MÙA XUÂN ĐÃ MẤT

Người đàn bà tay bế đứa con còn đỏ hỏn, tay xách dỏ đi lẫn vào đám đông, nước mắt ràn rụa trên mi, nàng không biết đêm nay nàng sẽ về đâu ? trời đất xứ người sao cay nghiệt quá, bao la mà nàng không có chỗ dung thân, cơn đói vật vã, mồ hôi ướt lạnh toàn thân, nhìn đứa con vô tội lòng Mai đòi đoạn từng cơn, không lẽ nàng tự vận, ai chăm sóc con thơ vừa tròn ba ngày tuổi ? Cuộc đời Mai là một khối đau thương, tình yêu đã mất, cuộc đời Mai cũng đã hết,  Mai không còn thiết tha chi cuộc đời tận cùng ô nhục này nhưng nghĩ đến đứa con thơ, kết quả của tình yêu oan nghiệt, Mai đành nuốt đắng cay chịu nhục nhã mà sống lê lết trên cõi đời này…
Cách nay một khoảng thời gian rất dài,  thời điểm mà quê hương Việt Nam vào những ngày mới đổi thay, dấu tích chiến tranh vẫn còn hằn nét trên những con đường, trên làng mạc xóm thôn…nơi làng quê hẻo lánh miền Tây thuộc tỉnh Đồng Tháp, có hai vợ chồng người chiến binh lánh nạn, thay họ đổi tên sống ẩn nấp nơi đây chờ ngày sinh nở – ba tháng sau họ hạ sinh một bé gái , đặt tên bé Phương Mai, trong hoàn cảnh lánh nạn , hai vợ chồng không dám đi làm xa, chỉ lẩn quẩn làm thuê làm mướn trong thôn xóm…một ngày kia, khi bé Phương Mai được 5 tuổi, trong lúc cha mẹ đi làm ruộng dần công bỏ bé ở nhà một mình, khóa trái cửa ông bà yên tâm đi gặt lúa cho hàng xóm – Bé ở nhà tinh nghịch lục lọi gặp chiếc thẻ bài của cha lấy đeo vào cổ vừa đúng lúc có cô bé hàng xóm đến rủ đi chơi – Mai tìm mọi cách ra khỏi nhà…bé leo cửa sổ phóng đại ra ngoài cùng cô bé bạn thong dong ra lộ lớn – hai cô bé đi được một hồi lâu thì gặp một chiếc xe hơi, họ tò mò dừng lại nhìn hai cô bé rồi làm quen, chở hai bé đi ăn phở cách đó khoảng nửa giờ xe chạy – Khi họ phát giác ra trên cổ bé Mai có một tấm thẻ bài, họ lân la hỏi :
- Bé ơi, cho bác xem một tí nhé ! cái nầy của ai mà bé có vậy ?
Mai trả lời :  
- Cái này của cháu
- Bậy nào, cháu là con nít không thể có cái này, cái nầy của người lớn, nói đi ngoan nào, bác cho tiền ăn bánh …
Mai khờ dại thú thiệt :
- Dạ cái nầy của Ba cháu , cháu thấy ngộ lấy đeo chơi, cái nầy gọi làø gì hả bác ?
Người đàn ông không trả lời bé, suy nghĩ đôi giây, cái tên trong thẻ bài nếu ông ta không lầm thì là một tên thiếu tá biệt kích của ngụy đã xung kích đánh úp căn cứ bảo mật của ông ta vào năm 1967 tại Hàm Rồng – Mối thù này ông ta chưa có ngày trả – không lẽ là tên H. này – không lẽ hắn không đi trình diện cải tạo ? Phải tìm cho ra sự thật vì khi hắn đánh úp cơ sở bí mật hắn đã bắt sống mình, mình không thể quên mặt hắn – hắn đã tặng mình hai quả đấm vào mặt nhốt mình hơn hai tuần trong hầm sâu, và một đêm mưa bão lớn trời tối đen mù mịt mình tìm cớ đau bụng phải đi cầu và đã trốn thoát…Thế mà đã gần 10 năm rồi, cái tuổi xuân của mình cũng theo chiến tranh mà tan biến, nhớ lại thời chinh chiến người cán bộ không khỏi ngậm ngùi !…
- Nhà cháu ở đâu, bác sẽ đưa về dùm – người đàn ông hỏi bé Mai
- Dạ nhà cháu ở xa đây lắm – nhờ bác đưa hai tụi cháu về chớ không thể đi bộ nổi đâu – Nghe thế ông ta mừng ran trong bụng, được rồi phen này gặp mặt nhà ngươi, nếu quả đúng ta sẽ thịt nhà ngươi cho hả trận thù xưa…
Chiếc xe hơi chuyển bánh đi dần về hướng mặt trời lặn, chẳng bao lâu thì đến nhà, Mai và cô bé bạn nhanh nhẩu cảm ơn và chạy ù vào nhà vì thấy bố đang đứng ngoài sân trông ngóng, vẻ mặt lo lắng tột độ – người cán bộ đã nhìn ra mặt mũi bố của Mai, hắn mĩm cười trong bụng, quả không sai, đúng là tên H rồi, mầy sẽ không thoát được tử thần đâu con ạ !
Ngay đêm đó, họ bố trí người tới bắt cả hai vợ chồng người chiến binh lánh nạn, người vợ than khóc trong khi người chồng bình tỉnh chấp nhận sự trả thù vì đã nhận diện được tên Thượng Uy Đặng Trần Khâm mà 8 năm trước hắên bị bắt và bị giam cầm trong vòng vây biệt kích của quân đội Cộng Hòa ! tất cả là số mạng, người chiến binh lặng lẽ buồn vì không ngờ có cái ngày đại họa hôm nay.
- Này tên H. hẵn anh còn nhớ cái đêm tại Hàm Rồng, tôi tưởng đã mất mạng vào tay anh – nay ân đền oán trả, hãy quỳ xuống nhận tội với nhân dân trước khi về bên kia thế giới …
- Không bao giờ, người chiến binh dũng cảm trả lời : Hãy giết tôi đi vì giữa tôi và anh là hai chiến tuyến , kẻ bại là phải chấp nhận sự hy sinh để giữ tròn khí tiết – chỉ xin các người tha cho vợ tôi để trở về nuôi dạy con thơ – nợ máu riêng tôi, xin hãy đòi một mình tôi – nói xong người chiến binh nghiêm trang nhắm mắt lại chờ chết !
- Ta sẽ cho vợ chồng anh được trùng phùng trọn kiếp, còn con gái anh ta sẽ là người nuôi dạy nó – sẽ cho nó biết cha nó là thằng giặc ngụy xâm lăng – nào hai người chuẩn bị tinh thần đi, ta chúc phúc cho hai người đó !
Một tràng súng nổ vang hai vợ chồng người chiến binh ngã gục trên vũng máu, trời đang lặng gió bỗng đổ trận mưa tầm tã, có lẽ trời cao cũng xót thương vợ chồng chiến binh chết thảm nên đổ lệ chăng - Hai xác người ướt sũng nằm lăn trên mặt cỏ, máu và nước mưa chan hòa thành một khối màu đỏ loang trên thảm cỏ xanh rì…thế là xong một oan tình – cha mẹ hy sinh cho con được sống, đâu biết vì con mà cha mẹ phải mất mạng như thế này ! Người cán bộ hỉ hả cười vì đã trả được mối thù riêng, ông ta cho tài xế nổ máy xe chở ông về hướng nhà bé Phương Mai với quyết định bắt luôn đứa bé về nuôi để có dịp đày đọa thẳng tay.
Phương Mai sau thời gian bị bắt buộc theo về sống trong nhà ông cán bộ, bé buồn     và bé khóc thật nhiều – hỏi về cha mẹ thì được biết cha mẹ bị ông cán bộ bắn  chết vì tội làm giặc xâm lăng – Ngày tháng trôi qua trong gian khổ, Phương Mai bị hành hạ sai khiến như một tôi tớ trong gia đình người cán bộ…thắm thoát đã mười năm dư Mai sống nhờ gia đình ông cán bộ, một hôm bà vợ cán bộ nói với nàng :
- Mầy lớn rồi, phải lấy chồng thôi ! ông nhà đã tính chỗ cho mầy dựa nương – nhà ông Bình có đứa con trai bị thương tật từ chiến khu ra, ông ta giàu có, mầy về đó sẽ sướng một đời…nghe rõ chưa ?
Mai lặng im không trả lời, nàng thừa biết gia đình ông Bình giàu có thật nhưng là gia đình ác ôn nhất nơi đây – còn người con trai thì bị chiến tranh nên đã thành tàn phế thành thử chẳng ai chấp nhận lấy cậu ta – Mai nghe chút gì nghẹn đắng trong cổ họng, chả lẽ cuộc đời mình rơi vào ngỏ tối như thế này sao ?…thân gái lẻ loi cô độc, nàng biết tìm ai để dựa nương, để chở che bảo bọc ?
Sáng hôm sau lúc nàng còn đang quét dọn nhà cửa thì nghe tiếng ông cán bộ nói vọng vào:
- Ra đây biểu Phương Mai
Nàng vội vàng chạy ra và cúi đầu chờ lệnh :
- Đây là ông Bình và đây là con trai ông ta, tuần sau sẽ tổ chức đám cưới cho mầy với cậu Lễ đây – rán mà ăn ở cho đàng hoàng nghe chưa ?
- Dạ, Mai lí nhí trong miệng, con chưa muốn lập gia đình vì con còn nhỏ quá, xin cho con khất một thời gian nữa, thưa ông ! nói xong nàng nhìn người thanh niên tàn phế mà mai đây phải gọi là chồng, anh ta ngồi trên chiếc xe lăn với một tay bị cụt, một chân bị cụt, mặt đầy những sẹo của chiến trận để lại, lòng Mai trĩu nặng cơn buồn khó tả…
- Không được – tao nuôi mầy chẳng qua để có ngày hôm nay – tao nói thẳng cho mầy biết , tao đã bán mầy với giá 10 tỷ bạc để mầy về hầu hạ cả cha và con ông Bình đó, liệu mà làm dâu làm vợ nghe chưa, từ bây giờ lo sửa soạn tinh thần cho một cuộc sống mới, không nói năng gì nữa hết ! vào trong làm công việc đi.
Phương Mai bật khóc, trời ơi…một ông già có tiếng ác ôn hung dữ , một người con trai tật nguyền…nàng phải sống sao đây ? Có đau khổ đến thế nào Mai cũng phải chấp nhận số phận  đãû an bài và ngày ấy đã đến…một đám cưới diễn ra trong bầu không khí gia đình , vỏn vẹn chỉ có vài chục người tham dự, vì nàng đâu phải là con gái của ông bà cán bộ, nàng chỉ là người ăn kẻ ở trong nhà mà thôi, họ bán nàng chứ nào thương yêu mà gã chồng cho nàng đâu !
Hàng ngày Mai phải làm không biết bao nhiêu là việc nặng nề, lại còn phải hầu cơm nước cho hai cha con, vậy mà chẳng yên thân, ông Bình cứ kiếm chuyện đánh đập nàng hoài, người chồng tật nguyền càng khó tính hơn , bắt nàng hầu hạ mọi sinh hoạt cá nhân mà lúc nào cũng cọc cằn chưởi rủa nàng – Được 8 tháng , Mai không còn chịu đựng nổi, nàng trốn đi, nàng không mang theo được một món gì, không của cải, không tiền bạc vì cha con ông Bình là kẻ ác ôn, từ ngày về với gia đình Lễ nàng chỉ biết làm việc và hầu hạ, nàng chỉ biết bị đòn roi chứ chưa bao giờ được biết tới đồng xu nhỏ nào – Đêm nay Mai quyết định bỏ đi, ngoài trời tối đen như mực, thỉnh thoảng lóe lên vài tia chớp, nàng nhờ vào chút ánh sáng ấy mon men ra đường cái, đi được một quãng xa bỗng hai bên đường có hai tên đạo tặc xuất hiện, chúng nhào tới ôm cứng lấy Mai định dỡ trò khốn nạn , Mai la toáng lên , một thanh niên từ xa chạy tới vung tay đấm thẳng vào hai thằng đạo tặc, tiện thể đôi chân đá vút vào cả hai tên té lăn quay ra đất, chúng hoảng viá ù té chạy.
Mai suýt xoa : Trời ơi, người có võ…và nàng lính quýnh : thưa xin cảm ơn ông thật nhiều, ông đã cứu mạng tôi…
Chàng thanh niên cười vui và nói :
- Cô đi đâu giữa đêm thanh vắng như vậy, nguy hiểm lắm, nhà cô ở đâu tôi đưa cô về nhà ?
- Thưa…tôi không có nhà, tôi không có gia đình, tôi là kẻ mồ côi không cha mẹ, thưa ông ! nói xong nàng bật khóc nức nở – người thanh niên lấy làm lạ, vội an ủi nàng :
- Cô hãy bình tỉnh lại, nếu thật sự hoàn cảnh cô như thế, giúp được gì cô tôi sẽ không từ chối, xin cô tin lời nói của tôi…
Phương Mai lần lượt kể lại cuộc đời nàng từ khi lên 5 tuổi, những gì nàng còn ghi nhớ trong đầu, nàng không quên kể rõ tình trạng gặp ông cán bộ và đêm đó cha mẹ nàng bị ông cán bộ bắt và đem đi bắn chết thảm thương, nàng mang lòng thù hận tên cán bộ đã dụ nàng chở đi ăn phở lúc gặp ngoài đường khi nàng mới lên 5 tuổi rồi theo về nhà bắt giết cha mẹ nàng, mãi đến nay nàng vẫn không hiểu được nguyên nhân gì mà hắn giết cha mẹ nàng…người thanh niên hỏi tên ông cán bộ Phương Mai cho chàng biết tên họ ông ta là Đặng Trần Khâm,  đồng thời đưa cho chàng xem một tấm ảnh ngày đám cưới chụp chung với vợ chồng ông cán bộ ! Người thanh niên có vẽ tư lự trầm ngâm giây lát rồi hỏi nàng :
- Tôi có thể giúp cô chổ ở và giới thiệu cô đi làm cho một hãng chế tạo đồ nhựa ở gần trung tâm thành phố, cách đây hơn 10 cây số cô đồng ý không ?
Mai mừng thầm và đồng ý ngay – Chàng tự giới thiệu tên chàng là Trung, Mai hỏi họ gì thì Trung chỉ cười không nói , Trung nói nhà cũng ở gần đây và cũng đang làm việc cho hãng chế tạo đồ nhựa trên tỉnh …
Đêm ba mươi nên bầu trời đen thẩm không có một vì sao, ngoại trừ chút ánh sáng của những tia chớp liên hồi, Trung có sẵn cây đèn pin nên hai người nhìn mặt nhau rất rõ trong đêm, Phương Mai lớn lên nàng rất đẹp dù cuộc đời trải qua lắm chông gai gian khổ, Trung cảm giác một niềm hạnh phúc len nhẹ vào hồn, chàng ao ước được cùng Mai nắm tay nhau mãi mãi…đang nghĩ thế, bỗng dưng Trung thở dài, ai biết được trong lòng chàng đang gặp cơn bão tố làm giết mòn mơ ước tương lai…
Hai người quan hệ thân thiết từ sau đêm hôm đó, và sau một thời gian tìm hiểu họ đã chấp nhận sống chung một nhà. Một hôm Phương Mai trằn trọc không ngủ được, cứ nhắm mắt là thấy hình ảnh mẹ cha hãi hùng trên bãi cỏ đầy máu đỏ…nàng trở dậy ra phòng khách ngồi suy tư trong lúc Trung đang ngủ say – Trên chiếc sofa Trung vắt chiếc quần tây dài ngược xuống vô ý rớt ra ngoài ghế chiếc bóp nhỏ của chàng, Mai nhặt chiếc bóp đem trả lại trong túi quần chàng, tự dưng nàng muốn tò mò xem chiếc bóp của chồng, lòng tự trọng từ nhỏ nàng không muốn làm thế, nhưng không hiểu có một ma lực nào xui khiến tay nàng từ từ rút cái bóp trở ra và nhẹ nhàng mở xem bên trong mà nghe trái tim đập thình thình vì hồi hộp sợ Trung dậy bất ngờ bắt gặp thì danh dự nàng cố giữ bấy lâu nay sẽ bay vù vào gió bụi !
Mai giật mình hoảng hốt, một tấm ảnh chụp ba người, Trung ngồi giữa, hai ông bà ngồi hai bên ôm sát lấy Trung, người đàn bà thì rất lạnàng chưa từng gặp, nhưng người đàn ông…rõ ràng là tên cán bộ đã giết cha mẹï nàng ! Không lẽ, không lẽ…Mai tái mặt lẩm bẩm, nàng cầu mong đây không phải là một gia đình mà là người thân quen chụp ảnh chung, nhưng sao Trung giữ gìn tấm ảnh rất kín gắn tận bên trong cùng của ngăn chiếc bóp ? Lòng Mai dâng lên nghèn nghẹn muốn khóc, trời ơi, nếu quả thật anh là con trai ông cán bộ thì chúng ta đành phải xa nhau, em đâu thể là vợ của con trai kẻ thù đã giết mẹ cha em !!! Nàng lật vội phía sau lưng tấm ảnh để mong tìm một lối thoát, nhưng dòng chữ ác nghiệt ghi quá rõ ràng : Kỷ niệm tấm hình Đặng Trần Trung chụp chung với cha là Đặng Trần Khâm và mẹ làï Cao Cựu Liễụ năm 1990 – Nàng đọc đi đọc lại như sợ mình đọc lầm chữ, nhưng sự thật đã hiển nhiên rồi, Mai đau đớn thở dài, không còn hy vọng gì cho tương lai hạnh phúc, áng mây đen đã bao phủ bầu trời ! Trung ơi, mấy tháng qua mình chung sống trong tình chồng nghĩa vợ, sự thật trớ trêu mà anh vẫn dấu em, vì sợ mất nhau chăng ? làm sao em có thể tiếp tục chung con đường hạnh phúc bên nhau khi đã tận tường sự thật, cha anh đã giết cha mẹ em một cách tàn độc và em đã thề không đội trời chung với ông ta…
Đêm đó Mai âm thầm lặng lẽ như không có điều gì xãy ra, đợi tới sáng Trung đi làm, nàng mới thu xếp ra đi và viết cho Trung mấy dòng vĩnh biệt ! Mai lang thang thất thểu như người bị bệnh tâm thần, nàng ghé một quán cà phê ngồi nghĩ mệt, một tên ma cô đến làm quen và hỏi nàng cần gì ? Mai đáp ngay : Tôi cần việc làm – Hắn bảo theo hắn lên gặp ông chủ – Họ đưa Mai vào một phòng có sẵn 4 cô gái ngồi đứng lố nhố bên trong, Mai thắc mắc thì họ không trả lời, xô nàng vào đóng ập cửa lại …Mai lo sợ không biết việc gì sẽ xảy ra, các cô gái kia thì kẻ lạnh lùng, người hớn hở, chẳng ai nói với ai một lời ! Đến sáng bọn nàng bị dẫn lên xe bịt bùng đưa ra sân bay chở thẳng về Đài Loan – Tới đây nàng mới biết số phận không may của mình, nàng đã bị bán cho lũ Đài Loan khát vợ, khát đàn bà ! Mai càng đau đớn hơn khi biết mình đã mang thai với Trung, bụng càng ngày càng lớn, bọn đàn ông Đài Loan càng xử tệ với nàng, chúng đánh đập nàng tàn nhẫn đôi lúc tưởng hồn lìa khỏi xác ! xứ lạ quê người, thân tàn ma dại, Mai hối hận đã bỏ Trung mà ra đi vào con đường vô định…Nhiều lần Mai định quyên sinh nhưng nghĩ tới đứa con trong bụng đành cắn răng chịu đựng, bọn đàn ông Đài Loan biết là không xử dụng nàng được nữa vì cái thai đã lớn nên càng tàn ác hơn với Mai – Nàng dỡ sống dỡ chết nơi đất người , rồi một đêm nàng chuyển bụng sanh con, không người săn sóc, không tiền bạc, nàng vào nhà thương thí của chính phủ Đài Loan nhờ lòng nhân đạo cứu giúp sinh nở – Bệnh viện chỉ cho nàng ở được ba hôm thì đuổi về nhà, nàng không nhà cửa, không người thân, biết về đâu bây giờ ?
Cơn đói làm Mai mệt lã người, phải chi ở quê mình nàng sẽ còn nhờ được sự trợ giúp của người chung chủng tộc, chung ngôn ngữ, đàng này nhìn quanh toàn những người lạ quắc, mặt không điểm một nụ cười thân thiện, mà cũng chẳng ai thèm nhìn nàng để chia sẻ miếng cơm manh áo, ban bố chút tình người ! Nàng đau đớn nhìn đứa bé vừa tròn ba ngày tuổi miệng khô không giọt nước thấm hơi, nàng bật khóc giữa chốn đông người, họ vẫn thản nhiên nhìn nàng rồi đi thẳng không ai hỏi han một lời ! Mai biết làm sao để gợi chút lòng hảo tâm của họ đây…chỉ cần có một số tiền đủ mua vé máy bay để về quê hương Mai cũng đành bó tay, một đồng một chữ cũng không, nói với họ thì ngôn ngữ dị đồng nàng cũng không mở miệng được, mà người nước này thiếu lòng thương người khi nhìn nàng với đứa trẻ còn đỏ hỏn họ cũng chẳng hề xao xuyến lương tâm ! Trung ơi…chắc em và con chết mất ! giờ này anh ở đâu ? Em hối hận vô vàn khi bỏ anh ra đi, phải chi em không có thai với anh thì em còn xoay sở đi làm kiếm tiền về nước, đàng này… Mai khóc ngất … Xung quanh nàng tiếng pháo nổ rân từng đợt, từng đợt , Mai giật mình hoảng hốt nhìn về hướng đèn sáng rực đàng kia, một đoàn người quần áo đỏ xanh đủ màu sắc, bày biện cúng vái giữa ngoài lộ, trước cửa nhà, họ ca hát tưng bừng những âm điệu của đất nước họ, Mai không hiểu gì cả…nhưng với trí thông minh còn ngự trị nàng thừa hiểu đã đến tết rồi và đêm nay là giao thừa, giờ này là giờ giao thừa của họ cũng là giao thừa của đất nước Việt Nam vì cùng là dân Châu Á, ôi, thê thảm cho ta, mùa xuân đã chết !!! Những giọt nước mắt thi nhau lăn dài, lăn dài trên đôi mắt thâm quầng vì vừa bán đi sức lực để sanh con , Mai gục đầu vào đứa nhỏ và thầm cầu mong trời phật cho nàng và con được chết một cách nhẹ nhàng bình an nơi đây vì không còn đất sống , nàng quá đuối sức và bất tỉnh giữa tiếng pháo giao thừa đang nổ dòn tan chào đón mùa xuân mới trên đất lạ quê người…

Ngọc An

Mùa Xuân Cuối Cùng 

      Khi quân Nhật tràn vào Sai gòn thập niên 40 thì Saigon bị Mỹ dội bom tơi bời nhất là phi trường Tân Sơn Nhất,  vùng phụ cận nầy nhà cửa tan hoang, ba  của Tân vội vàng đưa gia đình tản cư về  quê. Chẳng bao lâu Nhật đầu hàng, phong trào Việt  Minh nổi lên, rồi quân Pháp trở lại đánh nhau với Việt Minh  . Việt minh thua mau bỏ các thành thị  rút về các vùng xa như ấp xã. Họ bắt đầu khủng bố như đạo Cao Đài, ban hội tề, các ông cai tổng, các ông hội đồng, các công chức cũ của Pháp. Ba của Tân xưa là công chức sở Họa đồ của Pháp nên bị liên lụy. Một đêm họ bắt ba má Tân ra nghĩa trang giết chết. Cô Sáu em của Ba Tân, dẫn Tân chay trốn qua Củ Chi theo quốc lộ 1 ,( lúc đó Pháp kiểm soát) , về Gia định vào khu  Xóm Thơm Gò Vấp giao cho cậu Mười nuôi dưỡng hộ Tân. Cám cảnh cháu côi cút nên cậu mợ thương lắm, Câu mơ có 2 con Bạch 5 tuổi  Vân mới 3 tuổi. Vào lúc mùa tựu trương , cậu dẫn Tân xin vào trường tiểu học quận, vì trễ mấy năm tản cư nên  đã 10 tuổi mà chỉ được vào học lớp 2. Cậu nói với Tân , con quá tuổi học trễ, đáng lý nay phải học lớp  6, nếu học dỡ ở lại lớp thì bị đuổi nha con, chịu dốt đấy. Tân nghe như in vào lòng và rất chăm chỉ học. Thấy Câu mợ cực nhọc Tân cũng thương lắm. Cậu gác đường ray xe lửa ở ga Xóm Thơm còn mợ buôn bán ở chợ Cây quéo, sáng sớm phải gồng gánh ra chợ. Ngoài việc học Tân lo mọi việc trong nhà, săn sóc hai em, Nhờ vậy mà cậu mợ thương như con ruột.

      Thấm thoát Tân học hết lớp 5 , đậu bằng tiểu học , thi đậu vào trường Petrus -Ký; cậu mua cho chiếc xe đạp, mấy  ngày đầu cậu hướng dẫn theo lộ Võ di Nguy ra Hai Bà Trưng  quẹo qua  Hồng thập Tự , đi thẳng , queo qua Nguyễn văn Cử là đến trường .Tội nghiệp cứ  theo con đường đó đi từ lớp đệ thất (lớp 6 ) đến lớp đệ nhị (Lớp 11). Tân biết thân phận mồ côi  rất chăm học nên đậu tú tài 1 cao hạng Bình. Buổi sáng chờ kết quả, Văn người bạn cùng lớp rất mến Tân, thường cho Tân mượn sách mới xuất bản. Hai người nói đủ thứ chuyện , bất chợt Văn hỏi: bạn ở Gò Vấp theo con đường nào đến trường. Tân đáp :- mấy năm nay tôi cứ đi theo con đường Hai Bà Trưng. Văn nói : -con đường Hai Bà Trưng  có đường ray xe lửa cũ mình đi vô ý lọt bánh xe vào ray té đau lắm, tôi bị một lần tởn tới già!. Tân tiếp lời : trời ơi tôi cũng bị té 2 lần trầy đầu gối. Văn cười và nói nhà tôi ở đường Hiền Vương đi thẳng gặp đường Bà Huyện Thanh Quan, vui lắm gặp nhiều thiên nga. Tân thật thà : ủa thiên nga ở đâu giữa thành phố vậy? Văn bật cười , nói : cha nầy thật thà qúa, chính là mấy nữ sinh áo trăng Gia Long đó , đẹp lắm!

       Trong năm học đệ nhất (lớp 12) Tân đi theo con đường Bà Huyện Thanh Quan, Tân cảm thấy vui thật vì gặp những tà áo trắng Gia Long. Chợt một hôm trên đường Bà Huyện Thanh Quan gần đường Hồng Thập Tự có một nữ sinh té bên lề lây quay đứng dậy không được , Tân quanh xe qua ngay  và đỡ dậy nhưng tà áo kẹt vào sên và ru líp.  Tân nói:- chị ngồi yên đó, để tôi gở tà áo ra . Sau đó  Tân đỡ chị dậy và hỏi:- chị có đau không?

      - Cái chân mặt hơi đau chứ không sao.

      Nhưng xe bị cong vành trước . Tân nói có ông già đang ngồi sửa xe  đem cho ông rút cam lại mới chạy  được , bây giờ chị đi xích lô vào trường kẻo trễ, khi tan trường nhờ bạn chở đến đây lấy xe. Bất chợt Tân lên tiếng :- Chị tên gì?

      - Dạ em tên Trúc, còn Anh ?

      - Tôi là Tân , đoạn Tân đưa Trúc lên xích lô và quây lại hỏi cụ già sửa xe  bao giờ sửa xe xong?

      Cụ nói:- vì phải rút cam nên mất 1 giờ

      Vào lớp hình ảnh Trúc cứ lờn vờn trong đầu nên khi thầy gọi lên trả bài , thầy hỏi về nước Đức , nhưng  Tân cứ đem nước Pháp mà nói, cả lớp cười !   Cũng không yên lòng , sau đó  Tân lên phòng giám thị nói dối rằng phải vào bệnh viện thăm người thân nên xin nghĩ vào giờ chót ,thực sự để kịp gặp Trúc nơi sửa xe. Đợi một lúc thi bạn chở Trúc ra. Hai người gặp nhau lòng phấn khởi. Tân cất lời : xe sửa xong tôi có chạy thữ tốt lắm và trả tiền rồi.

       Trúc  nhìn Tân nói nhẹ :- trời ơi làm phiền Anh quá!

      - Không sao ông chỉ lấy có 20 đồng.Tân lại nói  tiếp :-cho hỏi nha Cô học lớp mấy ?

      - Dạ em học lớp Đệ Nhị A, năm nay thi Tú Tai 1

      - Còn Anh ?

     - Tôi học lớp Đệ Nhứt C ban văn chương

     - Trời ơi giỏi quá      

    Tân cất tiếng : thôi bây giờ cũng trưa rồi mình về gắng học cho có kết qua gặp nhau nói chuyện nhiều!

      Trúc đáp : dạ Anh  khéo quá , xin chào anh mong có dịp gặp lại!

     Nhưng mỗi sáng đi học trên đường Bà Huyện Thanh Quan  Thường gặp nhau cười chào nhau , cho nhau niềm vui nhỏ.

      Thấm thoát Tân thi Tú Tài 2 và đổ , sau đó 1 tháng Trúc thi Tu Tài 1. Tân dò biết lịch thi ngày nào cũng đón Trúc trước chùa Xá Lợi

      Gặp nhau hai người mừng lắm và Trúc bảo cùng lên lễ Phật , cầu nguyện cho buổi thi ngày mai. Sau cùng Trúc cũng đậu Tú Tài 1

      Sau khi nghe kết quả hai người thật vui mừng , Tân ngõ ý rủ Trúc cùng đạp xe đến  bến Bạch Đằng. Khi đã an tọa trên băng đá , Tân mở lời: bây giờ thi cử xong , thoải mái mình nói chuyện nhiều cho phép mình xưng anh em với nhau nha.

     Trúc đáp : - dạ em cũng chờ như vậy, riêng em còn phải học tú tài 2 nên còn lo lắm, không biết có qua nổi không ?Ờ  hỏi anh cái nầy nha,

      - Quê Anh ở đâu?

     -  Quê anh ở tỉnh Hậu Nghĩa , tức Long An cũ, quận Đức Hóa xã Hiệp Hòa , năm 1945 gia đình tản cư về đó . đến năm 1946 cha mẹ anh bị Việt Minh Công sản giết chết. anh được cậu mợ  ở Gò Vấp nuôi từ lớp 2 đến bây giờ.

      - Vậy là anh giỏi quá , mồ côi  nghèo mà năm nào cũng đậu lại đâu cao, tú tài 1 đậu bình , tú tài 2 đậu bình thứ, trời ơi ban C văn chương tỷ lệ đậu ít lắm!

      Tân thở ra và nói giọng rất thấp:- Nhờ cha mẹ phù hộ và nhờ công ơn nuôi dưỡng của cậu mợ!

      Trúc tiếp lời: mẹ em sinh ra thì giao cho dì Hai Em nuôi , cha mẹ em chỉ lo kinh doanh ít nghĩ đến con. Dì Hai em là người bất hạnh giữa đời, lấy chồng có một năm thì chồng tử trận. Trong cảnh góa bụa Dì Hai nhận nuôi em như con và em cũng coi dì như mẹ và giống đức tính của dì, em cũng thích đi chùa cầu nguyện. Lúc em đang học lớp 10 thì dì phát nguyện vào chùa tu trên Bình Dương , trời ơi làm em khóc biết bao nhiêu, Không có dì Hai em ở trong nhà thật cô đơn , ba mẹ em thì tiệc tùng với các bạn kinh doanh giàu có! Anh ngang qua nhà đường Hùng Vương có bản “ xuất Nhập Cảng Âu Dược “ đó là cơ sở của ba mẹ em.Từ ngày gặp anh em rất vui và yêu đời, Không biết trời có cho mình chung đường đời không?

      - Cái đó tùy tấm lòng của chúng ta. Bây giờ nói thực lòng là anh thương em vì thấy rõ em là người hiền đức. Lần nào đến chùa Xá Lơi em đều mở lòng bố thí cho người nghèo và ân cần với họ!

     -  Anh ơi đời là một cõi vô thương! Bao nhiêu xí nghiệp nhà cao ở Chợ Lớn, phút chốc trong Tết Mậu Thân đã sụp đổ tan tành! Biết được anh, gặp anh và hiểu anh như trời cho em cái lộc, em phải giữ trọn tấm lòng nhân hậu yêu thương !

      Tân nắm tay Trúc và nói nho nhỏ : “ Dù cho cuộc thế nhiễu nhương “ Thương nhau ta quyết chung đường mà   đi “

      Trúc nhìn Tân cười và nói: - mây người học Ban C thơ văn đầy bụng, em học Ban khoa học cục mịch lắm, mà nè câu thơ đó là lời nguyền  trước dòng sông thiêng Bach Đằng nhớ nha anh !

     -  Nhớ chứ em, làm sao quên được-     

      - Lên đại học , anh học ngành gì?

      - Anh sẽ thi và Đại học Sư Phạm ban Văn Chương. Chỉ có ban Sử Địa và Văn chương là dễ đậu vì ít người thi.

     - Thật sư anh muốn vào sư phạm vì có học bổng giúp cậu mợ phần nào. Riêng em gắng đậu Tú Tài 2, theo anh môn Triết đối với em là xa lạ nên hơi khó, vậy chú ý phần Luận lý học  trong đó có phần toán học và khoa học thực nghiệm, em học Ban A ban khoa học, phải nhuần nhuyễn về phần khoa học thực nghiệm. lờ đi các phần Sử Học , Tâm Lý học Đạo đức học, mấy phần dó thuộc về ban C . Nói sơ như vậy, mai mốt em vào lớp đệ nhất anh giảng sâu và chỉ những bài tủ cho.

     - Trời ơi nếu được như vậy thì vui biết bao.

      Tân nhìn thẳng vào mặt Trúc muốn hôn một cái nhưng tỉnh lại chàng bảo : - thôi cũng chiều rồi về  em, Tân đưa Trúc về tận nhà ở đường Hùng Vương, nhà lầu 3 tầng có một bản đồng  “ Công Ty Xuất Nhập Cảng Âu Dược “ . Tân đạp xe lòng chợt ngẩn ngơ, nghĩ thầm , nhà Trúc giàu quá, biết đâu chuỵen môn đăng hộ đối sẽ gây bao nỗi buồn đầy nước mắt, rồi chàng tỉnh hồn nghĩ đến Trúc  tin tưởng vào tấm lòng của nàng.

      Thấm thoát Trúc đậu Tú tài 2 và Tân vào Đại học Sư Phạm, một hôm ngày giáp tết, gặp nhau để xem văn nghệ xuân tại trường của Tân, bất chợt Trúc nói: anh ơi mồng một tết nầy em muốn lên nhà anh , và mình đi chơi hơi xa một chuyến.

      - Rồi mình đi đâu nữa

      - Lên Bình Dương thăm dì Hai ở trong chùa.

    - Ờ như vậy anh sẽ mươn chiếc xe gắn máy của cậu đi thăm dì trước , chiều ghé nhà em thăm cậu mơ.

      Sáng mồng một Tết Tân dùng xe của cậu đến nhà Trúc sớm và Trúc vội đi ra. Tân nhìn Trúc cất lời : ủa sao thấy em buồn và mắt lại sưng bộ khóc nhiều lắm ?

      Dạ không có chi , thôi mình kíp lên Bình Dương thăm dì Hai.

      Suốt quảng đừờng nhất là khu Fatima , người du xuân như trảy hội, Tân gợi chuyện nói nhưng Trúc cũng trả lời cầm chừng vì lòng đang  buồn!

      Đến chùa Bình Dương dì Hai gặp hai cháu mừng  lắm , dì ôm Trúc hôn lia lịa và cất lời :- con đậu Tú Tài 2 rồi hả, trời dì mừng lắm!

     Trúc đáp : - cũng nhờ ân phúc của dì Hai dó

      Xoay qua Tân dì cũng nắm tay Tân và nói : - con trông hiền và đẹp trai quá!

      Tân cười và lặng thinh

      Dì Hai bảo hai đứa vào ăn cơm với dì.

      Ăn cơm xong dì đưa hai người vào hậu liêu và hỏi Trúc:- hơn tuần nay con khóc lắm phải không ?Chú Tư con có lên đây cho biết Ba mẹ con buộc con phải đi Tây học phải không?

     Trúc đáp : - dạ phải rồi ! , Con năn nỉ Ba me con khóc lóc mà ba con nhất định là con phải đi !

     Thôi con không cưởng lại ý của hai người đó đâu! Bây giờ dì và chú Tư có ý kiến thế nay  con cứ đồng ý đi sang đó một thời gian, rồi cáo bênh trở về.

      Trúc nức nở , - hai tụi con phải chia xa !

     Tới thời tụng kinh , dì lên chánh điện , hai người ra khuôn viên sau chùa ngồi trên gộp đá cạnh bờ sông , Trúc nhìn Tân và nắm tay chàng nói : - Em xin lỗi anh  em khổ lắm sơ anh buồn em không dám nói!

      Tân ôm lấy bờ vai Trúc và ôn tồn : - em đâu có lỗi gì , do hoàn cảnh thôi, mà chừng nào em mới đi?

      Trúc đáp :- mau lắm mồng 3 nầy, tức ngày mốt .

     - Trời ơi sau mau vậy, Tân nói như than !

     -  Ừ Ba em ông có tiền  nên ông muốn là được!

     -  Trúc ơi vậy Tết nầy là mùa xuân cuối cùng của hai ta?

      Trúc ôm mặt khóc và nức nở :- những ngày đi học sao hạnh phúc bây giờ hai đứa mình phải lâm cảnh đoạn trường !

     Tân vuốt tóc Trúc  và nói nhe  : Ăn thua hai chúng ta phải bền lòng chặt dạ thì cũng có lúc tương phùng, em cứ nghe lời dì hai đi !      

       Trời cũng xế chiều  Tân đưa Trúc về thẳng nhà Trúc , không ghé nhà cậu.

      Khi gần đến nhà thì Trúc hỏi : sáng mồng 3 anh có tiễn em đi không?

     - Em đừng buồn, anh không đến chờ máy bay  ngang nhà anh tưởng đến em . Chứ ra sân bay anh lạc lõng trong khúc đoạn trường theo dòng lệ của em và sư khó chịu của gia đình, tạo thêm cảnh ngỡ ngàng ! Đời anh mãi yêu Em!

      Trúc đáp : em thề em cũng vậy  nàng khóc, và bước vội vào nhà!

     Tân bái xe đi nước mắt lưng tròng !

     Ôi cảnh biệt ly nào cũng buồn!

      Đến ngày mồng năm Tết trên mâm cơm Tân nói với cậu mơ rằng Tân bỏ học Sư Phạm  và đăng vào khóa sĩ quan Thủ Đức!

     Cậu hỏi sao kỳ vậy con , đang học sư phạm yên rồi mà.

      Tân đáp : cậu thấy không cha má con bị Cộng sản nó giết , nếu con cứ là thầy giáo thì con mang nợ suốt đời vì ơn nhà nợ nước con còn mang mãi !

      Câu nghe vậy làm thinh , mơ cất lời : trời lúc nay đánh quá mà con ! Rồi 2 em Bạch và Vân buông đủa sang ôm tay Tân  và nói: bộ anh đi đánh giặc hả?

      Tân vỗ về hai em : -không sao anh cũng về với hai em mà!

     Sau đó Tân vào trường bộ binh Thủ Đức và vào binh chủng nhảy dù. Chiến trân triền miên vào khốc liệt. Năm 1974 tiểu đòan của Tân đi giải cứu quận Thường Đức . Đến năm 1979 có  người chiến hữu đến báo tin cho cậu biết rắng Tân đã tử trận và  được chôn cất trong nghĩa trang của  sư đoàn 22 tại  Quy Nhơn. Kịp đến năm 1980 một chiến hữu dẫn cậu  ra lấy cốt và thiêu cho  vào lọ sành , Mợ không cho đem vào chùa , để chung trên bàn thờ bà ngoại, mợ nói lúc nó sống nó thương cả nhà nhất là 2 em nó, bây giờ để nó trong nhà cho ấm cúng và nó phù hộ hai em nó học giỏi như Tân vậy!

     Đến cuối năm 1980 ngày giáp Tết Trúc tìm được nhà cậu, Trúc vào cả nhà chưng hửng  cậu hỏi phải con là Trúc hả . Sau biệt tăm lâu quá?

      Trúc đáp con bị ba má buộc qua Tây học nên con và anh Tân phải chia ly , ở bên Pháp sau 30 tháng tư 1975 tụi thân công nó quạy lắm chúng con phe quốc gia cũng chống lại và tổ chức ngày quốc tang. Năm 1977 con về nườc xui là đi chung chuyến phi cơ với đám Việt khiều yêu nước đo bác sĩ Nguyễn Ngọc Hà dẫn đầu. Xuống phi trường Tân Sơn Nhất là công an bắt con đưa về nhà tù Phan Đăng Lưu buộc con là gián điệp , về Việt Nam để kết họp với phục quốc. Đến năm 1978 nó đưa nhốt con ở nhà tù Hàm Tân, tới nay là năm 1980 nó mới thả con ra chừng được 2 tuần lễ. Con tìm suốt một tuần đến nay mới gặp cậu mợ!

      Mợ nắm tay Trúc mà than :- ở tù tụi nầy là khổ lắm, trước Tân có cho cậu mợ con xem ảnh con đẹp lắm!

     Trúc cất giọng tha thiết : con muốn biết tin tức của anh Tân!

     Mợ ôm Trúc và khóc : con ơi Tân nó chết rồi, Tân tử trận năm 1974.

      Cậu tiếp lời , từ lúc con đi thì nó vào lính đi đánh cộng sản triền miên và tử trận ở Thường Đức, cậu đã ra Quy Nhơn  lấy cốt nó về, hủ cốt Tân đang để trên bàn thờ ngoại. Câu vội bưng hủ cốt trao  cho Trúc có cả 2 tấm thẻ bài.

    Trúc ôm hủ cốt vào lòng và khóc : - Anh Tân ơi sao thế nầy được  , chính em hay ai làm anh chết làm em khổ, ai gây chia cho tan tác tình mình! Trời ơi bức ảnh nây chụp tại trường anh trong đêm văn nghệ anh cũng cho em một tấm, trời ơi bây giờ bất động chỉ còn nụ cười hiền lành của anh nhưng biền biệt đâu rồi!

     Mợ kéo chiếc ghế đỡ Trúc ngồi xuống và nói : con bình tỉnh lại , bây giờ con muốn thế nào , vẫn để Tân ở đây hay đem vào chùa?

     Trúc lấy tay gạt nước mắt và nói trong nghẹn ngào : - Con đưa anh Tân vào chùa của đì Hai ở Bình Dương và con xuống tóc tu trong chùa để gần Tân mãi mãi!

     Mợ nói:- bây giờ mợ sẽ cùng con lên taxi đưa con ra bến xe Bình Dương và con nhớ bình tỉnh đừng xúc động lỡ cái bình nầy rơi bể thì khổ lắm!

     Trúc đáp : dạ con nghe lời mợ      

Mợ dìu Trúc ra ngõ, nắng chiều đổ xiêng trên mái lá, con chim sáo lạc đàn kêu thật buồn trên khóm trúc !

Hàn Thiên Lương

Người Nữ Tu Trong Cô Nhi Viện Pleiku

Hơn sáu tháng sống chết với chiến trường và giữ vững được Kontum, đầu tháng 10 1972, đơn vị tôi được kéo về Pleiku dưỡng quân và bổ sung quân số. Đây là phần thưởng đặc biệt dành cho một đơn vị đã tạo nên kỳ tích trong trận chiến đẫm máu để có một “Kontum Kiêu Hùng”. Một tháng đóng trên Đồi Đức Mẹ lại là một tháng gió mưa lầy lội. Hình ảnh của bao nhiêu bạn bè đồng đội vừa hy sinh trên chiến trường Kontum lúc nào cũng hiện ra trước mặt, đau đớn tựa hồ như những vết chém đang còn rỉ máu trong lòng. Muốn tạm quên trong chốc lát đã là một điều không dễ. Bọn tôi thèm những cơn say. Rất may, tôi có một anh bạn, phải nói là ông anh mới đúng, là Liên Đoàn Trưởng của một Liên Đoàn Biệt Động Quân, có căn cứ tại Biển Hồ. Vợ và hai đứa con bị chết thảm tại Quảng Đức hơn một năm trước, khi xe bị VC giật mìn, nên bây giờ anh chỉ còn làm người tình với rượu. Những ngày không bận hành quân, anh đến đón tôi đi uống rượu trong một cái quán nằm trong Khu Chợ Mới, đã vậy mỗi khi trở về, anh còn dúi cho tôi một chai Hennessy. Trước kia anh từng là một cấp chỉ huy có tiếng trong binh chủng này, nhưng vì bản tính ngang bướng bất cần, nên nhân một lý do phe phái chính trị nào đó, anh bị ngồi tù một thời gian ngắn. Ra tù, anh bị thuyên chuyển về đơn vị tôi với cái lệnh “không được giữ bất cứ chức vụ chỉ huy nào”. Biết anh là một niên trưởng và từng dạn dày lửa đạn, tôi tận tình giúp đỡ, an ủi anh và kéo anh về ở chung nhà trong khu cư xá, vợ tôi lo chuyện cơm nước cho anh. Một thời gian sau, bỗng dưng anh được xét cho “vô tội”, trở lại binh chủng, thăng cấp và chỉ huy một liên đoàn Biệt Động Quân. Do cái ân tình đó mà anh quý mến tôi, kéo tôi theo các cuộc giải sầu này.

Dường như ngoài quán rượu ra, thỉnh thoảng anh chỉ ghé đến thăm một cô nhi viện. Nói là viện nhưng thực ra đây chỉ là một ngôi trường cũ, được chỉnh trang lại, tạm đáp ứng nhu cầu cần thiết cho một trại cô nhi. Có lẽ anh muốn tìm lại bóng dáng của hai đứa con đã phải chết oan một cách đau đớn qua hình ảnh các cháu cô nhi mà đa số là con của tử sĩ, có cả con của những người lính Biệt Động Quân của anh, mà cả người mẹ cũng chết, hay vì một lý do nào đó không có khả năng nuôi dưỡng, nên đành phải gởi lại nơi đây, nương nhờ vào bàn tay và tấm lòng nhân ái của những bà sœur. Anh bảo là từ sau trận chiến Tân Cảnh và Kontum, cô nhi viện này nhận thêm khá nhiều cô nhi. Hằng tháng, anh ghé lại đây thăm và tặng cho viện một số tiền, bởi bây giờ anh sống độc thân, không còn phải chu cấp cho ai. Biết điều này, tôi càng kính quí anh hơn. Một người ngang tàng không biết sợ ai, sống bất cần đời, nhưng bên trong là cả một tấm lòng vị tha nhân ái.

Một hôm theo anh đến đây, chúng tôi được một bà sœur ra tiếp và mời vào văn phòng uống trà. Anh bạn tôi thì đã là người quen biết từ lâu, trong cách giao tiếp, anh được các sœur xem như một ân nhân bảo trợ, chỉ có tôi là người lạ. Nhưng khi chào tôi, sœur bảo thấy tôi giống một người thân quen nào đó. Còn tôi, thì cũng mơ hồ như đã từng gặp người nữ tu này ở đâu rồi. Cũng có thể vì khuôn mặt khả ái, hiền thục của sœur phảng phất gương mặt của Đức Mẹ Maria mà tôi thường thấy trên các bức ảnh hay bức tượng trong các nhà thờ. Được giới thiệu là sœur Anna, tôi biết đây chỉ là tên thánh của bà. Khi tôi vừa ngồi xuống phía đối diện, sœur nhìn chăm chú vào cái bảng tên của tôi trên nắp tùi áo, bỗng mắt sœur như sáng lên:

– Có phải lúc trước đại úy ở Tiểu Đoàn 3/44?

Tôi khựng lại, ngạc nhiên:

– Dạ, đúng là trước kia có mấy năm tôi ở tiểu đoàn này. Nhưng cách nay đã 6, 7 năm rồi!

– Đại úy còn nhớ trận Quảng Nhiêu. Hình như đại úy suýt chết trong trận ấy?

Tôi càng ngạc nhiên hơn, không hiểu tại sao người nữ tu này biết rõ mình như thế. Tôi vừa trả lời vừa nghĩ ngợi, thăm dò:

– Dạ đúng, nhưng sao sœur biết. Chuyện đã xảy ra lâu lắm rồi mà. Sœur Anna không trả lời mà hỏi lại tôi: – Đại úy thoát chết, nhưng người nằm hố bên cạnh thì bị nguyên một quả đạn súng cối 60 hay 80 gì đó, phải không?

Tôi giật mình, từ ký ức hiện ra rất nhanh hình ảnh hãi hùng này, và ngay lúc ấy, trước mắt tôi sœur Anna cũng phảng phất bóng dáng của một người con gái khác. 

***

Vào khoảng đầu mùa hè năm 1966, tôi đang làm đại đội phó Đại Đội 3 thuộc Tiểu Đoàn 3/44. Thời gian này hậu cứ tại Ban Mê Thuột, nhưng tiểu đoàn được chọn làm đơn vị trừ bị lưu động cho Sư đoàn và Khu 23 Chiến Thuật. Thời ấy chưa có các đại đội trinh sát. Đơn vị tôi có mặt gần như trên khắp lãnh thổ Khu 23 Chiến Thuật, kéo dài từ vùng cao nguyên có biên giới với Cam Bốt cho đến tận miền duyên hải. Có khi hôm trước còn hành quân ở Quảng Đức, Lâm Đồng, hôm sau lại có mặt ở Bình Tuy, Tuy Hòa, Phan Thiết…

Một hôm, sau cuộc hành quân dài hạn ở khu Cà Ná, thuộc tỉnh Ninh Thuận, tiểu đoàn được lệnh di chuyển về Cam Ranh, vừa nghỉ dưỡng quân vừa giữ an ninh các đảo ngoài khơi để lực lượng Hoa Kỳ bắt đầu đổ quân xuống đây thiết lập căn cứ.

Trong một đợt bổ sung quân số, đại đội tiếp nhận ba hạ sĩ quan và gần hai mươi tân binh vừa rời khỏi quân trường. Tôi đến bộ chỉ huy tiểu đoàn nhận lãnh và đưa về trình diện anh đại đội trưởng. Trong ba trung sĩ, một anh có dáng dấp, nói năng hiền lành như một thầy tu. Xem qua lý lịch và nhất là sau khi nói chuyện, tôi biết anh là thầy giáo một trường dòng và cũng là trưởng ca đoàn của một nhà thờ ở ngoại ô thành phố Nha Trang, quê hương tôi. Tôi không phải là người Công giáo, nên không mấy am tường các sinh hoạt này, nhưng biết chắc một điều, trưởng ca đoàn phải là một người hát hay và giỏi về nhạc lý. Vốn có máu văn nghệ, lại là người đồng hương, nên tôi dễ thân tình và thường bắt anh hát cho cả đại đội nghe. Tôi đề nghi anh đại đội trưởng cho anh làm Hạ Sĩ Quan Tâm Lý Chiến của đại đội. Từ đó chúng tôi rất thân nhau, ăn cơm chung và treo võng ngủ gần nhau dưới một vòm cây dương liễu.

Thấy anh có cái tên hơi lạ, Nguyễn Phú Hùng Em, tôi đoán và hỏi anh có phải anh có người anh tên Nguyễn Phú Hùng Anh. Anh cười mà nét mặt không vui:

– Dạ, đúng là có một người là Nguyễn Phú Hùng Anh, nhưng không phải là anh ruột. Chúng tôi lớn lên trong viện mồ côi, vì trùng tên, và anh ấy lớn hơn tôi ba tuổi, nên các sœur đặt lại tên chúng tôi như thế. Bọn tôi cũng rất thân nhau và xem như anh em. Điều buồn, là anh ấy đi lính trước, vào Trường Sĩ QuanThủ Đức và tử trận cách nay hơn một năm rồi.

Thời gian này, đơn vị chúng tôi rất may mắn, chẳng khác nào được đi nghỉ mát. Hải đảo lại là nơi thực tập cho các toán Biệt kích của Trung Tâm Huấn Luyện Lực Lượng Đặc Biệt Đồng Bà Thìn, nên khá an toàn. Suốt ngày bọn tôi chỉ tắm biển, câu cá, ban đêm nằm nghe sóng vỗ, đàn hát nghêu ngao. Có lẽ đây là thời gian đặc biệt thoải mái nhất trong cuộc đời làm lính của tôi. Nhân cơ hội hiếm hoi này, ông Tiểu đoàn trưởng cho phép binh sĩ được luân phiên đón vợ con ra thăm và được ở lại trong hai tuần lễ.

Một hôm anh Trung sĩ Hùng Em xin tôi cho được đón người yêu mà anh cho biết, nếu anh không bị động viên thì chắc hai người đã làm đám cưới. Tôi sắp xếp, dọn sang nằm với người lính ô-đô và nhường chiếc võng lại cho anh. Cả Nhà Thờ Núi Nha Trang bọn tôi khá bất ngờ khi anh đưa người yêu đến chào. Là một cô con gái đẹp, làn da trắng, khuôn mặt phúc hậu, đôi môi mọng đỏ với nụ cười hiền lành, lễ độ. So với anh, cô còn khá trẻ. Cô có cái tên cũng rất khả ái: Thụy Khanh. Đặc biệt còn có giọng hát rất hay. Mỗi lần cô hát, cả đám lính tráng bọn tôi ngồi nghe mê mẩn.

Sau đó, cô đến đảo thăm anh vài lần nữa. Những ngày có cô, núi rừng trên đảo dường như bỗng trở nên đẹp, thơ mộng và vui vẻ hơn, sóng biển thì êm ả hơn như để cùng hòa theo tiếng hát của cô. Ngoài ra cô còn có tài nấu ăn, thường đãi bọn tôi những bữa cơm rất ngon miệng. Tất cả đơn vị, từ quan tới lính ai cũng nghĩ anh Trung sĩ Hùng Em thật là tốt phước, ông trời đã cho anh một người tình, một người vợ lý tưởng sau này. Qua tâm tình, chúng tôi được biết, hai người quen biết nhau trong viện mồ côi từ khi còn rất nhỏ. Sau này anh vừa là thầy dạy học, dạy nhạc vừa là trưởng ca đoàn của cô trong cùng một nhà thờ. Hai người đều chơi dương cầm và hát hay nhất trong ca đoàn. Tình yêu bắt đầu nẩy nở từ môi trường cô nhi và âm nhạc. Và cuộc tình của hai người được các vị linh mục cùng các sœur đồng tình, khuyến khích, như là một sự kết hợp nhiệm mầu của Thiên Chúa.

Hơn ba tháng thần tiên ở đảo Cam Ranh, khi các đơn vị tiền trạm của Hoa Kỳ được ào ạt đổ xuống thành lập “Cam Ranh Air Base”, tiểu đoàn tôi có lệnh rời khỏi đảo, di chuyển để tiếp tục lưu động khắp nơi. Lâm Đồng, Bình Thuận rồi Ninh Thuận, Sau những cuộc hành quân dài hạn trong rừng, mỗi lần đơn vị được về phố ít ngày hoặc đóng quân trong các làng mạc nằm khu ngoại ô, chúng tôi lại thấy người con gái xinh đẹp Thụy Khanh đến thăm và ở lại với người yêu. Đó là một đôi tình nhân gắn bó, đẹp và lãng mạn nhất mà bọn tôi chứng kiến, và có lẽ ai cũng thèm thuồng có được một hạnh phúc như thế.

Tháng bảy năm 1966, khi đơn vị nghỉ quân ở Tháp Chàm – Phan Rang, Trung sĩ Hùng Em xin một tuần phép đặc biệt để về Nha Trang làm đám hỏi. Anh bảo cả hai người đều không có cha mẹ anh em, nên lễ đính hôn đều do các vị linh mục và các sœur đỡ đầu tổ chức.

Đúng lúc anh vừa mãn phép trở lại, thì đơn vị có lệnh không vận khẩn cấp lên Ban Mê Thuột để tiếp viện cho một đơn vị Biệt Động Quân và Thiết Giáp bị thiệt hại khá nặng tại trận chiến Quảng Nhiêu, nằm phía Tây Bắc, cách thành phố Ban Mê Thuột khoảng hơn mười cây số. Trận chiến khá cam go, ác liệt. Một lực lượng địch cấp trung đoàn, sau khi tổ chức phục kích gây tổn thất cho chi đoàn Thiết Quân Vận và một đại đội Biệt Động Quân tùng thiết, bọn chúng đào nhiều giao thông hào và hầm hố cá nhân kiên cố trong các vườn cà phê, để chặn đánh các cánh quân của ta tiếp viện. Tiểu đoàn tôi cùng một chi đoàn Thiết Vận Xa khác được tăng phái cho Trung Đoàn 45, đặt dưới quyền chỉ huy của Trung Tá Võ Văn Cảnh, đảm trách cuộc hành quân phản công, bao vây tiêu diệt địch.

Địch chiếm ưu thế về vị trí, chuẩn bị trận địa, bên ta có sức mạnh của thiết giáp và không yểm. Sau suốt năm ngày đêm không ngủ, lăn mình trong mịt mù lửa đạn quần thảo với địch, cuối cùng chúng tôi đã đạt được chiến thắng. Một số lớn địch quân bị tiêu diệt và bắt sống, nhưng bên ta cũng phải trả một cái giá không nhỏ. Đại đội tôi may mắn, chỉ có ba quân nhân tử trận và khoảng mười người bị thương, trong đó có anh đại đội trưởng. Tôi được chỉ định tạm thời chỉ huy đại đội.

Cuộc hành quân vẫn chưa kết thúc, một số đơn vị tiếp tục truy kích địch, riêng tiểu đoàn tôi được lệnh ở lại Quảng Nhiêu. Ban ngày tung các cuộc hành quân tảo thanh chung quanh, ban đêm phòng thủ bảo vệ khu vực dân cư, mà đa số là người Công giáo, đề phòng địch quay lại quấy rối, phục thù. Đại đội tôi được chỉ định bảo vệ một Pháo đội Pháo Binh 105 ly. Điều tồi tệ là vị trí Pháo đội này nằm trên một khu đất trống trải, trong phòng tuyến và cả phía bên ngoài cũng không có một cành cây, dưới đất chỉ toàn là bụi đỏ, dày cả một gang tay. Mỗi lần Pháo binh tác xạ, cả đất trời gần như chỉ toàn là bụi. Đám lính chúng tôi từ đầu tới chân cũng phủ đầy bụi đỏ. Đơn vị Pháo Binh thì đã có sẵn hầm hố kiên cố từ trước, còn đại đội tôi phải tự đào lấy những hố cá nhân, nhưng không thể đào sâu được, vì dưới đất chỉ toàn bụi và bụi, đào đến đâu bụi đỏ tràn theo tới đó, và mỗi lần Pháo Binh tác xạ, những cái hố này bị bụi lấp cạn thêm. Ban đêm, chúng tôi nằm trong những chiếc hố ấy, nhưng không che đủ nửa thân người. Cái hố của tôi dành cho hai người nằm, tôi và anh Hạ sĩ mang máy truyền tin. Hố kế bên trái là Trung sĩ Hùng Em và anh lính ô-đô của tôi.

Một hôm, khoảng hai giờ sáng, khi tôi đang ngủ chập chờn, bỗng một tiếng nổ chát chúa ngay bên cạnh, mảnh đạn và bụi phủ đầy người, tôi bật dậy chụp vội cây súng chạy ra hàng rào phòng thủ, nơi vọng gác có đặt khẩu đại liên. Rờ nắn vội qua khắp người xem có thương tích gì không, tôi thở phào vì không thấy dấu hiệu đau đớn nào, nhưng khi các trái sáng bắn lên, nhìn bụi đỏ phủ đầy người tôi giật mình cứ ngỡ là máu. Địch quân đã pháo kích chúng tôi hơn 10 quả bằng hai khẩu súng cối 61 ly từ hai địa điểm khác nhau. Pháo Binh đã phản pháo chính xác làm bọn chúng câm họng. Khi tình hình ổn định, trở về hố, tôi bàng hoàng nghe anh lính ô-đô báo là Trung sĩ Hùng Em đã chết. Anh đã lãnh nguyên một quả đạn 61 ly, rớt ngay sát bên cạnh, ruột đổ ra ngoài và thân thể nhuộm đầy máu. Điều kỳ lạ, là anh lính ô-đô của tôi nằm ngay một bên mà không hề hấn gì, chỉ có áo quần dính đầy máu và thịt của người đồng đội xấu số. Tôi theo hai người lính khiêng thi thể Trung sĩ Hùng Em, được gói tạm trong tấm poncho, vào hầm cứu thương của Pháo Đội. Anh chết thật thê thảm. Tôi đứng lặng người, sau khi vuốt đôi mắt cho anh. Từ khi ấy cho đến sáng, tôi không hề chợp mắt. Tôi nghĩ đến Thụy Khanh, cô con gái xinh đẹp hiền thục, có giọng hát khuấy động cả trái tim người, vừa trở thành vị hôn thê của anh chỉ mới hai tuần trước. Trưa hôm qua, khi rủ nhau vào thăm ông cha xứ trong xóm đạo và để xin được tắm giặt ở cái giếng sâu phía sau nhà thờ, anh đã khoe tôi tấm hình anh chị chụp chung trong lễ đính hôn, và bảo rằng cuối năm này hai người sẽ làm đám cưới. Anh còn nói nhỏ với tôi, ông cha xứ của anh hứa sẽ giới thiệu anh với vị Linh mục Tuyên Úy của Sư Đoàn để xin anh về làm ở Phòng Tuyên Úy, vì hai ngài là bạn tu với nhau và được thụ phong cùng một ngày.

Nhớ tới hai khuôn mặt hiền lành với nụ cười rạng rỡ trong tấm hình đính hôn, lòng tôi se lại. Chiến tranh tàn ác quá, đã chia ly biết bao nhiêu người, và làm dang dở biết bao mối tình đẹp đẽ như anh Hùng Em và cô gái Thụy Khanh. Tôi bỗng chạnh lòng, nhớ tới người yêu, cũng là vị hôn thê của chính mình, hằng đêm cầu nguyện cho tôi, từ một thị trấn nhỏ, mà giờ đây đang xa tít mịt mùng.

Một năm sau đó, tôi được nghỉ mười lăm ngày phép về Nha Trang làm đám cưới. Nhớ đến Hùng Em, tôi rủ vợ cùng tìm đến nhà thờ gần khu Đồng Đế để hỏi thăm tin tức về nơi chôn cất anh. Chúng tôi được một vị linh mục trẻ đón tiếp niềm nở và hướng dẫn đến thăm mộ Hùng Em, nằm trong một nghĩa trang nhỏ của giáo xứ, gần biển. Từ đó, tôi có thể nhìn thấy Hòn Chồng, nơi chôn giấu nhiều hang động của tuổi thơ tôi. Đọc trên tấm bia, tôi thấy tên người lập mộ được ghi vỏn vẹn hai chữ: Thụy Khanh.

Nhớ tới người con gái xinh đẹp, phúc hậu, có giọng hát rất hay ấy, tôi hỏi vị linh mục:

– Thưa cha, chị Thụy Khanh, vị hôn thê của anh Hùng Em có khỏe không, và bây giờ chị đang ở đâu?

Vị linh mục buồn bã:

– Chị ấy đã di chuyển đến một nơi khác, khoảng ba tháng sau khi anh Hùng Em qua đời, nhưng thi thoảng chị có ghé về đây ít hôm thăm giáo xứ và viếng mộ anh ấy.

Tôi không dám tò mò thêm nữa. Cám ơn cha và đưa ngài về lại nhà thờ rồi xin phép cáo từ.

Sau đó, cuộc chiến ngày càng khốc liệt, tôi theo đơn vị hành quân liên miên, bao nhiêu lần thoát chết trong đường tơ kẽ tóc. Người lính chiến, chuyện sống chết chỉ tùy vào số mệnh, không ai có thể tránh được lằn tên mũi đạn. Đồng đội tôi đã có biết bao người ngã xuống. Có những cái chết còn thê thảm hơn cả cái chết của anh Trung sĩ Hùng Em lúc trước. Tôi đã chứng kiến cảnh một người vợ trẻ ngất xỉu khi đến nhận xác chồng mà không tìm thầy cái đầu, một bà mẹ đã lăn đùng ra chết ngất khi thi thể đứa con hy sinh chỉ còn lại một phần và bà không thể nhận diện được con mình. Những khủng khiếp của chiến tranh sau này, cùng với thời gian, dần dà làm tôi tạm quên nhiều chuyện đau đớn cũ.

– Ông Trung úy Điệp, người Huế, làm đại đội trưởng lúc ở ngoài Cam Ranh, bây giờ ra sao rồi, đại úy?

Câu hỏi của sœur Anna làm tôi giật mình, trở về thực tại:

– Dạ, anh Điệp đã chết lâu rồi. Anh tử trận tại Thiện Giáo – Phan Thiết, chỉ sau hai tuần làm đám cưới với cô giáo Diệu, cũng người Huế, nhưng sống ở Ninh Hòa. Hai người quen nhau khi đơn vị tôi về thụ huấn bổ túc tại TTHL Lam Sơn. Không ngờ sœur vẫn còn nhớ tên anh ấy.

Sœur cúi xuống, trầm ngâm giây lát. Khi ngước lên, bà lấy khăn tay lau nước mắt.

– Tôi và anh Hùng Em cũng làm đám hỏi đúng hai tuần. Cô giáo Diệu nào đó không biết may mắn hay là bất hạnh hơn tôi khi đã được làm vợ, cũng chỉ mới hai tuần?

Vừa nói xong, sœur vội vàng nói lời xin lỗi, bảo đúng ra, một người đi tu, không nên suy nghĩ đến những điều như thế.

Bốn tháng sau lần gặp gỡ bất ngờ đó, tôi đến thăm cô nhi viện môt lần nữa, nhưng lần này, tôi cùng đi với cô trung úy Trưởng Ban Xã Hội, để giới thiệu với sœur Anna, nhờ cô nhi viện tạm chăm sóc hai đứa bé, con của một anh chuẩn úy. Cả hai vợ chồng bị chết bởi đạn pháo ở Kontum. Sœur Anna rất vui vẻ, ân cần, sẵn sàng nhận giúp và bảo tôi bất cứ khi nào có dịp về Pleiku, nhớ ghé lại thăm. Chúng tôi cám ơn, biếu cô nhi viện một ít tiền, và hứa nhất định sẽ trở lại thăm sœur và hai đứa bé.

Nhưng rồi tôi đã không giữ được lời hứa ấy. Từ đầu năm 1973, sau khi Mỹ ký hiệp định Paris trên xương máu của người bạn đồng minh, những người lính VNCH đã phải chống đỡ làn sóng xâm lăng của Cộng sản phương Bắc, ồ ạt đưa đại quân, xe pháo vào quyết chiếm miền Nam, tôi đã cùng đồng đội miệt mài với chiến trường, súng đạn, mà sự viện trợ ngày một cạn dần, nên xương máu anh em lại càng đổ ra nhiều hơn nữa.

Ngày 11.3.75, Ban Mê Thuột thất thủ. Đơn vị tôi đang hành quân ở khu vực Tây Nam Pleiku, có lệnh kéo về Hàm Rồng để được trực thăng vận xuống Phước An, quân lỵ cuối cùng còn lại của tỉnh Đắc Lắc, nhằm tái chiếm Ban Mê Thuột, nơi có bản doanh Sư Đoàn và hậu cứ của đơn vị chúng tôi. Khi BCH Trung Đoàn và một tiểu đoàn cùng đại đội Trinh Sát vừa được đổ xuống Phước An thì Pleiku có lệnh di tản. Hai tiểu đoàn còn lại của chúng tôi phải di chuyển theo đoàn quân di tản trên Tỉnh Lộ 7B. Một kế hoạch triệt thoái tồi tệ đã đưa đến thất bại nặng nề bi thảm. Cả hai tiểu đoàn khi về đến Tuy Hòa chỉ còn lại một phần tư quân số, hai anh tiểu đoàn trưởng đã phải tự sát để không lọt vào tay giặc.

Cuối cùng, miền Nam cũng mất. Tôi và cả cha tôi đều bị tù đày khốn khổ. Cha tôi, tuổi già sức yếu, không đủ sức để chịu đựng bao đòn thù tra tấn, hành hạ, nên đã chết trong trại tù Đá Bàn vào tháng 6 năm 1976, còn tôi bị đày ải qua nhiều trại tù, từ Nam ra Bắc. Sau gần tám năm tôi được thả về để chứng kiến một quê hương nghèo khổ điêu tàn, vợ con nheo nhóc. Tôi quyết định vượt biên, dù có phải chấp nhận bao hệ lụy khôn lường. Tôi rủ vài người bạn tù cùng tổ chức vượt biển, trong số này có một anh bạn nguyên là sĩ quan Hải quân có nhiều kinh nghiệm hải hành. Nơi bọn tôi hẹn gặp gỡ là một cái quán nhỏ của gia đình người bạn tù khác nằm gần khu Hòn Chồng. Một hôm, sau khi bàn công việc và ăn uống xong, tôi bỗng nghĩ tới anh Trung sĩ Hùng Em, khi nhớ ngôi mộ của anh cũng nằm gần nơi này. Tôi nhờ anh bạn chở tôi đến đó. Vì nghĩa trang nhỏ, nên tôi dễ dàng tìm ra ngôi mộ của anh Hùng Em. Điều làm tôi sửng sờ là ngôi mộ nằm bên cạnh có tấm bia ghi đậm tên người quá cố: Sœur Anna Phan Thụy Khanh, được Chúa gọi về ngày 15.3.1975. Tôi không biết vì sao cô chết, chỉ còn nhớ thời gian này đã từng xảy ra cuộc di tản kinh hoàng trên Tỉnh Lộ 7B. Chúng tôi tìm đến nhà thờ với ý định hỏi thăm cha xứ, nhưng rất tiếc ngài đi vắng, trong nhà thờ chỉ có hai thiếu niên rất trẻ, không hề biết sœur Anna là ai. Khi rời khỏi nơi này, trong cái man mác buồn tôi bất chợt thấy vui vui, và buột miệng như để nói với chính mình:

-Cuối cùng thì hai người cũng được ở bên nhau.

Tôi chưa (và có lẽ không) có cơ hội nào để trở lại Pleiku. Ngày xưa, tôi chỉ ghé lại thành phố bụi đỏ này một đôi lần ngắn ngủi, như chỉ một thoáng chợt đến chợt đi, chưa hề làm quen với một “em Pleiku má đỏ môi hồng”nào. Ngoài Đồi Đức Mẹ, nơi đơn vị đóng quân một tháng, cả một tháng “gió lạnh mưa mùa”, tôi chỉ còn nhớ cái quán rượu trong Khu Chợ Mới, nơi anh bạn Biệt Động Quân đưa tôi đến để tìm những cơn say, và một ngôi trường được dùng làm cô nhi viện, nơi có sœur Anna xinh đẹp, đã gợi lại trong tôi hình ảnh của những đồng đội đáng mến mà vắn số như Nguyễn Phú Hùng Em. Tôi da diết nhớ đơn vị xưa, thời chúng tôi còn trai trẻ, nhớ từng khuôn mặt bạn bè đã nằm lại trên các chiến trường xưa hay đang lưu lạc muôn phương, tiếc thương cho cuộc tình đẹp của những người lính trẻ, lãng mạn, thơ mộng, nồng nàn nhưng sớm chia lìa đớn đau bởi cuộc chiến tranh oan nghiệt.

Phạm Tín An Ninh

Từ Dưới Đỉnh Đồi Nhìn Lên Chân Núi 

- Hãng làm bia là của em, cái tiệm bán bia lẻ nhỏ bé đó cũng là của em, nhưng nếu sau này có lúc nào đó em đi ngang tạt vào uống một ly bia thì nhớ là em cũng sẽ trả tiền ly bia đó như những khách hàng khác nhé.