LỜI KHUYÊN CÁC BẠN GIÀ

Các nhà tâm lý học cho biết vì sao người già không nên ngừng làm việc

Huấn thị điều hành căn bản cho người cao niên.

 Tôi thấy bài này hay quá, nhất là tập thể dục vào buổi sáng không tốt, nên tập vào buổi chiều tốt hơn

Con người khi về già, các bộ phận trong cơ thể đều lão hóa, yếu đi. Một số điều sau đây luôn ẩn chứa những hiểm họa bất ngờ mà người cao tuổi cần phải lưu tâm đề phòng.

Không nên tập luyện vào lúc sáng sớm
Ta vẫn có quan niệm cho rằng tập luyện vào buổi sáng là tốt vì không khí trong lành. Điều đó không đúng. Vì từ 4-6 giờ sáng theo quy luật của đồng hồ sinh học của người già thân nhiệt đang cao, huyết áp tăng, thận thượng tuyến tố cũng cao gấp 4 lần buổi tối, nếu vận động mạnh, chạy hoặc đi bộ nhiều gặp gió lạnh, tim dễ ngừng đập. Đã có không ít cụ đi bộ buổi sáng sớm về ra mồ hôi, tắm xong huyết áp tăng đột ngột, đứt mạch máu não, đột quỵ luôn. Tốt nhất là nên tập vào chiều tối, tuy không khí không được thanh sạch như sáng sớm nhưng an toàn hơn nhiều.

Đang ngủ không nên trở dậy vội vàng
Thần kinh người già thường chậm chạp. Lúc ngủ muốn dậy đi tiểu hoặc có ai gọi đang ở tư thế nằm mà trở dậy ngay, đi lại luôn dễ làm huyết áp tăng đột ngột, dễ dẫn đến đứt mạch máu não. Vì vậy, đang ngủ khi có việc cần dậy phải từ từ theo 3 bước, mỗi bước khoảng nửa phút. Bước 1 khi tỉnh giấc hãy nhắm mắt lại nằm thêm nửa phút. Bước 2, ngồi dậy tại giường nửa phút xoa tay, xoa chân. Bước 3, cho hai chân chạm đất hoặc chạm nền nhà nửa phút rồi mới đứng dậy đi.

Không nên ngoái đầu một cách đột ngột
Người già mạch máu thường xơ cứng, thành mạch dày hẹp và đàn hồi kém. Nếu đột nhiên quay ngoắt đầu về phía sau, mạch máu ở cổ bị chèn ép, động mạch vốn đã hẹp bị chèn ép lại càng hẹp hơn cộng thêm thần kinh giao cảm bị kích thích mạnh làm mạch máu co lại, máu lưu thông chậm làm não thiếu máu cục bộ, thiếu ôxy nên bị choáng, hoa mắt, chóng mặt, có người đã bị ngã. Vậy đang đứng hoặc đang đi có ai gọi từ phía sau, chớ có quay ngoắt đầu lại ngay mà nên quay chầm chậm. Tốt nhất là xoay cả người lại, tránh chỉ quay đầu.

Không nên đứng co một chân để mặc quần
Xương của người già thường bị xốp do thiếu canxi. Nếu không bị xốp thì xương cũng giòn. Khi mặc quần mà đứng co chân để xỏ từng chân vào ống quần dễ bị ngã do mất thăng bằng hoặc do vướng vào quần. Người cao tuổi đã ngã thì dễ gãy xương, dập xương. Khi mặc quần tốt nhất là nên ngồi trên ghế hoặc trên giường. Trong nhà tắm nếu không có chỗ ngồi thì phải dựa mông vào một bên tường để giữ thăng bằng cho khỏi ngã. Nhiều người bị ngã gãy xương ống chân, dập xương chậu vì đứng co chân mặc quần.

Không nên quá ngửa cổ về phía sau
Có lần một ông già đã về hưu cạnh nhà tôi, sức khỏe tốt, khi ăn tối xong ngồi nghỉ trên ghế tựa có lẽ do mỏi cổ nên ông đã ngửa cổ về phía sau hơi quá nên bị xỉu luôn. Khi con cháu biết thì nửa người bên phải của ông đã bị liệt, nước mũi nước dãi chảy ròng ròng và không nói được nữa, phải đưa ngay vào viện. Trường hợp này là do gần mạch máu nơi cổ có nhiều đốt xương, bình thường giữa các đốt có chất nhờn bôi trơn nhưng về già chất bôi trơn kém đi, các đốt xương trở nên sắc cạnh. Khi ngửa cổ ra phía sau quá giới hạn cho phép, phần xương sắc cạnh đó làm tổn thương đến mạch máu, hạn chế lượng máu đưa lên não gây ra thiếu máu não làm ngất xỉu. Vì vậy, người già khi ngồi ghế tựa không nên ngửa cổ quá mức về phía sau.

Không nên thắt dây lưng quá chặt
Vùng bụng quanh dây lưng là nơi gần dạ dày, ruột non, ruột già, trực tràng và hậu môn. Dây lưng mà thắt chặt quá sẽ chèn ép các mạch máu bụng, cản trở máu lưu thông, đoạn trực tràng gần hậu môn có thể dễ bị lòi ra ngoài khi đi đại tiện mà ta thường gọi là lòi dom. Dây lưng thắt chặt, dạ dày, ruột non luôn ở trạng thái chịu sức ép ảnh hưởng xấu đến tiêu hóa. Vì vậy, không nên thắt chặt dây lưng và tốt nhất là dùng dây đeo quần qua vai, tiếng Pháp gọi là Bretel (bờ rơ ten). Bình thường ở nhà chỉ nên mặc quần ngủ lồng chun không nên mặc quần âu cứ phải thắt dây lưng làm bụng luôn bị gò bó.

Khi đi đại tiện không nên rặn quá mức
Táo bón là hiện tượng thường gặp ở người già. Tâm lý khi đi đại tiện không ai muốn ở lâu trong nhà vệ sinh nên thường muốn rặng mạnh để đi cho nhanh nhưng nếu rặn quá sức, mặt mũi đỏ gay rất nguy hiểm. Các khảo nghiệm về y học đã cho biết khi rặn mạnh dễ giãn tĩnh mạch ở hậu môn gây chảy máu nhưng điều quan trọng hơn là huyết áp sẽ tăng có thể dẫn tới tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim. Để đỡ phải rặn khi đi ngoài, người già cần ăn nhiều rau quả, chuối, khoai, uống nhiều nước để chống táo bón.

Không nên nói nhanh, nói nhiều
Một số nhà khoa học Mỹ phát hiện khi ta nói chuyện bình thường dù chỉ là chuyện vui nhẹ nhàng, các tế bào trong cơ thể vẫn chịu tác động và ảnh hưởng tới huyết áp. Thử nghiệm khoa học với 100 người mỗi người đọc 2 trang tài liệu với tốc độ nhanh chậm khác nhau. Kết quả cho thấy người đọc tốc độ vừa phải thì huyết áp, nhịp tim bình thường. Người đọc nhanh quá, đọc liến thoắng thì lập tức huyết áp tăng, nhịp tim tăng nhưng khi đọc thong thả trở lại, huyết áp, nhịp tim lại giảm xuống. Qua đó ta thấy người già nên nói ít, nói chậm thì có lợi cho sức khỏe. Những cụ nào bị bệnh tim mạch, bị huyết áp càng phải nói chậm, nói ít.

Không nên xúc động
Đối với người già mạch máu đã lão hóa nếu xúc động mạnh, quá giận dữ hoặc quá vui dễ bị nhồi máu cơ tim và đứt mạch máu não. Do đó, người già không nên xúc động tránh mọi sự tức giận, buồn phiền mà cần sống thanh thản, hòa nhã, vui vẻ, bỏ qua hết mọi chuyện, ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe.

Có một câu nói rất hay: "Đừng để chết vì thiếu hiểu biết". Vì thật ra đã có rất nhiều người chết vì thiếu hiểu biết kể cả những người còn trẻ. Qua sự hiểu biết ít ỏi của bản thân, qua kinh nghiệm cuộc sống và qua tham khảo các tài liệu y học mới nhất của nước ngoài mong rằng với bài viết ngắn này sẽ giúp các bậc cao niên sống lâu, sống khỏe, sống vui tăng thêm nhiều tuổi thọ.

st.

Cụ bà Australia trước kệ hàng trống

Cụ bà giữa những kệ hàng trống trơn trong siêu thị thành phố Melbourne, Australia hôm 19/3. Ảnh: Twitter/SebCostello.

Cụ bà ở thành phố Melbourne nhìn chằm chằm vào kệ siêu thị trống trơn rồi bật khóc sau khi hàng hóa đã bị vơ vét giữa khủng hoảng Covid-19.

Bức ảnh được phóng viên Seb Costello của Nine News chia sẻ trên Twitter hôm 19/3 cho thấy một cụ bà đứng lặng người giữa những kệ hàng trống trơn trong siêu thị Coles tại Melbourne, Australia.

Những kệ hàng vốn xếp đầy đồ hộp đã bị vét sạch khi người dân lo sợ thiếu thực phẩm giữa lúc Covid-19 diễn biến ngày càng phức tạp.

Costello cho biết cụ bà sau đó đã bật khóc vì không mua được những món bà cần. "Bức ảnh này cho thấy những người đang phải chịu đựng thói ích kỷ của người khác, cho thấy xu hướng mua sắm hoảng loạn đầy ích kỷ và không cần thiết", phóng viên viết.

"Thành thật mà nói, bức ảnh đã ghi lại cơn mua sắm điên rồ đó", một người bình luận.
"Điều này thực sự khiến tôi đau lòng, người cao tuổi đã cống hiến cho xã hội, tại sao chúng ta không chăm sóc họ", một người khác cho hay.

"Hình ảnh này khiến tim tôi tan nát. Nếu tôi biết cụ bà sống ở đâu, tôi sẽ giúp mang thực phẩm cho bà. Tình trạng này phải dừng lại ngay bây giờ", người tài khoản Twitter bình luận.

Một phụ nữ cho biết cô đã khóc nức nở suốt 10 phút sau khi nhìn thấy hình ảnh, hy vọng ai đó sẽ giúp cụ bà mua đủ hàng và đảm bảo bà vẫn ổn.
Những người khác chia sẻ sự kiện những gây sốc tương tự mà họ đã chứng kiến trong cuộc hỗn loạn Covid-19.
"Tôi được nghe kể rằng người mẹ 92 tuổi của bạn tôi đã bị giật mất hộp súp cà chua khỏi tay tại một siêu thị ở Ryde đầu tuần này. Một hành vi đáng xấu hổ", một người viết.

Một số người khác nói rằng trong thời gian mua sắm được chỉ định trong một giờ ở Woolworths tuần này, họ đã thấy nhiều người trẻ tuổi xô đẩy nhân viên để xông vào bên trong trước những người lớn tuổi và yếu thế.

Từ khi Covid-19 bùng phát, người dân tại nhiều quốc gia trên thế giới đã đổ xô đi mua thực phẩm và nhu yếu phẩm để dự trữ, bất chấp cảnh báo rằng điều này không cần thiết.

Thủ tướng Australia Scott Morrison đã yêu cầu người dân ngừng mua những vật dụng không cần thiết.
"Về việc mua số lượng lớn hàng hóa: hãy ngừng tích trữ. Tôi không thể thẳng thắn hơn về điều đó", ông Morrison nói.

"Dừng lại đi. Điều đó là không hợp lý, nó không hữu ích và là một trong những điều đáng thất vọng nhất tôi thấy trong hành vi của Australia để đối phó cuộc khủng hoảng này. Đó không phải là con người Australia. Đó không phải là điều mà mọi người nên làm".

Covid-19 đã xuất hiện tại 188 quốc gia và vùng lãnh thổ sau khi khởi phát ở Vũ Hán, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc của Trung Quốc tháng 12/2019, khiến hơn 300.000 người nhiễm bệnh và hơn 13.000 người tử vong.
Australia hiện ghi nhận hơn 1.200 ca nhiễm, trong đó 7 trường hợp đã tử vong.

Triều Thành

Bỏ quên

Nghe tiếng phone reng, Hoàng bực mình cho là phone quảng cáo, nhưng vẫn dở phone lên gắt gỏng :
- Alo ! cái gì mà gọi hoài vậy.

- Dạ cho chúng tôi gặp ông Lợi,  chúng tôi gọi hai ngày nay không ai bắt phone.

- Ông Lợi không có nhà.
- Chúng tôi rất cần gặp ông Lợi

- Ông Lợi đi làm hai giờ chiều mới về, có gì nói với tôi được không, tôi là người nhà ông Lợi,
- Xin bà làm ơn nói với ông Lợi đến nhà dưỡng lão CampBell đưa ông cụ về nhà vì dịch corona nhà dưỡng lão được lệnh phải giải tán.

Hoàng hoảng  hốt nghĩ cái hoạ sắp tấp vào nhà,  liền xuống giọng năn nỉ :
 -  Thưa bà,  xin bà có cách gì tạm để ông già trên đó không,  tốn mấy chúng tôi xin chịu, nhờ bà làm ơn giúp cho chúng tôi, chúng tôi sẽ hậu tạ riêng bà.

 - Không được cô, tôi là nhân viên đâu có quyền hành gì, 19 người già trong viện xét nghiệm có 4 người dương tính, bị nhiễm virus, hiện cho nằm bịnh viện, số còn lại kết quả âm nên cấp tốc trả về nhà cách ly 14 ngày.
Đó là lệnh của ban phòng chống dịch. Hiện người ta về nhà hết, trừ ông cụ, bởi vậy cô phải báo cho ông Lợi biết,  cấp tốc đến đưa ông cụ về. Thôi, cảm ơn cô.

Bỏ phone xuống Hoàng sững sờ :  Làm sao bây giờ.
Lợi có một bà chị và một đứa em. Gọi phone bà chị, nhờ bà chị nhận ông già về tạm mấy ngày dịch hoành hành rồi sẽ tính sau :
- Chị nên đưa cha về một thời gian ngắn rồi sẽ tính, chị lo cho cha,  bọn em chịu tất cả phí tổn cho chị

- Không được, nhà tui có một phòng,  lớn nhỏ năm người ở,  đưa cha về ở chỗ nào. Nhưng mà cậu mợ nghĩ sao, ba năm nay ổng đã ở yên rồi, thì để ổng ở tiếp cho hết đời, đem về làm gì.
- Bây giờ người ta không cho ở nữa, tất cả viện dưỡng lão đều bị đóng cửa. Thôi để em thuyết  phục chú út thử.

 Chú út viện lý do hai vợ chồng chú cả ngày đi làm , vì làm y tá ở bịnh viện nên dù mọi người đều phải ở nhà, hãng xưởng đều đóng cửa, nhưng hai vợ chồng chú không được ở nhà, thì làm sao có thì giờ chăm sóc ông già.

Trước lý do đó chị không thể năn nỉ câu thứ hai. Không còn cách gì nữa,  năn nỉ ai cũng không được,  chị liền nghĩ đến cách cuối cùng là im lặng xem như không được tin tức gì hết, và có thể cảnh sát xem như ông già không có thân nhân, và họ sẽ giải quyết theo hướng đó, hướng không có thân nhân.

 Chị mỉm cười khen mình người sáng ý,  thông minh. Chị biết rất rõ anh bạn của  chồng chị, cách nay ba năm, có bà mẹ già ở Pháp sang thăm, bà bị bịnh,  anh gấp rút đưa vào bịnh viện, độ vài tuần sau bà cụ qua đời. Bịnh viện liên lạc thân nhân mới hay,  là số phone giả, địa chỉ giả.

Chiều hôm đó Lợi về hơi sớm. Đường vắng quá, một vài người lớn tuổi đi bộ có vẻ ké né trên lề đường, đeo khẩu trang,  ra dáng thận trọng nghiêm nghị khác những ngày thường.  

Quang cảnh khác hẳn, hơi rờn rợn, hình như ma quái núp trong cỏ cây, nơi nào đâu xa lạ hoang vu,  chứ không phải nơi anh thường đi ngày hai bận, đi cắt cỏ cho một trường học gần nhà.

Anh vừa bước vào nhà, nghe phone reng, trong phòng bên cạnh chị chạy ra nhưng không kịp.
- Alo ! dạ..dạ .. dạ vâng …dạ..dạ tôi đến ngay.

 Vừa đặt phone xuống, anh nói ngay :
- Bọn nó đuổi ông già về, bây giờ anh phải đi đón về.

 Chị cố bình tỉnh, tuy giọng hơi run run :
- Thì anh ăn cơm rồi sẽ tính sau.
-Tính cái con mẹ gì, nó bảo trước đây hai ngày, họ về hết rồi, nếu chiều nay không ai đón về, nó báo cho cảnh sát biết và xem như xong nhiệm vụ.

- Hay là anh để cho cảnh sát nó giải quyết xem sao.
- Làm thế cha anh sẽ chết lạnh dọc đường cái trong đêm nay.

Bực mình anh vẫn giữ nguyên bộ quần áo cắt cỏ ra xe.  Anh nghĩ cũng tại anh, năm đó ông già không  chịu đi, lấy lý do già rồi đi làm gì, tiếng Anh không nói được không biết lái xe, hơn nữa, mẹ anh mới mất chưa giáp năm, bỏ đi thấy tội nghiệp quá.

Nhưng anh bảo cha anh nên đi, tuổi già ở Mỹ có đũ thuốc men,  có bác sĩ giỏi, có binh viện tốt,  nhất là tránh được cái nạn dùng thuốc giả, thuốc độc,  của Trung quốc.  

Bà chị cả của anh, người em trai út và nhất là vợ anh,  liên tục lén anh, viết thơ về khuyên ông già nên ở lại Việt nam lo mồ mã cho mẹ mới mất,  rồi sẽ gửi tiền,  gửi thuốc Tây về cho ông.   

Bởi vậy ông quyết định xoá bỏ hồ sơ H.O.  Khi được tin xoá bỏ hồ sơ,  anh phải cấp tốc về quê khuyên bảo ép buộc ông làm lại hồ sơ. Thế mà phải chờ đến trên mười năm,  hổ sơ mới được tái xét, mới được ra đi.

 Freeway 17 vắng quá, anh chạy hơi quá tốc độ nên chưa đến một giờ đã ra exit Campbell.
Theo con đường nhỏ đi sâu vào rừng rậm.  Tuy chưa đến 4 giờ chiểu nhưng như sắp tối, vắng một cách kinh hoàng.  

Anh nghĩ làm nhà dưỡng lão ở nơi này có khác gì một nhà tù nhốt mấy ông già gần đất xa trời.  
Đậu xe phía trước,  anh chạy vòng vào sân sau, không có một bóng người nào, phía trong hành lang xa,  một ông già nhỏ thó ngồi bất động trên cái ghế dài bên cái xách vải .
“ Trời ơi ! cha tôi đây Trời !” Anh nhào tới ôm cha anh, ông già mỉm cười, nước mắt dầm dề :
-  Thấy con cha mừng quá. Hai hôm nay cha ở đây một mình. Nếu tối nay con không đến, cha mò lần ra đường cái. Trời còn thuong cha.

- Cha ngồi đây lâu chưa ?”
- Hồi sáng giờ.  Bà y tá bảo cha dọn đồ ra ngồi chờ người nhà lên,  họ đóng cửa.

Lợi xách túi vải nói :
- Con cõng cha ra xe, đường đi nhiều rễ cây dễ bị vấp ngã.

Ông giả lẩm nhẩm :
 - Cha ở đây đúng ba năm 4 tháng 18 ngày.

Lợi mừng thầm, ông già mình tuy ốm yếu nhưng trí óc còn khá sáng suốt mới nhớ được số ngày tháng năm ở khu rừng này.
- Bọn con đều khoẻ mạnh hết.?
- Dạ, vì bịnh dịch đang lan tràn nên ai ở nhà nấy không dám ra đường, nên mình con đi đón cha..

- Hai đứa cháu nội của cha lớn lắm hả,  có đứa nào có vợ chưa.
- Chưa cha, bọn nó còn nhỏ, còn đi học mà.

Lợi lái xe chạy chậm vì đoạn đường xấu, sợ xe xóc làm mệt cha già. Nghe tiếng thở đều đều ông già ngoẽo đầu qua một bên thiu thiu ngủ.
Lợi định tạm để cha già ở cách ly tại garage xe. và anh định nghỉ cắt cỏ ít nhất 2 tuần để chăm sóc cha.
Anh nguyện lần này chính anh, chinh bàn tay anh,  sẽ làm mọi thứ,  từ nấu ăn, giặt dũ đến tắm rửa, đổ bô,  lau cầu, không để ai nhúng vào, nhất là vợ anh.  

Nhắc đến vợ, anh lo lắng rồi đây anh phải cố gắng chịu đựng, cố gắng nhịn nhục tối đa,  để tránh những cuộc đổ vỡ cãi vã to tiếng. Nhất là không để cho ông già nghe được   những lời cãi vã.  
Anh chắc chắn phải làm được vì ông già sống ở garage biệt lập.

Bữa cơm tối hôm đó tuy rất đói nhưng anh ăn không ngon vì hình ảnh cha anh  khi chiều làm anh rất xúc động, anh cảm thấy tội lỗi,  một ông già gầy ốm một  mình ngồi cheo leo ở bìa rừng vắng vẻ tiêu điều,  vào một buổi chiều sắp tắt.

Tại sao một ông già phải bị đày đoạ như thế.  Mâm ăn có 4 người, hai con anh ngồi một bên, vợ anh với anh một bên.
Hai đứa nhỏ và vợ anh mỗi người chăm chú vào chiếc Iphone,  không để ý gì đến việc ăn uống.
Bỗng chị hỏi :
-Cha ăn uống gỉ chưa ?

- Cha mệt đang ngủ ngoài garage, anh đang nấu cháo cho cha
- Chắc anh gặp cha đang lang thang ngoài đường cái chứ gì?

Anh giả vờ không hiểu câu nói móc của chị,  vì khi ra xe đi đón ông già,  anh bảo nếu không lên đêm nay, ông già có thể chết lạnh trên đường cái.  
Anh bình thảng trả lời :
- Không,  ông già ngồi cheo leo một mình ở hè nhà dưỡng lão.

Hai đứa nhỏ thôi ăn đứng dậy, mỗi đứa rót một ly nước, lên lầu
 Chị cũng thôi ăn, đứng dậy,  anh liền bảo :
 - Em ngồi lại anh có vài điều muốn bàn với em.

Chị ngồi xuống nhìn thẳng vào anh.
Anh đem cha vể đây ở tạm một thời gian, có thể nửa năm, một năm để ổng ổn định sức khoẻ, anh sẽ dẫn ổng về lại Việt Nam ở với bà cô ruột anh cũng đang sống một mình với đứa cháu trong họ.  

Anh sẽ làm hết mọi việc từ đi chợ, nâu ăn, rửa chén, dọn dẹp trong nhà, lau chùi cầu tiêu nhà cửa, v..v..anh chỉ tha thiết xin em một điều ..một điều.. là cố gắng vui vẻ với ông già trong lúc ổng còn ở nhà này với chúng ta.
Nghĩa là em sẽ không làm gì hết, cố nhiên việc chăm sóc ông già là việc của anh, nếu em …thấy không thể được thì cũng nên cho anh biết.

Không khí nặng nề im lặng.  Chị đứng dậy,  chậm chậm đi lên lầu.  Khi chị đi rồi anh bực  mình tại sao lại đặt vấn đề với chị một cách thẳng thừng thô bạo như vậy, vô tình đẩy chị vào thế chống đối, anh cảm thấy mình kém cõi quá, làm vấn đề đáng lẽ đơn giản,  hoá ra khó khăn phức tạp hơn.  

Nhà anh có 4 phòng, trên lầu 3 phòng ngủ, 2 phòng tắm. Hai con hai phòng anh chị một phòng.
Tầng trệt 1 phòng ngủ 1 phòng tắm. Khi ông già chưa đến nhà dưỡng lão, ở phòng dưới này.  Để ông già nằm một mình ở garage anh không yên tâm, đêm hôm có việc gì ông già kêu không ai nghe, anh đặt môt giường nhỏ anh nằm cạnh ông già.

Lấy lý do vì dịch corona, cách ly xã hội, nên anh yên tâm để ông già ở Garage cho đến khi hết dịch.
Cũng vì lý do đó anh giải thích với ông vợ anh và hai con anh chưa dám ra garage.
Thật sự ông già hiểu hết sự việc, nhất là suốt hơn ba năm nay, ba chục người bị  “lưu đày” ( chữ của các cụ ở nhà dưỡng lão Campbell ) ở chung với nhau . Hầu như họ chung một tâm trạng bị con, tống họ ra khỏi nhà, vì tốn kém thì ít,  vì người nào cũng có tiền già, tiền chánh phủ cấp cho tạm đũ sống, có lẽ vì người càng già càng làm cuộc sống của chúng mất tươi trẻ, mất hạnh phúc, và cũng chính người già bị gán cho là cái ổ vi trùng, ổ bịnh tật.

Người già đồng nghĩa với dơ dáy. v..v.. Tất cả họ, những người Việt nam ở trại Campbell, đều là cựu sĩ quan miền Nam Việt Nam sau ngày mất nước tháng Tư năm 75 (1975), trung bình mỗi người chịu gần 10 năn tù cộng sản.

Vì cùng chung một tâm trạng, một ngôn ngữ họ thông cảm với nhau họ không quá chán nản quá cô đơn như ở các nhà dưỡng lão khác nói tiếng Anh là chính,  nên người nào không nói   được,  chịu rất nhièu thiệt thòi,  có khi bị đánh đập vì bị xem như bất tuân các mệnh lệnh của y tá y công.  
Vì chia  xẽ vì thông cảm vì cùng cảnh ngộ họ tránh được những cãi vã,  những xô xác với nhau,  nhưng họ mỗi ngày mỗi chuốt thêm những oái oăm, những nỗi buồn vì bất hạnh với gia đình,  với con cháu.

 Mỗi ngày họ phết thêm vào bức tranh tập thể đó,  một nét buồn thảm ảm đạm. Thế cho nên họ thiếu hẳn niềm vui, người nào cũng mang một bộ mặt âu sầu buồn thảm.
Thậm chí có người than rằng ở tù tuy mất tự do,  tuy nhục nhã,  nhưng ít nhất một tháng,  hoặc 6 tháng,  có gia đình đến thăm nuôi, và gia đình còn thương xót,  còn tôn trọng,  còn kính nể người đang ở tù,  và còn hi vọng người tù còn có ngày về để cùng xây dựng lại cuộc sống,  tạo lại hạnh phúc.  

Trái lại vào trại dưỡng lão không mất tự do,  nhưng gần như  không cần tự do nữa, như bước vào giai đoạn cuối cuộc đời .
 Họ thật sự bi bỏ quên. Có người suốt năm không có người đến thăm.  
Theo ông khi vào trại, tổng số là 30 nguòi, và gần 4 năm sau chỉ còn 19 người. Mười một người lìa trần vì buồn bã quá, vì chán nản đến cùng cực, vì tủi thân, vì bị bỏ quên,  chứ không phải vì những bịnh nan y.  
Có những người không chịu uống thuốc, có người phản đối đi bịnh viện.

Từ ngày đưa cha về nhà anh thay thế vợ làm mọi việc trong nhà,  anh mới biết rằng tuy công việc nhẹ,  nhưng bực mình quá.
Quần quật từ sáng đến tối,  không hết việc.  Anh dọn cho cha anh và chính anh ăn ngoài garage, sợ cha buồn anh giải thích vì trong thời kỳ cách ly nên phải như thế. Vợ con anh ăn trong nhà.

 Tuy ông hiểu điều giải thích của anh là đúng trong thời kỳ cách ly này, nhưng ông vẫn buồn buồn tủi thân.  Ông mỉm cười tự thấy mình càng già càng khó tính, càng cô đơn càng khó tính.

Ông nghĩ đáng lẽ ở tuổi mình tuổi gần 80 phải dễ dãi , phải cởi mở, sao cũng xong cũng tốt.  Ông nhớ lại cái đề tài này, trong nhà dưỡng lão,  thường đem ra bàn luận với nhau trong nhóm anh em,  và lúc nào ông cũng ở phe chỉ trích những người khó tính,  và quả quyết vì tính xấu đó,  mà con cháu nó không muốn sống gần với mấy người già,  dù đó là ông bà nội ngoại.

Mấy người bạn của ông không đồng ý và cho rằng vì hai nền văn hoá Đông phương Tây phương đối lập nhau,  nên mới có những bi kịch như vậy.
Rồi họ dẫn chứng ở Việt Nam chẳng hạn( trừ cộng sản) đứa bé lên ba đã được cha mẹ dạy dỗ lễ độ chào hỏi,  trong khi ở Mỹ trẻ con lên đại học chưa có thói quen chào hỏi.
Vấn đề này với ông,  chưa ngã ngũ,  chưa tìm ra câu giải đáp thoả mãn.

 Từ ngày ra khỏi nhà dưỡng lão Campbell. ông sống một mình ở garage ông hay nghĩ đến người vợ quá cố của ông.
Nếu bà còn sống,  thì có lẽ đời ông không như thế này, không có chuyện ở nhà “ lưu đày Campbell”.

Càng nhớ đến bà,  ông càng thấy ở bà có phẩm cách cao quí, một người vợ tuyệt vời, một người đàn bà suốt đời biết hi sinh cho chồng cho con, một người kính trọng cha mẹ ông hơn cả ông kính trọng.
Có hôm trong giấc chiêm bao ông thấy bà ngồi cạnh giường ông, ông mừng quá ngồi dậy thì bà lặng lẽ đúng dậy ra  đi im lặng không nói một lời.
Rồi những đêm tiếp theo,  ông mong được gặp bà nhưng không thấy.  Ông tính sẽ nói với anh lập bàn thờ thờ mẹ để đêm đêm có chỗ ông thắp cây nhang, tội nghiệp. Nhưng ý nghĩ này bị dập tắt ngay,  vì ông,  và bạn bè ông đều biết,  có bao giờ bọn chúng chấp nhận bàn thờ.

Anh vui vẻ hỏi cha :
- Hôm nay con đi chợ, cha muốn mua thứ gì, muốn ăn uống gì,  con mua cho cha.
- Không, không, khỏi mua gì con, cha ăn gì cũng được,  nhà có gì ăn nấy.

Anh vừa ra xe,  thì chị và hai đứa nhỏ đến cửa trong nhà xuống garage, chị nói lớn trong nước mắt :

- Hai cháu và con chào cha.  Nhờ cha nói với ổng có cái thư để trong tủ lạnh. Ổng không cần vợ,  không cần con,  nên bọn con ra đi.  Nói xong chị và hai đứa nhỏ lui  vào nhà.  Ông bối rối không kịp nói gì.  Mệt quá ông  nằm đừ lên giường cảm thấy khó thở.  Ông mê mang vào giấc ngủ hồi nào không biết.

Anh đặt mâm cơm lên bàn mới hay cha anh đang ngủ. Anh ngạc nhiên sao giờ này cha anh còn ngủ :
 - Cha, cha, dây ăn cơm rồi hãy ngủ cha.

 Ông già ngồi dậy bần thần không biết ở đâu. Anh nói lớn:
 - Hình như cha bị cảm phải không.
 - Không,  hơi mệt thôi, không sao đâu.

 Ông ngồi dậy cố nuốt miếng cơm, nước mắt dầm dề :
 - Vợ con với hai đứa nhỏ bỏ nhà đi rồi
 - Cha nói cái gì vậy cha ?

  Ông lặp lại :
 - Vợ con bỏ nhà đi rồi. Nó có ra chào cha và dặn cho con biết có thư trong tủ lạnh.

 Anh vội vàng chạy vào nhà. Thư viết : “ Ông xem mẹ con tui không ra gì nên chúng tôi phải ra đi”. Viết vội vã chữ nguệch ngoạc, chỉ một câu thôi, không ký tên không đề ngày.

Tức qúa anh xé nát tờ thư, ngồi thừ xuống ghế nước mắt tuông chảy, anh khóc.  Anh ngồi như thế đến 1 giờ sáng, giật mình nghĩ đến ông già, anh vội bước ra garage cố điềm tỉnh dấu cha anh.

Cha anh nằm im lặng hình như chưa ngủ, vì ông già cựa mình và thỉnh thoảng ho. Anh nghĩ phải cố gắng bình thảng trước cha anh. Mong hết cơn dịch anh sẽ đưa cha anh về Việt nam rồi anh sẽ đi tìm vợ con anh. Nhất định không để đổ vỡ gia đình. Anh nghĩ,  lỗi do mình, mình bất tài quá nên mới ra nông nỗi này.

San Jose ngày 15 tháng 4 năm 2020
Ngày cao điểm của trận dịch corona

Nguyễn Liệu

Cưới vợ cho Bố

Cứ vài ngày một lần thì tôi đến giao đồ (may gia công)... để nhận tiền công và nhận hàng mới...

Hôm đó... tôi cũng như thường lệ, nhưng khi trả tiền cho tôi thì bà chủ (tôi hay gọi là thím Tư) báo cho tôi biết là thím sẽ nghỉ khoảng nửa tháng, không giao nhận hàng nữa vì nhà có việc...!

Mấy ngày sau nhà thím ấy có việc thật, đó là thím đi "cưới vợ cho ba" của thím ấy!
Một cái đám cưới với không biết bao nhiêu là lời bàn tán, dè bỉu, chê bai... vì chú rể đã 75 và cô dâu cũng sáu mấy, mặc dù lễ cuới cũng diễn ra đủ lễ như thường: nghĩa là cũng có đãi khách, có hoa, có nữ trang cho cô dâu: cũng vòng tay, vòng cổ, nhẫn vàng, hoa tai như ai...

Sau thời gian nghỉ thì mọi việc lại trở lại như cũ. Hôm đến nhận hàng... tôi mạo muội hỏi thím :
- Thím ơi, ông già thế mà thím còn cưới vợ cho ông chi nữa dzậy?
Thím cười cười:
- Già không biết ăn cơm hả mày...
Tôi cố lì:
- Nhưng ông lớn tuổi rồi, sức khỏe còn đâu mà...
- Mày nghĩ gì dzậy, ông già... mới cần vợ đó mày ơi.
Tôi ngạc nhiên... rồi hỏi tiếp:
- Hả... già mà còn cần vợ, rồi sao mà thím cho chi nhiều nữ trang dzậy, còn hơn cả con gái đi lấy chồng nữa.

Thím nghiêm giọng và trả lời tôi:
- Mày ngu lắm con ạ... nhiều cái gì, bây nhiêu đó mà nhiều...(1 cây vàng)... bây nhiêu không đủ tao mướn ô sin chăm ông một năm nữa, mà giờ này ông được chăm lo tử tế...
Có người tắm rửa, có người ngủ chung lúc đêm hôm... mấy việc này thím đâu thể nào làm được.
Hơn nữa miếng ăn, thuốc thang đầy đủ...vv và vv... chỉ tốn có bấy nhiêu mà ông có người chăm lo. Cho tới chết còn có người cúng thất tuần mà mày nói nhiều à.
Tao là tao sợ bà ấy không chịu a... khi mà bà ấy chịu tao mừng hơn trúng số nữa đó mày...

Nghe thím nói xong... tôi chết lặng!
Thật là một sự tính toán quá siêu, quá đỉnh cả về kinh tế lẫn tình người!
Thường là những đứa con (đa số)có cha (mẹ) góa bụa mà muốn đi bước nữa thì phải xin phép những đứa con, phải chia của cải(mặc dù của đó là do mình làm ra...)

Những đứa con chỉ nghĩ đến tài sản và chỉ nghĩ đến hạnh phúc của riêng mình. Nếu chồng (vợ) của họ vì một lý do nào đó mà không còn bên họ thì họ sẽ đi kiếm đi tìm, nhưng cha hoặc mẹ của họ thì không được phép!

Những đứa con không bao giờ nghĩ đến sự quạnh quẽ, mong ước được yêu thương, được sẻ chia của cha mẹ họ - những người già !
Ôi! người già, người đã từng bỏ cả thanh xuân của mình để lo cho những đứa con !
Ôi thế sự !Ngay cả tôi cũng vậy thôi !

Sau khi nghe thím Tư nói chuyện tôi mới vỡ lẽ ra,  mới thấy được sự đời là như thế nào, và sự thấu hiểu của thím ấy đối với nhu cầu của người già, của một người đàn ông già, mà con cái dẫu có giỏi giang hay giàu có cũng khó lòng mà thực hiện được, cũng như sự tính toán có một không hai của thím ấy.

Tôi hoàn toàn bị khuất phục vì các lý lẽ của thím ấy và rất khâm phục sự thật Thím Tư đã làm cho cha của Thím ấy .

st.