Hình minh hoạ

Thời Thơ Ấu Của Tôi

Tôi cám ơn Ông - Ông Anatole France -Nhờ những áng văn của Ông mà trí tưởng tượng của tôi bay bổng tuyệt vời .Nhắm mắt lại tôi thấy mình như đang đi dưới hai hàng cây Phong lá đỏ, vút cao trong một sáng cuối Thu, có sương mai lành lạnh, nhìn lá vàng từng chiếc, từng chiếc rơi trên vai trắng những pho tượng, trong vườn LXB vào những ngày đầu tháng mười , cảnh đẹp nên thơ mà buồn hiu hắt, cho lòng ngậm ngùi gợi nhớ về những kỹ niệm đã mờ xa .


Tôi cám ơn Ông, nhờ những đọan văn tả cảnh của Ông mà tôi như thấy mình đang đi trên bãi cát trắng mịn. Bên đây là biển xanh, xanh ngắt một mầu. Bên tai rì rào tiếng sóng, tiếng thì thầm của rặng phi lao, và bên nầy, ồ ! Một rừng Sim bát ngát ! Những đóa hoa Sim tim tím một mầu nhớ nhung, ôi mầu tím của hoa Sim ...Và rồi tôi cũng thấy buồn phiền Ông quá đổi !Ngày xưa Ông hay dán mắt vào những ngăn kệ bám đầy bụi để lục tìm những trang sách cũ. Ông len lỏi vào những khu phố bán đồ cỗ, chiêm ngưỡng chiếc lục bình mẻ miệng, những pho tượng gãy tay ...đối với Ông tất cả những cái cũ kỷ ấy có linh hồn, là những chứng tích thánh thiện của một thời xưa cũ và Ông mang ơn nó .Cũng như Ông , vào ngày nào đó của dĩ vãng ,Tôi cũng hăng hái bê xuống bàn mình một quyển tự điển to, tôi say mê tra từng chữ, dịch từng câu .Đối với tôi, những dòng chữ tiếng Việt kia rõ ràng quá,lẩn vào đâu được, cái gì trong bài thơ bằng tiếng Anh nầy mới là quan trọng đây , đó mới thật là cái linh hồn của tấm bưu thiếp vượt muôn trùng xa về đến quê nhà .

Ông Nội tôi bắt buộc tôi phải học tiếng Pháp khi tôi thi đậu vào lớp Đệ Thất trường trung học Công Lập Gò Công .Thế là tôi đành chia tay với đứa bạn thân nhất thời tiểu học, cùng tên mà học lớp Đệ Thất 5 -Ban Pháp Văn. Hai đứa buồn lắm, thuyết phục tôi không được nó quay sang giận tôi, mắng tôi khùng bây giờ tiếng Anh là tiếng Quốc tế mà không học ! Nó đâu có biết nỗi lòng của tôi lúc ấy ! Ba Tôi còn không dám cải Ông Nội thì nói gì đến tôi .Thế là 7 năm làm học trò Trung học , tôi làm quen với nền văn hóa của nước Pháp quê hương Ông. Tôi thán phục tấm lòng hòai cỗ , tôi ngưỡng mộ cái nét dí dõm trong văn chương của Ông, tôi say mê những đọan văn tả cảnh của Ông, của Chateaubriand, chứ còn cái sinh ngữ 2 Anh Văn thì tôi dở ẹt ..Ông cười tôi đó à? Và Ông sẽ còn cười tôi nhiều nữa khi tôi nói cho Ông biết tôi đã thấy gì qua hai bài thơ bằng tiếng Anh đó .

Tôi thấy trong đó bài Ngậm Ngùi của Huy Cận .Tôi thấy trong đó bài Muôn Trùng của Hồ Dzếnh.Tôi nghe tiếng chân nai rất khẻ khàng đạp trên lá vàng khô - Mà không, đạp trên Tuyết trắng vào một đêm Noel ...Tôi chiêm ngưỡng tấm thiệp chúc mừng như đang ngắm một bức tranh Lụa của một Họa Sĩ nổi danh .Tôi lắng nghe trong cái linh hồn bí ẩn của hai bài thơ ấy, như đang tóat ra, đang nhỏ giọt trong không gian những tiếng đàn Piano thánh thót trong một tình khúc của Bethoven, và tôi thấy đó là hai bài thơ tỏ tình dễ thương nhất.Và tôi cám ơn Ông. Hồi đó có ông thi sĩ nào đã giúp cho Ông nhận ra rừng Sim bát ngát mà hiểu được lòng mình, thì bây giờ chính Ông đã giúp tôi nhận ra tong bài thơ ấy cũng bát ngát một rừng sim ..Những điều ấy đem đến cho tôi những gì Ông có biết không ?- Những đêm thức trắng và những lúc khóc một mình .Đôi lúc nước mắt tinh nghịch không rớt xuống mà chảy ngược vào hồn , lạnh buốt như những giọt sương đêm .

Tôi khóc mà Ông cười à? Nhưng Ông cứ cười đi, vì tôi nhớ rồi, Ông đã từng nhận rằng, cái tài cười của Ông thì không ai qua nổi mà . Giá mà ngày xưa Ông cũng biết khóc như tôi thì tôi tin rằng Ông sẽ còn viết ra hằng chục quyển sách hay hơn " Le Livre De Mon Ami " nữa kìa ...trong đó tôi nhớ mãi hình ảnh một cậu học trò Trung học, 17 tuổi, yêu say mê nét đẹp của một thiếu phụ, Cậu ta muốn khen rằng " Bà đẹp lắm, nét đẹp của Bà làm não lòng tôi. Cậu muốn khen những ngón tay trắng muốt thần kỳ đã làm cho cây đàn phải chảy ra những âm thanh làm rung động cả cây cỏ, làm rớt những giọt lệ chân thành, mà bồi hồi, xúc động đến nổi, Để trả lời câu hỏi của thiếu phụ " Ông có thích âm nhạc không ? " Cậu đã buộc miệng nói :
- " Thưa Ông , Có " ....

Tôi vừa gặp lại câu :

- " Thưa Ông, có "

của A.F trong cánh thiệp chúc mừng trong một mùa Noel xa xưa năm nào, vừa rơi xuống từ quyển sách Le Livre De Mon Ami...làm tôi bất giác lại chạnh lòng.Đối với tôi, được gợi lại kỹ niệm, được quay về dĩ vãng đó cũng là một hạnh phúc dù cái dĩ vãng ấy chỉ kết bằng những tháng năm rầu rĩ mà ngày vui chỉ đếm được đầu tay.

Nhắm mắt lại tôi thấy mình là cô học trò áo trắng cặp sách trên tay, ngày ngày đi học trên con đường đẹp nhất tỉnh Con đường Trưng Nữ Vương bao quanh toà Tỉnh Trưởng cũ có hàng Phượng đỏ thắm, rồi khi tan học, lại về bằng ngã Nhà Thờ để được nghe hồi chuông chiều 5 giờ thánh thót ngân nga, ngang qua trường Trung Học Bán Công nằm giữa cánh đồng trơ gốc rạ, nhưng thích nhất là được đi trên con đường Hàng Dương lộng gió, đẹp nhất tỉnh Gò Công - để nhặt trái dương khô hay nhìn trời, ngắm mây mà ngẫm cái gợi cảm của thơ Hồ Dzếnh qua dòng nhạc của Dương thiệu Tước :

" Trên đường về nhớ đầy

Chiều chậm đưa chân ngày

Tiếng buồn vang trong mây

Tiếng buồn vang trong mây..."

Nếu là con trai chắc tôi cũng dám châm thử điếu thuốc coi cái khói huyền bay lên cây nó đẹp ra làm sao? Có những buổi chiều xuống vội , bầu trời đã tím không còn tia nắng chiều vàng hoe , yếu ớt , vừa đi tôi vừa thấm thía bài thơ " Mùa Thu Năm Ngoái " của Hồ Dzếnh :

Trời không nắng cũng không mưa

Chỉ hiu hiu rét cho vừa nhớ nhung

Chiều buồn như mối sầu chung

Lòng êm nghe thoảng tơ chùng chốn xa

Đâu hình tàu chậm quên ga

Buâng khuâng gió nhớ về qua lá đầy

Tôi đi lại mãi chốn nầy

Sầu yêu nối nhịp với ngày tôi sang

Dười chân mỗi lối thu vàng

Tình xa lăm lắm tôi càng muốn yêu. "

( HD )

Ở đó có ước mơ hồng con gái. Ở đó ngày xưa tôi trồng một cây hoa hồng, cây vừa đơm bông , hoa vừa hé nụ thì đã vội tàn phai Hồi đó, qua những bài luận văn tả cảnh để luyện thi vào Đệ Thất - Thúy Phượng -nhỏ bạn thân nhất của tôi thời tiểu học nó bảo tâm hồn tôi " thi sĩ " lắm -Tôi không biết , nhưng từ nhỏ tôi đã thích ngắm những cánh đồng bao la, tôi thương con sông mang phù sa đỏ, yêu những đêm trăng sáng trên quê Nội.Dù rằng căn nhà của Tổ Phụ ấy đã làm cho Mẹ tôi đổ không biết bao nhiêu là nước mắt !Phần tôi thì Tôi được sinh ra ở Sài Gòn. tôi sống ở quê Ngoại đến năm bốn tuổi thì theo Mẹ về Quê Nội,Thời thơ ấu của tôi đã trôi qua trên những cánh đồng lúa xanh lúa vàng của cái ấp Cầu Móng, làng Thạnh Trị, Quận hoà Đồng -tỉnh Gò Công Xưa.

Hoa Hạ

Tuổi nhỏ của HH đã lặng lẽ trôi qua trên những cánh đồng khô nắng cháy của xứ biển mặn Gò Công và những buổi trưa đi học về Hạ cũng đã biết tướt những đọt đồng đồng mà nhăm nhi cho qua cơn khát dưới trời trưa nắng cháy. Hạ cũng có nhiều buổi chiều ngồi trên đê nhìn cánh đồng nứt nẻ chỉ còn trơ gốc rạ mà nhìn các anh các chú trong làng chia phe đánh trổng, hay ngắm những cánh diều giấy chắp cánh mang ước mơ bay cao..xa tít, bây giờ thì không nhớ nhưng lúc đó ước mơ chắc cũng nho nhoi như tuổi của Hạ thôi. Mà cũng lạ , HH không hề thích cảnh vui vẻ nhộn nhịp ở Sài gòn -quê ngoại vì Hạ được sinh ra ở Sài Gòn, sống và lớn lên ngay trong lòng chợ Bình Tây đến năm bốn tuổi, và hàng năm vẫn về thăm Ngoại ở đi học hè trong dịp bãi trường...Nhưng Sài gòn không để lại cho Hạ những kỹ niệm trìu mến thân thương như thế, Bởi thế mới gọi là quê hương chăng? Mùi nước lèo của những tiệm hủ tíu hay cái rộn ràng xao động của những gánh hàng: bánh ướt chả lụa, xôi mặn, bún nem bún bì...ngủ dậy mở mắt ra là đã nghe, khuya lơ khuya lắc rồi mà cũng còn như chừng 10 giờ, tiếng rao hàng tiếng gọi nhau ơi ới và những tiếng mặc cả bán mua...không ghi vào bộ nhớ của Hạ. HH chỉ thương những cánh đồng lúa xanh lúa vàng nhấp nhô trong gió. HH chỉ yêu hương hoa Cau thoang thoảng bay xa, và yêu ngôi nhà của tổ phụ ở Làng Thạnh Trị nầy. Đối với đứa con gái nhỏ tuổi lên 4 lên năm như Hạ, lần đầu về quê Nội Hạ thấy nó rộng lớn và đẹp lắm. Và HH thán phục ông Tổ Nội nào của mình đã chọn lựa địa thế và cất nên ngôi nhà đó. Chắc tâm hồn của ông cũng thi sĩ lắm.

Sát ngay con lộ đá đỏ nối liền Chợ Gò và quận Hoà Đồng, cách cầu Móng khoảng non nửa km, Bên nầy là dòng sông ông trồng một hàng dừa soi bóng nước. Bên nầy con lộ ông trồng một hàng Me: Bốn cây me chua và một cây Me ngọt (cây me nầy là một thế giới huyền diệu của chị em tôi hồi đó..) không biết được trồng từ lúc nào mà tán lá sum xuê xoè rộng che mát một khoảng đường. Vườn nhà cách lộ một con mương nhỏ chạy dọc dài hai hàng cây Cau, vào những đêm trăng hoa Cau nở trắng thơm lừng một mùi hương dịu ngọt. Cửa ngỏ là một dàn hoa giấy mầu tím, nhỏ nhoi dưới bóng một cây Phượng vĩ ( chắc sau nầy Bà nội mới trồng , vì so với cây Me thì nó vẫn còn bé con). Dọc theo con đường lát đá tàn ong, xanh mượt hai hàng cỏ Lan cỏ Chi nở những bông mầu tím hồng. Ngôi nhà nằm giữa khu vườn cây ăn trái, trên nền đá tàng ong cao hơn mặt đất khoảng một mét, mái lợp ngói móc câu, vách ván. Ngôi nhà gồm ba gian, hai chái, còn thêm một nhà bếp và xa xa ở cuối vườn là một chuồng nuôi gà vịt, heo, ngỗng và đôi trâu.

Từ ngoài đường nhìn vào thì ngôi nhà thấp thoáng lẫn trong đám cây ăn trái, mái ngói rêu phong, trông có vẻ lặng lẽ buồn hiu. Nhà Thờ gồm ba gian , hai chái, lót gạch Tàu đỏ au, và hai hàng cột gổ mun đen bóng mà tuổi nhỏ tôi ôm không kín một vòng tay. Nhưng nổi bậc và trang trọng nhất là ba tấm hoành khoảng 1,5 m x 2 m mầu đen huyền chung quanh chạy hoa văn và chạm khắc ba chữ Hán thật to, thiếp vàng rực rỡ được treo tít trên cao của ba gian giữa, dưới đó là sáu tấm trướng gấm, nữa mầu xanh lục, một nửa mầu đỏ cam có viềm tai bèo thả dài từ trên cao xuống đến đất, và được cột vén hai bên bằng tấm nhiểu điều kết thành một chùm hoa, bên trong cùng là ba cái bàn thờ mầu nâu sậm cẩn ốc sa cừ sáng óng ánh mà vào những ngày giỗ Tết lúc nào cũng nghi ngút khói hương. Vật dụng trong nhà tòan là đồ gỗ. Hai bộ ván gỏ rộng dày hơn một tấc đặt ở hai chái đầu trên và đầu dưới ngôi nhà. Chiếc bàn dài thật to đen nhánh chiếm gần hết gian giữa bên trên treo chùm đèn men Sứ trắng...tạo cho gian nhà có một vẽ gì đó, vừa cổ kính vừa buồn rầu.

Nhưng khi ra vườn thì không buồn, sáng sáng chiều chiều ríu rít tiếng chim gọi nhau, và vườn trồng đủ thứ trái cây : Một cây Mít to say trái ở gốc nhà dưới. Một cây me cao ngất, gốc thật to, mà nếu trèo lên ngọn nhìn ra lộ ngoài thấy cả những chiếc xe đò xe lame chạy lên chạy xuống, ở gần chuồng trâu; Đầu vườn trên là Cam, Quít, Xoài mà mỗi lần gió Đông về là chị em tôi chạy ra canh chừng lượm quít rụng, Quít đường thật ngọt, bóc ăn liền tại gốc, vỏ quít vỏ cam phơi khô tối ung muổi, Đầu vườn dưới là Ổi, Chuối, Mãn cầu,Vườn phía trước sát lộ là " Sao cô chê " khế chua , khế ngọt. thỉnh thoảng có một vài cây bông Điệp vàng mà Nội thường cắt chưng trong bàn thờ vào những ngày Rằm. Từ thềm nhà bước ra vườn là một khoảng sân nhỏ đầy hoa kiểng. Trúc Đào, Hoa Vành Vành trắng, xen với những cây Thiên tuế, cây Quít tàu cây Mai chiếu Thuỷ nhưng nổi bật nhất là bụi mai vàng có lẽ có tuổi cùng với ngôi nhà của Tổ Phụ mà mỗi lần Xuân về khoác cho căn nhà một dáng vẽ kiêu sa với mầu hoa vàng rực rỡ.
Len lõi vào hàng rào bằng gai xương rồng bao bọc quanh nhà là những bụi hoa Lài. Đêm đêm, theo gió lùa qua khe hở của cái vánh ván mang theo hương hoa thơm ngát , lúc lại phảng phất hương cau nhẹ nhàng ...khi thì lại là mùi hoa Nguyệt Quế, mỗi khoảnh khắc gợi cho Hoa Hạ một mảnh đời đã qua, mỗi mùi hương đem đến một kỷ niệm mà tâm tình thì khi vui , lúc buồn khi là hình ảnh của cả một lớp học trường làng, với những gương mặt quen thuộc; khi thì chỉ một mình một bóng ngồi nhìn tào Dừa lả ngọn dưới nắng trưa ...Tất cả hoà quyện trộn lẩn vào nhau, ngọt ngào mà thân thương, tầm thường mà vô giá như nồi canh rau thập tàng của miền quê Việt Nam .

Phía vườn sau là cái bờ dừa. Chạy quanh một cái đìa thật to là lối đi bằng đất rộng gần 2m.Nội trồng hai bên là hai hàng dừa . Dừa xiêm trái nhỏ mà nước ngọt ngon. Dừa bung thì trái to chỉ để kho thịt và làm dừa khô thôi .Nơi đây, trưa trưa là nơi mà HH thường ôm tập ra học bài ..thì ít , mà trèo xuống những cành cây Tra mọc xà xuống mặt nước ..chơi trò bập bênh: Đứng nhún cho cành cây đập xuống mặt ao ..nước văng tung toé ..ướt cả áo quần ..cho mát ...có hôm bà Nội ra bắt gặp mắng cho một trận tơi bời ..
-"con gái gì mà rắn mắc như con trai ..chết nha con , ..té xuống dưới là ba ngày mới lên ..rồi Ba mẹ mầy về nằm vạ lăn ra đó, tao không biết lấy đâu mà đền ....
Từ ngày theo Ba Mẹ xuống chợ Gò đi học , Mỗi năm, vào dịp nghĩ Hè Hạ vẫn về ở với Nội. Để được ăn tô canh thập tàng : rau dềnh , rau diệu bù ngót mồng tơi .đọt chạy đọt nhản lồng ...nấm rơm mướp hương .hoà quyện trộn lẫn ..sang hơn thì Nội đi đặt lợp...thế là có thêm vài con cua đồng ..và vài chú tôm ..nướng chấm muồi tiêu chanh ...ngon tuyệt vời !! dù sau nầy Hạ có đi đâu ...ở đâu ..cũng sẽ không bao giờ quên được ..Mà những thứ ấy nào có đâu xa, chỉ cần sáng sớm ngủ dậy, Bà đi đặt lợp cháu bưng cái rổ ra vườn, đi một vòng là đủ cả ...Cũng giống như hai chữ " hạnh phúc "vậy,nếu chỉ cho rằng: chỉ cần được vui vẻ, chỉ cần được thoải mái trong tâm hồn ..là đã có hạnh phúc rồi ..thì hạnh phúc của đời người cũng chỉ là những cái thật tầm thường, ở ngay trong tâm tình của mỗi người chứ nào có đâu xa .

Rải rác trong vườn là những bụi bông Trang trắng, đỏ, vàng. Bờ rào là hàng cây xương rồng gai vương cao tua tủa, bên dưới lại xen những bụi hoa Lài ngát hương và phía sau nhà là cái đìa to nuôi cá và vườn nhà cách ruộng của người khác là con đê rộng khoảng hai mét. hai bên trồng hai hàng dừa lúc nào cũng trĩu quả ngot, ngày ngày rũ lá đứng gác vườn sau. Ngày còn nhỏ, Hoa Hạ thấy căn nhà của Tổ Phụ đẹp, mà buồn rầu, thênh thang mà lạnh lẽo.!!..Bây giờ lớn lên, Hạ lại thấy nó mang cái dáng dấp trầm tư mà sâu lắng của xứ Huế, nó cũng dễ thương như xứ Huế vì trước cửa nhà có cả dòng sông nhỏ thật hiền hoà, lênh đênh một mầu hoa tím rất nên thơ..
Nhưng cuộc đời làm dâu của Mẹ Hạ trong ngôi nhà đó thì lại chẳng nên thơ chút nào..!!

Vắng Chú tiệm may cũng vắng khách. Nam hay nữ gì vào cũng đòi phải chính chú đo cắt cho thì mới bằng lòng. Bà chủ tiệm rối ruột cả lên..Tết lại gần kề rồi làm sao đây.!! Bà tìm về tận quê mà kiếm chú lúc đó cả nhà mới hay...Sau khi nghe Nội kể lại, Bà vui mừng nói :
- Trời !! Tưởng cậu ấy thương ai chứ nếu thương đứa nầy thì xin Bà đừng lo, nó là cháu gái của tui, gia đình cũng khá giả, tuy con mồ côi nhưng giỏi giang, bếp nút vá may...gánh nước làm vườn cái gì nó làm cũng được hết.
Sau đó, không biết nhờ tài mai mối của bà dì hay vì ba Hạ nhất định " nếu không cưới Mẹ  thì ba không cưới vợ " nên Bà đành nhượng bộ..nhưng đám cưới của mẹ không có rước dâu, và cũng không có mặt mẹ chồng vì Nội bảo đường xá quá xa xôi mà Bà đang bịnh không đi được..

Thế là mười tám tuổi Mẹ về với Ba trong sự ngơ ngác lẫn tức tối của đám bạn cùng học may. Ông Ngoại chỉ có mình Mẹ tôi là con nên ba mẹ về sống với ông ở chợ Bình Tây. Và khoảng đời tạm gọi là hạnh phúc của mẹ tôi chắc cũng ở giai đoạn nầy. Hoa Hạ chào đời trong một sáng sớm còn hơi sương lạnh của mùa xuân đất trời, trong bệnh viện Bình Tây...là con thợ may, mẹ Hạ lại chịu thương chịu khó nên quần áo dư thừa, ủi thẳng thóm sạch sẽ mới cho con mặc. còn Ba Hạ vì là đứa con trai độc nhất của gia đình nên được tiếp tục miễn quân dịch. Những khi vắng mẹ, Hạ có khóc nhè thì Ba cho ngồi lên đùi của mình mà đạp máy may...những lúc ấy chắc là thích lắm nên Hạ cứ cười hăng hắc...đến chừng mẹ về ba trả mà mắng cho :

- Trả nè, con gì mà kỳ cục, cho nó ngồi chơi một mình thì khóc , mà cho ngồi lên đùi may thì cười. Mõi chân gần chết mà nó nhe răng cười ...

Khoãng đời êm đềm và hạnh phúc nầy của ba mẹ không được bao lâu thì chiến cuộc ngày càng sôi động. Trong cuộc tổng động viên năm nào đó Ba Hạ cũng phải vào quân đội, đúng như ông Nội đã nghĩ nhờ có nghề may nên Ba được điều về cục Quân Nhu và ở lại Sài Gòn chứ không ra các vùng chiến thuật như các bạn đồng đội cùng khóa đã ra đi.
Chắc không ai vui được như mẹ  khi ba vẫn còn được ở Sài Gòn. Tuy phải vào ở trong đơn vị của mình nhưng vẫn còn đi về gần gũi.

Trong trí nhớ của Hạ, hình ảnh của thời gian nầy tuy thật lu mờ nhưng vẫn hình dung được cái vẻ nhộn nhịp của khu phố Tàu, mà nét đặc biệt của nó là những chú " Chệt " đội chiếc nón ngồ ngộ luôn tay vò bột thả vào chảo dầu.. miệng rao :
- " bánh tiêu giò chéo quảy " nóng hổi đây..
Hạ vẫn như còn nghe mùi hủ tíu mì mùi cháo quảng mà những lần vắng Ba, Ông Ngoại đã dẫn cháu đi ăn sáng cho mẹ chợ búa cơm nước và may đồ. Chừng về ông đưa cho mẹ một chiếc khăn đầy những bánh. Mẹ Hạ sửng sốt kêu lên..

- Trời ơi, Ba mua gì mà dử vậy làm sao nó ăn cho hết..?

- Ba có mua nhiều dữ vậy đâu?. Đưa cho nó cái bánh bao, nó cắn một cái rồi trả :

- Trả Ngoại nè, cái nầy hỏng ngon.

Đưa cho nó cái bánh tiêu, nó cũng cắn có một cái rồi nói :

- Trả ngoại, cái nầy cũng hỏng ngon.

Đưa cái khác nó cũng chê hỏng ngon. Cái nào nó cũng cắn có một cái rồi chê hỏng ngon...Tao muốn bỏ cho nó đói chết cha cho rồi, hỏng biết cái nào nó mới ngon mà mua cho nó đây ...!!

Mẹ cười ôm con vô lòng nói :

Tại ba cho nó ăn hỏng đúng gu của cha con nó thường hay ăn mà..Bánh mì ốp la với cà phê sửa...há con.

.Mẹ cười mà mắt nhìn đâu đâu chắc trong lòng mẹ nhớ Ba lắm. Cũng như Hạ đang nhớ Ba vậy, không biết dạo nầy sao Ba thường vắng nhà không dẫn HH đi ăn sáng như trước đây nữa !! và Ba Hạ cũng có nhiều quần áo lắm sao dạo nầy mỗi lần Ba về nhà, Hạ cũng thấy Ba mặc có mỗi một bộ đồ mầu xanh rì..trông ngồ ngộ làm sao...

Không biết bà Nội về làm dâu nhà họ Nguyễn từ lúc nào nhưng cô út của Hạ chỉ hơn Hạ có 3 tuổi. Ba cô em chồng của mẹ  một người còn nhỏ, cô thứ tư thì đã có chồng; cô thứ năm đang học nữ công gia chánh dưới chợ GC ,lâu lâu mới về thăm nhà, nhưng cô cũng không quên thêm vô nồi canh mẹ nấu một tý muối cho nó mặn mòi hay thêm chút nước vô rá cá kho cho có cái mà chấm rau luộc...trước sự nghịch ngợm của cô em chồng, mẹ Hạ chỉ biết ra hè ngồi khóc mà nhớ chồng nhớ cha, hay cũng để thưởng thức câu ca dao ông bà chúng ta để lại xem nó thấm thía đến mức độ nào :

Chiều chiều ra đứng ngỏ sau
trông về quê mẹ ruột đau chín chiều..

Ba Hạ giống cha hơn giống mẹ. Bà Nội quê làng Vĩnh Hựu quận Hòa Đồng thuộc tỉnh Gò Công Xưa.  Nhưng nếu ngôi nhà bên Nội mang dáng dấp trầm tư mà nên thơ của cố đô Huế, thì ngôi nhà mà bà Nội tôi sống và lớn lên lại mang dáng vẻ của những nhà cất theo Tây thời Pháp thuộc, nền nhà thật cao cả thước với những bậc đi lên , mái ngói, lót gạch.. và hàng rào bằng trụ sắt với xi măng che chắn bốn bề...Hai gia đình thật xứng sui gia. Bà về làm dâu nhà họ Nguyễn là do mai mối và hai gia đình ưng chịu, chứ ông Nội không chịu. Cô dâu chú rể cũng xứng đôi nhưng chắc không xứng lòng. Nên không biết từ lúc nào ông Nội thường hay vắng nhà. Rồi ông bỏ xứ lên Sài Gòn, qua Thủ Dầu Một lập nghiệp, cuối cùng ông chọn một mái nhà khác để dừng chân. Lâu lắm ông mới về thăm nhà, thăm vợ con trong những ngày giỗ tết quan trọng. Tuy mọi việc trong ngoài do một tay bà gánh vác nhưng mỗi khi ông ban lệnh gì thì bà cũng không dám cải, râm rắp nghe theo.

Phần Ba Hạ thì cứ rày đây mai đó, có hôm mẹ Hạ nhận được tấm hình Ba đang nằm ở bờ ruộng nào đó kế bên một bụi tre đang ôm cây súng có hai cái chân chống phía trước....Ba mặc đồ lính đầu đội nón sắt trông thật oai...Ba Hạ ít về nhà nhưng chuyện gì trong nhà trước sau gì ba cũng biết...và Hạ nghĩ, nhờ sự vận động của ba với ông Nội nên một hôm, ông Nội về thăm nhà, trước khi đi Ông kêu Mẹ tôi :

- Vợ thằng Hiếu đâu lên Ba biểu coi.

Mẹ Hạ xanh mặt đi lên..thấy cả hai ông bà ngồi trên bộ ván gỏ.

- Dạ thưa Ba gọi con.

- Ờ. Nghe nói bây có cái bằng tiểu học phải không ?

- Dạ

- Vậy mai đi xuống dưới Yên Luông Tây, ở đó có cái trường sơ cấp...nói là con dâu của.......ở Thạnh Trị mà xin đi dạy đi, sẳn cho con P nó đi học luôn đến tuổi học lớp Năm chưa...?
-Dạ thưa chưa Ba, còn một năm nữa...nhưng hình như được học trước một năm.

" Phán " xong một câu xanh rờn ông lấy nón đội lên đầu ra đi, để lại cho mẹ Hạ một niềm vui vô bờ bến và một lòng biết ơn bao la...và như mọi khi, mẹ lại ôm con vào lòng hôn vào cổ vào gáy Hạ, cù cho Hạ cười và nói:
-Mẹ con mình được đi học rồi ha...
 
Ngôi trường đầu tiên của HH đi học đó là một ngôi trường làng bé nhỏ, mái lá đơn sơ, mà nếu Hạ nhớ không lầm thì trước kia do cụ Ngô Tùng Châu khi cáo quan về ở ẩn đã về đây cất trường nầy để dạy học cho dân làng ( theo sách Gò Công Xưa )
Để nhớ ơn Cụ, dân làng vẫn dùng ngôi trường ấy tiếp tục công việc dạy dỗ con em làng mình. Tuy trải qua bao nhiêu thay đổi nhưng trường vẫn còn đó, sạch sẽ khang trang hơn mà thôi.

Trường gồm có hai gian và ba lớp : 2 lớp năm, 1 lớp bốn và 1 lớp ba. Mẹ dạy lớp Năm, Hạ cũng được học lớp Năm nhưng do thầy khác dạy, Thầy Nhiệm với cặp kiếng trắng gọng đồi mồi, bắt đầu một ngày học cho năm mới, Thầy cầm cây thước gổ rõ là to, gỏ xuống bàn đôm đốp :
- Im lặng coi nào..tất cả khoang tay lại, ngó lên bảng...
sau tiếng gỏ cái cộp nữa của Thầy..tất cả im phăng phắc, con ruồi con muỗi gì bay ngang chắc cũng nghe..Và chúng tôi bắt đầu học i tờ....

Vâng, hôm đó H Hạ đi học.

Cũng ngày hôm đó mẹ Hạ đi dạy. Từ nhà đến trường cách một cánh đồng ruộng hơn hai cây số. Mẹ chở Hạ trên chiếc xe đạp cũ đi trên con đường đá đỏ, không hẹp lắm nhưng khó đi vì những cái ổ gà hay những khúc quanh đọng nước chỉ cần yếu tay hay lơ đểnh một tý là hai mẹ con lọt xuống vũng bùn kề bên...Nhưng Hạ vui lắm, và Mẹ cũng vui lắm...không phải mẹ biếng nhác việc nhà mà chỉ muốn có một khoảng trời riêng tư thoải mái, không phải bó mình trong bầu không khí trang nghiêm lạnh lùng của gian nhà tổ phụ. Ở đây mẹ có thể tha hồ nhớ ba qua những câu nhắc nhở với con, mỗi khi có dịp, và cũng ở đây mẹ không bị bà chì chiết vì mãi đến giờ vẫn chưa cho bà thằng cháu nội đích tôn, nối dõi...

Chắc tại Hạ có duyên mở hàng, ( các bà gánh hàng ra chợ Ụ Giữa vẫn bảo thế và nhờ Hạ mua dùm mở hàng cho bà bán đắt về nhanh.)..nên sau Hạ từ từ hai đứa con gái nữa theo nhau mà chui ra đời trong sự buồn phiền lo lắng của mẹ .

Ba Hạ không nói gì nhưng buồn. Ông Nội không nói gì nhưng không vui.

Bà Nội thì bảo không có cháu trai cho bà, bà cưới dâu khác cho ba...hihi...vì cái cô dâu hụt của bà Nội thương cho đến bây giờ vẫn còn ở vậy...không biết chờ Bà đi cưới hay.. chờ mẹ Hạ không có con trai??...