đờ rút, hay của mẹ nhét cho khi về phép…Tôi làm một màn xi nê Lê Lợi với cô bé mắt nâu, xuất 9 giờ tới 12 giờ, tan hát, miệng còn thơm mùi môi của nhau, hai đúa tà tà ghé vào Hương Lan, áo trận giày sô với một hoa mai vào đây thì lương phạn thấy ngại ngần. Em cũng biết điều, kêu một tô canh  chua gà nấu lá vang, một tô cá rô kho tộ, Vị chua của lá vang khác hẳn mọi vị chua khác, thịt con gà giò, gặp nước chua săn cứng, cá rô trong tộ bóng mở hành, thơm tiêu đang sôi sùng sục, chưa ăn tôi đã vội kêu thêm một dĩa cơm trắng… làm như đói thời Cộng Sản, với một chai 33, với tôi thà không uống chứ uống một chai nhột cổ lắm, vậy mà cũng nhín nhín uống tới tàn bữa cơm..bởi cái bóp quá lép . Sài Gòn thời thập niên 70 tràn ngập quán ăn nhậu, ở đâu có trại lính là ở đó có quán nhậu, tựu chung món canh chua trong quán nhậu có chút biến đổi hình thức, trước dây người ta gọi là ăn Cù lao sau nầy quen gọi là lẩu, chữ cù lao thì dễ hiểu vì than lửa được đặt ở giữa, còn lầu thì ai chuyên môn  tìm hiểu giùm, tôi thì không rõ nghĩa,Nước chua được đặt trong lầu, một dĩa đủ các lọai rau nấu như bạc hà, giá, bắp tây, cà chua, ớt, ngò gai, rau om. Kèm một dĩa bún và dĩa rau sống, thường là con lươn chiên sơ với mở phi tỏi gọi là lẩu lươn, nếu thay lương bằng cá bông lau thì là lẩu cá bông lau… quán nhậu nào cũng đại khái như vậy. Đơn vị tôi đóng cuối đường Phan Đình Phùng trải dài trên bờ sông Thị Nghè nên anh em chúng tôi thường nhậu gần khu đài phát thanh, quán chị Ba Mập ngả tư Tự Đức và Nguyễn Bỉnh Khiêm, hay ra Phan Thanh Giản về hướng xa lộ thì thường xuyên vào quán Lường Nghi, có khá tiền thì vào Thanh Thanh để nhậu còn nghe nhạc sống, lẩu lương đường Sương Nguyệt Anh buổi tối cũng rất đông khách, lẩu chua ở quán Biên Thùy, ở Thanh Hải( Ngả tư Quốc Tế) thường các món nhậu ngon dở  là ở vài đũa đầu, dô vài chai rồi thì quán nào như quán nấy, lậm men thì cũng khó phân biệt ngon với dở .Lúc ra Pleiku, thành phố chỉ độc nhất có quán cơm Mỹ Tho, lương quan hai tôi với thằng em, Trung Sĩ Mỹ, mỗi tháng chỉ dám ghé vào đây một lần ăn cơm với canh chua cá lóc và cá lóc kho tộ. thời cuối năm 1974 quốc lộ 19 bị cắt, cá lóc tươi từ Sài Gòn ra Pleiku  phải đi bằng máy bay, hai thầy trò kêu một chai bia trâu….Ôi tiền lính, tiền xương máu sao mà ít thế…

Lúc vào trại tù Mỹ Phước Tây, đi đào kinh, bắt đườc con cá con tôm con ếch con cóc…thường chiều về xuống tắm dưới kênh Dương văn Dương, vừa tắm mát vừa vớt lục bình bẻ cọng non thế làm bạc hà, me có sẳn nhà thăm nuôi cho. Nấu lon gô canh chua với rắn bông sún, rau nêm không có cắt đở lá cà nêm cũng thơm, vậy mà ngoài phần cơm trại phát nấu thêm lon sữa bò gạo, vét láng sạch nồi mà miệng vẫn còn muốn ăn nữa… Những gia đình còn khá, gửi thăm con em bằng khô cá tra… Nhiều bạn đồng cảnh nấu nồi canh chua với đầu con khô cá lan phồng… Mùi thơm bay điếc mũi, đầu khô chín, nở nang trông như đầu cá tươi tôi không dám nhìn nồi canh chua nầy lâu vì quá thèm..Ngày tháng lưu đày ra đất Bắc mới biết ăn chua cơm mẻ; ba tháng mới được nhận gói quà 5 kilô thì chỉ có bổ xương, Xương không tẩm bổ sao lại lồi ra từ xương mặt, xương sườn , xương đít, người tù Cộng sản nào mà không bổ xương.Cơm mẻ cũng là loại chua quý vì thực tế cơm không có ăn lấy đâu ra mà làm mẻ. Rau muống lén hái nhét cứng trong lon gô, độn thêm trong bụng trong lưng. Về xổ ra cũng nấu được một soon khoảng 4 tô, vậy mà chỉ rau muống với cơm mẻ, chút nước muối… kèm chén bắp… ăn xong nồi canh còn liếm mép thèm thuồng Lúc ở Hà Tây tôi ở đội rau nên tương đối có rau ăn đầy đủ,Hột giống bắp tây đem từ trong Nam ra, Cộng Sản Bắc Kỳ không biết ăn đậu bắp, chúng chê …dzớt dzớt”, mùa giáp tết có bắp cải, có rau cần nước… Cần và bắp cải nấu canh chua với tôm khô, đậu bắp nấu lẫn rau muống ăn để mà sống tạm qua ngày … Món canh  có tôm khô là món“ Cao cấp” trong tù. Lúc qua Nam Hà, tháng 3 trời nóng đổ lửa mà trại Nam Hà lại trồng nhiều bí rợ( Ngoài đó gọi là bí ngô), trời nóng mà ăn bí luộc hoài ngán chết, tôi đi đốn củi trên rừng bứt lá vang về nấu với bí. Lá vang bí rợ và nước muối chỉ thế thôi mà lại dễ nuốt hơn bí luộc không.

Ngoài ra người miền Nam còn nấu canh chua với rau nhúc, một lọai rau trồng trong ao nước ngọt , nước phải trong sạch rau mới sống, đây cũng là lọai rau khá đắc tiền bán ngoài chợ

            Những ngày tới miền đất tự do, tôi tạm dung trên một thành phố lớn thứ tư xứ Mỹ, với người Việt đông  đứng thứ hai ở hải ngọai nên chợ Việt bán dầy đủ các thứ ở Việt Nam có. Chút đất quanh nhà tôi trồng bạc hà, đậu bắp. rau quế, ngò om… cá thịt chợ bán ê hề.. thành phố nầy nóng muốn …khét luôn nên canh chua cũng lại là món ăn khoái khầu, tôi vẫn thường nấu chua với gà, cá bông lau, tôm, hay canh chua chay nấm tàu hủ chiên… măng chua vô keo sẳn, cải chua tôi tự làm lấy ăn lai rai quanh năm… Nhìn măm cơm rõ ràng của dân mít mà sao tai nghe tiếng máy lạnh chạy sè sè, nhìn màn ảnh truyền hình thấy mũi lỏ tóc vàng….Chóc chóc hai con trong nhà có việc cần gọi…Tía; nghe con gọi bằng tía… Thấy nhớ ba nhớ mẹ, nhớ măm cơm nghèo buổi chiều trên bộ ván với ngọn đèn dầu thỉnh thoảng chao gió,… Ăn cơm mà không có con chó, con gà quẩn quanh bên chân, không nghe tiếng chim chiều về tổ,cảnh quê nhà có thiếu thốn chút đỉnh mà có cha có mẹ có anh chị bên cạnh đầy tình thân ái, bên nầy ngồi ăn rất nhiều khi chỉ một mình, con bưng dĩa gì đó vào phòng, cửa đóng Im ỉm, vợ làm ca hai chưa về… tiếng nhạc từ máy cát sét ẻo lả giọng ca quen thuộc với những ca khúc cũng rất quen thuộc thời còn khoát áo lính… Ơi Hoàng Oanh, Thanh Lan, cùng lứa tuổi với tôi, Elvis Phương, Duy Khánh cùng đơn vị với tôi, ôi Thái Thanh, Thanh Thúy.. tuổi của chị tôi… Giọng ca xưa còn đó, lời nhạc cũng như xưa… Chỉ có cảnh đời là thay đổi…

Ôi! Tạo hóa gây chi cuộc hý trường… Tô canh chua cũng bạc hà cà giá, đầu con cá bông lau  chín nở nang to bít dĩa, thịt thà trắng phao, ly rượu chát đỏ sóng sánh trong ly… mà sao lòng tôi chùng xuống, miệng thấy như đăng đắng… Ba ơi! Mẹ ơi! Bây giờ ba mẹ ở đâu.? Gò Công ơi! Bao giờ ta trở lại…

 

THỦY LAN VY

Viết tại Kỳ Đà Dộng  quý đông 06



Chỉnh sửa lại bởi thylanthao - 03/Nov/2007 lúc 8:10am
Nếu rêu phong vết hằn theo năm tháng - Thì đời ta chắc cũng lắm rêu phong.
IP IP Logged
ut13
Newbie
Newbie


Tham gia ngày: 12/Jul/2007
Đến từ: United States
Thành viên: OffLine
Số bài: 22
Quote ut13 Replybullet Gởi ngày: 03/Nov/2007 lúc 10:54am
Anh Thảo,
 Tô canh chua của anh "chua" quá làm út vừa nuốt vừa chảy nước mắt...
Em Út,
IP IP Logged
Phanthuy
Senior Member
Senior Member
Avatar

Tham gia ngày: 01/Jun/2007
Đến từ: United States
Thành viên: OffLine
Số bài: 960
Quote Phanthuy Replybullet Gởi ngày: 09/Nov/2007 lúc 11:43pm

Không phải chua quá mà chảy nước mắt , đây còn là đủ thứ mùi vị của quê hương trong đó làm ngậm ngùi quá đi.

PhanThuy-CA
IP IP Logged
thylanthao
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 02/Jun/2007
Đến từ: United States
Thành viên: OffLine
Số bài: 1051
Quote thylanthao Replybullet Gởi ngày: 12/Apr/2008 lúc 2:23pm

     TRÁI  ĐẬU  BẮP

                                    -*-


            Ngày đầu tiên bước chân vào chợ Mỹ, tháng mười một, trời khá lạnh đối với người Việt miền Nam vẫn quen với nắng gió, tất cả mọi hàng bày bán dưới mắt tôi thật lạ, thật đẹp, tôi nhìn từng món hàng được sắp xếp thứ tự một cách say mê…tới hàng rau quả, hình ảnh những chiếc lá trầu được xếp thành chuổi để ngay ngắn trên kệ, rồi một ô đầy trái đậu bắp…Hai hình ảnh nầy đã làm tôi xúc động thật nhiều…

            Chợ Fiesta, công ty siêu thị của người Mễ, được xây dựng trên rất nhiều nơi ở thành phố Houston, Chợ nầy luôn có một gian hàng bày bán thực phẩm Á Đông như nước mắm, gạo, nước tương, mì ăn liền, bún tàu, bánh tráng…ngoài ra còn có rất nhiều món gần gủi với người Việt Nam mà giá cả tương đối rẻ hơn các siêu thị Mỹ, do vậy mà những người Việt mới qua thường thích đi chợ nầy

            Nhìn lá trầu với mấy trái cau, hình ảnh bà ngoại tôi như hiện ra trước mắt, chiếc ống ngoáy trầu bằng vỏ đạn đồng, giỏ xách trầu đan bằng tre chuốt thật khéo, miệng móm mém nhai trầu của ngọai….hình ảnh bà ngồi ngoáy trầu bây giờ tôi chỉ còn tìm thấy trong mơ…Riêng trái đậu bắp đã gợi lại cho tôi rất nhiều kỷ niệm, với nhiều món ăn được mẹ tôi chế biến từ trái đậu bắp nầy, đến thời lao nhục, trái đậu bắp theo nhóm tù Tiền Giang ra tận tỉnh Hà Sơn Bình, mà có thời mỗi ngày tôi lén ăn sống trên 50 trái… cơn đói tàn khốc đã từng biến tuấn kiệt miền Nam trở thành những bộ xương biết đi, tinh thần mụ mẫm vì trong đầu lúc nào cũng nghĩ đến cái ăn…

            Trái đậu bắp, quê tôi  người Gò Công còn gọi là trái bắp tây, thuở tôi còn nhỏ, đâu bắp trái khá to, đây là lọai đậu bắp 6 tháng, sau nầy có giống đậu bắp 3 tháng, cây thấp hơn và trái cũng nhỏ hơn, trái đậu bắp màu xanh, qua Mỹ tôi mới trông thấy một loại đậu bắp có trái màu tim tím, dù thân và lá vẫn giống in cây lá trái đậu bắp màu xanh… và trái đậu bắp ở xứ nầy nhỏ hơn trái ở quê mình

            Trước nhà tôi có khoảng đất trống chừng trăm thước vuông, năm nào ba tôi cũng trồng khoảng mươi hốc cây đậu bắp, mỗi hốc người trồng 3 cây, nhờ chăm sóc kỷ lưởng, mỗi ngày cũng hái đủ ăn trong nhà…Chiều chiều mẹ tôi thường ra sân bẻ trái, trái đậu bắp mới hái tươi xanh, mẹ rửa sạch, cắt bỏ phần cuốn, chờ nồi cơm gần cạn bỏ vào hấp…trái đậu bắp hấp cơm ăn rất ngọt, mẹ thường gắp đậu cho lên dĩa bàn , dùng dao cắt đôi từng trái, ăn đậu chấm với nước thịt,nước cá kho gì cũng ngon, không nước thịt cá, chấm với nước tương hay chao … cũng trơn cổ dễ nuốt.

            Với bàn tay của mẹ (mẹ mình mình khen), từ thuở nhỏ tôi đã được ăn nhiều món ăn rất hấp khẩu mà lại rẻ tiền…

            Buổi chiều trời mưa, tháng 7, tháng 8 , Gò Công  chiều nào trời cũng mưa, trời sụp tối sớm, mới 5 giờ chiều mà đàn gà đã lục tục kéo nhau vô chuồng, biết trời tối sớm. nhà xài đèn dầu lửa, nhưng mẹ vẫn phải chờ đến sau 6 giờ mới bắt đầu dọn cơm, hướng ao sau nhà, vườn chuối bên hông nhà đã nghe ban nhạc đại hòa tấu bắt đầu trình diễn…nầy là Vạc Sành, Ểnh Ương, Cóc, Nhái, Chèn hen….Trời mờ tối, mưa rơi nhè nhẹ, tiếng ban nhạc hòa tấu ..mà âm thanh điệu Nam Ai chắc là cũng thua điệu buồn của ban nhạc nầy, Ngọn đèn dầu tọa đăng tỏa sáng, cả gia đình quay quần bên mâm cơm được dọn trên đầu góc bộ ván, để hai cạnh ván còn kê được 3 cái ghế đẩu,mâm cơm phải đủ chỗ cho 7 người ngồi chiều nầy mẹ chưng mắm lóc,, Con mắm hơn kí lô, mẹ cắt làm 4 khúc, một lần mẹ chưng khúc đầu và một khúc giữa, thịt ba rọi mẹ bầm, củ hành tiều mẹ xắt mỏng với tỏi, dằn chút đường cho dịu mắm, chưng cách thủy, chờ cho mắm vừa chín tới mẹ nêm thêm hành hương xắt nhuyển, cũng không quên rắc thêm tiêu trên mặt, nước mắm chưng được mẹ múc riêng ra chén, mùi mắm bốc thơm lừng( Không biết ăn thì chê hôi), một dĩa bàn đầy đậu bắp hấp cơm,mấy trái ớt chỉ thiên vừa hườm chín, trời mưa mát đất, cơm nóng…. Đậu bắp chấm nước mắm chưng, nuốt không kịp nhai, mùi mắm thơm hành tiêu tỏi hòa với vị ngọt của trái bắp tây hấp… trong khung cảnh ấm cúng gia đình.. nồi cơm hết không hay…Đúng là bữa ăn ngon phải có khung cảnh  như tiền bối Tản Đà đã viết…

            Trái đậu bắp xắt xéo miếng thả trong nồi canh chua nào cũng ngon, canh chua cá tra, cá bông lau, cá lóc, cá kèo..hay với vài lọai cá biển canh chua tôm, canh chua khô…

            Ngày rằm ngày vía, mẹ thường nấu thức ăn chay, canh chua nấm với tàu hủ chiên cắt miếng mỏng, mẹ nấu với khóm bầm, cà giá, mẹ không quên đậu bắp. Cũng trái đậu bắp, trong một món khác, mẹ cắt xéo, tàu hủ chiên mẹ cắt mỏng, khi dầu ăn trong chảo nóng, mẹ phi hành tỏi vừa độ vàng , mẹ thả vào xả ớt bầm nhuyển, khi mùi thơm vừa bốc lên là mẹ tiếp tục thả đậu bắp lẫn với tàu hủ, dùng đũa xào xáo vài lần cho đậu bắp và tàu hủ áo dầu, mẹ cho thêm tương hột, không quên dằn chút đường, khi tất cả các thứ trong chảo quyện vào nhau, me nêm hành xắt nhuyển,  vậy là tô canh chua chay cặp bồ với dĩa đậu bắp xào, lúc trai trẻ, đi học về trưa đói bụng, tôi ăn tới đổ mồ hôi ướt cả lưng, chay mặn gì mẹ nấu cũng ngon cả.!

            Nhiều lúc rảnh rỗi mẹ pha bột, lọai bột chiên tôm,mẹ dùng bột mì pha lẫn chút bột gạo, mẹ nhồi nước cho vào chút bột cà ry, có khi bột nghệ, mẹ không quên cho vào bột một ly nhỏ nước cơm rượu, bột mẹ pha trước khi chiên ít nhất là hai giờ cho dậy bột, khi chiên bột sẽ nở và xốp, trái đậu bắp mẹ cắt đôi, kèm với một con tôm đất, tôm mẹ cắt đầu để đuôi, áo bột thả vào chảo mở đang sôi… món nầy mẹ cho ăn kèm với cải xà lách và vài loại rau thơm thông thường khác, ngoài ra còn có dưa leo và khế chua, mẹ xắt mỏng sắp dưa khế nằm tròn theo vành dĩa hột xoài… chấm với nước tương chua ngọt ớt tỏi…..nhìn miếng bột chín vàng mẹ vừa gắp bỏ vào dĩa .. thế nào thằng út là tui cũng được sực miếng đầu tiên.

            Một lá xà lách cuộn bột trong có tôm có đậu bằp. kèm miếng dưa leo, khế chua… tay đang chấm nước tương mà nước miếng đã tiết… cắn một cái ngập răng…Ôi! Bột dòn, khế chua, tôm ngọt , ớt chanh đường trong nước tương tất cả hòa hợp…chỉ chờ nụốt và…biết đã .!

            Trong các nồi mắm kho, thiếu trái đậu bắp thả vào cũng mất đi một phần ngon, nồi mắm chín mới thả đậu bắp và cà dái dê vào, chờ sôi một hai dạo nêm lại lần cuối là múc ra tô. Trái đậu bắp thắm mắm, có vị ngọt của cây trái hòa vị mặn của mắm, trơn cổ thật dễ nuốt..

            Trong món kho chay, cũng phải có đậu bắp, cà rốt, su su, mì căng, tàu hủ chiên, trái đậu bắp cắt hai, kho với nước tương, dằn chút đường, đậy nắp liu riu lửa… Khi nước tương, đường hòa hợp với rau trái trong nồi kho là bắt đầu nêm chút ngò rí và cũng không quên rắc tiêu, món kho nầy ăn với canh chua chay,kèm dĩa rau sống trong ngày rằm vía cũng dễ hết nồi cơm lắm…

            Tháng 6 năm 1977  trên chuyến tàu Sông Hương, có khoảng trên 200 anh em quân nhân cán chính thuộc tỉnh Tiền Giang trên đường lưu đày ra đất Bắc, buổi trưa hôm đó, trại tập họp tất cả tù và bắt đầu đọc danh sách . Ai có tên về chỗ nằm thu xếp đồ đạt qua đứng bên khu mộc cách trại 1 vòng rào kẽm gai, gần bộ chỉ huy, sát cạnh chợ Mỹ Phước Tây. Mỗi người tù có tên gọi được phát một bao bố tời và một sợi dây ny long ,Dây ny long có hai màu, một xanh một đỏ, tùy theo tên trong danh sách mà được phát dây màu xanh hay đỏ với lời căn dặn, không được đổi màu cho nhau. Dây dùng buột miệng bao đồ dung cá nhân của mỗi người tù.

            Sau khi toán cách ly an vị. Tôi thấy Sáu Que phó trưởng trại tập họp anh em còn lại, với câu nói mà tôi còn nhớ

- Nhìn người ta kìa. Học tập tiến bộ được nhà nước khoan hồng. Tôi nghe mà thấm thía vô cùng với câu nói của quân vương…Đừng nghe những gì….Tù được chỡ trên xe đò Á Đông, hai người một còng sắt, khi lên xe được cột thêm dây lạc dừa trói vào băng xe.trên hai lối lên xuống có hai công an tay súng AK với giọng nói miền Bắc đứng gác.Tàu Sông Hương khởi hành từ Tân cảng Sài Gòn và cặp bến Hải Phòng, khi lên tới trại Hà Tây, tôi mới biết những người được phát dây xanh về trại Hà Tây và sau nầy mới biết dây đỏ về trại Quảng Ninh….Trong số anh em tù nầy có người mang theo trái giống đậu bắp.Lọai trái mà người miền Bắc hầu như không biết ăn

            Sau hơn một năm ở dội làm gạch, hết đất đội chuyển qua trồng rau , diện tích canh tác nầy trước đây do hình sự đãm trách.Trung úy Cường, Nguyễn Phú Cường khóa 1 Thẩm sát viên làm đội trưởng, một đội trưởng tuyệt đối tuân lệnh cán bộ quản giáo đã làm khổ anh em rất nhiều. Cường đề nghị với quản giáo Bội trồng đâu bắp,

            Với công sức tù, hốc trồng đậu bắp được đào rất rộng và sâu, cỏ mục ủ phân kèm với phân người, hàng ngày chăm tưới nước tiểu cây đậu bắp lớn như thổi, lọai đậu bắp 6 tháng, cây cao khỏi đầu, được trồng bao quanh hiện trường, cũng như lên liếp miếng đất trống đầu vườn,

            Trồng cây đâu bắp thu họach bao nhiêu tù hưởng đủ, vì dân ngoài Bắc không biết ăn trái nầy nên không bị mất cắp và thu họach khỏi nhập bếp cán bộ, thường đậu bắp được bếp cắt đôi ra kho với muối, mỗi phần ăn dược khoảng 2 trái, thời điểm nầy trại cho ăn bo bo, đôi khi khoai mì khô… Lao động 8 tiếng một ngày mà ăn uống như giỡn chơi, tù nhân ốm như tre, đi như lếch, ra lao động chừng một giờ tôi bắt đầu run rẩy tay chân, vườn đậu bắp cho trái xanh non mướt rất hấp dẫn, cao như tôi mà vào vườn đậu rồi thì bên ngòai cũng rất khó thấy… Tôi thường lợi dụng lúc vắng người là báo cáo với cán bộ võ trang xin đi tiểu, dù đói đi hết muốn nổi, nhưng tôi cũng rất lanh chân đi lẹ vào sâu trong vườn, tay vén quần, mắt ngó lên ngọn cây, vừa tiểu vừa bẻ đậu bắp ăn sống, mắt không quên canh chừng tên võ trang,mỗi lần đi tiều là tôi sực được bốn năm trái, một buổi lao động đi tiểu bốn năm lần cũng đủ ấm lòng …tù. Trái đậu bắp ăn sống rất ngon miệng( Chắc tại là quá đói) mà không bị xót ruột, tù hình sự chuyên môn ăn cắp hoa màu mà tuyệt nhiên chúng chê đậu bắp, chúng bảo nhau quả nầy ăn dớt dớt ( Nhớt Nhót)Có một lần có 2 tên bộ đội đi ngang vườn đậu bắp, tên nầy nói với tên kia

-Tớ biết xơi quả nầy rồi, lựa quả to, bẻ ra lấy hạt mà ăn.

Đúng là rất khó tập cho người Cộng sản đừng nói dóc.

Anh em tụi nầy thường lận đậu bắp đem về buống, nấu canh chua với rau muống cơm mẻ… Đã không có cơm ăn  đủ no mà còn ăn canh chua, ruột gan cứ cồn cào, tối chun vô mùng còn lấy đậu bắp lén nhai sống… Ôi một thời tù tội, một thời nhớ trái đậu bắp nơi trại tù Hà Tây…Trái đậu bắp đả rất nhiều lần giúp tôi qua cơn đói ngặc nghèo

            Tôi được giặc thả về giữa năm 83, miếng sân trước nhà bây giờ cỏ mọc rậm ri, nhớ thời ba tôi còn sanh tiền, tôi cũng cuốc đất thành hố, cũng ủ phân gieo cây đậu bắp, có lẻ tại thiếu nước vì Gò Công là vùng đất phèn và nước mặn, nên cây đậu bắp lớn lên như đứa con cầu tự, cũng thân lá rạch ròi mà trông mỏng manh yếu ớt, chừng ra hoa kết trái lại bắt đầu có rầy trắng bám đầy, tôi nhìn mấy cây đậu bắp mà nản chí, hết thời làm cái gì cũng không nên thân.

            Một lần đi họp tổ dân phố gặp lại thằng bạn học chung một năm đệ nhất trường trung học Gò Công, thằng Khuýnh, gốc người Cầu Nổi, Khuýnh ngạch trật Thẩm Sát Viên làm trưởng cuộc, mấy tháng tù đầu tôi ở chung trại với Khuýnh, cái tên rất đặc biệt, tôi từng học qua ba bốn trường từ trung tới đại học, qua 3 quân trường, đi khắp 4 vùng chiến thuật, qua 4 trại tù… vậy mà chưa bao giờ tôi gặp một người nào trùng tên nầy.

Gặp lại bạn cũ cũng mừng

            -Ê, tụi bây giờ mày làm gì

            -Tao bán gạch

Nghe bạn mình bán gạch tôi cũng mừng cho bạn…. Có lẽ nó có thân nhân Việt Cộng nên ở tù chưa tới 1 năm, bây giờ lại có vốn bán gạch

            -Lúc nầy bán khá hôn tụi?

            -Thì gạch trong nhà, cạy được cục nào bán cục nấy vậy mà…

Tôi kêu trời trong bụng, thì ra bạn mình cũng đang nghèo chí xứ, cũng đang “Chà đồ nhôm” đây mà.

            -Ê tụi, tao có trống mấy cây đậu bắp mà sao cứ bị con rầy bám đầy, mày biết cách trừ chỉ tao.

            -dễ ợt, mày làm cỏ đừng có bỏ, trải ra phơi khô vài nắng rồi ủ dưới gốc cây đậu bắp

            - Ủ cỏ thì làm sao trừ rầy

            -Ậy, mầy chờ trưa nắng gắt, cỏ nóng dòn, mấy châm lửa đốt…Rầy nào mà sống nổi

            Nghe nó nói tôi giận hết sức, tôi hỏi thiệt mà nó giỡn mặt tôi

            -cái mặtthằng già mà còn ngậm núm vú ( thời đi lính tôi thường chọc mấy thằng bạn đi cảnh sát, tôi gọi cái tu huýt là cái núm vú) tôi vừa chỉ vào mặt nó vừa nói

Tôi thấy Khuýnh cười ngất tay rút gói thuốc mời tôi hút.

            -Đừng nóng, Đời khổ quá rồi cười một chút cho vui, hút một điếu giải sầu đi mày

            Có sống xa xứ mới thấy ray rứt nhớ quê nhà, buổi chiều nhìn trời thấy chim bay về tổ… lòng như chùn xuống, chim còn có tổ để về còn thân mình sao cứ mãi lưu lạc . đất người thấy cái gì giống với quê mình thì lòng lại nhớ

            Mỗi năm khi trời vào xuân tôi thường ra Homedepot mua mấy cây đậu bắp, bên nầy phân nước đầy đủ, tưới tắm vài kỳ là thấy ra trái… Chiều đi làm về, ra vườn hái đậu bắp, nồi cơm vừa cạn thả vô hắp..Tôi nhớ mẹ tôi vô cùng, mái tóc trắng , mẹ đến từng gốc cây, quằn cây xuống hái trái, dĩa đậu bắp hấp trong bửa cơm chiều, một mình bên bàn ăn, nghe Phương Dung ca bản Nỗi Buồn Gác Trọ…miếng đậu bắp chấm nước thịt kho tàu có dầm thêm ớt hiễm nuốt sao thấy nghèn nghẹn ở cổ…

            Gò Công ơi! bao giờ ta trở lại

 

                        THỦY  LAN  VY

          Viết tại Kỳ Đà Động.Trời chớm thu 07

 

 

Nếu rêu phong vết hằn theo năm tháng - Thì đời ta chắc cũng lắm rêu phong.
IP IP Logged
HongLan
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 12/Jan/2014
Đến từ: Switzerland
Thành viên: OffLine
Số bài: 170
Quote HongLan Replybullet Gởi ngày: 15/Jan/2014 lúc 11:17am

Đọc bài "Canh Chua" & "TRÁI  ĐẬU  BẮP" của anh ThyLanThao, nghe thì đói bụng .. Nhưng mà, chắc nuốt cũng không trôi.. Vì..


"... dĩa đậu bắp hấp trong bửa cơm chiều, một mình bên bàn ăn, nghe Phương Dung ca bản Nỗi Buồn Gác Trọ … miếng đậu bắp chấm nước thịt kho tàu có dầm thêm ớt hiễm nuốt sao thấy nghèn nghẹn ở cổ…

            Gò Công ơi! bao giờ ta trở lại..."


Yes, nuốt sao thấy nghèn nghẹn ở cổ ....
IP IP Logged
HongLan
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 12/Jan/2014
Đến từ: Switzerland
Thành viên: OffLine
Số bài: 170
Quote HongLan Replybullet Gởi ngày: 18/Jan/2014 lúc 7:57am

DẶM NGÀN THƯƠNG NHỚ

----------------------------------------------------------------------------------------


Ngôi chùa quá lớn so với những ngôi chùa nó được nhìn thấy ở đất tạm dung nầy, nếu đức phật Quan Âm có dịp đến viếng chùa, Bà nhìn thấy bức tượng của mình chắc có lẽ bà cũng lắc đầu hết ý, lớn sao mà quá lớn.
Nó nhớ đến ngôi chùa của Thầy Năm tọa lạc gần bờ kinh.Chùa được xây tại một nơi chốn thật hiền hòa,thành phố nơi nó được sinh ra, lớn lên ăn học cho tới tuổi trường thành, ngôi chùa cất trong một khuôn viên nhỏ hẹp nằm trong xóm nhà dân, một xóm có nhiều tai tiếng với khá nhiều tệ nạn xã hội. Cái tên Xóm Cỏ vừa quê mùa vừa có vẻ anh chị. Vách chùa đóng cây bổ kho, một loại cây dầu rẻ tiền, mái lợp fibro xi măn…Trông nghèo nàn ộp ẹp, tuy vậy mà ngày rằm ngày vía khách thập phương rộn ràng tấp nập, bởi đức độ của Thầy Năm trụ trì, ai cần thỉnh thầy tụng đám tang, đám cúng thất, thầy đều sẵn sàng đến tụng giúp không bao giờ thầy nhận thù lao.Chùa đất Phật vàng là vậy đó. Nó lại nhớ đến những câu chuyện tình cờ nghe được của những người thân có dịp về Việt Nam qua kể lại. Hình ảnh người dân nghèo vẫn luôn lam lủ trong chế độ xã nghĩa, rất nhiều ngôi nhà nắng xuyên mưa dột, vách chầm lá sơ sài không đủ ngăn ngọn gió chướng hàng năm đến vào dịp gần cuối năm, nước mắm là thứ gia vị thông thường vậy mà rất nhiều gia đình không có đủ để ăn cơm, còn nói chi là thịt cá… Nó không ước lượng nổi số tiền xây cất ngôi đại tự nầy, nó chỉ biết loáng thoáng là nhiều lắm, mà không phải ở thành phố nầy có một ngôi chùa nầy, mà hàng chục, cũng giống như giáo đường cũng hàng chục giáo đường nguy nga, đồ sộ… Phật, Chúa làm sao ở cho hết, trong lúc dân mình còn nghèo quá, số tiền bấm thẻ lương cu ly của nó, tiện tặn chi xài còn dư gửi về cho anh chị chút đỉnh gọi là… Cho vài thằng bạn đủ ăn tô hủ tiếu, gọi là tấm lòng của người phương xa…, một ngôi chùa, một giáo đường, bằng số tiền xây cất đó, nuôi được bao nhiêu người Việt Nam thoát cảnh đói ít ra cũng được nhiều ngày.. Ở đây nó cũng gặp nhiều người đồng hương xe bóng lộn, áo quần sang trọng đến viếng chùa như kiểu cách một lần đi du ngoạn, để ngắm cảnh hơn là chiêm ngưỡng đức từ bi, số tiền xuất ra từ lòng hảo tâm nhiều hay ít ảnh hưởng rất nhiều đến những nụ cười của những người trong ban tiếp tân…Ngoài những người đến đây để chụp những bức ảnh bên những bức tượng Phật nhỏ được đặt rải rác khắp khuôn viên chùa, những bức ảnh nầy gửi về Việt Nam, người thân còn ở lại sẽ trầm trồ trước cảnh trí như thiên đàng hạ giới, người gửi thì như ngầm khoe sự sang giàu nơi đất khách, Những ngày vía, ngày lễ lớn của tôn giáo, họ đến nơi tôn nghiêm không phải vì lòng thành tâm đối với đấng thiêng liêng mà họ đến để thưởng thức những món ăn ngon, để xem ca nhạc với nhiều ca sĩ nổi tiếng từ nhiều tiểu bang quy tụ lại mà trước đó mấy tuần, đài phát thanh tiếng Việt vẫn ra rã quảng cáo hàng ngày. cũng có nhiều người đến để được thấy tâm hồn sâu lắng trước cảnh vật u nhàn mà rất mỹ lệ…họ đi lòng vòng, tìm một nơi ngồi khuất kín, thả hồn về dĩ vãng., nhớ, rồi buồn.! Tâm trạng của nó bây giờ là như thế đó. Từ ngày thằng em trai kế nó qua đời sau một cơn bạo bệnh ở tuổi 50, nó như bừng tỉnh sau một cơn trường mộng, nó mới thấy cõi đời mà nó đang sống chỉ là một cõi tạm, thấy đó rồi mất đó, bởi trong đời sống nó thường gặp nhiều chuyện may hơn rủi nên lúc nào nó cũng có nhiều lạc quan trong cuộc sống, nắng thật hồng trên bước đường thật phẳng phiêu mà nó đã bước qua…. Nó may mắn ra đi trước cơn đại hồng thủy ụp đến, nên nó đâu biết được cảnh sống của người dân trong thời Cộng Sản, nó hình dung hoài mà không ra được hình ảnh của chữ đói mà các bạn nó hứng chịu trong lao tù Cộng sản, bạn bè nó qua Mỹ theo diện HO nhiều lần kể cho nó nghe bao gian truân vất vả chốn quê nhà…


Trường Nam Tiểu Học Tỉnh Lỵ Gò Công , nơi đây tôi học xong chương trình tiểu học

Nó học lớp nhất tại một trường tiểu học lớn nhất tỉnh, thầy của nó là một ông giáo trẻ có bằng tú tài duy nhất trong trường ( Thời khoảng 1958) thời nó học thi vào đệ thất trường công phải nói ví như cảnh cá chép vượt vũ môn, với tỷ số một chọi mười lăm, nó học lớp nhất trong 8 lớp nhất tại trường, mà trong tỉnh còn 2 lớp tiếp liên trường công, một lớp tiếp liên bán công, cũng không thiếu gì nhiều thí sinh từ đệ thất các trường tư thục nộp đơn dự thi, bao nhiêu xã trong tỉnh với bao nhiêu là lớp nhất cũng đều quy về tỉnh dự thi, cả tỉnh chỉ có một trường trung học công lập. Lớp nhất nó đậu đệ thất, một niềm hãnh diện không những cho nó, cho thầy nó mà còn cho cả gia đình nó,… Với học lực trên trung bình, nó thi phổ thông thật dễ dàng, qua trung học đệ nhất cấp, nó lần lướt đậu tú tài một rồi tú tài hai..Thời nó đậu tú tài hai cũng là thời buổi đất nước quằn lên những cơn bạo bệnh, chính phủ liên tiếp thay đổi, biểu tình, khủng bố tràn lan, Mỹ ào ạt đổ quân vào Việt Nam, bạn bè chung lớp nó nhiều đứa vừa đậu tú tài một đã tình nguyện nhập ngũ, vào các khóa 19, 20 Thủ Đức, một số tình nguyện vào sĩ quan Địa Phương Quân khi rớt tú tài một vào các khóa 17, 18…Thủ Đức. Sĩ quan nào ra trường cũng mang hoa mai, ai đâu lật lý lịch ra xem mà biết chủ lực hay địa phương quân.Cầm mảnh bằng tú tài hai trong tay nó lưỡng lự trước hai con đường văn và võ nghiệp, thôi thì tạm ghi vào khoa học học cho biết đại học với người ta, nhìn bạn bè tốt nghiệp sĩ quan, ra trường lắm đứa về các đơn vị trừ bị, về phép nhởn nhơ trong bộ áo hoa rừng nó nhìn thấy chịu quá, bởi người trai tuổi trẻ trong lớp áo hao rừng, trông thật oai hùng…Bởi thích nét hào nhoáng bên ngoài, nó nạp đơn gia nhập không quân.Mộng đi mây về gió nó ấp ủ từ thời còn đi học.Với một sức khỏe khá tốt, nó dễ dàng được nhận vào binh chủng hào hoa nầy.Nó qua kỳ thi Anh văn khá dễ dàng, tốt nghiệp từ Mỹ trở về với bằng lái trực thăng nó về quân đoàn III , phục vụ cho Sư Đoàn 3 không quân, bộ chỉ huy đóng tại Biên Hòa.Nó tham dự chuyển quân trong nhiều trận đánh lớn, cuộc đời bay bổng của nó khá nhiều may mắn, bạn bè cùng khóa của nó, gãy cánh khá nhiều, bị lọai khỏi vòng chiến lúc cánh mai vàng vừa hé nở…Nó rất tin tưởng vào vận may của đời nó nên bất cứ phi vụ nào dù gian hiểm nó cũng không nề hà nhận lảnh…Nhưng từ khi thằng bạn chí thân ngồi cạnh bên nhau suốt thời gian trung học, rồi cùng khóa không quân, cùng về phục vụ sư đoàn 3..Bạn của nó cũng rất lẫy lừng trong nghề bay bổng, khi nở hai mai, bạn nó được điều về lái cho Tư Lệnh quân đoàn. Cuộc chiến càng ngày càng trở nên khốc liệt. Tư lệnh quân đoàn 3 là một sĩ quan tác chiến kỳ tài,trực thăng vừa đáp xuống là Ông đã nhày phốc ngồi lên đầu thiết xa trực tiếp chỉ huy tiến vào trận..Ông là tư lệnh chiến trường đánh thẳng qua biên giới Miên, quyết tiêu diệt hâu cần của bọn Cộng Sản Bắc Việt..Vận số miền Nam đã tạo nên cái chết có vẽ mờ ám khi phi cơ của Ông nổ tung trên bầu trời mà không phải bị đạn bắn từ dưới đất. Thằng bạn của nó đi theo ông tướng về thẳng vùng V. Chính nó lái chỡ quan tài bạn mình về tới quê nhà …Từ đó nó đâm ra lạnh cẳng, có khóa học Si Núc, nó nộp đơn, và một lần nữa khăn gói lên đường sang Mỹ du học, trở về nước nó vẫn phục vụ tiếp tục tại Sư Đoàn 3, với chiếc trực thăng kềnh càng nầy nó chuyên lái yễm trợ chuyên chở vũ khí nặng, hay chuyển quân cấp tiểu đoàn… Nó học trường tỉnh nhưng quê nó thuộc vùng cù lao, dân cù lao sống bằng ruộng vườn, đất đai phì nhiêu lại nhiều tôm cá nên dân tình tuy có hơi quê quê nhưng đa số có tiền, gia đình nào chuộng ăn học, cho con cái ra tỉnh rối lên Sài Gòn tiếp tục học đều thành tài. Ngày nó sắp bước chân ra phi trường đi Mỹ học lái tàu bay cũng là ngày nó biết tin con nhỏ bạn gái của nó đã hoài thai, cô giáo sư phạm cùng quê với nó, là cùng sống trong vùng xôi đậu, ban ngày là lính quốc gia kiểm soát, ban đêm là VC về thu thuế, ám sát chức sắc, hay những người bị tình nghi làm chỉ điểm…nên trai tráng của những nhà có tiền đều gửi con em ra tỉnh trước là ăn học sau là tránh được những họa tai nguy hiểm.Bởi ngày đi Mỹ cạnh kề, nó không kịp làm đám cưới …chạy thai. Nó năn nỉ ỉ ôi, nhờ cha mẹ sang nhà em, dù sao chuyện đã lở rồi, ráng chờ ngày nó mãn khóa trở về xum hợp.. Ngày nó về nước, con trai nó bập bẹ kêu ba ba…Nó hân hoan bồng lấy đứa con trai đầu lòng rất kháu khỉnh…khi thằng bé nói rành thì vợ nó sanh thêm một bé gái, rồi thêm một bé trai nữa…nó vẫn sống keo sơn tình nghĩa, hết mực yêu thương vợ con, ở đơn vị, nó là một sĩ quan phi hành ưu tú, ở nhà nó là môt người chồng người cha mẫu mực…Nhiều lần nó định làm hôn thú nhưng khổ nỗi, lý lịch bên vợ nó đen quá, mập mờ quá. Nếu làm hôn thú, an ninh quân đội điều tra bên vợ, sợ e rằng nó không còn được bay bổng, cái nghiệp mà nó rất yêu thích…Bởi lý do đó nên dù đã có ba đứa con, vợ chồng nó chỉ rang buộc nhau bằng tình nghĩa chứ chưa có hôn thú… Đời binh nghiệp, không gì vui bằng dự những buổi tiệc sau một trận chiến thắng, có bè bạn, có rược thịt, có thăng cấp đặc cách, có huy chương, nhất là có nhiều em gái từ các trường trung học đến ủy lạo.. Nó không bao giờ quên được buổi tiệc liên hoan tại đơn vị trong lần kỷ niệm ngày thành lập phi đoàn. Thành phần giúp vui ca nhạc do đích thân trung đội trưởng văn nghệ thuộc tiểu đoàn 50 CTCT, thiếu tá Nguyễn Diệp Phương Sinh vốn xuất thân khóa 16 võ bị làm trưởng đoàn với thành phần diễn viên hùng hậu với ban nhạc Khánh Băng Phùng Trọng, với ca sĩ Mary Lynh, ảo thuật gia Z28 tức nhạc sĩ Bảo Thu, vũ sexy với vũ sư Thanh Xuân…đặc biệt có sự hiện diện của hàng trăm nữ sinh trung học từ Sài Gòn lên tham dự. Trời Biên Hòa buổi chiều thật đẹp, bầu trời trong xanh, gió nhè nhẹ thổi mát…rất thích hợp cho buổi lễ kỷ niệm phi đoàn ngày hôm nay.Toàn thể quân nhân các cấp quân phục chỉnh tề, toán dàn chào, ban quân nhạc …Buổi lễ được tổ chức với đầy đủ lễ nghi quân cách, có huấn từ của Tư Lệnh Sư Đoàn, có đáp từ của Phi Đoàn Trưởng có gắn lon đặc cách, có gắn huy chương, có phát bằng tưởng lục…Sau các phần nghi thức thông thường là tới phần ẩm thực và văn nghệ do ban văn nghệ Hoa Tình Thương phụ trách, mỗi bàn ăn đều có ngồi xen kẻ một lính một nữ sinh, âm thanh tiếng nhạc dạo, tiếng cười nói tăng thêm phần vui vẽ cho buổi tiệc. Nó nhớ mãi ngày hôm đó, nó được xếp ngồi cạnh bên Đào, cô bé học đệ nhị một trường nữ trung học danh tiếng gần sở thú Sài Gòn…Với dáng dấp đẹp trai, bộ quân phục làm tăng thêm nét oai hùng, trước ngực ửng vàng hai hoa mai xinh xắn, nó chiếm được cảm tình của cô bé nữ sinh tương đối dễ dàng, Dù ban văn nghệ hôm đó trình diễn thật xuất sắc, ngoài ca sĩ cơ hữu, Thiếu Tá Sinh còn tăng cường thêm ban tam ca ba con mèo…Nó mãi mê trò chuyện quên cả ăn thì nói gì đến xem hát. Giọng nói cô bé Bắc Kỳ ngọt ngào quá, nó nghe như mật rót vào tai…Không biết cô cậu nói gì, hẹn gì mà tan buổi lễ, cô bé không về theo xe trường mà âu yếm ngồi lên yên sau chiếc Honda, dựa sát vào lưng, tay ôm eo ếch trông thật là tình… đêm nay nó cũng quên cả rượu, chứ bình thường nó là một tay nhậu có hạng ở phi đoàn, chiếc Honda lượn vèo ra cổng hướng về Sài Gòn trước bao cặp mắt của toán đồn canh nhìn theo ao ước… Cũng từ đêm đó hàng tuần nó bớt về quê thăm vợ con, lúc nào cuối tuần nó cũng viện lý do bận hành quân, bận trực chiến…Ngày quân lực năm 73 nó được thăng cấp Đại úy…và bạn bè thường xuyên gặp nó chỡ Đào khi thì ci né Lê Lợi vào những sáng cuối tuần, khi thì ở ở các nhà hàng ca nhạc nỗi tiếng của thủ đô…Nếu nó chưa có gia đình thì đây là cặp trai tài gái sắc.! Khi Sư Đoàn được lệnh di tản về Sài Gòn, thời điểm sôi bỏng nhất của đất nước, Sài Gòn giới nghiêm 9 giờ tối, trên khắp các nẻo đường quân nhân ứng chiến cùng khắp, hỏa châu sáng trời, tiếng súng vọng âm thật gần…Khi lệnh đầu hàng sắp ban ra nó và vài người bạn trên chiếc trực thăng đáp an toàn trên tàu đệ thất của Mỹ…Nó bước ra khỏi phi cơ, tay nắm tay Bích Đào tươi cười vẫy tay chào các chiến hữu tới trước… Khi người ngoại quốc cuối cùng bị đuổi ra khỏi Việt Nam, Bức màn đỏ che trùm toàn lảnh thổ hình chữ S, người đi không biết tin nhà, người ở lại không biết người thân của mình có vượt thoát hay không…Những ngày đầu tới đất Mỹ, nó không bở ngở nhiều như những người lính khác vì dù sao nó cũng đã 2 lần tới Mỹ, nó chọn về Texas là cũng do nó từng sống tại tiểu bang nầy. Những ngày đầu mới tới, nó còn rỗi rảnh, còn rảnh là còn thương còn nhớ… Không biết vợ con bên nhà sống ra sao khi không biết tin tức về chồng về cha…, nhiều lúc nó thấy lòng ray rứt…Nhưng rồi với Bích Đào bên cạnh, rồi bận bịu học nghề, sau 2 năm vừa học vừa làm nó trở thành thợ tiện…Thời gian cứ tuần tự trôi xuôi, Bích Đào sau thời gian học Anh Văn, xin được chân bán hàng trong một tiệm bán quần áo… Rồi học thêm nghề nail…Thời kinh tế đang thịnh nó làm ngày 12 tiếng, tuần lễ 6 ngày… Cố gắng kiếm tiền mua xe mua nhà… Với thời gian sít sao trong ngày, nó không còn dư thời giờ để nhớ tới quê hương nơi mà nó đã từng có một mái ấm gia đình, với người vợ hàng ngày đến trường dạy học, ngôi trường tiểu học Long Chánh mà ngày xưa còn bé nó cũng từng học sơ cấp ở đây, tan lớp cuối tuần, cố giáo chờ chồng về thăm, những tháng ngày tuy phải xa cách vì chinh chiến nhưng tình cảm thật hạnh phúc… Bây giờ tại đất tạm dung nầy, đời sống của nó kể ra đã quá ổn, những năm tháng làm nail của thời cực thịnh của ngành nầy, Bích Đào kiếm cả ngàn đồng hàng tuần là chuyện thường , một ngàn của thập niên 70 không phải là số tiền nhỏ, hai chú trai, một gái lần lượt chào đời, Nó thực sự hạnh phúc trong mái ấm với vợ đẹp con ngoan, công việc làm vừa sức không muốn nói là dễ dàng với nó…Bị cuốn vào cuộc sống, nhiều khi nó quên, quên hết, cũng có lúc nó chợt nhớ ra mình cũng còn có một mái ấm ở quê nhà…mà hơn mười năm nay mình chưa có một lá thư thăm viếng , dù tiền bạc dối dào nhưng vì Bích Đào nắm giữ chi thu, người đàn bà nào cũng rất khéo trong đời sống, nhất là biết mình là người đến sau, biết bên kia bờ đại dương còn có những giòng máu ruột thịt của chồng mình…Lương tâm con người nhiều khi răng rất bén, những đêm mất ngủ, những lúc lái xe đi làm, hình ảnh vợ con chợt hiện ra, nó không khỏi bứt rứt nhớ thương, nhưng ngặt nỗi Bích Đào yêu thương chiều chuộng nó quá… Thỉnh thoảng nó cũng gửi tiền về cho Ba Má đang sống với vợ con nó bên quê nhà, nhưng tuyệt nhiên không một thư từ thăm hỏi. Tội nghiệp mấy đứa con nó, có cha mà như không có, tuy vậy tụi nhỏ vẫn học hành chăm chỉ, đổ đạc với hạng giỏi, Thằng con trai lớn tốt nghiệp cao học, nó ước mơ được cha bảo lảnh sang Mỹ du học, thằng nhỏ mơ ước được bước chân vào trường đại học Mỹ, gia đình bên Việt Nam nhiều lần bắn tin sang, nó có nghe mà tảng lờ như người vô can…, con ruột của nó mà nó làm như con của ai xa lạ… Tuy nhìn bên ngoài là như vậy, nhưng lòng nó vẫn buồn vẫn khổ, có nghe ai nhắc đến Gò Công, nó thấy tủi hổ xót xa, Những đặc san quê hương Gò Công nó cầm lấy mà không dám đọc… Nhất là từ ngày thằng em trai của nó qua đời. Nó thường đến chùa vào những buổi chiều ngày thường, tìm một nơi chốn vắng vẻ, nó ngồi im, mắt buồn xa xôi, nó biết nó phải làm gì …nhưng nó không làm được. Tiếng chiuông chùa với khói hương quyện chiều hôm, nó thấy lòng lắng dịu, Với nó xin đừng ai nhắc nhở đến hai chữ Gò Công, nơi mà ngày xưa nó là chú học trò ngoan ngoản, 12 năm đèn sách, từng con đường nó đã đi qua, nhất là ngôi chợ tỉnh ngày nào đi học nó không đi ngang… Hương, cô bé mà ngày xưa học sau nó 2 lớp. Mỗi buổi tan trường nó đi sau bén gót… Và cũng chính Hương đã cho nó hai cậu trai một công nương xinh xắn làm sao.. Gò công ơi!!Nó rất đau lòng mỗi khi nhớ tới Gò Công…Với tháng ngày nó không quên dễ
như mọi người lầm tường.. bởi vậy nó khắc khoải, nó muộn phiền Hương hoa ngọc lan vẫn thơm, tiếng chuông chùa vẫn ngân vang từng chiều…Lòng nó vẫn ngổn ngang trăm mối…

THỦY LAN VY

Viết tại Kỳ Đà Động Giữa hè 09


Chỉnh sửa lại bởi HongLan - 18/Jan/2014 lúc 7:58am
IP IP Logged
Gởi trả lời Gởi bài mới
Bản in ra Bản in ra

Chuyển nhanh đến
Bạn không được quyền gởi bài mới
Bạn không được quyền gởi bài trả lời
Bạn không được quyền xoá bài gởi
Bạn không được quyền sửa lại bài
Bạn không được quyền tạo điểm đề tài
Bạn không được quyền cho điểm đề tài

Bulletin Board Software by Web Wiz Forums version 8.05a
Copyright ©2001-2006 Web Wiz Guide

This page was generated in 0.129 seconds.