Năm Đệ Thất chúng tôi vừa học chử vừa học nghề, thú thật tôi ở Trường Học Nghề Gò Công là một thằng bé “ chưa ráo cứt mũi” mấy anh lớn nói thế, nhưng khi lên Trung Học tôi bổng trở thành già làng, học sinh Đệ Thất vừa 12 tuổi với số tuổi này học sinh còn quá nhỏ, khoảng cách chiều cao cho  thợ nguội làm việc là co khuỷ tay , bàn tay nằm lại để dưới cằm, cùi chỏ chạm Etô là vừa. Nhiều bạn phải lấy học bàn đứng lên mới đúng chuẩn để giũa, để cầm búa đục. Học ban Rèn cầm búa tạ dở lên không nổi, quá thấp khi sử dụng máy mài. Ban Mộc tay quá ngắn phải nhón chân để đẩy gổ vào máy cưa, đặt gổ vào máy bào thật vô cùng nguy hiểm, mấy Thầy rất là vất vả cho đám học sinh tí tẹo của mình!

Cuối năm đệ Lục nguyên khối phải thi để trường xấp xếp ngành học, chỉ lấy  50 học sinh gọi là ban Chuyên Nghiệp. Một may mắn nữa kết quả thi tôi được hạng 7/250

Thứ hạng 01 đến 10 được chọn vào học ngành Máy Dụng Cụ vì trường chỉ có 10 Máy Tiện, do  Tân Tây Lan viện trợ.

Các thứ hạng còn lại được chia đều cho Ban Điện, Kỹ Nghệ Sắt, Ban Mộc và Ban Đúc. 200 trò còn lại chia ra làm 4 lớp gọi là học sinh ban Toán.

Năm 1963 đất nước xẩy ra nhiều biến cố, học sinh rầm rộ tham gia biểu tình

Báo chí thời đó đồng loạt đăng hình tôi đi đầu đưa cặp lên cao có viết chử Abas De Gaulle trong cuộc biểu tình chống Trung Lập gì đó, đi biểu tình được nghĩ học, không cần phải xin phép biểu tình và rất vui …

Những đêm đi kéo Tượng Đài Chiến Thắng của Pháp, hiện giờ là Hồ Con Rùa ở Sài Gòn, phải 2 đêm mới kéo sập được, nhờ xe giúp chứ chúng tôi kéo gì nổi, vui thấu trời ông địa!

Trong một cuộc bỏ phiếu, tôi trúng cử vào nằm trong Ban Đại Diện Trường. Cá nhân tôi gia nhập vào Đoàn Sinh Viên Học Sinh Phật Tử bảo vệ Quả Tim Bất Diệt của Ngài Thích Quãng Đức ngày đêm ở Viện Hoá Đạo, mấy cha Thầy chùa lu bu chán quá, tham gia vào Đoàn Thanh Sinh Công ở Nhà Thờ Vườn Xoài, nhà thờ bên Cầu Ông Lãnh lu bu càng dữ dội hơn.

Hình in trên báo, ở Gò Công anh chị tôi ai cũng thấy, thư gởi lên khuyên tôi lo học. Sau một thời gian tham gia tích cực nghĩ lại những điều mắt thấy tai nghe tôi thấy tuổi trẻ bị bọn người lớn bất lương lợi dụng.

Tôi tội cho những con rối quần áo bảnh bao chễm chệ trong nhà cao phòng lạnh, bị salon bó chặt, ôm gái uống rượu Tây bàn chuyện chánh trị chánh em.

Nhóm đầu trọc háo danh khoan thai mà khốn quẩn trong chùa miếu chẳng đường thoát.

Những bậc tu hành đáng kính lùa đẩy những con chiên ngoan và chính bản thân mình vào những nẽo cùn khốn không lối ra !

Tội nghiệp cho những con thiêu thân, Nguyễn Tấn Á, Nguyễn Trọng Nho, Hoàng Đô Nhật Tân, Hoàng Phủ Ngọc …  gì đó ! …

Tất cả được hệ thống điều khiển từ xa đưa họ vào những màn rối oan nghiệt ngay tại đời này.

Tôi vô cùng tội nghiệp kẽ háo danh ẩn núp trong bản thân tôi!. May mắn  kịp dừng chân lại, lánh xa vai hề tôi đang đóng trên sân khấu đường phố Sài Gòn vào những năm đất nước ngập chìm khói lửa.

Dù ai nói thánh nói tướng, thế nào.

Lịch sử luôn luôn có cái nhìn công bằng tôi nghĩ vậy. Hảy chờ xem!

Cao Thệ

ĐỔI ĐỜI

Sáng Thứ Hai ngày 28 tháng 4 năm 1975, tôi vào Phi Trường Tân Sơn Nhất, định quá giang máy bay lên Biên Hoà vì hôm nay là ngày trực. Mấy thằng bạn vừa bay từ Biên Hoà về cho biết còn đâu nữa mà lên.

Tôi ghé vào hậu cứ phi đạo F5 đối diện với Đài Không Lưu Khí Tượng và khu vực hành khách Air Việt Nam. Hơn tháng nay Phi Đoàn F5 đã được đưa qua Thái Lan, một số còn lại đưa về nằm ụ ở Sư Đoàn 5 Không Quân chờ sửa chửa, gặp Trung Uý Hải Trưởng Phi Đạo bạn học cùng lớp, hỏi thăm tình hình, ông ta chẳng biết gì hơn tôi.

Thả bước lang thang xuống Hậu Cứ Sư Đoàn 4 Không Quân ở cuối hai dãy ụ đối diện với Trạm kiểm soát Không Lưu, tôi nhớ không lầm hai dãy, bên mặt 20, bên trái 18 ụ

Phi Đoàn A37 Cần Thơ công tác, các nơi ngoài Trung về Sài Gòn lánh nạn. Gặp lại bạn bè cũ tay bắt mặt mừng thăm hỏi râm rang. Toàn thể Phi Cơ đều được kéo ra khỏi ụ,  đã gắng Bom CBU tôi nghĩ đúng rồi Sài Gòn được lệnh tử thủ, chơi một chuyến với việt cộng cho đã, nhưng khoảng 10giờ 40  lệnh tháo Bom CBU xuống mấy ông vũ khí rầu thúi ruột, sáng giờ nâng hạ không ngừng tay.

Lang thang qua dảy UH-1H của Sư Đoàn 3 tạm lánh nạn, có chiếc cánh quạt còn quây vù vù, anh bạn cùng xóm giặc lái thuộc Phi Đoàn 223 vổ vai.

-         “ Ê đi mầy “

Tôi hỏi :

-         Đi đâu ?

Bạn nhìn tôi nheo mắt nói:

- “ Phòng Hành Quân chưa cho biết địa điểm, cất cánh sẽ nhận chỉ thị “

Sau này mới biết là bay ra Hàng Không Mẫu Hạm.

Tôi nhờ Trung Uý Hải cho lính đưa dùm ra cổng lúc này đã hơn 14 giờ, Hải đưa tôi ra cổng Phi Long, nhưng lệnh “ Nội bất xuất, ngoại bất nhập”, nói thế nào cũng không được người ta ngược xuôi dầy đặc trên đường hai thằng ghé qua khu gia binh đi ăn cơm trở vào ngồi trên ụ bao cát nói dóc, nhìn người di tản, xe hơi các loại chật kín khoảng sân hành khách của Air Việt Nam.

Khoảng hơn 4 giờ chiều từ hướng Cần Thơ, trên bầu trời xuất hiện 5 chiếc A37, dưới đất người ta vổ tay vang dậy, Cần Thơ lên yểm trợ kìa, hoan hô.

Tôi ngồi trên ụ bao cát nhìn hai chiếc bay lượn nói với Hải

- “ Tao thấy hình như nó chuẩn bị bỏ bom hay sao mà chúi xuống như vậy ”

Hải chưa kịp nói thì thấy hai trái bơm đen xì lao vun vút, hai đứa nhào xuống, một vầng sáng nhá lên, tiếp theo Ầm … ầm,  rào… rào, ầm … ầm, rào … rào những quả bom 500 cân thi nhau trúc xuống, tôi không biết bao nhiêu trái nhưng phải hơn 20 tiếng nổ như vậy !!!

Thảm chưa, bọn Mỹ Nguỵ bỏ bom ở đồng không mong quạnh trong lúc hai bên cầm súng chiến đấu, quân đội Nhân Dân Giải Phóng lần đầu tiên oanh tạc ở Miền Nam lựa chổ lúc nhúc người ta đang tìm đường chạy trốn. May mắn chỉ một phi vụ thôi.

Không còn tiếng nổ, tôi chạy ra tiếng la khóc gọi nhau dậy đất, mùi thịt khét lẹt, người chạy như bầy ong vỡ tổ, đầy sân máu thịt người văng đầy, guốc dép quần áo nằm chật đất, Phi cơ, xe hơi chở người di tản bốc cháy khói đen ngùn ngụt cao thấu trời xanh.

Một cảnh tượng chưa từng thầy có tầm ngang ngửa với Tháp Đôi ngày 11 tháng 9 tại Hoa Kỳ. Thật là may mắn bom CBU vừa tháo xuống, nếu không thì chẳng biết thế nào !!! Tạ ơn trời đất

Phi Đội Quyết Thắng gồm 6 tên đi trên 5 chiếc máy bay A-37 lần lượt như sau:

1-    nguyễn thành trung bay dẫn đường, việt cộng nằm vùng tên thật đinh khắc chung, xã An Khánh, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre. Sau này được vinh thăng đại tá việt cộng.

2-    Từ Để , Phi công Bắc Việt

3-    Nguyễn văn Lục, phi công Bắc Việt ( lãnh đạo đãng )

4-    Mai Xuân Vượng, Phi công Bắc Việt

-         trần văn on, Trung uý hàng binh ở Đà Nẳng, người Xã Vĩnh Hựu, huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang. Đặc biệt chiếc này bay đôi, tên Huỳnh Công Tấn kia hiểu gì không ? Sau 75 nhận bằng khen, ôm quần áo về quê làm mấy công ruộng của ông bà để lại và chăn heo.

5-    Hán Văn Quãng, Phi Công Bắc Việt

Cao Thệ

                                                                       HỢP TÁC

Tháng 7 năm 1975 tôi bị mời ra phường và được lệnh trình diện Bộ Đội Phòng Không, Không Quân trên Phi Trường Biên Hoà. Đi thì đi !

Tôi cấp bậc Thượng sĩ Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà, Binh chủng Không Quân, số quân 69/600….   Lính Thợ sửa chửa ngành Thuỷ Điều, chỉ số: 42/172 đã từng sửa chửa các loại Phi Cơ sau :

1-    A- 1H , Skyraider AD-5, AD-6. Phi Đoàn 520, Sư Đoàn 4 Không Quân.

2-    A37. Phi Đoàn 520, Sư đoàn 4 Không Quân.

3-    F5, Phi Đoàn 522, Sư Đoàn 3 Không Quân.

Chuyên môn trung bình trên phi cơ A37, mấy loại kia biết ba mớ.

Phi cơ A37 với tôi có nhiều kỹ niệm nhất, số là ngày đầu tiên tiếp nhận A37 tại căn cứ Không Quân Nha Trang, gồm những tai to mặt lớn, hôm đó có sự hiện diện của Tướng râu kẽm và các vị Tư Lệnh khác.

Tôi trực tiếp chịu trách nhiệm về Hệ Thống Thuỷ Lực trên chiếc phi cơ A37- số hiệu 483, chiếc bay thử đầu tiên. Trong Hangar, phi cơ được đội lên, cạo rửa lớp sơn chống sét, kiểm tra các bộ phận thuộc hệ thồng thuỷ điều. Thử hệ thống cánh tăng nâng, cánh lái nghiêng, hệ thồng chân đáp, hệ thống đáp khẩn cấp.v.v… Chính tôi ngồi trên ghế Pilot điều khiển, mọi yêu cầu kỹ thuật đều đạt, các Ban khác kiểm tra đều tốt đẹp và cùng ký for.

Phi cơ được kéo từ Hangar ra ụ, Phi Công quây máy … phi cơ tiến ra phi đạo, kiểm soát lần cuối, … phi cơ cất cánh

Từ dưới đất nhìn lên trời hai bánh sau xếp vào hộc, bánh trước vẫn lòng thòng, phi cơ quần 2 vòng cuộc diện vẫn như thế. Tôi bắt đầu rung, các anh các bạn thi nhau hỏi tấp tới, phi cơ trong hangar thử ai cũng thấy, chân đáp lên xuống rất tốt, chẳng hiểu gì sao ?!!! Máy điện đàm của các xếp ồn ào như nhóm chợ. Ông Tướng Râu kẽm mặc áo bay đen xì đầu cúi gầm xuống đất đi tới đi lui, các bông mai bạc lăng xăng giải trình. Xếp nghe xong lên xe vọt mất.  

Trung Uý Trọng, Trưởng đoàn, Không Đoàn 40 Kỹ Thuật, hỏi

- “ Thuỷ Điều đâu, thằng nào làm chiếc 483 ”

Tôi nói

- “Thưa Trung Uý, tôi “

- “ Sao lại là ông”

- “ Tôi cũng chẳng biết “

Tôi bị đưa ra đứng trước nhóm bông mai bạc cho các ổng nhìn mặt, phỏng vấn lung tung, hồn vía tôi lên tận mây xanh, các bạn lính xúm lại như xem xiếc.

Thượng Sĩ Nhất, Lân Trưởng Xưởng xếp trực tiếp của tôi mặt mày xanh chành nói :

- “ Ông đứng đây với tôi không được đi đâu nhé ”

Lên trời cũng không thoát, tôi biết đi đâu bây giờ !

Xe Quân Cảnh hụ còi chạy tới, nhảy xuống đất ba bốn ông mập ú vây quanh chờ lệnh, tôi bị giải đi là cái chắc. Thiệt là Nha Trang đi dễ … vô tù !

Cao Thệ

 NGHỀ GIÁO

Dòng đời cứ quanh qua quẩn lại

Nhất sĩ nhì nông

Hết gạo chạy rong

Nhất nông nhì sĩ

Cuộc đổi đời ngoạn mục, áo lụa Hà Đông dong ra chợ trời theo quần bò, xe đạp, đài , đồng hồ đi biền biệt.

Các cô giờ đây áo bà ba vãi đen, khăn rằn, hoà trong những bộ quần áo xanh lá cây, nón cối nhấp nhô trên những đường phố vắng tanh.

Móng tay mồm miệng không còn đỏ chót, vòng vàng lột ra tìm chổ chôn dấu, chẳng dám cất tủ dù là tủ sắt, kiểm kê tài sản không biết lúc nào !

Các chị bây giờ yêu màu áo xanh biển hơn màu trắng ngà ngọc ngày xưa, cho đúng với câu “ Hết gạo chạy rong, Nhất Nông Nhì Sĩ “

Những kẻ Sĩ trong thiên hạ đi học khoá tu nghiệp đâu tận rừng núi âm u hoặc ngoài Bắc biệt mù san dã hết rồi,  ngu dốt như tôi bổng dưng sáng giá.

Trong lần xin nông trường về phép vận lương, ông bạn học hỏi có trường rất cần giáo viên kỹ thuật, ông muốn đi dạy không ?

Đang cầm cuốc tay chân chai cứng, mặt mũi đen xì, bổng dưng có người hỏi cầm phấn không, giống như người chết đuối gặp được phao.

Tôi nọp đơn xin việc cùng với văn bằng các loại, ông Trưởng Phòng Tổ Chức phỏng vấn là người Nam tập kết hơi quan liêu một chút, thật tình có phỏng vấn gì đâu, ông xem sơ yếu lý lịch đọc từng chử rồi đến văn bằng lúc này chưa có văn bằng giả nên rất an tâm, ngước mặt lên hỏi :

-         “ Chú mầy viết được giáo án không ”

Tôi trả lời tức thì

-         “ Trong ngành Máy Dụng Cụ thì tôi viết được ”

Thế là xong tôi bắt đầu phỏng vấn lại, ông kéo ngăn mở gói trà quạo Thái Nguyên, nắp bình thuỷ Rạng Đông bằng nhôm có soi lổ giống như phin pha cà phê, đổ trà đầy nấp rót nước sôi vào, nắp bình thuỷ từng giọt nhiểu vào ly  rót cho tôi một chun nhỏ, uống một chun bao tử cồn cào đói bụng đến ba ngày, kinh thật !

Ông bắt đầu kể  quê ông ở Cần Giuộc đi bộ đội tập kết thế nào, ra Bắc ở đâu học gì, công tác nhà máy nào, Mỹ rãi bơm và bị ông bắn rớt ra sao, tôi nhẳm tính khoảng hơn 2,000 chiếc phi cơ bị ông bắn rơi trong đó có 120 máy bay B52 trên bầu trời Bắc Việt. Thiệt là giỏi hết biết ! sao này tôi hiểu ra chử “Ta” ông sử dụng là toàn miền Bắc chứ không phải riêng ông. Nhưng phe ta bắn hạ như vậy cũng là siêu rồi vì toàn miền Nam lúc bấy giờ cũng chừng đó máy bay các loại và Đế quốc Mỹ chỉ có 650 chiếc B52 !

Tôi làm Giáo viên dạy thực hành Ban Chế Tạo Máy thuộc ngành Phay Bào mức lương khởi điểm 64 đồng 2 hào. Được mua 21ký gạo/ tháng, mua nhu yếu phẩm.

Ban Phay Bào le que mấy chiếc máy nhỏ xiếu, nhưng sử dụng hệ thống thuỷ điều, 2 máy phay vạn năng còn khá tốt.

Ban Phay Bào trước đây ở miền Nam gọi chung là Máy Dụng Cụ môn học gồm Tiện, Phay, Bào.

Hiểu đại khái môn này công dụng cắt gọt sắt thép:

Máy Tiện thì sản phẩm chuyển động tròn, dao Cắt đừng yên

Máy Phay thì  dao cắt chuyển động tròn, sản phẩm đúng yên

Máy Bào thì  dao cắt chuyển động thẳng, sản phẩm đứng yên

Ngoài Bắc thì chia ban này thành 2 ban

-         Ban Tiện

-         Ban Phay Bào

Trường tôi Ban Phay Bào chỉ nhận 10 Học sinh

Những ngày lễ hội, đoàn trường tổ chức đá banh, lớp thiếu người, tôi là giáo viên chủ nhiệm phải ra làm thủ môn cho đội, đội bóng lớp phay bào tiền đạo, trung vệ, hậu vệ đều giỏi, thủ thành quá dở, ai cũng nói thế ! biết sao bây giờ. Què giò, trặc cẳng còn không người thế, cho nên có người đâu thay thằng gôn.

Cao Thệ

Học sinh ngành Nguội học gần 3 năm, bài tập thực hành nghề gồm sản xuất :

-         Búa Nguội

-         Etô,

-         Kiềm Điện

-         Thi ra trường.

Bài thi tốt nghiệp Kiềm Điện, chưa vào lớp thi, các Thầy đã cho học sinh làm gần xong, nhiều vị nói với tôi sao Thầy không cho học sinh làm còn chờ gì nữa,   không trung thực tôi không chịu.

Đến ngày thi khi phát phôi cho học sinh, bị phân bì các lớp khác thế kia, lớp mình thế này, tôi đau lòng lắm nhưng khuyên họ dù mình có thiệt thòi, phải sống thực vì đó là mục đích của giáo dục, chứ không phải nằm ở học sinh đậu nhiều ít.

Hơn 200 học sinh chỉ có 1 máy khoan là đạt chất lượng, chờ được khoan , sau đó công việc chậm trể, dũa thì mòn lẳng, học sinh muốn mua cũng không tiền mua.

Tất cả các lớp khác học sinh thi điều hoàn thành bài thi suất sắc, riêng lớp tôi gần nửa lớp không hoàn thành, nhưng khi ra trường thì đậu cả, được phân công các xí nghiệp! Chỉ có Thầy giáo bị hạ điểm ABC

Tám lần học sinh ra trường giống như thế, cho học sinh làm trước ngày thi nhiều em chưa đền ngày thi đã gần hoàn thành bài thi rồi, đánh bóng nữa là nọp bài, tôi buồn lắm! nếu đi dạy kiểu này tôi thà đi nhổ cỏ trồng cây” vắt đất ra cát, thay trời hành ... dân “ đở bị lương tâm dằn dật hơn.

                Nhà Văn Nguyễn Thị Vinh

Trong nhiều lần mua sách ở chợ trời Calmette, tôi quen một Bà chị bán sách có chồng trước đây tu theo phái Nam Tông, hiện nay định cư bên Na Uy, qua chị tôi hân hạnh biết chị Nguyễn Thị Vinh nhà văn nữ duy nhất trong Tự Lực Văn Đoàn, nhà chị Nguyễn Thị Vinh  trong chung cư Kỳ Đồng, thuở ấy Anh Nguyễn Hữu Nhật chồng chị đi du học ở Bắc Việt, nên chúng tôi thường đến tâm sự.

Tâm chị bao la như Bồ Tát Quan Thế Âm, dáng chị như cánh Hoa Mẫu Đơn vững chắc, đôn hậu, trắng đẹp tuyệt vời, ăn nói từ tốn đoan trang, trong tướng học cho là tướng quý phu nhân, nhưng tôi biết đời chị nhiều gian truân, lận đận. Chị bằng tuổi má tôi nhưng bắt phải gọi bằng chị em.

Tôi mê anh Nguyễn Hữu Nhật lúc chưa gặp mặt qua 8 câu thơ, chị đọc cho nghe, thật là tuyệt cú mèo:

“ Dù yêu tất cả loài hoa ”

“ Nhưng tôi ghét nhất lại là hướng dương “

“ Mênh mong trời đất vô thường “

“ Lẽ đâu chỉ có một phương mặt trời ! * “       

“ Dù yêu tất cả những lời “

“ Nhưng tôi ghét nhất, những lời nói chung “

“ Linh hồn ta đẹp vô cùng “

“ Lẽ đâu lời nói đóng khung một chiều! * “       

. quá đã !!!

( * Lâu quá có thể nhớ sai một vài từ )

Từ Chị, tôi được quen nhiều nhân vật nổi tiếng khác, như chị Nguyễn Thị Thuỵ Vũ. Nguyễn Thị Thuỵ Vũ, xuất thân gia đình danh gia vọng tộc ở Vĩnh Long, chị dạy học và viết văn, đến giờ tôi chỉ còn nhớ thật ít về chị, dáng người khắc khổ nổi bật trên gương mặt rám đen là cái trán cao. Tướng học nói người này cuộc đời lận đận vì tài, vì sự hiểu biết của mình !

Giữa xã hội mà nữ quyền bị hạn chế, , cận kề cái chết người ta sống vội vã tôi cảm thông những tác phẩm thời đó được cho là nổi loạn thật dể thương vô cùng.

Tôi mến chị vì bản chất miền Tây, thật lòng, bộc trực, cuộc đời gian truân, có lúc làm lơ xe, khi thì đi kinh tế mới, chị có đứa con gái bị tật nguyền đáng lẽ không phải mang, nhưng chị vẫn yêu thương an ủi người tạo ra nó, chị thật tuyệt vời,  với chị trong hoàn cảnh nào tình yêu con bao giờ cũng thiết tha, tận tuỵ. Đáng làm gương cho nhiều người.

Chị không có thời gian nhàn rổi như chúng tôi, chợt đến chợt đi, một hôm chị bảo, chị về Tây Ninh làm lò bánh mì từ ấy đến nay không gặp.

Chị Nguyễn Thị Vinh được con gái  bảo lãnh đi Na Uy, sau đó anh Nguyễn Hữu Nhật tốt nghiệp trở về cũng đã sang đoàn tụ với chị.

Cao Thệ