Ba tôi và thiền khán thoại đầu

Đêm… lang thang nơi những vùng đất ảo. blog này, nối tiếp blog kia thành những dòng dài, rất dài. Có người đau khổ về cuộc tình tan vỡ, có kẻ đang hạnh phúc dùng blog như trang nhật ký ngày yêu nhau. Có người viết về những điều cao đẹp, thanh khiết, cũng có người đăng tải những trang entry đậm hương vị của xác thịt… Có người viết về sự đầm ấm, thân thương nơi gia đình… có người đương chia sẻ về nỗi mồ côi. Ừ, thì mồ côi thiệt.

Dừng lại giữa hàng trăm blog được lướt qua trong đêm, dừng lại ở blog mồ côi ( cứ tạm gọi như thế ), tôi thấy lòng tựa hồ như đang se lại. Giữa đêm lạnh, giữa phố 8 triệu con người, sao lạc lõng đến vậy. Nghĩ vậy mà tự dưng lại thấy thương. Thương lắm.Thương blogger ấy.

Hồi đó, mỗi đêm trước khi đi ngủ, mẹ thường dạy cho thuộc ca dao tục ngữ. Mẹ hay ê a hát cho thằng con bé tí bặp bẹ nói theo :

“ Còn cha gót đỏ như son

Đến khi cha mất, gót con đen sì “

Tôi ngô nghê hỏi mẹ, vậy là không có cha kì gót chân cho hả mẹ. Mẹ nói ừ, được kì gót chân cho là cả một hạnh phúc. Còn nhỏ xíu, tôi chẳng biết gì… chỉ biết mỗi cuối tuần ba về, chở hai mẹ con đi ăn, đi ngắm phố. Ba hay cõng tôi lên tận 4 tầng chung cư nhà cậu mợ. Ba giấu mẹ, lén mua cho tôi nho, táo… những thức ăn xa xỉ thời bấy giờ. Chỉ biết ba từ mỏ đá về nhà trên chiếc môtô màu đỏ pha vàng đất của những con đường lầy lội, áo ba cũng vàng và người nồng nặc mùi đất núi, và bụi đường xa.

Từ bé đến giờ, tôi không có thói quen đợi Tết, mà chỉ đợi đến hết tuần. Những ngày cuối cùng sót lại của một tuần, gia đình tôi vui như hội… Tôi chỉ nhớ còn nhỏ, mặc cộc một chiếc quần sịp 7 màu, hai răng súng, cắt đầu ngố như lấy cái muỗng dừa úp lên. Hễ lần nào nghe tiếng động cơ xe réo ì ì ngoài cổng, tôi tưng tưng, tơn tơn chạy ra… hét lên inh ỏi : Mẹ ơi ! Ba về ! Ba về kìa !

Lúc bé, trong tôi, vẽ lên rõ nhất hình ảnh về ba như thế này. Ba rất nóng tính, nên đừng bao giờ đem bài vở hỏi ba chỉ cho. Ba cũng rất dễ dụ, nên đồ chơi nào mẹ không mua mà nói với ba thì sẽ có tất cả. Nghĩ như vậy, nhưng ít khi nào tôi nói ba mua con cái này, cái kia. Tôi tập theo mẹ, im lặng… nhưng ba là một ông tiên, ba lúc nào cũng đoán trước những suy nghĩ, những mong muốn của thằng con bé tẹo, tròn trĩnh. Ba là vậy. Lúc nào cũng vậy, đừng nói gì hết, vì ba đã tính toán xa rất xa rồi.

Khi bọn trẻ cùng trang lứa mải mê với trò công an bắt cướp, đá banh, bắn bi… tôi rút trong nhà với mẹ. Hồi ấy, nhà tôi nằm sâu trong Quân Khu 7, giữa mịt mù cỏ , bông lau, cây mắt mèo, và những hàng xoài xanh xa xa, những hàng cây bạch đàn xào xạc. Thi thoảng có vài anh bộ đội đi tuần ngang nhà, hát vu vơ vài câu nhạc từ chiến khu xa xăm. Mỗi đêm mưa, là bầy dế, cào cào, châu chấu rên lên rĩ rả. Trò vui nhất là được cầm kiếm gỗ đánh nhau với mẹ, tập theo mấy bộ phim chưởng thời bấy giờ. Hay trưa trưa đi bắt kiến bỏ vào mấy hang con “kim quýt “  cái này ông anh họ tôi lên chơi, ông gọi như thế. Hay tha thẩn bắt cào cào bỏ vào rổ nuôi. Vớt nòng nọc sống trong cái xe bồn rỉ sét đem chơi trò bán hàng. Hôm nào đó thì nắn đất sét thành con này, con nọ rồi ngồi chơi một mình.

 Nghĩ lại, thời ấy người ta chưa phát hiện bệnh tự kỷ rầm rộ như bây giờ, chứ nếu không mẹ cũng đã lo sốt vó thằng con trai cưng bị bệnh gì liên quan đến thần kinh. Và mỗi lần ba về, là ánh nắng chiếu qua những ngày tháng chầm chậm trôi ấy. Ba chở 2 mẹ con về thăm ngoại, xách nước tưới cây, nuôi gà, nuôi khỉ… ba làm mọi thứ để không gian ấy không trôi chậm nữa, mà sinh động lên. Ba không muốn thằng con trai quen theo cách sống của mẹ cứ lầm lũi chịu đựng, hay phải buồn buồn nhìn theo những món hàng đắt tiền chưng bày trong mấy tủ kiếng sáng choang.Ừ, Ba cho con gót chân son để bước nhẹ tênh giữa đời.

Tôi không hiểu ba. Giống như chưa bao giờ hiểu. Vì ba xa quá, giống như ông Phật trên bàn thờ vậy. Mình chỉ cầu xin Phật, chứ chưa bao giờ mình tự hỏi mình có hiểu cái ông bằng cát đá, xi măng kia có ẩn ý, hay buồn khổ gì không. Đến bây giờ, khi lớn lên, vững vàng hơn trước, tôi mới hiểu ba sau khi đã tìm hiểu ông bằng cát đá trên chùa ấy ổng dạy điều gì… Nhờ ông Phật, tôi hiểu được ba nhiều hơn. Cái khó nhất ba đã đạt rồi, đứng giữa đôi dòng Đạo và Đời. Ung dung như vị Phật, người ta hay thờ bằng tượng ngồi trên một chiếc bè nhỏ xíu giữa bát ngát sóng cuộn mà gương mặt vẫn y nguyên, không vui không buồn… mình gọi là bình thản… Mấy Thầy dạy, đó mới thật là An Nhiên.

Nhưng hiểu là một chuyện, còn bước vào cảnh giới ấy thì là một chuyến đi rất dài. Có lẽ, tôi chỉ vừa dợm chân bước trên con đường hiểu ba. Có hiểu mới có thương. Còn thương trước, rồi hiểu sau, chắc chỉ duy nhất thằng tôi này đang làm. Nhưng vì tình thương để mình cố gắng hiểu một ai đó để rồi thương cho đúng cách, đúng nghĩa là thương. Chắc như vậy cũng được. Ai cũng có nội kết, ba cũng vậy. Đời tặng ba chút đau khổ, đạo tặng ba chút bình yên. Bù trừ, đôi khi công bằng, đôi khi bất công.

Người ta tin rằng có một vị Phật, nguyện hoá thân là quỷ dữ để độ chúng sanh. Tôi cũng tin như vậy trong ngày chân ướt chân ráo vào với bể Phật mênh mông. Người ta tin Phật hoá ra quỷ dữ chứ ít thấy ai đi tìm Phật trong quỷ. Ngay cả ba, đến bây giờ tôi mới nhận ra ba là người khéo phương tiện, khéo giáo hoá, khéo độ đời. Đứng giữa biển, là Phật lớn thì an nhiên, tĩnh tại, còn Phật nhỏ hay Phật vừa vừa thì thoáng chút sóng gió, cũng thoáng chút nhẹ nhàng. Tôi tin vào Phật Ngàn Tay bao nhiêu, thì giờ tôi lại tin ba bấy nhiêu. Vị Phật nhỏ, vừa vừa đang ở bên tôi. Sao không vén lớp bèo tấm mỏng tanh là những quạo quọ, cọc cằn, khó chịu để thấy bên dưới, mặt nước trong vắt đến mê người. Rồi từ sự trong veo ấy, tôi thấy ba dịu dàng ngồi xức thuốc đỏ cho vết thương của mẹ mau lành, thấy ba sừng sững như núi và vui như hội khi dẫn vợ con đi ăn sáng, uống café, thấy ba thông tuệ như một vị Đạo sư khi giảng cho hai mẹ con nghe về Thập nhị nhân duyên, lục căn lục trần… vị Đạo sư ấy kỳ lạ đến duyên dáng khi cứ miệt mài hỏi hai đệ tử : có ai hỏi Đạo gì không ? làm ơn hỏi đi… , thấy ba như một cánh chim lớn, một tàn cây vững vàng mỗi lần con nghĩ về chuyến đi lên phố lạ, thấy ba luýnh quýnh đến tội nghiệp khi mỗi lần mẹ truyền dịch mà bình nước sắp hết, thấy ba ung dung rãi thóc cho chim trời và cùng mau nước mắt mỗi khi thấy ai đó có hoàn cảnh khó khăn, thấy ba chi li từng đồng cho bản thân mà cũng hào phóng đến bất tận với vợ con… Còn nhiều lắm, ba tôi đứng giữa 2 khoảnh trời trái ngược nhau. Tìm ba giữa đạo đế thấy ba mênh mông hiểu biết, tìm ba giữa đời để hiểu ba từng trải, trôi nổi bể dâu.

 Ba giữ cho con trai ba gót đỏ như son, để đôi tay con chưa từng chai sạm, để con hãnh diện với bạn bè cùng lứa, để môi con không ngớt nở nụ cười… rồi ngày kia, con vô tình nhận ra, chân ba cứng như đá, đôi bàn tay như gọng kềm (mẹ và con hay nói vậy ), môi ba cười đôi lần méo xệch. Ai đó có lần khen, con có nụ cười trong veo, và đầy từ bi… nhưng không ai biết rằng ba chở bao sương gió, chở bao nhiêu nhọc nhằn để nụ cười ấy còn mãi trên môi con. Ai đó có lần khen, con viết văn hay, suy nghĩ sâu sắc… nhưng không ai biết rằng ba trằn trọc bao đêm giữa chợ đời để những suy nghĩ cao xa cứ tuôn mãi theo những ngón tay con bay trên bàn phím. Không ai biết cả, chỉ có mình con biết. Vậy mà có lúc, con tưởng chừng đã quên.

Mùa Vu Lan, mọi người hay viết về mẹ. tôi cũng đã viết, rất nhiều về mẹ. Vì tôi gần mẹ, trong từng khoảnh khắc trưởng thành, mẹ luôn bên cạnh. Có lần, tôi còn bảo mẹ là vị Phật nào đó trên chùa, thương tôi mà xuống ở cạnh bên để chăm lo, nhắc nhở.

Trong kinh Vu Lan báo hiếu, Mục Liên chỉ quán tìm mẹ giữa vòng trầm lao, chứ không thấy nhắc đến cha. Rồi kinh Báo Hiếu cũng dạy về công ơn của mẹ nặng hơn cha gấp bội lần đến nỗi xương mẹ nhẹ hơn xương cha, vì mẹ phải sinh nở đớn đau. Đó là những điều có thật. Và hình ảnh người mẹ dễ làm người ta xúc động. Vì mẹ thui thủi bên con, lo con từng miếng ăn giấc ngủ. Đến quê người ta cũng dành quê của mẹ, chứ không phải của ba :

“ Chiều chiều ra đứng ngõ sau

Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều “

Như vậy, hình ảnh mẹ dễ làm hảnh giả phát khởi tâm từ bi trong các pháp quán niệm. Có vị Thầy dạy rằng, hãy quán chúng sanh trong nhà lửa đau khổ khôn cùng là mẹ ngươi trong muôn ngàn kiếp_ kẻ đã từng mang nặng 9 tháng 10 ngày ròng rã rồi tách da xẻ thịt sanh ra ngươi rồi nuôi nấng chăm bón ngươi  từng muổn sữa, chén cháo, bát cơm .v.v. Mẹ là hình ảnh để quán Từ Bi, còn đối với tôi, ba là một dạng thiền công án. Lúc choáng váng, ngợp thở, khó hiểu, gút mắc lúc thì mênh mông, hiền hoà, giản dị. Một dạng khởi đầu từ hiểu mà thương, dạng kia lại từ thương mà hiểu. Nhưng cuối cùng vẫn là hơi thở… Hơi thở cho tôi tiếp xúc với mẹ tôi, ba tôi vừa thương vừa hiểu.

Blog mồ côi viết thấy tội quá, nhưng trong những bài viết ấy phía sau vẫn chập chờn những tia sáng của niềm tin, của yêu thương. Giống như giữa phố đông, có vị Bồ tát đi vỗ vai từng người bảo rằng :” tôi không dám khinh anh đâu, vì anh là một vị Phật chưa thành “… Tôi tin rằng ngày nào đó, sẽ có người vỗ vai tôi giữa chỗ kẹt xe, bến xe buýt, phòng chờ bệnh viện hay bất cứ đâu trên phố. Vỗ vai để nhắc lại, anh quay về đi, quay về bên trong anh, quay về nơi người xung quanh anh. Để thấy sự hiện diện của người thân là một phép màu vi diệu. Bàn tay vỗ vai đôi khi là một bài viết, một hình ảnh, một âm thanh… cảm ơn blog Mồ côi nhé ! đã nhắc Cải nhớ về gia đình. Nơi đó, Cải có một công án, một khán thoại đầu mà mãi mãi vẫn còn phải miên mật suy tư…

Có lẽ, Cải  sẽ cần bàn tay vỗ vai này mãi về sau…

Namo Avalokiteshvara

THUỲ LINH

Tiết 2 , nó ngồi học, bỗng một tờ giấy nhỏ chuyền lên :”  Tao cảm thấy Thùy Linh là một đứa con gái không có cá tính, một nhỏ gái hư ! làm tao mất cả hình tượng !”

Mấy hôm nay trong lớp nó, bạn bè bàn bạc về vấn đề một đoạn videoclip của Thùy Linh trong lúc mây mưa cùng bạn trai bị tung lên mạng... có lẽ đây là một vấn đề hot nhất hiện nay ... chỉ đơn thuần vì công chúng biết Thùy Linh qua vai chính trong phim Nhật ký Vàng Anh ...và họ xem Thùy Linh như một biểu tượng của trong sáng và ngây thơ.

Bạn bè nó, phần đông thì tỏ ra rất bất mãn, phê bình, chỉ trích và khinh bỉ rất nhiều ! vì một hình tượng bị phá vỡ hoàn toàn !

Riêng nó, nó lại nhìn khác, và chưa khi nào nó nhận ra mình cảm thông với Thùy Linh bằng lúc này ... mặc dù nó chưa hề xem Phim nhật ký Vàng Anh, chưa hề biết Thùy Linh mập ốm ra sao ... chỉ đơn thuần là suy nghĩ !

Và rồi cũng ngay vào tiết 2, nó hí hoáy viết trả lời bức thư ném lên :” tao thấy tội nghiệp !”

Ừh, đáng thương lắm, tội nghiệp lắm, sáng nay , nghe nhỏ bạn trong lớp nói rằng Thùy Linh đã lên Ti vi và khóc rất nhiều, Thuỳ Linh cảm thấy có lỗi với ba mẹ, có lỗi với người hâm mộ ..v.v..v... hình như có chút gì đó nghèn nghẹn phải không Thùy Linh ?

Người ta bảo rằng trong mỗi con người luôn mang hai phần : tánh CON và chất NGƯỜI !  và hai phần ấy chẳng bao giờ dung thứ cho nhau, cứ tranh giành, cứ chống đối ! và đến một lúc nào đó, tánh CON mệt mỏi, nó ngủ vùi ... chất NGƯỜI sống dậy, đẹp đẽ và trong sáng.

Cũng có khi chất NGƯỜI buông xuôi... tánh CON khi ấy trỗi dậy , làm đủ mọi chuyện xấu !

Con người tốt là kẻ biết khéo đè nén tánh CON ấy , nhưng trên đời này chẳng ai là tốt toàn vẹn cả ! cũng như xưa kia chúa Jesu phán với đám người hăm hở đòi ném đá vào người phụ nữ phạm tội lăng loàn :” trong các ngươi, ai tự xét thấy mình không có tội , thì hãy ném đá vào người này !” ... và đám đông dần bỏ đi ... tại sao ? vì trong những người náo nức lên án cái xấu ấy, tự xét thấy mình còn nhiều nhiều lắm những tội lỗi !

người tốt phạm lỗi vì người tốt có lúc ngủ quên trong sự tốt lành, không tỉnh thức để canh chừng tánh CON... và có ai trong chúng ta dám nhận rằng mình chưa khi nào lơ là trong công cuộc canh giữ đó ... khi mà thời gian làm việc là cả một đời người ???

vậy là Thùy Linh cũng thế , cũng trong một lúc bốc đồng và nông nỗi của tuổi trẻ, đã để tánh CON nổi dậy cướp chính quyền... Thùy Linh có lỗi , nhưng xem ra Thùy Linh đáng thương hơn đáng trách rất rất nhiều lần !

Nhỏ bạn nói với nó :” tao thề là sau này sẽ chẳng bao giờ để như con bé Thuỳ Linh ấy !”

Suy nghĩ ấy là đúng , nhưng cuộc sống này chẳng bao giờ theo ý muốn mình cả ,mình chẳng phải là chủ của cuộc sống này , mình sở hữu cơ thể mình nhưng có bao giờ cơ thể ấy chịu nghe lời mình không ? mình buồn ngủ , mình phải đi ngủ mặc dù chuông đồng hồ réo vang inh ỏi ... mình thua cơn buồn ngủ ! Mình đói mình phải ăn ... mình có ép cơ thể mình :” tao buộc mày đừng có đói nữa !” được không ?

Mình bệnh, mình có muốn mình hết bệnh là hết ngay được không ?

Tuyệt đối là không bao giờ ... vậy đó, ngay đến chính cơ thể mình mà mình cũng chẳng điều khiển được thì huống chi là tâm lý , huống chi là tinh thần, huống chi là tương lai ???

Mình chẳng thể bảo rằng :” tôi thề là sẽ không làm việc đó “ , mà xin hãy nhỏ nhẹ nói rằng “ tôi sẽ cố hết sức để chuyện đó không xảy ra !” ...

Cũng như Thùy Linh vậy, Thùy Linh có muốn chuyện ngày hôm nay xảy ra hay không ? Thùy Linh có muốn mình bị tung phim sex lên mạng , Thùy Linh có muốn mất tất cả hay không ? Tuyệt đối là không bao giờ !

vậy thì sao ?

Thùy Linh chỉ biết nơi hiện tại , lúc mà đoạn videoclip ấy được ra đời, Thùy Linh chỉ biết vỏn vẹn một điều rằng điều ấy thoả mãn những lúc bốc đồng ! Thùy Linh chẳng làm chủ được tương lai, cũng chẳng thể làm chủ được tình thế lúc ấy khi những xác thịt và cuộc vui trỗi dậy ! càng nghĩ, nó lại càng thương cho Thùy Linh, tội nghiệp thiên thần bé nhỏ ấy, phải ngập chìm trong những trò vui !

Nhìn về chuyện của Thùy Linh, xin đừng vội chỉ trích lối sống của giới trẻ bây giờ là sa đoạ và dơ bẩn ... mà hãy xin suy nghĩ lại, người lớn đã tạo cho giới trẻ có được một cách nhìn đúng đắn, một cách nhìn sáng suốt vấn đề hay chưa ? Và cũng xin tuyệt đối đừng nhìn videoclip ấy là một văn hoá phẩm đồi truỵ , một vết nhơ , mà chính là một tiếng nói của xã hội ... một hồi chuông báo động rằng giới trẻ thời nay đang thiếu mất đi những tổ ấm của tinh thần , thiếu đi những dòng suối để gội sạch tâm hồn ! giới trẻ Việt Nam đang cô đơn và lạc lõng trước những chiếc điện thoại NOKIA tối tân, trước những SH sang trọng và trước sự du nhập ào ạt của văn hoá phương Tây ... họ sống và chạy theo chúng như những mode thời thượng , nhưng quên rằng công dụng chúng để làm gì ?

Có ai dám chắc rằng đoạn Videoclip ấy không phải là tác phẩm của một máy quay kĩ thuật số hay đơn thuần chỉ là một chiếc điện thoại có chức năng ghi hình ? Nhà sản xuất muốn thế ư ?

Thùy Linh chỉ là một trong vô vàn những giới trẻ , những bóng hình lắc lư nơi quán bar theo những điệu nhạc mạnh, và trở về nhà lúc nửa đêm khi đã mệt rã cả người ??? vậy ra nơi người trẻ ngả vào khi gặp bất hạnh , gặp khó khăn trong cuộc sống là những điểm đen điên cuồng và thác loạn đến thế ?

Thùy Linh chỉ là một ví dụ rất nhỏ, rất đáng thương về những phút nông nỗi ... Thùy Linh đã rơi nước mắt ... chỉ đơn giản rằng Thùy Linh đang cô đơn , cô đơn khi nhìn thấy hình tượng ngây thơ mình chẳng còn nữa ! vậy là hình ảnh trong veo ấy tan vỡ mất rồi !

Hình như đây cũng là một điều cần phải suy nghĩ về vấn đề thần tượng trong mỗi con người ! Nét trong veo của Thùy Linh ngày hôm nay sẽ như một vết hằn , người ta sẽ nhìn và bảo :” trời đất, con bé ấy nhìn vậy mà khiếp thật !” ... vậy là trong lòng người ta Thùy Linh chẳng còn nữa, từ trong veo thay bằng từ vẩn đục , tốt thay bằng xấu ... chỉ đơn giản vậy thôi ... con người muôn đời là thế , con người chẳng làm chủ được mình , vì lẽ ấy, tình cảm con người vốn cũng mong manh ... Ngày hôm nay tôi thích Thùy Linh, ngày mai tôi ghét cô ấy vì cô ta nhơ nhớp quá, bần quá ! Ngày hôm nay tôi thích giọng hát ấy, ngày kia tôi lại cảm thấy nó chói tai kinh khủng ! Bữa nay tôi buồn tôi thích nghe nhạc sến , nhưng hôm nao vui tôi thích nghe nhạc rock ! Con người thay đổi thất thường , bản chất của đám đông thường chỉ là những cảm xúc chóng phai , nay thương mai ghét... vậy có đôi dòng gửi những ai đang sống bằng tình cảm của đám đông hâm mộ rằng , hãy không ngừng cố gắng và tự hoàn thiện mình từng ngày từng ngày một ... và cũng đừng thất vọng , hay đau buồn khi một ngày nọ bên mình , người ta đột nhiên “rụng” đi đâu mất cả ... tất cả chỉ đơn thuần là một cảm giác ghét và thương !

Người ta sẽ thôi cho Thùy Linh  vai Vàng Anh nữa, vì họ nghĩ rằng như thế sẽ làm bẩn đi mất hình tượng Vành Anh, người ta còn sợ những bậc phụ huynh sẽ không cho con em mình xem ... cuộc sống vốn không bao giờ bằng phẳng, và tính từ trong veo, trắng ngần chỉ đơn thuần là những điểm cực trị của hàm số cuộc sống ! cuộc sống là một hàm số, có điểm lồi điểm lõm, có điểm cực đại, cực tiểu ! một hình tượng đẹp không hẳn là một hình tượng vẹn toàn ... mà là một hình tượng biết vươn lên sau khi gục ngã , biết lồm cồm bò dậy và chạy thật nhanh về đích đến ! đó là một hình tượng đẹp và thiết thực cho cuộc sống thời nay nhiều hơn !

Và nữa, những bạn trẻ, xin đừng bĩu môi, mỗi khi nghe nhắc đến 2 từ Thuỳ Linh ... bởi lẽ , chúng ta cũng chẳng hơn gì... chúng ta cũng chỉ là những kẻ canh gác mệt mỏi trước tánh CON không ngừng trỗi dậy ! chúng ta cũng có những đêm không ngủ , chúng ta cũng từng chuyền tay nhau những băng hình sex , chúng ta cũng từng có những giờ phút toàn là xác thịt ! chúng ta chỉ khác Thuỳ Linh ở chỗ, Thuỳ Linh được quay thành phim, còn chúng ta ... nhiều lắm song chẳng nhớ được bao !

Có bạn, xem videoclip ấy là một thứ đồ độc địa, một thứ là ô uế tâm hồn, và đêm về, lén ba lén mẹ mở ra xem ... như thế còn tệ hơn gấp ngàn lần người đóng phim.

Có bạn chuyền nhau đường truyền link như một điểm đen trên mạng ... nhưng bạn quên nhìn những giọt nước mắt của người trong cuộc ... phát tán những thứ làm người khác đau khổ ... cũng là một tội lỗi !

Có bạn viết trên blog phê bình , chỉ trích Thuỳ Linh gay gắt ... hình như cũng đang diễn lại chính cái vai của biết bao người bình thường khác, nay ghét, mai lại thương ! bạn phê phán để người ta xem bạn là một người tốt , một người biết sống sạch ! cũng như một cogaidolong nào đó, chê bai ca sĩ nào nó, để rồi kiện cáo ! vì sao , vì bạn muốn viết để chứng tỏ rằng ta đây là một kẻ biết thưởng thức, có sức ảnh hưởng lớn, ta biết sống có phong cách , chẳng sợ đứa nào ! nhưng như thế trở lại được gì ... một cô gái bất hạnh, thì thiếu mất những dòng bạn viết , cô gái ấy có bớt chút bất hạnh hay không ? những việc bạn làm đâm ra vô vị và lố bịch biết bao !

Có lẽ, Thuỳ Linh sẽ chẳng đọc được bài viết này, vì nhóc chẳng biết Thuỳ Linh có blog hay không ? mà nếu có thì giữa hàng trăm cái blog , thì blog của nhóc ... lọt thỏm ! viết chỉ đế viết, viết để thay đổi một phần nào đó những suy nghĩ trong những ai từng xem đoạn videoclip ấy !!! Viết cho một chút xíu gì đó gọi là tình người !

Cao Hồng Ân

 DUYÊN QUÁN ÂM

“Gửi thân giữa chốn Ta Bà

Cuối lưng, hôn đất, quê nhà Từ Bi”

Trong chúng ta, có lẽ ai cũng trải nghiệm qua được sự giới hạn của ngôn ngữ, và từ đó nhận ra rằng đôi khi nụ cười, ánh mắt hay đơn giản hơn chỉ là sự im lặng lại mang đến nhiều ý nghĩa và có thể nội chứa được rất nhiều điều vi tế hơn. Tuy nhiên, chúng ta đang sống giữa nơi được hình thành nên bởi ngôn ngữ, do vậy khi nói chuyện về Pháp vi diệu ta cũng phải miễn cưỡng chấp nhận sự truyền tải bằng chữ viết hay lời nói. Để diễn đạt về công hạnh của chư Bụt và Bồ tát mười phương cũng vậy, các Ngài đã ở nơi tĩnh lặng hết mọi phong ba, thì dù diễn nói hay đến mấy, lâu bao nhiêu cũng chẳng thế nói hết. Nhưng khi chúng ta thực tập pháp lạy Bụt thì sẽ có hoàn toàn cảm được những điều vô ngôn ấy:

“ Năng lễ sở lễ tánh không tịch

Cảm ứng đạo giao nan tư nghì

Ngã thử đạo tràng như Đế Châu

Thập phương chư Phật ảnh hiện trung

Ngã thân ảnh hiện chư Phật tiền

Đầu diện tiếp túc quy mạng lễ”

Chỉ có kẻ uống nước mới biết nước nóng lạnh, chỉ có người đủ sức can đảm bỏ xuống hết bản ngã và sự mong cầu mới có được sự “cảm ứng” đối với chư Bụt và Bồ tát một cách sâu sắc nhất. Do vì lẽ đó, khi tiếp xúc tới cánh cửa Phổ Môn của Ngài Quán Thế Âm, ta cũng phải làm tương tự như vậy. Hít vào một hơi thật sâu, thở ra một hơi thật chậm để đem tâm về lại thân qua hơi thở. Hít vào nông, thì thở ra cạn. Và khi tâm đã chịu bỏ đi những cuộc vui long nhong, ta bắt đầu dùng hơi thở để tưới tẩm thân tâm bằng nước Cam Lộ của lòng Từ Bi,

Hít vào ta thấy Bồ tát Quán Âm ở trong tim ta

Thở ra ta thấy Ngài tan vào và tịnh hóa

Hít vào ta thấy ta ở Bồ tát

Thở ra ta thấy ta đang tan vào biển lớn từ bi.

Và khi đã đánh thức được tâm Quán Âm thì hành giả hãy cùng nhau nhìn lại. Chúng ta có thói quen đặt tên cho những tổ hợp của các pháp. Cái bàn là tổ hợp của đinh, gỗ, và ốc víc. Tuy nhiên những vật liệu sẽ không thể nào trở thành cái bàn nếu thiếu đi yếu tố quyết định đó là người thợ mộc thứ mà nhà Phật gọi là duyên tạo tác, hay hiểu thoáng hơn theo Kitô giáo thì đó là Thượng Đế vì mang tính chất của tạo lập. ( điểm này chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn ở những phần sau )

Cũng cùng sở hữu thân tứ đại huyễn hợp này, nhưng sao tôi có hình tướng khác anh, anh có tướng hình khác chị. Khoa học cho đó là gene, nhưng Phật gọi là nghiệp quả và người Phật tử tin rằng chúng ta có thể hoàn toàn chuyển hóa được nghiệp quả bằng nỗ lực tự thân. Đến với Ta Bà này, chúng ta nghiễm nhiên phải chấp nhận duyên tạo tác. Chúng ta bị duyên tạo tác lôi đi sền sệt lúc thì lặn ngụp trong địa ngục, khi thì đói khát rên la trong dáng hình của quỷ đói, hay si mê tột độ trong áo khoát của súc sanh. Khi chư Bụt và Bồ tát đến hành đạo giữa thế gian này, các Ngài nghiễm nhiên cũng chấp nhận duyên tạo tác thông qua hình thức những hạnh nguyện. Do vậy, ta học về đức Bụt Di Đà ta phải học thông qua 48 hạnh nguyện của Ngài, khi ta học về Bồ tát Quán Âm, ta phải hiểu từ 12 hạnh nguyện, cũng tương tự như vậy đối với tất cả chư Bụt và Bồ tát khác.

Khi nhắc về Bồ tát Quán Âm điều đầu tiên ta nghĩ đến đó là tâm TỪ và tâm BI vô lượng. Nên thay vì gọi là TÂM TỪ BI VÔ LƯỢNG thì Bụt Thích Ca đã cụ thể hóa bằng hình ảnh của vị Bồ tát tên gọi Quán Thế Âm. Không phải tự nhiên mà Ngài làm như vậy, mà đó là kết quả của một quá trình quán chiếu nhân duyên chúng sanh vô cùng sâu sắc. Ngài nhận thấy chúng sanh nơi cõi vô thường này, giữa dòng xoáy vô tận của nghiệp duyên, cần phải có nơi vững chắc được cụ thể hóa bằng ngôn ngữ để làm nương cậy. Do vậy, Ngài đặt tên cho tổ hợp năng lượng đại từ bi tên là Bồ tát Quán Âm. Và nghiễm nhiên vị Bồ tát này có thực, nhưng Ngài không đi mây về gió, mà dạo chơi nơi tâm thức của mỗi chúng sanh đón chờ kẻ ấy khởi nên lòng bi thương mà liền hiện bày giúp đỡ.

Ở phần đầu của kinh Phổ Môn, Bụt Thích Ca vì lòng thương chúng sanh của Ngài Vô Tận Ý, nên đã hiển bày tất cả những duyên lành để vị Bồ tát được mang danh hiệu Quán Thế Âm. Trong tất cả những ví dụ của Bụt, chúng ta để ý thấy có 4 phần riêng biệt, tượng trưng cho 4 tính chất cơ bản nhất tạo nên TÂM TỪ BI VÔ LƯỢNG là Vững Chãi, Tươi Mát, Tự Do và Viên Thành.

Đầu tiên chúng ta cùng quán chiếu về sự VỮNG CHÃI được thể hiển nơi phẩm Phổ Môn qua các hình ảnh bị cuốn trôi bởi nước dữ, nếu ta niệm Bồ tát Quán Âm thì liền được tấp vào bờ an toàn. Nếu hành giả quán chiếu được sức mạnh của nghiệp lực xô đẩy ta đi thì hoàn toàn hiểu được tại sao gọi nó là nước lớn cuồn cuộn chảy. Điều này, không cần phải đạt đến một cảnh giới thiền cao độ, mà nó rất dễ cụ thể hóa qua sự quán chiếu vê cử động của thân. Điều đầu tiên, khi ta thấy một con kiến hay con ruồi là ta phải đập nó. Hôm nay, ta học và hiểu về tâm từ bi nên ta dừng hành động đó lại. Nhưng trong vô thức, tay ta vẫn giơ lên cao, và nào cùng quán chiếu:

Có cảm giác giơ lên.. cao… cao .. cao nữa

Chúng ta giật mình nhìn lại, thấy ý sát nơi tâm mình có mạnh không ? Nó vừa mạnh và vừa thâm hiểm bởi lẽ mình đã gieo trồng nó từ rất lâu rồi, bởi vậy hôm nay ta mời Ngài Quán Âm lên để cùng ta dùng cuốc từ bi và xẻng trí tuệ mới đủ sức đào bỏ hết được cái tâm ý ấy.

Hình ảnh minh họa cho chiến thắng tột cùng của Từ Bi trước ý tham muốn sát sanh, còn gì oai hùng và tráng lệ bằng cảnh dao gậy của người cầm liền gãy từng đoạn. Nếu chúng ta muốn thay đổi, canh tân lại xã hội đang đầy rẫy tội ác ngoài kia, trước tiên ta phải thật sự bẻ gãy dao gậy của chính bản thân mình. Và nếu không muốn bị chết vì dao gậy căm thù thì dứt khoát phải chấm dứt sự gieo rắc mâu thuẫn, tuyên thuyết và truyền bá tư tưởng thù hận. Vì lẽ đó, sẽ rất là trừu tượng và hài hước nếu chúng ta mơ ước về hòa giải và bình an khi mà trong nhà vẫn chất chứa ngút ngàn vũ khí.

Trong những chuyện về Bụt Thích Ca, có câu chuyện về con chim nhỏ bị đại bàng săn đuổi, nó bay đến đậu trên vai Bụt và tự nhiên thấy an lành. Bình an là hoa trái của một nội tâm VỮNG CHÃI và TƯƠI MÁT.

Sự tươi mát là đặc tính của đóa hoa, của lá rau, của trời đất vào xuân và hơn hết là của một hành giả có tâm thanh tịnh. Trong truyền thuyết, tươi mát là nước Cam Lộ của Ngài Quán Thế Âm dùng để tưới mát cho tội nhân nơi địa ngục nóng bức, vì nó sản phẩm của tâm bi. Do đó, nơi phẩm Phổ Môn, tính chất này được cụ thể qua hình ảnh hành giả niệm Quán Âm dẫu vào trong lửa lớn thì thì lửa không thể tổn hại được thân. Lửa đỏ thường được ví như sự sân hận, chính vì sân hận mà chúng ta phải rơi vào địa ngục. Nếu chúng ta quán chiếu về từ bi, thấy chúng sanh đã, đang và sẽ chịu đựng rất nhiều đau khổ trong cuộc sống thì làm sao ta còn sân hận được. Làm sao ta giết chết một người đang chết dần mòn đi trong từng sát na ? Ta cũng thấy sự đau khổ ấy nơi thân ta, nơi người thương nơi kẻ thù, và chính nhờ sự quán chiếu về vô thường sanh diệt ấy, ta nhận ra được rằng, tự thân đã có quá nhiều đau khổ, sao nỡ trách tha nhân, sao nỡ làm tha nhân đau khổ chi nữa. Nhưng tâm Đại Bi không dừng lại ở chỗ chấp nhận sự khổ đau, mà chuyển hóa được an lạc, tươi mát từ trong đau khổ, phải kiến thiết Niết Bàn từ những yếu tố của uế trược, cấu nhơ. Trong vô lượng tiền thân của Bụt, Ngài đã từng là một tội nhân nơi địa ngục, thấy muôn chúng sanh kẻ thì bị lửa đốt, bị đánh đập, bị trói buộc, bị moi móc tim gan, và tự dưng Ngài quên đi hết những hình phạt đang chịu và khởi lên tâm rằng: xin cho tôi nhận hết như hình phạt của họ, xin cho họ được an lành. Ngay lúc đó, Ngài và vô lượng chúng sanh liền thoát khỏi kiếp nạn địa ngục. Cũng như khi hành giả quên đi chính bản thân giữa những đau khổ chúng sanh, làm thành hạt muối tan ra để ướp mặn nồng đại dương, thì ngay lúc đó hành giả sẽ cảm nhận sự thanh thản và tươi mát nơi thân tâm. Nói cách khác, đó cũng là một trong những tính chất vô sanh diệt của Niết Bàn. Con người có tư tưởng rất lạ là luôn ôm ấp những hận thù và đề phòng thù hận, họ viện dẫn rằng, tôi phải làm vậy mới đủ sức chống giữ lại kẻ thù. Nhưng còn gì đáng thương hơn, khi chúng ta tự dựng nên một kẻ thù vô hình nào đó, để rồi đánh mất sự tươi mát của nội tâm. Và hơn thế nữa, người đó không thể tươi mát, bởi lẽ họ chưa thật sự được TỰ DO.

Chúng ta hay đi phóng sanh, thả cá thả chim để cầu xin phước báu. Hình như vì lẽ đó, nghi thức phóng sanh thường rất lâu vì chúng ta quan niệm rằng, nghi lễ càng lâu thì công năng sẽ càng lớn. Và đôi khi không tránh được những hình ảnh rất đau lòng, con cá chết cứng đơ khi nghe tụng chú, con chim hấp hối vì nghi ngút khói nhang. Con người có xu hướng rất ích kỷ, mình viện dẫn vào tình thương để trói buộc và áp đặt người thương của mình. Ta muốn con ta phải thế này, ta muốn vợ ta phải thế nọ, ta buộc chồng ta phải thế kia. Và ta cũng TRÓI BUỘC chim cá qua cái lý tưởng CỰC LẠC hay QUY Y của chính mình. Mình viện dẫn vì tụi nó là súc sanh nên cần phải nghe niệm kệ, phải được quy y nhưng đó là mình đang đứng ở chỗ tín đồ rồi viện giải, chứ có bao giờ mình là con cá, con chim bị kẹt cứng giữa lúc nhúc đồng loại đâu mà hiểu. Do vậy hãy để con chim bay qua khỏi những tín ngưỡng, con cá lội sảng khoái qua những nghi thức, thì đó là tự do, và ngay lúc đó TỪ BI được hiển bày.

Người ta hay hiểu lầm TƯ DO có liên quan gì đó đến chính trị. Nhưng Tự Do của Từ Bi hoàn toàn khác. Nhà chính trị nói rằng, để được coi là tự do, thì con người phải được thế này, thế kia. Ta gọi đó là Tự Do có tính tương đối bởi vì làm sao có tự do, có thảnh thơi mà lại có những quy định, những đối chiếu ? Do vậy, khi hành giả học về Phật pháp, hiểu về Từ Bi thì mỗi khi nghe đến Tự Do phải hội đủ những điều kiện chi tiết thì hành giả cứ an nhiên mà mỉm cười. Bởi lẽ hôm nay kinh Phổ Môn đã cho mình thoát khỏi những xiềng xích gông cùm trói buộc nơi thân và tâm này từ quá lâu rồi.

Tôi gặp chị giữa một mùa mưa như trút nước, chị lang thang đi thả cá. Một thùng cỏn con hai ba con rô, con lóc, chị đứng ở bến sông trút lẹ chúng xuống và đứng đó thật lâu, cười an lạc. Tôi hỏi sao chị vui vậy, chị trả lời tỉnh bơ: Tại thấy tụi nó vui, tui vui quá hà… Trời ơi, đó niềm vui chân thật nhất giữa cõi Ta Bà này. Tay chị còn lem lấm bùn, trên đầu cái nón lá rách bươm và áo quần sũng nước. Vậy mà chị là người đầu tiên tôi biết, đạt được cái Tự Do bất tận của Từ Bi. Niềm vui tự do của bầy cá, niềm vui được thả cá của chị phảng phất hương vị của sự VIÊN THÀNH.

Khi Bụt đạt được sự Tự Do khỏi tù ngục tham ái, Tưới mát được sân hận, và Vững Chãi trước não phiền, chư Thiên liền hiện đến, đãnh lễ và chúc mừng Ngài đã VIÊN THÀNH. Đó là một tên gọi khác của sự tròn đầy và thành tựu công đức. Nơi phẩm Phổ Môn, Bụt dạy rằng một người nếu thọ trì danh hiệu hay nhẫn đến một thời lễ lạy, cúng dường Bồ tát Quán Âm thì công đức vô lượng đến mức trăm nghìn kiếp không thể tiêu mất. Hay nói một cách trực ngôn là, nếu chúng sanh nào khởi nên tâm từ bi to lớn với hết thảy chúng sanh, quy mạng, tu bồi và cũng cố tâm ấy thì chắc chắn đạo quả VIÊN THÀNH.

Hay đơn giản hơn như việc cầu con trai con gái. Ở đây rất nhiều người hiểu lầm là Bồ tát Quán Âm sẽ mang tiên đồng ngọc nữ từ trời xuống cho. Nhưng nếu chúng ta quán chiếu kỹ lại thì chúng ta đã đủ sẵn TỪ BI TO LỚN để đón nhận đứa trẻ đặc biết ấy chưa ? Nếu con trai thì phước đức trí huệ, con gái thì tướng mạo đoan trang và rộng sâu cội phước đức. Hiểu được và quán chiếu được như thế, ta sẽ thấy rất rõ về câu ĐỒNG THANH TƯƠNG ỨNG, ĐỒNG KHÍ TƯƠNG CẦU. Nếu chúng ta không biết tu dưỡng lòng từ ái, và bi thương đối với hết thảy chúng sanh thì sẽ không thể quyến dụ được những duyên lành, ý tốt và kể cả khi miễn cưỡng cho rằng Bồ tát ban con thì cũng sẽ không vị nào dám đem trứng trao ác cả. Do vậy, việc đầu tiên không phải là tìm cầu mà hãy học cách yêu thương, tìm hiểu nỗi khổ của chúng sanh và cầu mong cách để xoa dịu những đau thương ấy, mới là việc người trí cần làm đầu tiên.

Ta vẫn có thể hiểu chi tiết này khi đối chiếu với gia thất của Duy Ma Cật. Ông là một đại trưởng giả và cũng là bậc đại thượng thủ, Ngài luận giải về quyến thuộc con cái như sau:

“ Lòng Từ Bi là con gái

Tâm Thiện Thật là con trai”.

Quyến thuộc, gia thất được hiểu như tập hợp những người thương, và thật sự Bồ tát ra vào sanh tử, lấy chúng sanh làm nghiệp nên sẽ cần lắm những quyến thuộc Từ Bi và Thiện Thật như vậy.

Quán chiếu về chất liện VIÊN THÀNH của tâm Từ Bi, ta sẽ nhìn thế gian bằng con mắt trạch pháp tức là không để bị lừa dối bởi bản thân và tha nhân. Cho nên ta sẽ thấy rằng bất cứ pháp nào, việc làm nào mà không hội đủ sự Vững chải, Tươi mát, tự do hay không thể hiện từ bi thì chắc chắn không thể nào là Viên Thành được, dù người ta có gắng gượng mà giữ nó khỏi sập đổ đến trăm ngàn năm sau.

Trong kinh, Bụt cũng đề cập đến tâm THAM DỤC, và Sự Ngu si, cộng với lửa sân hận nữa thì ta có đầy đủ TAM ĐỘC. Mà phương pháp đối trị hay nhất, có lẽ là Khởi lên, Quán chiếu và Sống với Tâm Từ Bi. Đó là thuốc diệu lành mà Bậc Y Vương đã hiển bày cho chúng ta vậy.

Nam Mô Bụt Thích Ca Mâu Ni

Nam Mô Bồ tát Quán Thế Âm

Nam Mô Bồ tát Shantideva

Nguyện những điều con viết ra đều từ nơi chánh niệm và có khả năng lợi lạc hữu tình.

Cao Hồng Ân