Người Chạy Xe Ôm Bến Ninh Kiều 

Tình Tận! Tận Tình! 

Chết thẹn!
Năm 1905, khi đang hoạt động ở Nhật Bản thì Phan Bội Châu và Tăng Bạt Hổ rủ nhau lên Tokyo để tìm một người bạn Trung Quốc có tên Ân Thừa Hiến.

Khi xuống tàu hỏa, Phan Bội Châu liền gọi một người phu xe và đưa cho anh ta tấm danh thiếp của Ân Thừa Hiến để nhờ tìm địa chỉ. Người phu xe này không biết chữ Hán, nên đã đề nghị Phan Bội Châu đợi, để mình tìm một người phu xe khác biết chữ Hán để có thể giúp đỡ.

Cuối cùng, người phu xe biết chữ Hán cũng xuất hiện và đã đưa Phan Bội Châu - Tăng Bạt Hổ đến địa chỉ của Ân Thừa Hiến. Nhưng khi xe đến Chấn Võ Học Hiệu - nơi tá túc của Ân Thừa Hiến thì mới vỡ lẽ, người bạn Trung Quốc này đã chuyển đi nơi khác, và không ai biết "nơi khác" cụ thể ở đâu.

Nghĩ ngợi một lúc, người phu xe liền nói với hai vị khách Việt Nam: "Xin các ngài cứ chờ tôi một chút, tôi sẽ đi tìm địa chỉ mới của Ân Thừa Hiến rồi quay lại đón 2 ngài".

Hai vị khách Việt Nam đứng chờ từ 2 giờ chiều, đến 3 giờ, rồi 4 giờ chiều vẫn không thấy người phu xe quay lại, liền nghĩ: Tokyo rộng thế này, biết tìm Ân Thừa Hiến ở đâu. Nhưng đến 5 giờ chiều thì người phu xe bất ngờ quay lại và cho biết đã tìm được nơi cần tìm.

Thế là người phu xe đưa hai vị khách Việt đi thêm 1 tiếng nữa đến một lữ quán có treo biển "Thanh quốc Vân nam lưu học sinh Ân Thừa Hiến". Tất cả cho thấy người phu xe Nhật Bản đã tận tuỵ với công việc của mình như thế nào.

Nhưng chưa hết, khi Phan Bội Châu hỏi tiền công thì người phu xe nói một con số khiến cụ Phan giật mình: "2 hào 5 xu".

Thấy số tiền quá rẻ, Phan Bội Châu rút ra một đồng bạc để trả nhưng người phu xe kiên quyết từ chối với lý do: "Theo quy định thì từ nhà ga Tokyo đến lữ quán này, giá chỉ là 2 hào 5 xu thôi. Thêm nữa, hai ông vì văn minh nước Nhật mà đến đây, chúng tôi hoan nghênh các ông, chứ không hoan nghênh tiền bạc của các ông. Nếu các ông cho tôi tiền xe vượt quá quy định thì không khác gì coi thường, khinh bạc người Nhật Bản chúng tôi".

Đây là một câu chuyện có thật, được viết lại trong tác phẩm "Tự Phán" nổi tiếng của Phan Bội Châu. Khi kể lại câu chuyện này, đặc biệt là tâm trạng của mình khi hỏi giá tiền người phu xe Nhật Bản, Phan Bội Châu cho biết: "Sợ nó cũng một nết như phu xe nước mình thì e cũng khốn nạn với vấn đề đòi tiền".

Và sau khi bày tỏ sự cảm thán trước một người phu xe Nhật Bản giàu lòng tự trọng thì Phan Bội Châu đã thốt lên: "Chao ôi! Trí thức, trình độ dân nước ta xem với tên phu xe Nhật Bản chẳng đáng chết thẹn lắm hay sao".

PHAN ĐĂNG

"Sợ nó cũng một nết như phu xe nước mình..."

Đó là hai câu chuyện có tính chất tương phản, một diễn ra ở Việt Nam vào đầu thế kỷ 21, và một diễn ra ở Nhật Bản vào đầu thế kỷ 20.

Chuyện thứ nhất: Ngày 3-8, một cụ ông Nhật Bản có tên Oki Toshiyuki đang đi dạo quanh trung tâm Quận 1 (TP ************) thì có một người đạp xích lô đi theo mời chào. Khi gần đến chợ Bến Thành, cụ đồng ý để người đạp xích lô chở mình về khách sạn Liberty trên đường Tôn Đức Thắng. 

Toàn bộ quãng đường chỉ dài 1,5km, nhưng cụ Oki vẫn hào hiệp trả người đạp xích lô 500.000 đồng. Nhưng cụ chưa kịp trả thì người lái xích lô đã chủ động cho tay vào ví cụ rút thêm mấy tờ mệnh giá 500.000 đồng và 200.000 đồng khác. Tổng cộng, người đạp xe lấy của cụ 2,9 triệu đồng cho quãng đường 1,5Km. 

Rõ ràng là bị "chém đẹp" nhưng khi trả lời báo chí Việt Nam, cụ Oki vẫn nhận phần lỗi về mình với lý do: "Trước khi ngồi lên xe đã không hỏi giá".

Cụ Oki sang Việt Nam vừa để du lịch, vừa để thăm con trai đang làm việc ở TP ************. Đây là lần thứ 5 cụ đến Việt Nam kể từ khi con trai cụ lập gia đình và chọn TP ************ là quê hương thứ 2 của mình cách đây 10 năm. Có nghĩa là con trai cụ đã, đang và sẽ tiếp tục gắn bó với "quê hương thứ 2" Việt Nam, và cụ cùng những người thân của cụ có thể sẽ còn trở lại Việt Nam để thăm con. 

Nhưng với việc "phải trả" (mà thực chất là bị "ăn cướp") tới 2,9 triệu đồng cho một quãng đường 1,5Km, không hiểu nếu trở lại Việt Nam, bản thân cụ Oki và những người thân của mình sẽ phải đối diện với trạng thái cảm xúc nào? 

Sẽ luôn tự nhủ phải cẩn thận, đề phòng, hay thực chất là sẽ nơm nớp sợ mỗi khi phải gọi một cuốc xe, mua món đồ Việt Nam? Những câu chuyện kiểu này không mới, vì nó đã lặp đi lặp lại rất nhiều lần, đặc biệt là ở những vùng du lịch biển. 

Minh họa: Ngô Xuân Khôi.

Nhưng khi nó diễn ra ở ngay TP ************, một trung tâm du lịch lớn của cả nước, nơi mà các quy định cùng các chế tài kiểm soát về việc phục vụ khách du lịch được thực hiện khá chặt chẽ thì đấy lại là cả một vấn đề. Rất có thể chỉ từ một "con sâu" mà hình ảnh của cả một trung tâm du lịch lớn sẽ bị hoen ố, và tạo ra hàng loạt những hệ luỵ khó lường.

Chuyện thứ hai: Năm 1905, khi đang hoạt động ở Nhật Bản thì Phan Bội Châu và Tăng Bạt Hổ rủ nhau lên Tokyo để tìm một người bạn Trung Quốc có tên Ân Thừa Hiến. 

Khi xuống tàu hỏa, Phan Bội Châu liền gọi một người phu xe và đưa cho anh ta tấm danh thiếp của Ân Thừa Hiến để nhờ tìm địa chỉ. Người phu xe này không biết chữ Hán, nên đã đề nghị Phan Bội Châu đợi, để mình tìm một người phu xe khác biết chữ Hán để có thể giúp đỡ. 

Cuối cùng, người phu xe biết chữ Hán cũng xuất hiện và đã đưa Phan Bội Châu - Tăng Bạt Hổ đến địa chỉ của Ân Thừa Hiến. Nhưng khi xe đến Chấn Võ Học Hiệu - nơi tá túc của Ân Thừa Hiến thì mới vỡ lẽ, người bạn Trung Quốc này đã chuyển đi nơi khác, và không ai biết "nơi khác" cụ thể ở đâu. 

Nghĩ ngợi một lúc, người phu xe liền nói với hai vị khách Việt Nam: "Xin các ngài cứ chờ tôi một chút, tôi sẽ đi tìm địa chỉ mới của Ân Thừa Hiến rồi quay lại đón 2 ngài".

Hai vị khách Việt Nam đứng chờ từ 2 giờ chiều, đến 3 giờ, rồi 4 giờ chiều vẫn không thấy người phu xe quay lại, liền nghĩ: Tokyo rộng thế này, biết tìm Ân Thừa Hiến ở đâu. Nhưng đến 5 giờ chiều thì người phu xe bất ngờ quay lại và cho biết đã tìm được nơi cần tìm. 

Thế là người phu xe đưa hai vị khách Việt đi thêm 1 tiếng nữa đến một lữ quán có treo biển "Thanh quốc Vân nam lưu học sinh Ân Thừa Hiến". Tất cả cho thấy người phu xe Nhật Bản đã tận tuỵ với công việc của mình như thế nào.

Nhưng chưa hết, khi Phan Bội Châu hỏi tiền công thì người phu xe nói một con số khiến cụ Phan giật mình: "2 hào 5 xu". 

Thấy số tiền quá rẻ, Phan Bội Châu rút ra một đồng bạc để trả nhưng người phu xe kiên quyết từ chối với lý do: "Theo quy định thì từ nhà ga Tokyo đến lữ quán này, giá chỉ là 2 hào 5 xu thôi. Thêm nữa, hai ông vì văn minh nước Nhật mà đến đây, chúng tôi hoan nghênh các ông, chứ không hoan nghênh tiền bạc của các ông. Nếu các ông cho tôi tiền xe vượt quá quy định thì không khác gì coi thường, khinh bạc người Nhật Bản chúng tôi".

Đây là một câu chuyện có thật, được viết lại trong tác phẩm "Tự Phán" nổi tiếng của Phan Bội Châu. Khi kể lại câu chuyện này, đặc biệt là tâm trạng của mình khi hỏi giá tiền người phu xe Nhật Bản, Phan Bội Châu cho biết: "Sợ nó cũng một nết như phu xe nước mình thì e cũng khốn nạn với vấn đề đòi tiền". 

Và sau khi bày tỏ sự cảm thán trước một người phu xe Nhật Bản giàu lòng tự trọng thì Phan Bội Châu đã thốt lên: "Chao ôi! Trí thức, trình độ dân nước ta xem với tên phu xe Nhật Bản chẳng đáng chết thẹn lắm hay sao".

Đầu thế kỷ 20, một trí thức Việt Nam đã phải cảm thán ngưỡng mộ một người phu xe Nhật Bản đến như vậy thì ở đầu thế kỷ 21 này, trong câu chuyện bị "chặt chém" 2,9 triệu đồng cho quãng đường 1,5Km, không biết ông cụ Oki Toshiyuki sẽ cảm thán như thế nào về một người đạp xích lô ở TP ************?

"Tôi cảm thấy rất buồn và xấu hổ mỗi khi đọc tin về những vụ chặt chém khách du lịch như thế này" - đó là phát biểu của PGS. TS Phạm Trung Lương, Nguyên phó Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển Du lịch. 

Còn bà Nguyễn Thị Khánh, Phó chủ tịch Hiệp hội Du lịch TP HCM cũng thốt lên: "Đây là một vụ việc xấu xí, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế. Sự việc này, một người bình thường cũng thấy quá đáng, bản thân chúng tôi và những đơn vị hoạt động trong lĩnh vực du lịch thì vô cùng bức xúc" (Trả lời phỏng vấn báo điện tử Dân trí ngày 5/8/2019). 

Theo những thông tin mới nhất thì công an phường Bến Nghé (Quận 1 - TP HCM) đã tìm ra và làm việc với người đạp xích lô có hành vi "chặt chém" cụ Oki. Người đạp xích lô thừa nhận thấy cụ Oki già cả, chậm chạp, lại thấy trong ví cụ có nhiều tiền nên đã nảy lòng tham. Đây là một hành vi rất đáng xấu hổ, và với hành vi này, chắc chắn người đạp xích lô sẽ bị xử lý thích đáng. 

Về phần mình, cụ Oki (hiện đã trở lại Tokyo) thông qua người con trai (vẫn sống ở TP HCM) đã bày tỏ sự cảm kích trước việc công an Việt Nam đã truy tìm bằng được người đạp xích lô "ăn cướp tiền" của cụ. Và cụ sẽ được hoàn trả lại khoản tiền.

Tuy nhiên câu chuyện không chỉ là mối quan hệ tiền bạc và cảm xúc giữa một người đạp xích lô Việt Nam với một du khách Nhật Bản. Hy vọng là với cách xử lý mạnh tay của cơ quan chức năng, tất cả các cá nhân, tổ chức phục vụ công tác du lịch phải hiểu rằng "chặt chém" du khách nước ngoài là điều không đơn giản. 

Và quan trọng hơn, bản thân những người phục vụ du lịch, từ một người đạp xe đến một người bán hàng nhỏ lẻ cũng phải ý thức rõ rằng mình chính là những "đại sứ" của đất nước trong mắt khách du lịch, cho nên phải có ý thức bảo vệ và xây dựng hình ảnh của đất nước trong bất cứ hành động nào.

"Chặt chém 500.000 đồng/ đĩa trứng: Bà chủ nhà hàng bị phạt 27 triệu", "Công an khống chế cô gái trẻ bán tăm giả "cắt cổ" ở Hồ Gươm", "Khách tố quán hủ tiếu chặt chém bị đánh chảy máu đầu"... đấy là hàng loạt những cái tít báo khi chúng ta gõ cụm từ "chặt chém khách du lịch" trên google. 

Nó cho thấy rằng câu chuyện "chặt chém" đã diễn ra từ lâu, đã bị xử lý rất nặng, nhưng sau đó lại vẫn tiếp tục diễn ra. Có thể tần suất và mức độ của nó đã giảm dần, nhưng để bảo vệ hình ảnh của "điểm đến Việt Nam" với khách du lịch nước ngoài thì phải làm mọi cách để nó không thể tồn tại nữa.

Hãy nhớ đến người phu xe Nhật Bản đầu thế kỷ 20 trong câu chuyện của Phan Bội Châu và Tăng Bạt Hổ. Không ai nghĩ rằng lời cảm thán mà cụ Phan viết đến hơn 100 năm sau vẫn chẳng lỗi thời: "Sợ nó cũng một nết như phu xe nước mình thì e...".

Diệp Xưa

Chú Tư Mạnh 

Một Câu Chuyện Ơn Nghĩa

Đợi cho tất cả mọi ngồi xuống quanh anh trên ba chiếc ghế nệm da mầu đen tuyền, nơi phòng khách sang trọng của căn nhà rộng thênh thang vùng ngoại ô thành phố, Hoàng mới bắt đầu kể câu chuyện đời của anh, một câu chuyện ly kỳ mà ai nấy đều muốn biết vì đã nghe nhiều người nói tới, nhưng chưa bao giờ tin. Nay họ được nghe từ chính miệng anh, vai chính trong câu chuyện. Câu chuyện như sau:

Ngày ấy xa xôi, đã mấy chục năm trước, vào cái thời vàng son của nhiều người như anh, Hoàng sống trên vùng cao nguyên, trong một nông trại cách Bảo Lộc chừng chục cây số. Là con duy nhất của một gia đình làm chủ một đồn điền trồng trà từ bao nhiêu đời, anh đã được cho đi học trường Tây tại thành phố Đà Lạt cho đến hết năm tú tài thì về ở nhà với bố mẹ dong chơi phè phỡn, đợi ngày kế nghiệp thân phụ. Cha anh năm ấy đã gần sáu mươi, sức khoẻ lại yếu, ông lo bỗng có ngày nằm xuống mà không kịp chuẩn bị cho đứa con thay mình quản lý cái tài sản khổng lồ mà chính ông cũng đã thụ hưởng được từ cha mẹ. Ông muốn con ông giống ông, có chí lớn, thích làm ăn to, để tiếp tục khuếch trương cái gia sản tổ tiên để lại. Ông muốn con ông giầu có hơn ông để sống một cuộc sống hạnh phúc tuyệt vời, để có quyền hành, có tên có tuổi ở trong cái vùng đất mà cả giòng họ ông đã sinh sống gần trăm năm.

Như thế năm mười bẩy, anh đã trở lại sống trên đồn điền trà của cha mẹ anh, ngày ngày đi theo cha học chăm lo công việc sản xuất, đôn đốc công nhân, xem xét giấy tờ người thư ký già soạn thảo, tính toán lời lỗ, đặt kế hoạch này nọ. Tối đến, khi có khách đến nhà, anh cùng người cha tiếp chuyện những ông bà tai to mặt lớn trong vùng, những thương gia cùng trong nghề trồng trà như cha anh, những quan to trên tỉnh xuống chơi, và có khi cả những khách ngoại quốc đến thăm cơ sở thương mại của gia đình anh. Nhờ có vốn ngoại ngữ, anh thường đại diện cho cha anh nói chuyện làm ăn buôn bán với những kẻ lạ từ các nước khác đến nhận định tình hình, tính toán kế hoạch hợp tác kinh doanh với cha anh.

Ai nấy thắc mắc tại sao vào cái thời chinh chiến khốn nạn đó, thanh niên ai cũng đều phải tòng quân nhập ngũ bảo vệ đất nước, mà riêng anh cứ sống phây phây ở nhà như thế, thì anh chỉ mỉm cười trả lời rằng số anh có hồng phúc, sanh ra làm con một trong gia đình, mà luật lệ quốc gia lại công minh, cho nên anh đã được miễn dịch. Hơn nữa cha anh là người khôn ngoan biết điều, làm ăn kinh doanh biết lẽ phải nên ông luôn có kẻ phù trở từ trên, gia đình ông quen biết lớn không ai đụng chạm đến bao giờ. Ngay cả "phiá bên kia" cũng tạm để cho ông yên thân vì ông luôn sẵn sàng thoả mãn đòi hỏi của họ một cách kín đáo, không bao giờ than phiền về những "sách nhiễu của bọn giặc."

Thế rồi đến năm anh 22 tuổi thì cha anh không còn muốn lo công việc làm ăn của gia đình nữa nên đã giao hết mọi chuyện cho anh. Mới ở cái tuổi thanh niên mà anh đã bắt đầu phải giữ trọng trách điều hành một cơ sở sản xuất khá lớn có đến mấy chục nhân công, nhưng nhờ có kinh nghiệm học được từ sớm anh đã chu toàn được nhiệm vụ cha anh trao phó một cách tương đối dễ dàng. Từ từ anh phát triển thêm khả năng kinh doanh, có thêm nhiều kinh nghiệm, và với bộ óc thông minh và tháo vát, cộng thêm với lòng hăng say làm việc, anh đã trở nên một biểu hiện của sự thành công. Anh đã nghiên cứu trồng những loại cây trà có năng xuất cao, phát triển sản xuất nhiều loại sản phẩm trà khác nhau, tìm những phương pháp ướp xấy hiểu quả hơn, thay nhưng phương thức đóng chai đóng gói cũng như những nhãn hiệu phù hợp để phát triển thị trường của cơ sở. Hãng trà của anh ngày càng nổi tiếng khắp trong nước và cả ở nước ngoài, và lợi tức anh thu vào hàng năm ngày càng nhiều.

Cho đến năm anh 25 tuổi,  anh vẫn không giao thiệp thân thiết với một người con gái nào hết, mặc dù anh có nhiều cơ hội  gặp gỡ làm quen. Trong những buổi tiếp tân, giao tiếp với bao nhiêu cô gái xinh đẹp con nhà tử tế có học nhưng sao lòng anh không thấy có một ý muốn nào hết. Những năm sau đó mẹ anh đã tỏ ý muốn kiếm vợ cho anh vì thấy anh chỉ biết chí thú làm ăn mà không nghĩ gì đến việc lập gia đình. Nhiều lần bà đã hỏi khéo anh về chuyện này và thúc dục anh đi kiếm bạn gái :

• Sao mẹ thấy con bác Thông bằng tuổi con mà đã lấy vợ có con rồi đấy!
• Con Thủy con bác Ngân mới đậu tú tài hạng Bình. Con gái học giỏi như nó củng hiếm, con có chịu làm quen không?

Nhưng anh chỉ cười nói đùa :

• Thưa mẹ, con chưa thấy thèm lấy vợ. Khi nào thèm con sẽ nói cho mẹ hay để mẹ kiếm vợ cho con.

Anh quả thật là một con người lạ lùng. Ở cái thế có thể ăn chơi vung vít mà anh không biết uống rượu, không biết đi nhẩy đầm, không cặp kè trai gái. Chả bù với những thằng bạn của anh đi lính, mỗi lần chúng nó đi phép ghé nhà anh thăm hỏi, rủ anh đi Đà Lạt vui chơi! Anh cũng đi theo nhưng chỉ đi làm bù nhìn. Bọn chúng uống cognac whisky, anh chỉ uống nước ngọt. Bọn chúng phì phèo thuốc lá, anh chịu khói thuốc không nổi cứ sặc lên sặc xuống! Và bọn chúng thi nhau tán gái, ôm hết em này đến em kia hôn hít, kéo em này em nọ ra sàn nhẩy, anh chỉ ngồi yên đó trầm ngâm suy tư. Đi chơi với bạn mà không "ăn giơ" (en jeu) với chúng, có người buột miệng hỏi anh "đi chơi như vậy làm chi?" thì anh chỉ cười trả lời "bạn bè, không đi chúng nó buồn". Có lần đi nhẩy, em ca ve xinh đẹp để ý đến anh sán lại ngồi bên hỏi chuyện. Hỏi anh sao anh không ra nhẩy, anh trả lời anh không biết khiêu vũ, em đề nghị anh ra sàn nhẩy với em để em chỉ cho thì anh vội cám ơn. Lúc buồn buồn khi thèm có người nói chuyện, anh đề nghị với các em ca ve cứ ngồi chơi với anh, anh vui lòng trả cát xê như lúc nhẩy. Nhiều em có cảm tình với anh nên đồng ý. Nhiều đứa thấy hành động của anh khác thường xầm xì bàn tán:

• Mày có nghĩ rằng thằng Hoàng nó hô mô hay không?
• Sao tao thấy nó không thích gái ! Chắc nó pê đê!

Có khi anh đoán chừng chúng nó nói gì rồi, vì cứ thấy chúng nó thì thầm với nhau mà nhìn về phiá anh với những con mắt dọ dẫm, nhưng anh cứ tỉnh bơ. Vài cô lại nghĩ rằng chắc anh đã có người yêu thầm kín, anh đang theo đuổi, nên không màng gì đến họ. Nhưng họ không biết rằng anh chẳng có người yêu nào hết, anh chưa thấy muốn yêu ai, và chính anh cũng không biết tại sao. Còn vụ bảo anh hô mô thì chính anh hiểu rõ anh không vậy, vì anh đâu bao giờ để ý gì đến những người đồng phái? Anh đi chơi với bạn cho chúng vui chứ đâu có tình ý gì khác?

Nhưng rồi cái gì phải đến cũng đã đến. Một hôm anh đi Saigon tham dự một cuộc triển lãm sản phẩm để xuất cảng và trong dịp này anh đã gặp Loan, một người con gái trong ban tổ chức. Nàng khoảng 30 tuổi, trông già dặn hơn anh, và là con gái của ông chủ tịch Phòng Thương Mãi của thành phố. Vừa thấy Loan anh đã bị thu hút bởi vẻ đẹp quyến rũ của nàng. Anh đã bị một cú sét ái tình. Đó là một sự bất ngờ xẩy ra lần đầu tiên trong cuộc đời anh. Anh không hiểu chuyện gì đã đến với anh, anh chỉ biết anh thấy say mê bởi cái đẹp khủng khiếp của người con gái đầu tiên đã hấp dẫn anh, đã đưa anh vào mê hồn trận. Nàng đứng cách xa anh chừng mươi thước, trong chiếc áo sơ mi đỏ và chiếc váy dài đen lấm tấm hoa, tay cầm ly rượu xâm banh nói chuyện với bốn năm người đàn ông tuổi cha chú nàng. Anh thấy nàng thỉnh thoảng lại hất ra phiá sau vai mớ tóc quăn dài cứ rũ xuống má, dáng điệu thật dễ thương, miệng cười nói thật xếch xi, đôi mắt đen láy thỉnh thoảng lại chớp chớp như để phô trương lớp mi cong dài đẹp tuyệt. Chiếc áo ngắn tay màu đỏ thắm, bóng như lớp xa tanh, làm nổi bật hai cánh tay dài có nước da trắng ngời của nàng. Và những ngón tay búp măng cụp tròn quanh chiếc ly pha lê lóng lánh rượu màu hồng, ôi những ngón tay dài thật dễ thương anh chỉ muốn nắm hôn, anh thấy hình ảnh ấy trông tựa như trong một bức tranh quảng cáo xâm banh tuyệt mỹ.

Anh ngây ngất đứng ngắm nàng, quên tất cả mọi chuyện, không còn để ý đến bất cứ gì khác đang diễn ra xung quanh. Và như thể có một sự cảm từ xạ lạ lùng, nàng đã quay về phiá anh để thấy anh đang đứng chăm chú nhìn mình. Nàng bỗng nở một nụ cười tươi như một bông hoa hồng ban mai, làn môi đỏ thắm khẽ hé mở; rồi như xúc động, nàng chớp làn mi, cúi mặt hướng nhìn đi phiá khác. Anh thấy tim anh rộn lên một niềm hạnh phúc, rồi lại thấy mắc cở vì hành động hơi sỗ sàng của mình. Anh lẻn đi chỗ khác để tránh cảm giác bồi hồi làm cho anh khó chịu. Anh tưởng sự việc xẩy ra đến thế là hết; vì mặc dù vào lúc đó anh có muốn tìm cách làm quen nàng anh cũng chẳng biết làm thế nào, anh chưa bao giờ biết tán tỉnh và cũng chưa bao giờ làm quen một người khác phái. Nhưng đúng do duyên số đưa đẩy, lúc vào bữa tiệc anh lại được xếp ngồi ngay bên nàng. Thế là hai đứa quen biết nhau. Nói chuyện một chốc, hai đứa thấy hợp tính nên sớm thân tình.

• Anh làm gì lúc nãy mà cứ đứng nhìn người xung quanh vậy?
• Anh đâu có nhìn người xung quanh đâu ? Anh chỉ nhìn có một người thôi.
• Anh nhìn người nào vậy? Ai có diễm phúc được anh ngắm thế? Nàng giả vờ hỏi.
• Đố Loan biết ai?
• Sao mà em biết được?
• Không biết sao em lại nói anh đứng nhìn người ta?

Đôi má tuy ửng đỏ nhưng nàng vẫn điềm tĩnh hỏi lại :

• Anh nói người ta là ai vậy?
• Thì người ta là người ta. Nếu em nói anh nhìn người ta thì người ta là ai?

Nàng càng thấy nong nóng trên mặt, đôi má hồng vốn đã đẹp lại càng đẹp hơn. Trông nàng lúc đó sao anh chỉ muốn hôn lên má nàng, chỉ muốn "bi du" (bisou), nếu nói theo lối Tây Đầm.

• Anh này có lối nói lạ nhỉ?
• Lạ nhưng có dễ thương không mới được chứ?
• Ơ cái anh này lại càng nói hay hơn nữa!

Sợ Loan giận vì e mình đùa quá trớn, anh vội xuống giọng :

• Nói đùa với Loan một chút thôi mà. Cho anh xin lỗi vậy. Xin Loan đừng giận. Lúc nãy anh thấy em xinh đẹp, nhìn trộm một cái. Đâu dè bị lộ.

Được khen đẹp, Loan quên hết, chẳng còn để tâm đến lời châm chọc của anh trước đó. Còn chính anh, anh cũng không hiểu tại sao vào lúc đó anh lại có cái lối nói nghịch ngợm như thế. Là dân trường Tây, đáng lẽ ra anh phải biết "ga lăng", biết nịnh đầm, như những đứa bạn anh thường dạy anh. Nhưng ngay sau đó thì anh đã chín chắn lại, anh đã đóng đúng vai của một "homme d’affaires", một người đi làm ăn. Nhìn anh lúc nghiêm nghị, ai dám bảo anh mới ở tuổi 25? Hai đứa sau đó chỉ còn nói chuyện đàng hoàng đứng đắn, chuyện làm tiền, chuyện buôn bán. Anh cho Loan biết anh hoạt động trong ngành trồng và sản xuất trà, anh mang trà đi bán, còn Loan thì cho anh hay rằng nàng giống mẹ sinh hoạt trong ngành kinh doanh. Anh ngạc nhiên nói với nàng :

• Sao hai đứa mình giống nhau! Anh kế nghiệp cha anh, làm nghề sản xuất trà còn Loan thì theo mẹ làm ăn buôn bán !

Loan chỉ cười. Giống nhau! Có thể vì cái giống nhau đó mà nàng đã có cảm tình với anh. Tối ra về hôm đó, anh đã lái xe đưa Loan về  nhà nàng.

Mọi người nghe Hoàng kể chuyện lòng vòng đã tỏ ra sốt ruột. Họ muốn anh nói thẳng vào đề, kể cho họ nghe những gì họ đang muốn biết. Như thể anh đã đoán được sự nóng lòng của các bạn, anh cầm chai cognac rót một vòng rượu cho mọi người, rồi chậm rãi nói : "Cứ từ từ rồi tôi sẽ kể hết chuyện cho các bạn nghe ! Tôi đâu có muốn giấu làm gì ? Nói mãi cũng khản cổ, thôi mới các bạn cùng tôi nhấp chút rượu cho ấm họng." Sau đó anh kể tiếp câu chuyện.

Suốt những tháng sau đó hai đứa thường hẹn hò cuối tuần gặp nhau. Loan lai xe từ Saigon lên Bảo Lộc chơi và ở lại nhà anh. Mẹ anh rất thương yêu Loan vì thấy nàng thuộc gia đình gia giáo, có học (nàng tốt nghiệp trường Chính trị Kinh Doanh Đà Lạt), khôn khéo, dễ thương, ăn nói nhỏ nhẻ lễ độ mà lại biết chiều chuộng bà, duy chỉ có tội lớn hơn Hoàng bốn tuổi. Bà mong anh quyết định lập gia đình với người con gái đó để bà được yên tâm và sớm có cháu nội bồng bế. Vả lại sức khoẻ cha Hoàng ngày một suy kém, không biết ông còn sống được bao lâu. Bà muốn cha anh được thấy anh có gia đình tử tế, sống cuộc sống qui củ đâu vào đấy trước khi ông mất, như thế chắc hẳn ông sẽ mãn nguyện. Cha anh im lìm ít nói, nhưng linh tính cho bà biết như vậy. Riêng Hoàng thì mặc dù anh có cảm tình với Loan, anh cũng thương yêu nàng, nhưng chẳng hiểu vì sao anh vẫn chưa thể quyết định.

Thế rồi chuyện không may xẩy đến, làm xụp đổ hết cả sự tính toán của mẹ anh. Sau này bà cứ trách anh là cứ mãi chần chừ, không chịu cưới Loan để rồi bấy giờ hỏng chuyện. Bà nói giá mà anh lấy Loan thì tình thế đã thay đổi, nàng đã sống yên bình bên anh, không phải hàng tuần vượt hàng trăm cây số từ Saigon lên Bảo Lộc. Số là một chiều thứ sáu, Loan nhớ anh hay sao đó nên sau giờ làm việc nàng lái xe đi Bảo Lộc liền, thay vì như mọi lần, đợi cho đến sáng ngày hôm sau. Chẳng biết cái gì đã thúc đẩy nàng làm như thế, có thể là số mệnh, có thể là một điều gì bí hiểm không giải thích được vì sau đó nàng không còn nữa để cho biết. Và như thế, trước khi đến Bảo Lộc, khi đã lên đến vùng cao nguyên, chỉ còn cách xa nhà anh chừng ba chục cây số thì đường bị chặn. Lúc đó trời đã xẩm tối, cả đoàn xe gần chục chiếc bị bọn côn đồ của Mặt Trận Giải Phóng chặn đường để bắt thanh niên thanh nữ theo họ vào rừng. Mặc dù bọn giặc đã tuyên truyền láo khoét trong cả nửa tiếng đồng hồ để chiêu dụ đám thanh niên khoảng chục đứa đi theo chúng "làm cách mạng", một số đã phản ứng chống lại, không chịu đi, trong số đó có Loan. Và để khủng bố tinh thần đám người bị chặn bắt, bọn Việt Cộng đã xả xúng AK bắn chết bốn người mà bọn chúng đã không thuyết phục được.

Khi được tin Loan bị giết, Hoàng lặng người bàng hoàng, không còn biết phải làm gì. Anh có cảm tưởng như thể anh phải chịu một phần trách nhiệm trong cái chết của người bạn gái anh bắt đầu yêu. Cảm giác tôi lỗi ám ảnh anh suốt nhiều tháng sau đó, anh bị trầm cảm nặng, anh thấy cuộc đời thật vô lý, anh không thể hiểu được tại sao lại có sự bất công như vậy. Anh cứ cố tìm hiểu xem vì lý do gì mà sự thể lại xảy ra, tại sao Loan lại tự nhiên quyết định đi vào buổi chiều thứ sáu như thế, tại sao nàng lại không biết rằng làm thế là nguy hiểm, là nàng có thể chết như nàng đã chết. Anh không giải thích được cái tai nạn khốn nạn này, anh không chấp nhận rằng đó là định mệnh. Anh buồn bã không còn thiết ăn thiết ngủ nữa, cứ suốt ngày đi lang thang trong vườn trà như người mất hồn. Mẹ anh phải tạm đứng ra lo quản lý công việc thay anh. Ngoài ra bà còn phải lo chạy thầy thuốc cho con cũng như tìm cách an ủi, khuyên chồng đừng để tâm suy nghĩ, có hại cho sức khỏe vốn đã mong manh của ông. Người đàn bà bình thường chân yếu tay mềm là bà, bỗng nhiên trong hoàn cảnh bi đát, đã tỏ ra có sức mạnh phi tường. Một mình bà đã phải cáng đáng mọi việc trong gia đình thay cho cả chồng lẫn con.

Rồi một hôm đi lang thang trong vườn trà, Hoàng bỗng gặp một con chó con, to bằng hai nắm tay, nằm khép mình ở một gốc trà. Thấy anh đến gần, nó kêu những tiếng rên rỉ khóc lóc như thể muốn van xin anh cứu sống nó. Trong lúc buồn bã, anh đã chẳng thèm để tâm gì đến con vật khốn nạn, anh cứ thế tiếp tục bước tới. Nhưng đi cả chục bước rồi mà anh vẫn nghe tiếng kêu thảm thiết như van lạy của con chó con. Rồi như thức tỉnh khỏi cơn mê, anh quay người lại thì thấy con chó đã lẽo đẽo theo anh phía sau. Anh bèn cúi xuống bồng nó lên, ôm nó mang về nhà. Anh chăm sóc nuôi nó và chẳng bao lâu sau nó đã khôn lớn hơn, suốt ngày quấn quít bên anh. Có con chó con làm bạn, anh chơi với nó, đừa rỡn nâng niu nó, và dần dần anh quên bớt đi nỗi buồn, quên đi sự bất hạnh, và tình trạng tâm thần của anh từ từ khả quan hơn, anh tiếp tục vừa dùng thuốc tây, vừa áp dụng phương pháp tâm lý trị liệu nhờ sự làm bạn của con chó đang sống bên anh. Một thời gian nửa năm sau, anh đã trở lại gần như bình thường, anh lại tiếp tục công việc của anh xưa kia, không còn bắt mẹ anh làm thế nữa.

Con chó sau này to lớn gần bằng con bê, lông xù, đầu to lớn, khôn không tả, nói gì nó cũng hiểu và ngoan ngoãn vâng lời chủ, nói một câu là nghe liền. Anh đã dành cả thời gian nghỉ ngơi để ở bên nó, huấn luyện nó canh nhà cho anh, bào vệ anh. Cứ nghe từ xa có người tới gần là nó đã sủa hai tiếng để báo động. Anh đi đâu cũng dắt nó theo, đi công việc hay đi chơi đều có nó bên cạnh. Khi anh lái xe, anh để nó ngồi ở ghế phiá trước; khi anh đi họp thì nó nằm yên dưới chân anh không nhúc nhích cho đến lúc anh đứng dậy ra về. Ai thấy nó cũng thích vuốt đầu, vuốt lưng nhưng anh dặn mọi người chớ có đụng vào người anh vì, tưởng đánh anh, nó sẽ phóng tới tấn công cắn vào cổ. Hỏi thăm, anh kể lại cách anh đã dạy nó cắn vào cổ người ta như thế này. Ngoài vườn sau nhà anh đã cho xây một căn phòng lớn như một ga ra chứa xe làm nhà riêng cho con chó. Trong căn nhà con này anh thường ngồi chơi với nó và dạy dỗ nó bao nhiêu trò. Anh đã cho đóng một thùng gổ lớn, đổ đầy rơm rạ, rồi trên mặt trải một tấm mền dày để cho con chó nằm ngủ. Từ khi còn nhỏ, ngoài cơm và thịt nấu chín, lâu lâu anh bỏ đói nó một hôm để rồi ngày hôm sau anh nướng một con gà nửa sống nửa chín cho thơm phức rồi dạy nó chồm nhẩy lên cao trước khi cho ăn. Anh đóng một chiếc cột ngoài sân, treo con gà lủng lẳng rồi ra lệnh cho nó phóng mình lên chộp con gà. Cứ như thế, mỗi lần anh treo cao hơn, cho đến khi treo cao cả ba thước con chó vẫn phóng lên lấy được mìếng thịt. Anh còn làm một hình nộm bằng rơm to lớn, dựng nó đứng ngoài vườn. Anh cứ áp dụng phương thức kia, bỏ đói con chó một ngày, rồi mua thịt bò nướng cho thơm cột quanh cổ hình nộm, rồi anh lấy vải quấn xung quanh nhiều lượt cho kín miếng thịt. Sau đó anh đem con chó tới gần, cột thòng một sợi dây vào cổ nó rồi ra lệnh cho nó chồm tới đớp miếng thịt. Sơi dây anh cột con chó vừa đủ ngắn để không cho nó chồm tới được tận miếng thịt, nhưng đủ dài để miệng nó tới gần, làm cho nó thèm rỏ dãi. Bị cơn đói hoành hành, bị mùi thơm của miếng thịt kích thích, và nghe tiếng chủ nó ra lệnh tấn công liên tiếp, con chó cứ như điên như dại phóng mình tới. Cho đến khi chiụ không nổi sức kéo, sợi dây đứt phựt thì con chó nhẩy ngay tới cổ thằng hình nộm, quật nó ngã xuống, cắn xé lớp vải bên ngoài và ngồm ngoàm ăn miếng thịt bò còn máu đỏ be bét bên trong. Nhìn cảnh con chó tấn công thằng hình nộm ai nấy đều phải rùng mình kinh hãi.

Thế rồi ngày 30 tháng Tư xẩy ra, cái ngày khốn nạn đưa tai hoạ đến cho bao nhiêu người! Như tất cả những gia đình khá giả ở miền Nam, gia đình anh cũng bị bọn sói lang đến nhà ăn cướp. Khi bọn chúng chục người mang súng ống kéo đến nhà anh, bố anh bị cơn đau tim vì quá sợ hãi nên đã qua đời. Mẹ anh đang bị chúng hạch hỏi kết tội làm giầu trên sương máu nhân dân thì anh từ vườn trà về cùng con chó. Thấy anh đi tới, một thằng ranh con tuổi chừng mười sáu, loắt choắt, anh có thể bẻ mũi dễ dàng nếu nó không có súng trong tay, thằng khốn nạn tới số chết, nó tới gần đòi còng tay anh lại. Anh vừa chống cự thì con chó phóng tới cổ thằng khốn nạn mà ngoạm, cắn đứt động mạch cảnh của nó, máu phun tung toé, lênh láng một vũng dưới đất, làm cho bọn côn đồ kinh hoảng bỏ chạy. Con chó còn phóng theo cắn chết thêm một đứa nữa khi tên này chĩa khẩu AK vào nó mà bắn. Khốn khổ thay, một viên đạn đã trúng tim con chó thương yêu của anh. Sau khi nó giết chết được thằng côn đồ đã bắn nó, con vật nằm vật xuống bên cạnh xác chết của thằng Việt Cộng, đôi mắt thẫn thờ nhìn anh như muốn chào vĩnh biệt. Anh gục xuống bên cạnh con chó yêu quí, đau đớn trong lòng, hận thù tràn ngập trong tim vì quân thù đã giết chết hai kẻ thân yêu trong gia đình là cha anh và con chó của anh. Ngay tối hôm đó anh vội ra lệnh người làm chôn cất cả cha anh lẫn con chó bên nhau, rồi anh dắt tay mẹ đi trốn ngay về Saigon vì anh biết hôm sau chúng sẽ kéo đến trở lại để trả thù. Ngày 2 tháng Năm 1975, anh đã cùng một số người trong gia đình kéo nhau đi Long Hải và may mắn thay cả nhóm đã lên được một con tàu buôn lớn bỏ nước trốn đi. Sau đó cũng như bao nhiêu kẻ khác vào được đất Mỹ, hai mẹ con anh đã đến lập nghiệp tại nơi đây. Nay anh đã khá giả vì cần cù làm ăn, anh đã không lập gia đình suốt hai mươi năm để sống với mẹ già, chăm sóc phụng dưỡng người yêu quí duy nhất anh còn lại trên đời.

"Thế còn Bích Liên? Bích Liên là ai? Anh kể nhanh đi ! Chúng tôi muốn biết câu chuyện giữa anh và Bích Liên!" các bạn anh nghe đến đấy nhao nhao lên như mổ bò. Anh cứ từ tốn đứng dậy, với tay cầm chai Napoléon, đi một vòng rót rượu cho các bạn anh. Trở về ngồi vào cái chỗ của anh trong bóng tối của căn phòng tiếp khách rộng lớn, anh đưa ly rượu lên miệng hớp một ngụm rồi nói "Các bạn hay nhỉ? Sao cứ nóng ruột như thế? Chuyện đâu còn đó, cứ từ từ. Kể chuyện phải có đầu có đuôi, như Maup***ant đã nói! Câu chuyện của tôi nếu ông ta nghe được chắc chắn ông cũng sẽ kể lại trong tập Histoires Fantastiques của ông. Rất tiếc Maup***ant đã chết hai thế kỷ trước rồi !" Nói xong câu đó, Hoàng lại làm thêm một ngụm cognac. Đặt ly xuống bàn xong anh kể nốt đoạn chót của câu chuyện đời anh như sau.

Năm 1994, cụ bà mẹ anh qua đời. Trước khi chết, cụ đã dặn anh thiêu xác cụ rồi đem hũ tro về quê nhà chôn bên mộ của cụ ông. Cụ còn dặn đi dặn lại là anh phải về quê xây lại mộ cụ ông cho tử tế vì kể từ ngày bỏ nước ra đi, anh chưa có dịp trở về nên chưa nghĩ đến chuyện mồ mả của người cha bất hạnh. Một điều thứ hai mà cụ bà nói đến là chuyện lấy vợ của anh. Đã bao nhiêu lần cụ cứ nhắc đến chuyện vợ con với anh, nhưng lần nào anh cũng tìm cách nói lảng sang chuyện khác. Suốt hai mươi lăm năm, kể từ sau ngày Loan chết, anh không hề nghĩ bao giờ đến chuyện có người yêu để lấy làm vợ.

Năm 1995, đúng hai mươi năm sau kể từ ngày anh rời quê hương, lúc đó anh đã 50 tuổi, anh mới quyết định trở về để thực hiện lệnh mà mẹ anh đã ra mấy năm trước đó. Nói cho đúng ra nếu không vì có nguyện vọng của mẹ anh thì anh cũng chẳng có ý nghĩ về thăm quê nhà. Khi anh trở lại Bảo Lộc thì cảnh tượng vẫn gần như xưa, có thay đổi chăng thì cũng không bao nhiêu. Có điều vườn trà nhà anh nay đã biến thành một vườn trồng cà phê, căn nhà gia đình anh ở xưa kia nay là một nhà máy rang và biến chế cà phê. Hỏi thăm về những người xưa kia đã làm việc cho cha anh thì được biết một số đã qua đời, số kia đã đi sinh sống nơi khác, những người nay làm việc nơi đây toàn là những kẻ từ miền Bắc vào lập nghiệp, bây giờ họ coi nơi đó là quê hương. Vì chẳng còn ai quen biết để chỉ cho anh nơi cha anh được chôn cất nên anh vất vả đi dọ hỏi từng người. Hoàn cảnh đã buộc anh đưa mẹ cấp kíp trốn về Saigon nên anh đã không được làm đám tang cho cha anh, nay lòng anh đau sót khi nghĩ đến thân xác người cha thân yêu đã bị chôn vùi nơi nào trong sự cô quạnh, không có bóng người thân tiễn đưa.

Như thế, hai ngày anh lang thang quanh đồn điền trà khi xưa, cố nhớ lại đường đi nước bước. Cảnh núi rừng xa xa, khí trời lành lạnh vùng cao nguyên thì vẫn thế nhưng lòng người đã khác. Đất này đâu còn là mảnh đất thương yêu của anh nữa? Những con người sinh sống trên đó nay là những kẻ xa lạ, cư xử khác và ăn nói cũng không như những người sống nơi đây xưa kia. Anh bỗng thấy nơi đây chẳng còn gì để cho anh gắn bó với, ngoại trừ nắm xương tàn của người cha bất hạnh.

Anh chưa biết phải làm sao để tìm cho ra ngôi mộ thì may thay sang ngày thứ ba anh được quí nhân phù trợ, có người đàn bà nghe tin anh về, đến giúp anh tìm kiếm. Khi đó đã gần chiều, anh còn quanh quẩn nơi ngọn đồi bát ngát thì có một bóng người hớt hãi chạy tới. Khi đến gần, bà vừa thở hổn hển vừa nói :

• Tôi đi tìm thầy suốt sáng mà không thấy. May quá bây giờ đã gặp được thầy ! Con gái tôi, con Bích, nó biết thầy về tới, nó bảo tôi đi kiếm thầy. Nó biết cả tại sao thầy về nơi đây nữa, tôi chẳng hiểu gì hết nhưng nó nói thầy về kiếm ngôi mộ cụ ông. Mà nó muốn giúp thầy. Nó biết hai ngôi mộ xưa kia nằm đâu. Nó sẽ cho thầy hay.

Mừng quýnh như bắt được vàng, anh vội hỏi lại :

• Thế cô Bích đâu? Bà cho tôi gặp cô ấy đi!
• Nó ở nhà coi hàng quán cho tôi. Tôi có cái quán nước dưới kia! Bán buôn chút đỉnh để hai mẹ con sống cho qua ngày. Để mời thầy ghé chơi. Thầy sẽ gặp con Bích nhà tôi. Nói thầy nghe chuyện thật lạ lùng như chưa từng thấy. Nó kể chuyện về thầy như thể nó quen biết thầy từ lâu. Nó nói nó biết hết chuyện thầy, chuyện gì đâu đâu ngày xưa khi nó còn chưa sinh ra mà sao nó hay, lạ thật. Tôi nghi nó đọc sách báo gì đó kể lại chuyện thời xưa kia khi mình còn sống yên vui nơi đây, thầy nhớ không ? Ngày đó chính tôi cũng còn trẻ, tuổi hai mươi đó thầy. Thế mà thời gian trôi mau ghê! Hai mươi năm rồi, tôi quên hết trơn thế mà con gái tôi nó biết mới kỳ! Nhưng thôi để thầy đi theo tôi về nhà gặp nó liền ! Chắc nó cũng nóng lòng gặp thầy lắm đó!

Lúc đó anh cũng chẳng nghĩ gì đến những điều lạ lùng mà người đàn bà kể cho anh nghe. Anh đã quá xúc động khi biết có người sẽ giúp anh kiếm ngôi mộ nên chẳng còn để tâm đến gì khác. Anh muốn người đàn bà thôi kể lể để đưa anh đến gặp ngay cô Bích nào đó, con bà. Cho nên khi bà vừa chấm dứt lời nói lòng vòng thì anh vội hối ;

• Vâng, bà cho tôi đến gặp cô Bích đi ! Cám ơn bà có lòng tốt giúp tôi như thế này. Không có bà, tôi không biết phải làm sao....
• Thầy khỏi cám ơn tôi. Mà cũng khỏi cám ơn con bé nhà tôi nữa! Giúp được thầy làm chuyện này, chúng tôi rất vui sướng. Thầy biết con Bích nói nó cứ mong thầy về từ bao lâu nay rồi. Mỗi tháng, tới ngày rằm, nó mang bông tới hai ngôi mộ đó, nó thắp hương khấn vái cho thầy về hoài ! Nhưng bây giờ mình đi nghe thầy ! Để khi khác có giờ rảnh tôi nói cho thầy nghe thêm...

Về đến nhà người đàn bà thì trời đã xâm xẩm tối. Xương đêm đã bắt đầu xuống. Quán nước đã đóng cửa im lìm. Người đàn bà đẩy cửa, vừa vào vừa lớn tiếng gọi con :

• Bích ơi ! Con ở đâu vậy? Ông Thầy tới đây này.

Một người con gái bóng dáng gầy gò nhưng cao ráo, trông cũng không xinh đẹp nhưng cũng không xấu xí, từ nhà trong bước ra nói:

• Con đang dưới nhà bếp sữa soạn bữa cơm tối để mời thầy Hoàng! Sao mẹ đi đâu mà đi cả ngày vậy. Con ở nhà trông muốn chết !
• Thì mẹ kiếm ông thầy hoài không ra! Hỏi mấy con mẹ Bắc Kỳ, đứa chỉ chỗ này, đứa chỉ chỗ khác, làm sao tìm ra được?

Quay sang anh, người đàn bà tươi cười nói :

• Mời thầy ngồi! Xin thầy cứ tự nhiên, coi nhà tôi như nhà thầy, muốn gì thầy cứ nói nhe! Tối nay thầy ở đây, khỏi đi đâu hết. Ở đây giường chõng không như ở khách sạn trên tỉnh nhưng có tình người nghe thầy! Con bé nhà tôi nó sẽ lo hết cho thầy. Gối ghiếc, mền mùng có hết thầy khỏi lo...

Bích nhìn anh với ánh mắt trìu mến. Nàng dán mắt vào anh, nhìn anh từ đầu đến chân như thể nhìn một bóng dáng thương yêu nàng đã phải xa cách từ lâu nay mới được gặp lại. Vẻ mặt nàng tỏ rõ sự hân hoan sung sướng. Nàng chạy lại, nắm tay dắt anh vào nhà trong, miệng nói :

• Thầy Hoàng, thầy vào rửa mặt thay đồ cho khoẻ. Em có mua sẵn bộ đồ ngủ cho thầy.
• Cám ơn em ! Nhưng em đừng gọi tôi bằng thầy nữa, nghe làm sao ấy!
• Em còn nhỏ quá, gọi thầy bằng gì bây giờ? Gọi chú thì không phải, vì thầy lớn tuổi hơn cả má. Gọi bác thì nghe già quá đi! Thầy cho em gọi bằng anh nhe! Em muốn gọi thấy bằng anh để tỏ lòng thương yêu của em. Được không anh?

Hoàng thấy khó tính quá, anh không muốn làm phật lòng Bích vì nàng sẽ là người giúp anh tìm ngôi mộ. Mà gọi anh thì anh thấy thế nào ấy ! Người con gái tuổi hai mươi ấy chỉ đáng làm con anh, xưng hô như vậy nghe nó hơi chướng tai. Chẳng biết nói sao anh đành im không trả lời.

Ăn xong bữa cơm tối thanh đạm, người mẹ rút lui vào phòng trong để Bích nói chuyện với anh cho tự nhiên. Lúc đấy anh mới thanh thản hỏi Bích rằng sao chưa gặp anh bao giờ mà nàng lại biết chuyện của anh về kiếm mộ cha, tại sao mẹ nàng lại nói nàng thường tới thăm và săn sóc ngôi mộ. Bích nói cách đấy tám năm khi nàng 12 tuổi, nàng gặp một bác đàn ông đã khá lớn tuổi, bác ấy kể chuyện xưa kia bác làm công cho nhà anh, bác kể lại những biến cố đã xẩy ra nơi đấy, bác nói cả về anh và mẹ anh... Chính người đàn ông này đã đưa đứa bé gái đi thăm hai ngôi mộ mỗi tháng và kể lại lý lịch của hai ngôi mộ.

• Bác ấy dặn em rằng nếu bác ấy chết đi thì em hãy cố gắng thay bác chăm sóc cho ngôi mộ, sau thế nào cũng được đền bù. Em đã săn sóc ngôi mộ suốt từ khi bác ấy mất cách đây năm năm, tháng nào cũng đến làm cỏ, mang bông tới cúng. Em chỉ mong được anh đền bù...

Nghe Bích nói, Hoàng rút ví tính lấy tiền biếu hai mẹ con Bích nhưng vừa thấy thế, cô gái hoảng hốt nắm tay anh nói vội:

• Anh không hiểu ý em rồi. Mẹ con em tuy nghèo nhưng đâu mong anh cho tiền... Anh nghĩ lại coi, chúng em có tiền nhiều để làm gì? Ở đây sống như vậy là được rồi mà anh! Em cũng chẳng màng gì tới cảnh giầu sang...

Bối rối một phút xong anh bình tĩnh hỏi nàng:

• Thế Bích muốn gì, nói cho anh nghe, làm được thì anh sẽ làm ngay để trả ơn em giúp đỡ anh. Không có em, chắc anh sẽ về Mỹ tay không.

Nàng buồn buồn nhìn anh một lúc lâu rồi nói :

• Tên em là Bích Liên. Bố em đặt tên này dựa trên hai chữ BL là Bảo Lộc nơi ông gặp mẹ em và thương yêu bà, đẻ ra em...
• Thế bố em đâu?
• Bố em chết rồi. Chết đã rất lâu, trong nhà tù anh ạ. Bố em đi lính xưa kia nên bị đưa vào tù và chết trong đó. Mẹ em kể lại như vậy. Em sanh ra cuối năm 75, còn là một đưá bé mẹ ẵm trên tay khi bố em đi tù. Hai năm sau bố em bị bắn chết khi ông tính vượt ngục cùng với những người bạn khác của ông... Em chằng biết bố em là ai cả...
• Thế tại sao mẹ lại gọi em là Bích ?
• Mẹ lười cứ gọi tắt như vậy. Cũng có thể mẹ muốn quên đi kỷ niệm xưa... Em cũng chẳng biết, mà cũng chẳng hỏi mẹ làm gì. Đâu có quan trọng đâu anh?
• Thế nhưng Bích Liên muốn anh trả ơn em như thế nào?
• Xin anh đừng nói đến ơn với huệ. Anh không mang ơn gì em hết. Giúp được anh là em vui rồi. Em nói đền bù là bởi vì bác ấy dùng danh từ ấy khi đó! Em lỡ miệng nói theo! Em chỉ muốn anh giúp em thôi. Giúp em được thì em là người mang ơn anh chứ không phải anh mang ơn em. Nghĩ lại, bác ây nói đền bù cũng đúng. Vì nêú không thì em chẳng gặp được anh để mà xin giúp đỡ. Có phải thế không anh ?

Sau này Bích Liên mới nói ra ước nguyện của nàng là được theo anh sang Mỹ. Mà anh lại chẳng có cách gì để đón nàng sang Mỹ cả nên anh đã thành thật nói cho nàng hay :

• Làm sao anh đón em sang Mỹ được? Em đâu phải là con anh để anh bảo lãnh?

Nghe vậy Bích Liên nói tỉnh bơ :

• Thì anh cưới em làm vợ rồi cho em sang theo bên đó. Em sẵn sàng làm vợ anh để săn sóc anh cho đến ngày em chết.

Nói đến đây giọng Hoàng hơi run run, anh em biết anh xúc động vì Bích Lìên đã chết. Mới có một năm đây, nàng còn sống bên anh, mang lại hạnh phúc tràn trề cho người đàn ông "lớn tuổi về nước để lấy vợ trẻ" như người ta thường mỉa mai chê trách. Lúc mới đón nàng sang, nhiều kẻ thối mồm còn xì xầm rằng rồi ra Bích Liên sẽ bỏ anh chồng già để đi kiếm một chàng trai trẻ hợp với tuổi nàng. Nàng đã cho mọi người thấy rõ rằng nàng không thuộc loại con gái hám tiền hám của hay ham sang Mỹ để được sướng thân. Nhưng tất cả vấn đề trong câu chuyện anh kể không phải là việc vợ trẻ lấy chồng già mà cũng không phải là chuyện tại sao anh lấy Bích Liên. Các bạn anh vẫn muốn tìm hiểu, ngay cả khi nàng còn sống, xem tại sao Bích liên lại đòi lấy anh. Chắc chắn không phải nàng muốn đi Mỹ để được sung sướng, được ăn chơi, được hưởng đời. Bởi vì sau khi đến Mỹ, Bích Liên vẫn sống một cuộc sống bình dị như thể nàng còn sống ở Việt Nam với mẹ. Nàng ít ra phố, chỉ thường ở nhà chăm sóc cho chồng, lấy hạnh phúc gia đình làm nguồn vui.
Thấy mọi người yên lặng chờ anh kể nốt câu chuyện, Hoàng cố mỉm cười nói : "Tôi biết các bạn đang chờ đợi tôi nói về cái uẩn khúc đang ở trong tâm trí các bạn. Nó đã ám ảnh trí óc của nhiều người nên dần dần đã có lời đồn đãi này kia về sự thể khó hiểu này. Nhưng nếu tin thì chẳng có gì khó hiểu đâu các bạn ạ. Để tôi xin kể nốt câu chuyện để làm sáng tỏ vấn đề..."

Như thế Hoàng đã cưới Bích Liên làm vợ và anh đã làm thủ tục để nàng được sang sống bên Mỹ với anh. Bích Liên là một người con gái thông minh, có óc cởi mở nên sống ở một xã hội khác lạ như nước Mỹ nàng vẫn thích nghi được dễ dàng. Hơn nữa vì yêu anh thật tình nên nàng cư xử rất khôn khéo, không làm một điều gì để anh phải suy nghĩ, càng không muốn gây tiếng xấu cho anh và cho chính mình. Tất cả những bà con bạn bè quen thuộc gặp nàng đều phải công nhận rằng Bích Liên là người vợ lý tưởng mà trời đất ban cho anh. Họ nói: "Số anh có phúc lớn mới có được một người vợ thương yêu chiều chuộng chồng như vậy." Nghe những lời ca tụng của bạn bè, anh thấy sung sướng vô ngần. Anh cám ơn trời đất đã cho anh cái diễm phúc được gặp nàng.

Nhưng đó chỉ là ý tưởng lúc ban đầu. Sau này càng sống với vợ, anh càng thấy có nhiều điều bí ẩn, nhiểu sự kiện lạ lùng mà anh chỉ chứng kiến mà không dám hỏi, mặc dù trong đầu anh cứ có nghi vấn, anh cứ thắc mắc tự hỏi mà không tìm ra câu trả lời. Chẳng hạn như khi hai đứa gần nhau thì nàng cứ muốn được liếm tay hay mặt anh một hai cái. Anh thấy điều này rất lạ vì anh chẳng nghe nói đàn bà thích liếm mặt đàn ông bao giờ. Một cái lạ khác là Bích Liên rất thính tai, thính mũi. Bạn đến nhà chơi, còn chạy xe ở xa nơi đầu đường mà nàng đã biết. Nêú anh không để ý thì nàng cứ đằng hắng hai tiếng, như thể để báo cho anh hay. Nếu là đàn bà đến chơi, còn ở tuốt xa ngoài đường, Bích Liên đã bảo anh :

• Ơ kìa, chị Phụng đến chơi mà không cho mình hay trước! Chị ấy ở trước nhà mình rồi đó !
• Sao em biết là Chi Phụng? Anh ngạc nhiên hỏi.
• Thì chỉ có mình chị ấy là còn sức nước hoa Sweet Honesty thôi, chứ đâu còn ai thích cái mùi đó nữa đâu anh ?

Hoàng không hiểu sao vợ anh lại có thể đánh hơi xa cả hai ba trăm thước như thế. Anh thấy lạ và thắc mắc trong lòng nhưng chẳng dám hỏi.
Rồi một hôm, nàng dụi đầu vào vai anh nũng nịu, cứ ngập ngừng như muốn nói điều gì mà không dám nói ra. Nhìn vẻ mặt nàng, anh đoán chừng Bích Liên đang thèm muốn một cái gì mà cứ để trong bụng từ lâu. Anh bèn hỏi nàng:

• Anh thấy em như có điều gì muốn nói với anh mà sao cứ e dè, không nói ra? Em cứ nói cho anh hay đi, làm bất cứ cái gì cho em vui, anh cũng làm mà!

Lưỡng lự thêm một lúc lâu, anh phải dỗ mãi nàng mới nói :

• Sinh nhật này của em, anh xây cho em một căn nhà con con ở ngoài vườn sau nhà nghe anh !

Mặc dù không hiểu sao nàng lại có ý muốn này, anh vẫn trả lời :

• Tưởng gì khó khăn. Để mai anh gọi thợ xây liền cho kịp ăn mừng sinh nhật em.

Thế là vẻ mặt nàng hớn hở sung sướng vô cùng, làm anh thấy vui lây.

Sống chung với nhau được sáu năm thì bỗng nhiên Bích Liên trở bệnh. Điều lạ lùng là nàng cứ ngày càng yếu thêm, đi khám bệnh không bác sĩ nào tìm ra được căn nguyên. Cho đến một hôm cách đây gần một năm, Bích Liên biết trước nàng sắp chết, nàng gọi anh đến bên giường cố mỉm cười nói với anh:

• Anh Hoàng yêu nhất đời của em, em sắp ra đi rồi. Trước khi từ biệt anh, em cần nói rõ cho anh hay những điều đã làm anh nghi nghi đã bao lâu nay mà không nói ra. Em cám ơn anh đã thắc mắc nhưng chỉ để trong bụng. Em đã giấu anh vì em không muốn làm cho anh phải suy nghĩ...

Nghỉ môt phút cho đỡ mệt xong Bích Liên trìu mến nhìn anh nói tiếp:

• Không biết anh có tin ở luân hồi hay không?  Bây giờ sau khi em đã nói ra, chắc hẳn anh sẽ phải tin. Bởi vì em chính là hiện thân của con chó của anh khi xưa, con chó mà anh thương yêu hết lòng. Khi em chết đi, em đã được đầu thai vào nhà mẹ em, nơi anh đã đến gặp em lần đầu tiên đó. Chính vì vậy mà em đã biết hết về anh và gia đình anh vì em đã sống trong gia đình đó bao nhiêu năm trời. Anh đã cứu giúp em khỏi chết đói chết lạnh ở gốc cây trà hơn hai mươi lăm năm trước, chắc anh còn nhớ, làm sao quên? Ơn anh em phải trả, chính vì thế mà em đã van xin anh cho em về làm vợ anh đó. Em không biết những kiếp trước em đã làm điều gì ghê gớm để phải đầu thai thành con vật, nhưng trong kiếp đó em đã làm được điều lành nên đã được đầu thai trở lại thành con người. Kiếp nay em cũng đã cố gắng làm bao nhiêu điều tốt để làm nhẹ đi cái nghiệp quá nặng xưa kia của em. Em mong trong kiếp tới em sẽ lại được đầu thai trở lại làm con người...

Nói đến đây Bích Liên gần như lả đi. Hoàng cúi người xuống ôm vợ nhẹ nhàng nói :

• Anh xin cám ơn em đã dành cho anh những năm tháng hạnh phúc tuyệt vời. Mất em là mất một nửa cuộc đời còn lại của anh. Anh nguyện sẽ tiếp tục thương nhớ em cho đến khi ra đi vĩnh viễn...

Hoàng cúi sát mặt xuống để Bích Liên ôm cổ anh lần chót. Nàng kề môi vào má anh liếm hai ba cái rồi như đã thoả mãn nàng nói tiếp :

• Em có 90 ngày để đi đầu thai. Trong thời gian này cứ đến những ngày trăng tròn, em sẽ về thăm anh. Em thương anh biết là chừng nào nhưng mạng căn em đến đây là hết. Em xin đành vĩnh biệt anh.

Nói đến đấy thì nàng từ giã cuộc đời.

"Như thế những lời đồn rằng nàng về là đúng thật sao anh Hoàng?" có tiếng một người hỏi anh nhưng không thấy anh trả lời. Mọi người thấy Hoàng đứng dạy bước ra tấm cửa kính lớn nhìn xuống vườn sau nhà. Hôm nói chuyện đúng là ngày rầm, cả một bầu trời sáng trăng rực rỡ hiện ra trước mắt. Sau cái vẫy tay của anh, cả đám bạn anh lẳng lặng đứng dậy khẽ bước tới phía cửa kính, đứng bên anh. Anh nói "Còn đúng ba phút nữa là 12 giờ đêm. Xin các bạn bình tĩnh nhìn xuống dưới kia và tuyệt nhiên giữ im lặng giùm."
Tiếng chuông đồng hồ treo tường nhà anh bỗng gõ 12 tiếng làm mọi người giật nẩy mình.Tiếng chuông chót vừa gõ thì ai nấy rởn tóc gáy thấy bóng một con chó to lớn, đầu bự lông xù từ đâu xuất hiện. Nó nhanh nhẹn chạy vào căn nhà con ở phía sau vườn và chỉ chừng nửa phút sau bóng một người đàn bà đi ra bước về hướng căn nhà. Mọi người bỗng cảm thấy như một luồng điện giật chạy sau lưng làm gai ốc nổi lên trên lớp da khắp người, tóc tai dựng đứng, tim đập liên hồi.
Bích Liên, vì người đàn bà đó là nàng, ai cũng nhận thấy thế, nhìn lên khung cửa kính, mỉm cười khi thấy bóng mọi người đang nhìn xuống phiá nàng, rồi quay người nàng bước đi trở lại về hướng con suối xa xa. Ai nấy chờ cho bóng nàng đi xa tít rồi mới hoàn hồn lục đục kéo nhau ra về.
Tuấn là người về chót trong đám. Lúc anh vừa ra khỏi cửa với Hoàng còn đứng chờ ở bậc thềm thì anh có cảm giác một bóng người đàn bà vừa lẻn vào ngay sau lưng anh.