Đường Thái Lập Thành

Đến ngã tư quẹo mặt, cặp theo ranh đất Nhà thờ là đường Thái Lập Thành, đi hếtđường này gặp Nhà Đèn nằm sát bờ sông Gò Công, toàn bộ con đường được tráng nhựa, hủ lô cán thẳng thớm, vào mùa nắng nhụa đường chảy nổi bọt đi chân không rất nóng.

Từngã tư bên tay mặt đi hết ranh đất hông nhà thờ là đến Toà Hoà Giải

Toà Hoà Giải

Cuối ranh đất Nhà Thờ , qua một khoảng đất trống khoảng 4, 5 mét cây ké đầu ngựa, mắc cở mọc tràn lan là đến Toà Hoà Giải, nhưng dân thường gọi là Toà Án Trước Toà có cung tròn trồng hoa kiểng, giữa là cây me tây cổ thụ bóng che mát rượi, người dân đến làm việc thường tụ năm tụ ba ngồi trên vòng tròn cement xem lại giấy tờ trao đổi đủ thứ chuyện. Toà Hoà Giải là căn biệt thự lớn đẹp ở Gò Công nếu kết nối với dảy nhà xe nhà bếp cả hai kết hợp lại thành chử L. Ông Toà tên là Lê Bằng Ý. Ông Lê Bằng Ý rất thân thiện với người dân đến Toà làm việc. Chủ yếu thời gian năm 1956-1957 dân đến làm thế vì khai sinh, bởi trước đây rước mụ về nhà sanh em bé chuyện làm giấy tờ khai tới khai lui rất là lộn xộn, nhất là những gia đình ở xa thành phố, sanh con thì nuôi chẳng khai báo gì.

Thời Ông Diệm công việc hành chánh giấy tờ, đi học v.v… con nít buộc phải có khai sinh, vị nào chưa làm giấy khai sinh phải đến Toà xin làm thế vì khai sinh.

Đến khi làm giấy thế vì khai sinh thì khai ăn gian tuổi, như thằng Hai néo xóm tôi học lớp nhì mà đi lấy vợ.

ThờiĐốc Giáp phụ huynh đến phòng Hiệu Trưởng xin xỏ lung tung bởi vì khai ăn gian tuổi, Thầy căn cứ tuổi trong khai sinh mà xấp lớp có vị học lớp nhì cọp vật không nổi mà phải ôm cặp xuống học lớp chót, chán quá ở nhà luôn. Nhiều học trò lấy giấy khai sinh của em nên cao chồng ngồng học lớp chót, lớp tư. Vì vậy tại cái giấy thế vì khai sinh thời gian này một số học trò ra trường sớm !

Mỗi lần có đá banh, lũ chúng tôi thâm nhập vào khuôn viên Toà đi xuống khu vực nhà xe phóng ra vườn cây phía sau leo lên cây Trôm, đu qua từng thằng nhảy ngồi trên tường ngó trước, ngó sau tuột vào Sân Vận Động, nếu không muốn vào sân chúng tôi có thể đu trèo lên cây vú sửa ngồi dựa lưng vào mấy chản ba xem cũng được, hoặc ngồi bẹp trên vách tường thòng giò xuống sân vận động, vói tay bẻ những lá trôm ngắt bỏlá , đưa cuống vào miệng nút mũ nhơn nhớt, giải sầu nhiều khi trận banh vào dịp lễ Tết ngồi nghe múi thúi, thủ phạm chính là bông trôm. Mũ trôm uống rất mát, hột trôm ăn rất bùi, nhưng bông trôm hôi thúi chịu không thấu !

Trên lầu người trong gia đình ông Toà cũng đứng bên cửa sổ xem còn lớn tiếng dặn dò những chiến hữu ngồi trên cây phải cẩn thận kẻo té.

Xem“ đá banh cọp”, chúng tôi thích leo vào khu vực Toà Án vì lòng “mến khách” của gia đình ông Toà và an toàn. Nếu băng ruộng trước ao Chùa, tấp vào Trại gà, trèo qua tường ngang tấm bảng ghi tỉ số thì cảnh sát không thấy nhưng xa, lội ruộng chân cẳng dính sình đất dơ hầy, còn vào khuôn viên Nhà Thờ leo tường gần cột cờ, trước khán đài nên ai cũng nhìn thấy Cảnh Sát làm nhiệm vụ, đuổi phải đu tường nhảy trở ra.

Sân vận động Cộng Hoà trên Sài Gòn có hai khán đài C và D nằm phía sau khung thành, bán giá cá kèo.

Sân Vận Động Gò Công. Khán đài C là khu vực Toà án. Khán đài D là khán đài di động, lúc nào đội banh sịn đá trên sân là có mấy chiếc xe đò đậu ở bên lề Lộ Hàng Dương người lớn đứng trên mui xe nhìn vào, cả hai khán đài này không bán vé dành cho khách coi cọp.

Sân Vận Động

Cuối ranh đất Toà Hoà Giải là ngã tư đường Thái Lập Thành và Pétrus Ký.

Đường Pétrus Ký khởi đầu từ sông Cầu Huyện một bên là trại lính, một bên là nhà Phó Tỉnh, băng ngang đường Thái Lập Thành ra đến đường Lộ Dương. Đoạn Pétrus Ký giao điểm với đường Thái Lập Thành , người ta xây hai trụ vuông rất cao làm hai phòng bán vé, đỉnh hai trụ gắn bảng Sân Vân Động. Lề đường dẫn vào sân bên trái là hàng cây Dái Ngựa chạy thẳng đến khán đài. Trái dái ngựa màu vàng đất hình dáng giống như nhạc cụ người nghệ sĩ cầm lắc trong các ban nhạc thời bấy giờ,mỗi trái có bốn múi khi trái già múi tự tách ra tung xuống đất những hạt, giống như một chiếc cánh của con gián, cũng màu cánh gián quay tròn bay trong gió thật là lãng mạn

Lá cây dái ngựa màu xanh đậm, mấy chú bán bong bóng thường chặt về buộc bong bóng vào cắm trên xe đạp chạy đi bán khắp nơi

Câyđược trồng phổ biến trên đường phố Gò Công là cây me, kế đến là cây Dầu Dái Ngựa sau cùng là mấy cây dương ở Piscine Bà Phước, Ao Trường Đua và con đường Lộ Dương được ca tụng nhắc nhở hơi nhiều nhưng ít thấy ai viết về hàng cây dái ngựa dọc theo đường Phan Đình Phùng, Pétrus Ký, Hàm Nghi và Nguyễn Thái Học …

Đi về các xã ấp ven lề đường được trồng cây điệp tây hoa vàng ( Lim ) bà con đi chợ Gò về trưa nắng ngồi nghỉ dưới bóng cây, như đường ra Sơn Quy, xuống Bình Ân, Tân niên Tây trong những năm 1947-1948 thanh niên chống Tây chặt bớt một mớ, còn lại le que mấy cây trong những năm 1960 mấy thằng phá nhà ban đêm xách mã tấu tàu chui ra chặt cây gát ngang lộ, dấu lựu đạn ai kéo nổ chết chịu, nếu không máng lựu đạn thì nằm trong lùm bụi nào đó, súng Bá Đỏ gát trên chéo cây, ai đến gần chốc … chùm một người ngã xuống. xóm tôi anh Điệp và Chú Hai Cám chết vì những nhánh cây như vậy, tức không ! Chúng chặt riết các con đường về xã cô dì chú bác trong quê đi chợ đội nắng gánh hàng về mồ hôi nhuể nhại, tìm bóng cây ngồi nghỉ không ra, thật là ácđộc !

Đường quanh Sân Vân động người ta rãi sỉ than đá, cuối sân nơi giáp với Lộ Dương cóđặt Xà đơn, xà kép … ngoài việc phục vụ đá banh các sinh hoạt thể thao, người ta còn làm nơi phục vụ vui chơi giải trí khác

Nhớcó lần Lực Sĩ Hà Châu về trình diển những màn rất ấn tượng người ta xem chật sân bọn nhóc chúng tôi một là đứng thật gần sân khấu, hoặc phải đứng trên hàng rào xi măng dựng quanh sân cỏ mới nhìn thấy.

-Thanh sắt dẹp bề ngang 4- 5 phân dài 3-4 m ông dùng tay quấn quanh người,

-Tay không bóp nát quả dừa, đóng đinh 1 tấc vào thanh gổ bằng tay và lấy ngón tay nhổ ra

-Màn nằm xuống cho xe hủ lô cán, tài xế hủ lô sợ không dám cán phải cho xe đò nhỏ 16 chổ ngồi chở đầy người chạy qua,

-Hai tay kéo hai chiếc xe đò loại nhỏ tài xế rồ hết ga xe xịt khói đen, bánh xe bốc khói Lực Sĩ chẳng hề hấn gì, không chiếc xe nào thoát khỏi hai cánh tay thép …

Phòng Thông Tin thỉnh thoảng chiếu phim cho vào xem tự do, sau 75 thì Cãi Lương mướn sân trình diển.

Sân Vận Động còn là nơi kỹ niệm của những dân quê Bình Xuân, Xóm Non, Bình Ân, Cù Lao v.v... bọn việt cộng thấy dân chẳng chịu nổi dậy, nên buộc người dân mỗi người xách túi đệm, trong túi đệm để tờ đơn lên Quận nợp đơn đòi hỏi chuyện gì đó, như chống bắt lính … người đi nọp đơn thường là ông già bà cả.

Thay vì đuổi họ trở về như trước, Ông Quận Trưởng mời tất cả vào sân vận động, lính gác cổng giữ lại trầu, thuốc lá … không cho người buôn bán hàng rong vào, các ông bà đã đảo Mỹ Thiệu la hét vang trời, sau cùng thèm trầu thèm thuốc, nắng lên khát nước đến khô cả họng, đói quá rịu rã phải xin về. Sau này không thấy mặc đồ đen xách giỏ đệm quấn khăn rằn, đi đòi hỏi nữa, thật là tuyệt chiêu !

Thuở nhỏ nghe các chú các bác kể môn đá banh rất nguy hiểm trước khi vào trận, người ta chở quan tài đặt ở gốc bên hông khán đài, cầu thủ bị tai nạn chết được Ban Tổ Chức cho ngay vào hòm chở về nhà.

Kỳ ghê ! xem đá banh hoài nhưng cố tìm chẳng thấy quan tài đặt ở đâu , có một lần đội bóng Hoà Nghị đá trên sân bị trọng tài “ xây cá nại “ chèn ép thế nào, mà ông Bầu lùn xủn móc súng “ Ru lô” ra đòi bắn, nếu lần đó ông Bầu bóp cò, người chết làm sao có hòm mà bỏ vào ?

Sân có hai tấm bảng

-Bảng thứ nhất đặt nằm xéo góc sân, giáp với Trại gà Úc Châu, quây mặt về khán đài, ghi tỉ số hai đội banh đá trên sân, khi có đội làm bàn người phụ trách chọn số leo thang lên máng vào.

-Đối diện với khán đài một tấm bảng được dựng lên tuy đơn sơ mà nghiêm trang , bảng ghi chữ TỔ QUỐC TRÊN HẾT nằm giữa hai cây cột có rồng lượn, phụng múa, cột cờ đứng uy phong trên mái nhà Việt Nam có rồng chầu, lá quốc kỳ Việt Nam phất phới nhắc nhở chúng ta Đất nước là trên hết.

Đất nước còn, tất cả còn. Đất nước mất, mất tất cả !

 

Sông có thể cạn, núi có thể mòn, Chân lý ấy không bao giờ thay đổi

Sân Vận động được xây dựng vào thời Pháp thuộc, mỗi lần tổ chức đá banh, trận mởmàn là đội chân không thuộc xã này đấu với xã kia. Trước khi vào trận đá chính toàn thể quan chức, khán giả, cầu thủ đều đứng lên nghiêm chỉnh chào Quốc Kỳ hát Quốc Ca, nhìn lên Kỳ Đài lá Quốc Kỳ Việt Nam tung bay trong gió, trừ những vị mù chữ, tất cả mọi người ai cũng nhìn thấy và đọc được bốn chữ thiêng liêng

 

TỔ QUỐC TRÊN HẾT.

Người Pháp thiệt giỏi !

Là công dân Việt Nam xin hảy sống sao cho xứng đáng !

 

Cao Thệ

 

Chỉnh sửa lại bởi cao the - 25/Apr/2013 lúc 7:35pm

Khu Cư Xá

 

Phía sau Ty Công Chánh là khu cư xá một dảy phố hình chử L gồm le que mấy căn nhà cho nhân viên ở. Người đi đường qua lại nếu không để ý không thể thấy, đã vậy mấy bụi mía Thanh Dịu cao ngất che chắn, tuy là khu vực trung tâm nhưng buồn !

 

Nhà Đèn

Nằm cuối đường, hông giáp mấy cây bần mọc ven Rạch Gò Công, trước mặt là trường tiểu học. Mấy sợi dây điện lòng thòng vượt sông đong đưa theo gió, đặc biệt đoạn dây điện này chim én lũ lượt kéo về đậu nhìn đời… mỗi sáng Cô giáo chỉ cho học trò xem rồi bảo chim đi học.

Máy Phát điện của nhà đèn nằm chình ình giữa nhà, người đi qua lại nhìn vào đều thấy máy cũ kỹ, nhưng được lau chùi sạch sẽ

Hằng đêm   từ 7 giờ tối có điện đến 12 giờ khuya

  05 giờ sáng có điện đến 6 giờ 30

Ngoài giờ đó thì thắp đèn dầu. Đèn hột vịt gắn trên cột đèn đường phát ra thứ ánh sáng đỏ lòm như thấp nhang , tệ hơn ánh sáng của đuốc người dân có việc đi lại trong đêm. Những nhà quan, công sở không biết ra sao, nhà dân thắp đèn dầu, có chuyện cưới hỏi, ma chay thì đèn Tây, đèn măn xông thắp lên sáng rực.

 

Đường Thái Lập Thành được tráng nhựa đến nhà đèn, con đường đất nối tiếp chạy cập theo đoạn sông bao quanh trường Nhà Đèn ngang hông trường Nữ  bên sông là nhà ăn và nghỉ trưa của học sinh ở xa, con lộ ra đến công viên trước nhà Đốc Phủ Hải từ đường Trần Hưng Đạo được tráng nhựa qua trước trường Nam Tiểu Học, nhà Đốc Học, dinh Phó Tỉnh, Trung Tâm Cải Huấn, chạy ra giáp mối với đường Phan Đình Phùng. Một cung đường hình oval.

 

Từ Nhà Đèn đi ngược trở về ngã tư Nhà Thờ bên tay mặt lần lượt qua những công sở và nhà cửa như sau :

 

Trường Nhà Đèn

Cổng chánh của trường quây mặt về phía sau Trường Nữ Tiểu Học đối diện hơi xéo một chút với cổng Trường Nữ Công, cổng sau nằm trên đường Thái Lập Thành lề đường,  cây gổ Lim ? gốc thật to, trái giống trái phượng nhưng bề dầy mỏng hơn màu trắng , gió thổi trái chạm vào nhau hột kêu lào xào. Ngay cánh cổng cây phượng cà tong cà teo vươn cành lá.

Trường chỉ dạy học sinh từ lớp Chót đến lớp Ba. Hai dãy phòng, mỗi dãy 5 lớp học cất song song nhau

- Dãy phòng học cặp bên bờ sông thuộc Nam sinh chỉ có một hành lang phía truớc, nhưng nền lớp học cao hơn bên Nữ.

- Dãy phòng cặp bên Kho Bạc là phòng học Nữ sinh, có hai hành lang trước và sau

Cột cờ được gắn phía truớc bên dãy hành lang học sinh Nữ, Trống được đặt phía hành lang sau.

Học sinh chỉ học ngày một buổi

 

Học sinh buổi sáng đầu giờ học làm lễ chào cờ

Học sinh buổi chiều trước khi ra về làm lễ hạ cờ

Các lớp trực, học sinh giỏi được phân công kéo cờ và đánh trống.

Đỉnh cột cờ rất thấp, học trò kéo cờ phải có kinh nghiệm, nếu không bài Quốc Ca chưa được nữa thì cờ đã chạm ngọn, rất khó canh cho Cờ lên đến đỉnh bài Quốc Ca vừa dứt.

Học sinh lên lớp nhì Nam chuyển qua trường Nam Tiểu Học.

Nữ chuyển qua trường Nữ Tiểu Học

 

Khuôn viên trường không rộng lắm được trãi lớp sỉ than đá,

Từ cổng trường vào một khu sân chơi rộng học sinh Nữ tập thể dục nơi này

Phía sau dãy phòng học bên Nam gần nhà đèn là khoảng đất rộng trồng cỏ, điểm vài cây me tây nhỏ xíu đây là khu tập thể dục của Nam sinh

Hàng rào được trồng bằng cây keo Ù thân nhánh đầy gai được cắt phẳng cao hơn mét, ngoài hàng rào là con đường đất nối liền với đường Thái Lập Thành, bên kia con đường khoảng đất rộng ra đến mé sông mọc đầy cốc kèn, ô rô và cây bần

Đầu dãy phòng học bên Nam phía bờ sông có cổng ra vào, bên kia đường xây một dãy phòng vệ sinh. Học sinh Nữ bên ngoài, học sinh Nam sử dụng dãy nhà cầu bên trong nhìn về nhà đèn. Tại cổng này, giờ ra chơi kẹo bánh, xe cà rem thường tụ tập.

 

Ty Ngân Khố

Giáp ranh với trường Nhà đèn là Kho Bạc.

Kho Bạc cổng chính nhìn về đường Gia Long, bên hông cặp theo đường Thái lập Thành hàng rào là hàng cây trứng cá, những trái to đùng màu đỏ chói có khả năng quyến rủ lạ lùng với chúng tôi, leo trèo đứng trên những thùng phuy nhựa của sở Trường Tiền đặt theo lề đường kéo lôi những nhánh đầy trái. Suốt thời gian học trường nhà đèn, tôi không biết đây là kho bạc. cứ nghỉ là nhà của mấy ông Hiến Binh.

Thời chúng tôi còn trẻ tiền giấy lưu hành trong dân gian rất hẻo. cầm tấm giấy một đồng đi mua đồ không tiền thối, cứ thoải mái xé làm đôi mỗi tấm giá trị là 5 cắc, không biết Ngân Hàng Quốc Gia Việt Nam cố tình không in thêm tiền hay gặp trở ngại gì ?

Tiền bạc đối với người dân thời bấy giờ là lúa, là gà, vịt, chim Bồ Câu, là heo … mỗi lần muốn đi chợ, hoặc có chuyện cần phải xài tiền tức thì đông giạ lúa, hoặc bắt vài con gà vịt, đến ngã ba ngã tư có người mua, bán lấy tiền đi chợ thực tế là vậy, chuyện  “ ký xếch “ ký ngân phiếu lãnh tiền là giao dịch tài chánh của những vị thuộc cõi trên, dân hai lúa làm gì biết, bởi vậy mới có câu :

“ Cậu Hai, cậu chớ có lo”

“ Hết tiền cậu xuống dưới kho cậu lấy xài ”

 

Kho Bạc được hàng cây trứng cá che khuất, trước cổng luôn có người ngồi  kẻ ôm bao quần áo, người thì xách “ gàu mên “ đựng thức ăn, mắt chăm chăm nhìn qua khám lớn.

 

Trong những ngày ba đi làm ăn xa , má nói vậy với chị em chúng tôi, chẳng hiểu gì sao trong những người tột cùng đau khổ ấy, nhiều buổi đi học thỉnh thoảng nhìn thấy bóng dáng má hoặc chị tôi đứng im lặng dõi mắt mong ngóng đợi chờ ai đó ?  Để đêm về các con ngủ hết tôi thường thấy má ngồi yên lặng, thỉnh thoảng phát ra tiếng thở dài não lòng !

Khi Ba không còn nữa, nghe người lối xóm nói thế này thế kia, tôi biết phần nào sự thật việc má nói ba đi làm xa ! Mỗi lần lật cuốn sách Quốc văn Giáo Khoa Thư  đọc bài Bát Canh Hẹ hay Tô Canh Hẹ gì đó, là mỗi lần nhớ đến ba rồi nước mắt chảy dài !

 

Sở Hiến Binh

Căn nhà thuộc sở Hiến Binh cùng với Kho Bạc chung trong khuôn viên mặt quây ra đường Gia Long đối diện với Trại lính Bảo An.

Thời gian tranh tối tranh sáng mở đầu nền Đệ Nhất Cộng Hoà đang  xấp xếp lại guồng máy hoạt động.

Các bậc cha chú nói rằng :

- Dinh thự này, trước đây là nơi làm việc của lính Mã Tà và các vị cho biết Mã Tà là Cảnh Sát .

Tôi may mắn được Bà Cò Huề đề nghị hằng ngày sau khi đi học, ghé nhà chơi nhân tiện kèm cặp toán cho hai đứa con của bà.

Thường thấy Ông Cò Huề mặc quần áo kaki vàng và người ta gọi Ông Cò Hiến Binh, tôi cứ nghĩ trong đầu Hiến Binh là tiền thân của Quân Cảnh ,  điều đặc biệt Anh Kim tài xế của ông ở xóm tôi lại mặc quần áo của lính Cảnh Sát.

Ty Công An, Cảnh Sát thì đóng trước Pissine nhìn qua trường Nam Tiểu Học cạnh Trường Bà Phước, thật là rắc rối !

Không biết Hiến Binh sau này sát nhập vào quân binh chủng nào trong Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà ?

Khu vực Hiền Binh trong cuộc đất này tôi biết tài sản  gồm những công trình xây dựng như sau :

-Song song với con đường Nguyễn Trường Tộ hiện nay, là dãy nhà xe, nhà bếp.

- Tiếp theo là chuồng vịt của ái nữ ông Cò, Anh Kim và mấy chú lính tự làm đối diện với Trường Nữ Công, nuôi 5- 6 con vịt gì đó.

- Khoảng sân trống làm Sân đánh bóng chuyền, đánh bóng chuyền vào thời tôi ít thấy đội  bóng có tên tuổi như bây giờ.

 thí dụ : đội bóng chuyền sở Trường Tiền, đội bóng bệnh viện v.v...

Chỉ thấy mấy chú cầu thủ sau giờ làm việc tập trung ra sân cáp độ chia hai phe , phe thua chung mấy ly đá chanh, gói thuốc Ruby hay Cotab gì đó. Sân bóng chuyền ở đây khán giả chiều đến tập trung xem cũng khá đông ,  chú lính dáng người thấp to con bên Bảo An sở hữu cú phát bóng không ai đở nổi. Mỗi lần phát bóng chú thụt lùi khỏi lằn vạch cuối sân, đảo mắt nhìn xem “ hủ gạo” đội bạn hiện thời nằm ở đâu thề rồi quăng trái bóng lên cao, đồng thời co giò tung người lên xoè tay đập cái rầm … thế là đếm. Chú còn là tay chuyền 2 số một bấy giờ, với những đường chuyền khôn banh, bỏ nhỏ cắc cớ

Đội bóng nào có chú phần thắng kể như được hơn 40%. Bên Bảo An cũng có sân bóng, nhưng chú chọn chơi bóng sân bên này.

- Hiến Binh chiếm phân nữa dinh thự , tầng dưới dùng nơi làm việc, gia đình ông Cò ở trên lầu, rộng mênh mong

- Sở Hiến Binh được 5 cây me to, giáp hàng rào bên trường Nhà đèn 2 cây và 3 cây còn lại nằm về hàng rào phía Trường Nữ Công

- Mấy chú lính sở hữu đám mía trồng phía sau nhà cạnh trường Nhà Đèn

 

Sau này Ông Cò Huề đổi qua Tỉnh Bến Tre, tôi lên Sài Gòn học, không biết nơi này thuộc về đơn vị nào.

 

* Tôi có thư Chú Lộ Công Mười Lăm hỏi về Hiến Binh, được Chú giải thích như sau:

 

Theo hệ thống của Pháp thì các lực lượng cảnh sát bao gồm:
- Cảnh sát dân sự. Chỉ có quyền bắt dân. Cảnh sát không có nhiệm vụ giữ trật tự giao thông.
- Cảnh sát quân sự. Chỉ có quyền bắt quân nhân.
- Hiến binh. Có quyền bắt cả dân lẫn lính. Thêm vào đó, lực lượng này còn có nhiệm vụ đảm bảo trật tự giao thông.
Hiến binh là từ Hán Việt dịch từ một từ gốc Pháp gendarme. Từ này thường được phiên ra là "sen đầm". Từ này gốc từ một từ Pháp cổ "gens d''armes" có nghĩa là "người được vũ trang".

Đây là một lực lượng quân sự có nhiệm vụ như cảnh sát.

 

Như vậy rất giống với Binh chủng Quân Cảnh thời Việt Nam Cộng Hoà.

 

Từ kho bạc băng qua đường Gia Long là trại lính Bảo An

 

Cao Thệ

Năm Mập xin lỗi anh Cao Thế nha, cho mình mượn nhà chút xíu.

Buồn 30/04

Ba mươi tháng tư, ơi ba mươi tháng tư!
Già cái đầu có biết mình bư?
Việt cộng , việt gian cùng bán nước,
Dân oan, chiến sĩ chết trong tù.

Gian manh ông dựng mốt “việt kiều”
Khỉ đột rừng xanh đẻ bọc điều,
Mỗi tháng gom lời vài ba tỷ
“Tự Do…” như cái củ thìu biu… ***

Qua Mỹ chơi à…? Cứ tự zdo…
Xài Đô xả láng, cấm buộc bo…
Vegas, DC, tiền có sẳn…
Tớ đừng có “no”,để tao “no…”

Biệt thự vênh vang ở xứ người,
Mai đây tao chạy, vẫn còn cười.
Thằng ngu ở lại đòi giữ nước,
Tao khôn chuồn mất, cẳng thủ rồi.

Ông xuống mà coi hởi ông trời,
Lừa dân, phản loạn nhất trên đời
Non nước tiêu điều vì bọn khỉ
Cũng chỉ vì đồng tiền tanh hôi.

Người hải ngoại sao chẳng ê chề?
Bụng ăn mì gói, cúng tiền về,
Nuôi béo bầy tham quan hại nước,
Có biết rằng ta hại lắm bề?


*** Lời của tay tr/tá công an csvn khi bắt giam Dân Oan (danlambao.com)

Trường TH  Trương Công Định

Trường Trung Học Trương Công Định được xây dựng trên sân banh vùng đất của lính Bảo An ?

Khởi đầu hai dãy phòng được xây song song nhau mái ngói đỏ thấp tè, vách phết vôi vàng quệch ! mỗi dãy 3 phòng học. Sân truờng trồng lơ thơ mấy cây điệp tây hoa vàng lấy bóng mát, hể mưa to thì ngập nước, lát đát mấy cục gạch các chị nhón gót bước lên vào lớp.

Trước đây các anh chị học hết bậc tiểu học, muốn học tiếp bậc Trung Học phải lên Mỹ Tho hoặc Sài Gòn, không phải ai cũng có phương tiện học tiếp.

Trường Trung học so với các trường Tiểu Học thật là khiêm nhường, dù vì cũng có chổ có nơi. Trước đây coi đá banh, trèo tường nhìn thấy các lớp học của anh chị là những căn nhà trong dinh tỉnh, sát hàng rào sân vận động thật buồn !

Xây trường Trung Học Gò Công là việc đáng làm và phải làm từ rất sớm,

- Nhưng các vị chức sắc ngành giáo dục để quá trể

- Chọn khu đất quá nhỏ, không xứng tầm, còn tệ hơn Trường Trung Học Tư Thục Khai Trí, không có tầm nhìn xa bằng các vị chức sắc Trường Bán Công, mắc cở cả với đàn em Hoà Đồng !

Đất nước phát triển, ngành công nghiệp rất cần thiết vì vậy Trường Học Nghề cần được nâng tầm, thế mà sau khi tính toán các vị trong ngành giáo dục kỹ thuật dời Trường ra cái xưởng sắt trước bến xe lam, đối diện với tiệm nhuộm quần áo ?!!!

Phải chăng các vị do Pháp đào tạo nên chỉ muốn dân trí tầm ở lớp Nhất và kỷ thuật cố đào tạo thợ sắt, thợ rèn, thợ Mộc ?

Nghị định thành lập Trường Kỹ Thuật Vĩnh Long  từ năm 1958 xây dựng hoàn thành vào năm 1960, nhìn lại Trường Kỹ Thuật Gò Công được cất sau này, mà thẹn với lòng !

Dù sao, cũng mừng cho các anh các chị, từ nay không phải đi xa tìm chữ, tìm nghề nữa ! 

Xin nghiêng mình trước những vị giáo dục quê nhà !

 

Đường Pétrus Ký

Con đường độc nhất vô nhị ở Gò Công và trên toàn quốc :

- Đường ngắn nhứt

- Không có nhà. Dinh thự, dinh trại chỉ đưa hông, đưa đít ra đường.

- Con đường chết “ banh xác” sớm nhất

- Một phần thân thể làm đường chính của sân Vận Động

- Một phần tinh hoa hội tụ vào Trường Trung Học Gò Công vì vậy các anh  chị nổi tiếng là học sinh giỏi của các tỉnh Miền Nam

- Phần nhỏ nữa được nhập vào khuôn viên nhà Phó tỉnh.

Anh Linh nhà Bác Học tài hoa và hồn thiêng Ngài Bình Tây Nguyên Soái xin phù hộ học sinh trường Trung học Gò Công, những anh tài kiêm Văn Võ, thay những người đi trước xây dựng phát triển nước nhà, làm rạng mặt quê hương.

 

Trung Tâm Cải Huấn

Tiếp theo trường Trung Học Gò Công là mặt hậu trại lính.

Khu vực này được xây tường cao rào kẻm gai cẩn thận trên đầu mỗi gốc tường có tháp canh, nơi đây để giam bọn việt gian cộng sản.

 

Việt Nam Cộng Hoà thật ra đầy tội ác với nhân dân, đã tiếp tay lũ việt gian cộng sản bán nước giết hại đồng bào của mình.

Cán bộ của chúng bệnh sốt rét không thuốc chửa, bị thương, suy dinh dưỡng đi không nổi, được đảng cho đi nằm nghỉ dưỡng bằng cách giã vờ cho bị bắt, gởi về trung tâm cải huấn cho Việt Nam Cộng Hoà chửa trị, lúc hết bệnh, trong thời gian nuôi thúc, được vổ béo, đến khi thấy vác mã tấu mang súng AK đi giết người được rồi bèn gài độ hội họp chi đó trao trả tù binh. Hoặc trực tiếp phá ngục trốn thoát như ở Trung Tâm Cải Huấn này vào dịp Tết Mậu Thân.

Lúc làm lính dưới Cần Thơ đi ngang “ nhà nghỉ dưỡng” của bọn việt gian cộng sản nghe chúng gỏ gàu mên, la hét phản đối, đòi hỏi Giám Thị cho lũ nó ăn uống phải đủ 3 món canh, mặn, đồ xào, cơm trắng. mà giận trong bụng. khi trốn trong kẹt đá sống trong hang ăn đọt khoai mì, củ chuối, gạo mốc thúi ình, lúc bệnh đau phải  bò lết ra quanh suối quanh hang kiếm củ lá ăn vào, viên xuyên tâm liên quý như vàng, ở tù lại đòi hỏi, mấy thằng Cố Vấn Mỹ sợ hải vâng dạ không thôi.

Trại ở Phú Quốc thấy mấy thằng cộng sản mập ú, núng nính mà giận !

Để tạ ơn sau ngày tan hàng các ngài được nhà nước việt gian cộng sản ưu ái cho đi học và nghe kể lại bài học và thực hành những bài học ấy;  mà tức ói máu !

Nhớ những ngày học tập, anh binh nhất chuyên phụ trách nấu cơm ở Bệnh Viện Cộng Hoà kê khai “ ný nịch ” cho mình không có tội, ông cán binh cộng sản mũi dãi lòng thòng , hùng dũng tuyên bố anh nhiều tội hơn những người khác, vì  “ bồi dưỡng” cứu sống những thằng bị cách mạng trừng phạt, Đứng trên quan niệm vô cùng đúng của đảng tôi nghĩ, những vụ giết người Việt của tụi cộng sản có bàn tay của các ngài xía vào, bọn

-  vũ ngọc nhạ, phạm xuân ẩn, lý chánh trung, các ngài cấp lương ?

-  hoàng phủ ngọc phan, hoàng phủ ngọc tường, huỳnh tấn mẫm nuôi ăn học

- tên đầu trọc trí quang, đôn hậu, mụ “ chim trắng “ huỳnh liên … thì bảo kê dung dưỡng

- mấy thập thành huỳnh hoa, thị bình, mộng thu … là gì gì !

Chúng chẳng phải là sản phẩm của các ngài sao ?!!!

 

Cách con hẻm là nhà

 

Nhà Hiệu Trưởng Trường Nam Tiểu Học Võ Văn Giáp

Nhà Thầy nằm ngay đầu hẻm, con hẻm này bên mặt cặp theo vách tường của Trung Tâm Cải Huấn ra đến bờ Sông Cầu Huyện, Nhà Thầy hai mặt đường đều có mương dẫn nước thải ra sông. Muốn vô nhà phải qua tầm dale , còn nhớ gốc nhà có cây Mận say trái nép hàng rào dây kẻm gai, dưới bóng mát cây mận là mấy cái máy vú chứa nước, đường hông nhà được trán cement sạch sẻ.

Thầy làm việc rất chuyên cần, hơi nghiêm nhưng Thầy Cô cho đến học sinh đều thương kính Thầy

 

Nhà Thầy Giáo Hai

Nhà ngói ba gian, hàng rào bông bụp cắt thật thấp, người đi đường nhìn vào thấy bộ ván gổ những tủ thờ xưa bóng ngời. Giống như nhà Thầy Giáp, nhà thầy cũng nằm ở đầu hẻm, hai mặt đường đều bị mương dẫn nước muốn vào nhà phải qua tầm dale, dọc theo hẻm là hàng rào trồng cây bông bụp cao

ngất, đường hẻm cũng có lối vào nhà Thầy, nhiều lần đi vào hẻm ngang qua cổng tôi thấy anh chị ngồi học xe đạp dựng đầy góc nhà.

Thầy dạy Pháp Văn, nên thường được gọi Thầy Hai Pháp Văn để phân biệt với Thầy Giáo Hai ở chùa Dư Khánh

Thầy rất đông con , nhưng tôi chỉ biết được 1-2 người. Anh Xã con Thầy bạn của Khôi con chú Mười Trọng và anh Liển trước nhà Thờ.

Sau này tôi biết thêm Cô Tươi giáo viên dạy Pháp Văn, học sinh mê cô “ tíc thò lò “ vì giọng đọc Pháp văn của cô nếu đừng thấy mặt, tưởng như người Pháp chính cống. Cô dạy Pháp Văn ở trường Phước Thuận, sau đó định cư cùng Chồng bên Canada.

Do xa Gò Công sớm, khi qua Mỹ được gặp Bác Sĩ Sáng trong Nhà Thờ chẳng ai biết ai ! Bệnh nhân của bác sĩ ai cũng thuộc câu “ Sáng đi chiều về “ vì vậy hơn năm nay Bác Sĩ không nhận bệnh nhân mới

Bác sĩ rất nổi tiếng trong ngành, được các vị đồng hương mến yêu và được tôn trọng trong Đạo. Tiếng nói có trọng lượng trong cộng đồng, Gò Công nhờ ông được nhiều người biết đến.

 

Miếng Đất bỏ hoang ?

Bên này đường hẻm là căn villa,  phía đường Phan Đình Phùng đối diện với nhà ông Đốc Phủ Tường thỉnh thoảng thấy có xe hơi  đậu trước nhà,

Không phải địa bàn hoạt động tình cờ đi ngang qua thấy ngôi nhà biến mất khu đất sát bên nhà Thầy Giáo Hai được lên líp trồng mía, những cây mía đèo đọt, bám quanh góc đầy những cọng lá khô, những cây mía không hàng rào che chắn xô bồ bên những cây so đủa chết nhát, nằm trong khu vực không được an toàn thế, mà vẫn sống mãi cùng tuế nguyệt !

Hình ảnh căn nhà vọng tộc còn lưu lại là hai cây me cổ thụ nhánh cành sơ rơ đứng cạnh ngã tư đường

Nhớ có vị nào đó nói cho biết đây là nhà của Bà Hai Phấn má vợ của Ông Đạo Dừa không biết đúng hay sai ?

 

Đến ngã tư, quẹo mặt, theo đường Phan Đình Phùng  sẽ đến Sông Cầu Huyện. Dưói chân dốc cầu Phủ cặp theo ranh đất nhà Đốc Phủ Tường ở đây có dựng cây cầu tiêu sông , cầu bằng được bắt bằng cây cừ có tay nắm dẫn qua đám Ô Rô, Cốc Kèn đến 2 căn được đóng bằng tôn. Sau nầy nơi đây được nhóm thiện nguyện Tây Ban Nha xây cầu bắt qua sông, chân cầu bên phía Cầu Huyện trước đây là đống rác to đùng.

Tiếp tục quẹo mặt lần theo con đường dọc bờ sông  dưới những tàn cây điệp tây hoa vàng mát rượi

Con hẻm đầu tiên quẹo và Nhà Thấy Giám Thị Sáu Tống sau là Hiệu Trưởng Trương Trung học Bán Công Gò Công

Thầy có cái bụng “ hoành tráng” so với các Thầy

Tiếp tục đi qua căn nhà nữa nằm ở đầu hẻm là đến trại lính, sau này làm khám đường.

 

Cao Thệ

Nhà Đốc Học.

Trước nhà Đốc Học là con đường dốc cao nhất ở Gò Công.

Ba bên giáp mặt đường, đường nào cũng có mương, trước nhà có cây đa to vươn cành nhánh xanh tươi che mát khoảng sân rộng, bên tay mặt giáp  piscine Bà Phước thấy lên liếp trồng lèo tèo mấy sợi dây lang, dọc hông nhà le que vài cây chuối, nhìn vào ta cảm giác như nhà hoang mặc dù lâu lâu thấy người ra vào.

Nghe người nói đây là nhà ông Đốc, nhưng không thầy Thầy Hợi, Thầy Giáp ở ?

Cây đa mỗi ngày mỗi lớn lại trồng ngay trước cửa nhà, chắc các quan thấy án bàn tổ nên đốn, tiếc ghê cây sống cả trăm năm.

 

Nhà Ông Đốc không nguy nga bằng dinh thự trong tỉnh, nhưng vẫn nằm trong những ngôi nhà to đẹp do người Pháp xây dựng.

 

Trường Nam Tiểu Học

Lên lớp nhì giã từ trường Nhà Đèn, qua Trường Nam học với Thầy Phụng, được Thầy phong cho chức trong coi  “ vườn Ngự Uyển” các bạn được nhổ cỏ vườn trong giờ học “ Hoạt Động Thanh Niên “, riêng kẻ làm vườn chức vụ Thầy phong như tôi, thì lúc nào cũng được, chổ ngồi tôi bên hông  cửa sổ, nhìn qua hàng rào bên kia đường là Nhà Đốc Học, trong giờ học Toán khi nọp bài lên bàn Thầy, tôi thường nhảy qua cửa sổ, ra vườn hoa lấy thùng lên nhà vệ sinh xách nước về tưới cây. Vườn cây lớp tôi đẹp nhất so với những vườn hoa cùng dãy, thầy nói vậy, nhưng tôi lại thấy vườn của các anh học lớp Nhứt đẹp hơn.  Chung quanh vườn tôi trồng loại cây lá đỏ cắt tỉa cao khoảng hai tấc, vườn trồng đủ loại hoa các bạn đem vào, bông 10 giờ màu hồng phấn, đỏ buổi trưa xúm xít nở hoa, hai gốc vườn cặp vách tường trồng mỗi góc một cây sứ cùi.

Nhìn vào vườn hoa thật là bắt mắt.

 

Lên lớp Nhất, học lớp Thấy Sấm dạy nằm trên lầu hướng Tây.

Được các bạn giới thiệu, thầy tấn phong cho chức người làm vườn

Vườn hoa của lớp, nơi quan khách ra vào, nên được các sư huynh trồng tỉa thật đẹp, khi tiếp nhận mọi việc đâu đã vào đấy, nhiệm vụ của tôi chỉ là lượm rác và xách nước tưới cây.

Mỗi khi nọp tập lên bàn Thầy, ba chân bốn cẳng tôi chạy xuống thang lầu qua nhà vệ sinh xách nước tưới. Sau này Thầy không cho người làm vườn vừa học vừa hành nghề nữa, tưới cây trước giờ học hoặc trong giờ ra chơi.

 

Dân Gò công chánh hiệu ai cũng biết Trường Nam Tiểu Học trước đây là thành lính San đá, chỉ có một người không biết đó là thằng Bình nó cãi chày cãi cối với tôi, nó nói chắc như đinh đóng cột rằng :

- Trường Nam trước đây là Bệnh viện, người bệnh chết nhiều lắm, ma quỷ rất đông, chẳng thua gì nhà thương trên cầu Long Chiến ?

Bình còn dặn tôi :

- Mầy lên lầu đi bậc thang coi chừng ma nó cắn bầm giò hoặc xô té trặc chân có bửa!

Nhìn nó tôi nói :

- Thân mày, mày chẳng lo, lo hù tao

Trợn con mắt trắng dã nhìn tôi nó nói:

- Tao chăn trâu ba đời có bằng cắp hẳn hòi ma không sợ tao thì thôi, chứ ở không đâu mà tao sợ ma.

Thằng rất là chì, vừa có lý lịch ba đời chăn trâu vừa là cháu vợ ông Ba Chỉnh nữa, vị tu hành đáng kính !

Tôi hỏi

- Mầy nghe ai nói

- Bà Ngoại tao nói chứ ai, mầy có nhìn thấy ngôi nhà hình Chữ Thập không, chẳng nhà thương là nhà gì ? cả vách tường nữa, người đi đường nhìn thấy bên trong, trại lính như vậy sao ?

Tôi vốn nổi tiếng dốt nên đành chịu thua !

Hai năm học trường Nam tôi được hai vị thầy bảnh tỏn nhất trường dạy dổ

Thầy Phụng đẹp trai quần áo lúc nào cũng phẳng phiu, hào hoa phong nhã  đôi mắt nhìn đời qua cặp kính, rất nghiêm.

Thầy Sấm, hình dáng kém hơn Thầy Phụng một chút, nhưng chất nghệ sĩ không ai có thể sánh được. Thầy đa tài, đờn ca, soạn kịch, vở kịch Lưu Bình Dương Lễ được lớp Nhất của Thầy trình diển trong rạp hát nhân dịp Lễ Phát Thưởng cũng vang danh một thời. Tánh nghệ sĩ nhưng Thầy rất nghiêm khắc. Trong lớp có thầy hay không lớp học lúc nào cũng im lặng.

Rất thân với Thầy Sắc, đi đâu cũng có cặp, vì vậy mà lũ quỷ chúng tôi cứ gọi bằng Thầy Sét cho đủ bộ Sấm Sét

Thời tôi đi học các Thầy Cô luôn luôn được học sinh yêu thương kính trọng, trong những năm Tiểu Học thầy Cô tôi quý trọng nhất vẫn là :

- Cô Liên dạy lớp Ba, Cô thường gọi những trò học kém, ngày nghỉ đến nhà Cô học thêm. Lớp học là bộ ván sau nhà lớn, học trò đi học không đóng học phí thỉnh thoảng Cô còn hái khế phát cho

- Thầy Phụng dạy lớp Nhì

- Thầy Sấm dạy lớp Nhất

- Thầy Răng dạy Thể dục, Thầy dạy bảo mà tôi nghe như thầy năn nỉ,

“ Các em sau này ra đời mỗi ngày nên bỏ ra ít nhất 15 phút để hít thở không khí trong lành, rất đơn giản nhưng hiệu quả vô cùng, các em nhớ đừng quên lời tôi dặn !”

Thầy ơi ! lời Thầy khuyên em không quên, nhưng lười ! Bây giờ thân thể đau nhức bệnh tật nhớ lời khuyên lòng thấy ấm áp nhưng thẹn với Thầy, vì trò đã không nghe lời.

 

Trong khuôn viên Trường Nam còn có Trường Học Nghề, trường học nghề gồm 1 phòng học, 3 xưởng thực tập và văn phòng Hiệu Trưởng.

 

Tôi may mắn được học “Trường Học Nghề “ 1 năm.

Gọi là trường cho oai chỉ có 3 lớp, một năm học phải học qua 3lớp Mộc, Rèn và Nguội rồi thi lên trường Trung học kỹ thuật tận Sài Gòn.

Ôi cái sự học nghề và thi tuyển học lớp Đệ Thất Kỹ Thuật, chẳng có liên quan gì với nhau.

Trường học Nghề thì dạy nghề Rèn, nghề Mộc, nghề Nguội.

Thi tuyển vào trường Trung Học Kỹ Thuật, học sinh thi môn Toán, Sử Địa, Văn. Những môn học thời lớp Nhứt, ai nhớ dai thì đậu. Ôi cái sự giáo dục  thật là trái que !

Để khuyến khích năm bào cây, đập thép, giũa sắt học sinh trường Học Nghề được cộng thêm 1 điểm.

Học trò nào thi đậu là nhờ ông bà độ, má tôi thì bảo – “ Chó ngáp phải ruồi ”

 

Trở lại trường Học Nghề.

- Ban Nguội, học Thực Hành phòng bìa giáp với đường Gia Long do Thầy Tình dạy, Thầy kiêm luôn chức Hiệu Trưởng

- Ban Mộc, học Thực Hành phòng kế ban Nguội do Thầy Hiện phụ trách

- Ban Rèn, xưởng được cất trước hàng ba Ban Nguội và một phần sân chơi do Thầy Nhãn hướng dẫn.

- Phòng học Lý Thuyết và Vẽ Kỹ Nghệ Họa từng trệt trong khối chử thập bên trên là lớp Nhất B của Thầy Sấm

- Văn phòng Thầy Hiệu Trưởng một phần rất nhỏ nằm kề bên phòng học Lý Thuyềt cửa nhìn về Trường Nữ

Trường học Nghề rất khiêm nhường, đặc biệt tình Thầy trò lúc nào cũng gần gũi thân thiện.

May mắn cho đám học sinh kỹ thuật chúng tôi, học hành luôn có Cha Mẹ kề bên hết lòng dạy dổ.

Các Thầy xứng đáng làm Thầy và làm cha mẹ học sinh, bởi học sinh thì chút ét, búa thợ Rèn 5 kg lô, than cháy nổ văng lửa ì xèo, máy khoan máy mài lửa phun phát ớn, bào gổ cưa cây, sơ sẩy thì tai nạn tức thì, nếu Thầy không phải là cha mẹ, học sinh đa phần phải mang tật suốt đời

Có được cái nghề công ơn các Thầy như núi Thái

   

Cao Thệ

Chỉnh sửa lại bởi cao the - 15/May/2013 lúc 9:32am