Bài mớiBài mới  Display List of Forum MembersThành viên  LịchLịch  Tìm kiếm trong Diễn đànTìm kiếm  Hỏi/ĐápHỏi/Đáp
  Ghi danhGhi danh  Đăng nhậpĐăng nhập
Thơ Văn
 Diễn Đàn Hội Thân Hữu Gò Công :Văn Học - Nghệ thuật :Thơ Văn
Message Icon Chủ đề: Hoàng Hạc lâu (thơ Thôi Hiệu) Gởi trả lời Gởi bài mới
<< phần trước Trang  of 3 phần sau >>
Người gởi Nội dung
lo cong
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 30/Oct/2007
Đến từ: Canada
Thành viên: OffLine
Số bài: 2596
Quote lo cong Replybullet Gởi ngày: 04/Mar/2011 lúc 11:49pm
.
 
 
Và đây xin mời thưởng thức bài dich Đăng Kim Lăng Phượng Hoàng đài của Mặc Thủy:
 
 
         Đi  Kim Lăng

   thăm Đài Phượng Hòang

 

Phượng xưa tung cánh lượn trời,

Đài soi nước cuốn …đâu rồi Phượng ơi…

Cung Ngô hoa cỏ tơi bời,

Mũ xiêm triều Tấn chôn vùi hoang liêu…

Trời xanh núi bám chân xiêu,

Sông chia Bạch Lộ tiêu điều bờ xa…

Mây che khuất ánh dương tà,

Trường An đâu hỡi !...  lòng ta  ngậm ngùi…

 

  

                           Mặc Thủy dịch

 



Chỉnh sửa lại bởi lo cong - 04/Mar/2011 lúc 11:53pm
Lộ Công Mười Lăm
IP IP Logged
mykieu
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 10/Jun/2009
Thành viên: OffLine
Số bài: 3471
Quote mykieu Replybullet Gởi ngày: 05/Mar/2011 lúc 12:44am
~::Trích Dẫn nguyên văn từ lo cong

.
 
 Và đây xin mời thưởng thức bài dich Đăng Kim Lăng Phượng Hoàng đài của Mặc Thủy:
 
 
         Đi  Kim Lăng  
            thăm Đài Phượng Hoàng
 
 
Phượng xưa tung cánh lượn trời,

Đài soi nước cuốn …đâu rồi Phượng ơi…

Cung Ngô hoa cỏ tơi bời,

Mũ xiêm triều Tấn chôn vùi hoang liêu…

Trời xanh núi bám chân xiêu,

Sông chia Bạch Lộ tiêu điều bờ xa…

Mây che khuất ánh dương tà,

Trường An đâu hỡi !...  lòng ta  ngậm ngùi… 

                           Mặc Thủy dịch

 

 
Cám ơn nhà thơ Mặc Thủy hưởng ứng khích lệ mk .
Cám ơn anh LC15 đã gửi bài dich Đăng Kim Lăng Phượng Hoàng đài của Mặc Thủy cho mọi người thưởng thức.
 
 
 
mk
IP IP Logged
mykieu
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 10/Jun/2009
Thành viên: OffLine
Số bài: 3471
Quote mykieu Replybullet Gởi ngày: 07/Mar/2011 lúc 6:39pm
 
Bài dịch ĐĂNG KIM LĂNG PHƯỢNG HOÀNG ĐÀI của
Nhà Thơ MẶC THỦY  đã được www.hoasontrang 
chọn đăng trong mục ĐƯỜNG THI .
 
Xin chúc mừng Nhà Thơ xứ Gò MẶC THỦY .
 
Trân trọng giời thiệu cùng Đồng Hương và Thân Hữu.
 
mk
 
 
 
 
 

Đăng Kim Lăng Phượng Hoàng đài

Nguyên tác: Lý Bạch



李白

登金陵鳳凰台

鳳凰台上鳳凰游, 鳳去台空江自流。
吳宮花草埋幽徑, 晉代衣冠成古邱。
三台半落青山外, 二水中分白鷺洲。
總為浮雲能蔽日, 長安不見使人愁。

Đăng Kim Lăng Phượng Hoàng đài

Phượng Hoàng đài thượng phượng hoàng du,
Phượng khứ, đài không, giang tự lưu.
Ngô cung hoa thảo mai u kính,
Tấn đại y quan thành cổ khâu.
Tam sơn bán lạc thanh thiên ngoại,
Nhị thuỷ trung phân Bạch Lộ châu,
Tổng vị phù vân năng tế nhật,
Trường An bất kiến sử nhân sầu.

1/-- Bản dịch của Khương Hữu Dụng --

Lên đài Phượng Hoàng ở Kim Lăng *

Đài Phượng Hoàng cao, phượng đến chơi,
Phượng đi, đài vắng, dải sông trôi !
Cung Ngô hoa cỏ che đường lối,
Đời Tấn cân đai hoá núi đồi.
Ba ngọn thanh sơn, trời khuất nửa,
Một vùng Bạch Lộ nước chia đôi.
Chỉ vì mây nổi che vầng nhật,
Chẳng thấy Trường An não dạ người.


* Nay là thành phố Nam Kinh

2/--Bản dịch của Trần Nhất Lang--


-Bài I

Đài Phượng ngày xưa phượng đến chơi
Phượng bay, Đài trống, bến sông trôi
Cung Ngô thành quách cây che dấu
Triều Tấn y quan cỏ lấp đồi.
Ba dẫy Tam Sơn trời khuất nửa
Một dòng Bạch Lộ nước phân đôi
Buồn thay vầng nhật chìm mây bạc
Vắng bóng Trường An nhớ khó nguôi.

-Bài II

Phượng hoàng tới, phượng bay rồi
Phượng đi, Đài trống, sông trôi lạnh lùng.
Cỏ hoa vùi lấp Ngô cung
Y quan đời Tấn một vùng hoang sơ.
Tam Sơn khuất nửa trời mờ
Bãi xa Bạch Lộ nước đưa hai dòng.
Mây che lấp bóng vầng hồng
Trường An không thấy, cõi lòng buồn thêm.

3/-- Bản dịch của Phụng Hà ---

Phượng đài, xưa phượng đến chơi luôn ,
Phượng đi, đài vắng, nước sông tuôn .
Đường lối cung Ngô vùi hoa cỏ ,
Cân đai triều Tấn khuất gò truông .
Trời xanh che lấp non ba ngọn ,
Châu Bạch phân chia nước hai luồng .
Mặt trời lẫn khuất trong mây nổi ,
Trường An không thấy, tấc dạ buồn .

4/ Bản dịch của SongNguyễn HànTú

Phụng Hoàng Đài

Xưa đài Phụng
Phượng nhởn nhơ
Giờ đây chốn cũ
Bóng chim khuất mờ
Cỏ hoa che lối cung Ngô
Áo vua quan Tấn chôn hờ gò xưa
Núi biêng biếc
Trời xanh lơ
Cồn hoang Bạch Lộ chia bờ nhánh sông
Mặt trời khuất
Mây bềnh bồng
Trường An nhạt bóng bâng khuâng lòng người

5/-- Bản dịch của Nguyễn Minh --

Phụng hoàng xưa lui tới Đài Phụng Hoàng
Nay phụng mất, đài hoang, bên sông vắng
Kìa cung Ngô cỏ âm u thiếu nắng
Nọ đống gò chôn mũ áo Tấn triều
Ánh mặt trời soi nửa núi cô liêu
Sông hai ngả nơi bãi bồi Bạch Lộ
Ngặt vì mây che nắng chiều đang đổ
Nẻo Trường An không thấy tái tê buồn .

6/--Bản dịch của Anh Nguyên--

Lên đài Phượng-Hoàng ở Kim-Lăng

Phượng-Hoàng đài, phượng đến chơi,
Phượng đi, đài trống, sông trôi chảy đều.
Cung Ngô, hoa cỏ tiêu điều,
Gò xưa, mũ áo Tấn triều vùi sâu.
Tam-Sơn nửa lọt trời sầu,
Dòng sông Nhị-Thủy, Lộ-Châu đôi bờ.
Mặt trời đã khuất mây mờ,
Trường-An chẳng thấy, thẫn thờ lòng ai...

7/--Bản dịch của Mặc Thủy--

Đi  Kim Lăng
thăm Đài Phượng Hoàng

Phượng xưa tung cánh lượn trời,
Đài soi nước cuốn …đâu rồi Phượng ơi…
Cung Ngô hoa cỏ tơi bời,
Mũ xiêm triều Tấn chôn vùi hoang liêu…
Trời xanh núi bám chân xiêu,
Sông chia Bạch Lộ tiêu điều bờ xa…
Mây che khuất ánh dương tà,
Trường An đâu hỡi !... lòng ta ngậm ngùi…


 
 
http://www.hoasontrang.us/tangpoems/duongthi.php?loi=27
 
 
 
 


Chỉnh sửa lại bởi mykieu - 07/Mar/2011 lúc 6:45pm
mk
IP IP Logged
mykieu
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 10/Jun/2009
Thành viên: OffLine
Số bài: 3471
Quote mykieu Replybullet Gởi ngày: 11/Mar/2011 lúc 8:39pm
 
Thêm một bài thơ nói về Hoàng Hạc Lâu , một "kỳ quan văn học" đã tốn biết bao giấy mực của tao nhân mặc khách từ cổ chí kim ; là một trong ba ngôi lầu danh tiếng này được xếp vào hạng "Giang Nam tam đại danh lâu" (  cùng với lầu Nhạc Dương ở Hồ Nam, lầu Đằng Vương ở Giang Tây ) , đó là bài :
Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng
 
 
 
 
"Lầu Hoàng Hạc , một thắng cảnh thuộc Vũ Xương, tỉnh Hồ Bắc gắn liền với huyền thoại Phí Văn Vi đắc đạo thành tiên, thường cưỡi hạc vàng bay về đây.
Mạnh Hạo Nhiên (689-740) một nhà thơ nổi tiếng, bạn vong niên của Lý Bạch; một kẻ sĩ hào hiệp hào hoa, phóng khoáng, ưa ngao du, rất tâm đầu ý hợp với Lý Bạch.
"Cố nhân tây từ Hoàng Hạc lâu"
Hai chữ "Cố nhân" (bạn cũ, người xưa) trong câu đầu nói lên mối quan hệ sâu sắc, lâu bền về tình bạn đẹp giữa hai nhà thơ.
 
Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu
(Giữa mùa hoa khói Châu Dương xuôi dòng )

"Yên hoa" là một thi liệu, một ẩn dụ giàu chất thơ mà ta gặp nhiều trong Đường thi. Câu thơ không chỉ xác định thời gian và không gian đi, đến mà còn diễn tả nỗi niềm của kẻ ở người đi.
 
Nơi "thi hội tao nhân" cũng là nơi ly biệt, đó là Hoàng Hạc Lâu. Lý Bạch đứng trên lầu cao , dõi theo chiếc thuyền đưa Mạnh Hạo Nhiên đến chân trời xa?
Lầu Hoàng Hạc và Dương Châu cách xa hàng nghìn dặm như hiện lên qua vần thơ. Đằng sau hai địa danh mà nhà thơ nói đến là cả một nỗi niềm, một không gian trống vắng vô bờ, một trời thương nhớ biệt ly của đôi bạn tri âm. "
(ST- internet)
 
 
 
Nhà thơ Xứ Gò Mặc Thủy, người  vốn dĩ yêu thích Đường Thi, có lẽ đã ít nhất một lần trong đời não lòng vì hai chữa "phân ly" !?   đã cảm tác với bài dịch TIỄN MẠNH HẠO NHIÊN Ở LẦU HOÀNG HẠC ĐI QUẢNG LĂNG  ... Người đã xa hun hút mà Ta còn bùi ngùi trông theo ...
 
"Cô phàm viễn ảnh bích không tận
Duy kiến Trường Giang thiên tế lưu"
(
Buồm xa…mây biếc một màu,
Trường giang hun hút…bên lầu ngùi trông …
)

Xin trân trọng giới thiệu bài dịch "Hoàng Hạc Lâu tống Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng" của Nhà Thơ Mặc Thủy  .
 
mk



 
Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng

Nguyên tác: Lý Bạch




黄鹤楼送孟浩然之广陵

李白

故人西辞黄鹤楼,
烟花三月下扬州。
孤帆远影碧空尽,
惟见长江天际流。

Hoàng Hạc lâu tống Mạnh Hạo Nhiên chi Quảng Lăng

Cố nhân tây từ Hoàng Hạc lâu,
Yên hoa tam nguyệt há Dương Châu.
Cô phàm viễn ảnh bích không tận,
Duy kiến Trường Giang thiên tế lưu.

--Dịch Nghĩa:--

Bạn cũ ra đi từ phía Tây lầu Hoàng Hạc
Giữa mùa hoa khói tháng ba xuống Dương Châu
Xa xa, bóng hình cánh buồm đơn độc lẫn vào mây biếc đã khuất
Từ trên lầu chỉ còn thấy sông Trường Giang bên trời xuôi mãi đâu

 
--Bản dịch của Ngô Tất Tố--

Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng

Bạn từ lầu Hạc lên đường,
Giữa mùa hoa khói Châu Dương xuôi dòng.
Bóng buồm đã khuất bầu không,
Trông theo chỉ thấy dòng sông bên trời.

--Bản dịch của Trần Nhất Lang--

TIỄN MẠNH HẠO NHIÊN Ở LẦU HOÀNG HẠC ĐI QUẢNG LĂNG

I
Bạn cũ đi từ Hoàng Hạc Lâu
Tháng ba hoa khói xuống Dương Châu
Cánh buồm mất hút chân trời thẳm
Chỉ thấy Trường Giang nước chảy mau.

II
Bạn đi từ Hoàng Hạc Lâu
Tháng ba hoa khói Dương Châu xuôi dòng
Cánh buồm khuất nẻo cuối sông
Trường Giang nước chảy mênh mông lạnh lùng.

1/ --Bản dịch của Phụng Hà--

Rời lầu Hoàng Hạc bạn lên đường,
Tháng ba hoa khói, trẩy châu Dương.
Lẻ loi cánh buồm xa khuất bóng,
Chỉ thấy chảy hoài nước Trường Giang.

2/--Bản dịch của SongNguyễn HànTú--

Lầu vàng tiễn bạn ra đi
Tháng ba sương phủ nẻo về Quảng Lăng
Cánh buồm dần khuất xa xăm
Lòng buồn ngơ ngẩn theo dòng Trường Giang

3/--Bản dịch của Nguyễn Thành Ân--

Phía tây lầu tiễn người bạn cũ
Giữa mùa hoa khói phủ về xuôi
Bóng buồm xa khuất lẻ loi
Chỉ còn dòng nước mãi trôi cuối trời.

4/--Bản dịch của Anh Nguyên--

Tiễn bạn nơi lầu Hoàng-Hạc

Bạn, lầu Hoàng-Hạc, chia tay,
Dương-Châu hoa, khói, lúc này tháng ba.
Trời xanh, buồm lẻ tít xa,
Trường-Giang, chỉ thấy, bao la chân trời...

5/--Bản dịch của Nguyễn phước Hậu--

Lầu tây Hoàng Hạc biệt người xưa
Hoa khói Dương Châu tiết tháng ba.
Buồm lẻ bóng mờ xanh bát ngát
Thấy Trường Giang chảy tít trời xa.

6/--Bản dịch của Mặc Thủy--

Tiễn Mạnh Hạo Nhiên
ở Lầu Hoàng Hạc đi Quảng Lăng


Lầu tây Hoàng Hạc tiễn người,
Tháng ba hoa khói đầy trời Dương Châu…
Buồm xa…mây biếc một màu,
Trường giang hun hút…bên lầu ngùi trông …


 
 
 
 


Chỉnh sửa lại bởi mykieu - 13/Mar/2011 lúc 8:27pm
mk
IP IP Logged
Phương Vy
Senior Member
Senior Member
Avatar

Tham gia ngày: 07/May/2008
Đến từ: United States
Thành viên: OffLine
Số bài: 134
Quote Phương Vy Replybullet Gởi ngày: 12/Mar/2011 lúc 5:05pm
 
Chị Mỹ Kiều ơi,
 
Nhân đọc được chủ đề Hoàng Hạc Lâu (thơ Thôi Hiệu)
PV mạn phép góp chung với chị bài hát cùng tên Hoàng Hạc Lâu nghe vui cuối tuần nhé!
 
Thân mến,
PV
 
 
Hoàng Hạc Lâu 
 
Tiếng hát: Phương Dung (VN)
Nhạc: Dân Chu
Hoà âm: Đặng Vương Quân
Thơ: Thôi Hiệu (bản dịch của Tản Đà & Vũ Hoàng Chương)
 
 xin mời thưởng thức:
 

 
 
Hoang%20Hac%20Lau_nhac%20ban_yellow5.bmp.png
 
 
 
 
 


Chỉnh sửa lại bởi Phương Vy - 12/Mar/2011 lúc 5:24pm
Có một lời ta chưa nói thành chữ... như đã nghe nhiều lắm ở trong tim
"anh cất rồi, em giữ kỹ làm tin... nên chưa nói mà như mình đã nói!"
IP IP Logged
mykieu
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 10/Jun/2009
Thành viên: OffLine
Số bài: 3471
Quote mykieu Replybullet Gởi ngày: 13/Mar/2011 lúc 7:59pm

 

PhuongVy thân mến,

Cám ơn PhuongVy tham gia chủ đề Hoàng Hạc Lâu (Thơ Thôi Hiệu) và gửi bài nhạc .
PhuongVy ơi, bài nhạc PV gửi không mở được ,
mk vào "hathaykhongbanghayhat.org" tải về máy, nghe hay lắm.
Mời PhuongVy và diễn đàn thưởng thức .
 
Chúc PhuongVy luôn an vui .
Thân ái,
mk
 

http://hathaykhongbanghayhat.org/node/2200

 
 
 


Chỉnh sửa lại bởi mykieu - 19/Mar/2012 lúc 7:56pm
mk
IP IP Logged
Lan Huynh
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 05/Aug/2009
Đến từ: United States
Thành viên: OffLine
Số bài: 23786
Quote Lan Huynh Replybullet Gởi ngày: 15/May/2011 lúc 11:18pm
IP IP Logged
cao the
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 15/Jul/2011
Đến từ: United States
Thành viên: OffLine
Số bài: 589
Quote cao the Replybullet Gởi ngày: 18/Jul/2011 lúc 6:18pm

Hoàng Hạc Lâu

 

Người xưa cởi Hạc bay rồi

Còn trơ lầu vắng, giữa trời mênh mong

Đường về rạng rỡ nẽo không

Mây nghìn năm vẫn bềnh bồng trên cao

Hán Dương cây nước chung màu

Bãi xa Anh Vũ nối bầu trời xanh

Đêm về chạnh nghĩ cố hương

Nhìn dòng sông quạnh mù sương chợt sầu

Cao Thệ



Chỉnh sửa lại bởi cao the - 22/Jun/2012 lúc 1:35pm
IP IP Logged
mykieu
Senior Member
Senior Member


Tham gia ngày: 10/Jun/2009
Thành viên: OffLine
Số bài: 3471
Quote mykieu Replybullet Gởi ngày: 10/Jun/2013 lúc 9:38am

Hoàng Hạc Lâu
   (Hoiquanphidung.com)

 Quỳnh Dao

Sinh tiền, Vũ Hoàng Chương là thầy dạy Việt văn của Cung Tiến. Ông sinh năm 1916, trước người nhạc sĩ tên tuổi này 22 năm. Nhưng với thói quen khoáng đạt của một nhà thơ, ông không hề câu nệ, vẫn coi Cung Tiến như người bạn vong niên hơn là một đứa học trò.
Có lần ông nói đùa. Rằng Cung Tiến phổ thơ biết bao người mà chưa từng phổ thơ Vũ Hoàng Chương! Cung Tiến không quên điều ấy nhưng biến cố 1975 đã ụp trên cả nước và người nhạc sĩ thì lưu vong ra ngoài, còn nhà thơ kẹt lại ở bên trong với những Mai Thảo, Phạm Ðình Chương, Thanh Tâm Tuyền, Phạm Xuân Ninh, Phan Lạc Phúc, v.v....
Trong nỗi bi phẫn về cảnh bạn bè tán lạc, Vũ Hoàng Chương đã cảm dịch bài thơ Hoàng Hạc Lâu nổi tiếng của Thôi Hiệu, rồi nhờ bạn bè chuyển được ra ngoài, đến tay Cung Tiến khi ấy còn ở Canberra bên Úc... Thôi Hiệu là nhà thơ khét tiếng thời Thịnh Ðường vào đầu thế kỷ thứ tám. Bài thơ của ông khiến một người như Lý Bạch còn nghẹn lời không dám viết về lầu Hoàng Hạc nữa và được Kim Thánh Thán ngợi ca là “bút pháp tuyệt kỳ, tác phẩm đệ nhất cổ kim trong thơ Luật”.
Ðấy cũng là bài được người mình dịch sang Việt ngữ nhiều nhất. Có người đếm ra hơn bốn trăm bản dịch khác nhau, từ Tản Ðà, Ngô Tất Tố đến Trần Trọng Kim, Trần Trọng San, Nguyễn Ðức Hiển, v.v... Với Cung Tiến và nhiều bằng hữu thì bài cảm dịch của Vũ Hoàng Chương là một sự tuyệt mỹ vì tâm cảnh mọi người vào lúc đó..
Từ bên ngoài, nhận được bản dịch, Cung Tiến nhớ thầy, nhớ bạn và nhớ lại cung cảnh xa xưa nên đã xuất thần phổ nhạc rất nhanh và tìm cách gửi về ngay năm sau. Nhưng không kịp nữa. Vũ Hoàng Chương bị cầm tù và bị kiệt sức mới được thả ra và tạ thế sau đó năm ngày nên không bao giờ được nghe ca khúc này. Bây giờ nhớ lại thì xin ghi bài cảm dịch của ông để chúng ta khỏi quên và cùng thưởng thức:

Xưa hạc vàng bay vút bóng người
Ðây lầu Hoàng Hạc chút thơm rơi
Vàng tung cánh hạc đi đi mãi
Trắng một màu mây vạn vạn đời
Cây bến Hán Dương còn nắng chiếu
Cỏ bờ Anh Vũ chẳng ai chơi
Gần xa chiều xuống nào quê quán
Ðừng giục cơn sầu nữa, sóng ơi...”


Khi còn sống, ông Nguyễn Ðức Hiển tại Houston Texas cho rằng bản dịch Vũ Hoàng Chương “còn hay hơn nguyên bản, mà nguyên bản vốn đã hay tót vời”. Ông Hiển có thể nói không ngoa vì bản thân đã dịch đi dịch lại mười mấy lần bài thơ của Thôi Hiệu! Ông còn dụng công so sánh hai câu thực của nguyên bản, gồm sáu thanh trắc liên tiếp:

“Hoàng Hạc nhất khứ bất phục phản
Bạch vân thiên tải không du du”
Với câu “thực” do Vũ Hoàng Chương để lại mà ông cho là ảo diệu hơn:
“Vàng tung cánh hạc đi đi mãi
Trắng một màu mây vạn vạn đời...”
Khi đọc lại, làm sao mình không ngậm ngùi với những chữ tuyệt diệu như “vút” bóng người, hay chút “thơm” rơi...? Và câu kết, “Ðừng giục cơn sầu nữa, sóng ơi!”, nghe thê thiết hơn vần lục bát của Tản Ðà:
“Quê hương khuất bóng hoàng hôn,
Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai!”
Cung Tiến đưa Hoàng Hạc Lâu vào nhạc với phần hòa âm soạn cho dương cầm và viết trên cung Ré giáng Trưởng, nhịp 4/4 chậm rãi tha thiết - andantino - và ý nhị. Piano mở đầu bằng hai ô nhịp, hai mesures, viết lối Arpège chùm hai nốt, thánh thót, êm đềm. Rồi lời ca cất lên bồi hồi day dứt như một truyện kể, mà dùng phép tả cảnh để tả tình:
“Xưa hạc vàng bay vút bóng người...
Ðây lầu Hoàng Hạc chút (ứ ư ) thơm rơi...”
Ðàn piano lại rải, nghe như tiếng chim hót, và cứ thế ca khúc dẫn người nghe vào một bức tranh cổ, với cánh hạc vàng ẩn hiện sau vầng mây bạc có nắng chiếu, có cây bến Hán Dương u buồn và cỏ bờ Anh Vũ vắng vẻ, chẳng còn ai chơi...
Ðoạn nhạc chuyển tiếp nỉ non đan lượn những ngậm ngùi rồi chợt mở ra tâm sự kẻ tư hương, nhớ quê, nhớ bạn...
“Gần xa chiều xuống nào quê quán
Ðừng giục cơn sầu nữa (ư ứ), sóng (à à) ơi...”
Rồi đàn lại buông arpège hai nốt nhẹ nhàng, lãng đãng chìm khuất, mơ hồ như cánh hạc vàng tan trong khói sóng...
Toàn bài, Cung Tiến dùng âm giai ngũ cung đầy chất Ðông phương với nét nhạc thanh thản, nhuốm vẻ Lão Trang và phảng phất giai điệu Claude Debussy trong bài “Clair de Lune”. Cung Tiến rất chuộng Debussy khi nhạc sĩ người Pháp này khám phá nhạc Á Ðông vào đầu thế kỷ trước. Debussy cũng dùng hợp âm ngũ cung và cũng lấy “Arpège” rải tay trái và đưa ra một hợp âm lạ tai mà hài hòa êm ái.....
Bài “Hoàng Hạc Lâu” là viên ngọc quý của thơ Ðường. Bản dịch Vũ Hoàng Chương là bài chuyển ngữ mang tâm sự của một thi hào trong hoàn cảnh bi đát của đất nước. Ca khúc Cung Tiến là sự kết hợp lạ kỳ của tình cảm và nhạc thuật để nối liền ngần ấy nét đẹp của thơ, của nhạc. Ðiều hơi tiếc là ít người biết hoặc trình bày ca khúc trác tuyệt này để đời sau còn nhớ Vũ Hoàng Chương và dòng nhạc quý phái của miền Nam chúng ta khi mình đã mất hết...
Lần cuối mà miền Nam tự do có buổi sinh hoạt để vinh danh Vũ Hoàng Chương là vào Tháng Ba năm 1975, tại phòng trà của Khánh Ly, do Mai Thảo và Thanh Tâm Tuyền tổ chức. Ðã 35 năm tròn rồi. Sau đó là cảnh chia ly tan tác. “Vàng tung cánh hạc”... như ánh chớp chợt lóe rồi vụt tắt.
Dư âm còn lại là tiếng nhạc lãng đãng trong chiều tà. Sau đấy là cõi tối đen của thơ và nhạc...

 
***

HOÀNG HẠC LÂU:

3 bản dịch độc đáo

 Bài viết của Nguyễn Khôi

(Ngày 24 tháng 2 năm 2013)



HOÀNG HẠC LÂU: 3 bản dịch độc đáo
          
 Trong "Toàn Đường Thi” (gồm 42.863 bài thơ của 2520 thi sĩ đời Đường)- Nếu chỉ lấy 1 bài thơ tiêu biểu thì chắc là ai cũng chọn đó là "Hoàng Hạc Lâu”cuả Thôi Hiệu?
 "Hoàng Hạc Lâu” thuộc hàng đệ nhất luật thi đời Đường.Tác giả của thiên kỳ thi tuyệt hảo này là Thôi Hiệu (?-754) người Bịện Châu (Khai Phong-Hà nam) đỗ Tiến sĩ năm Khai nguyên 13 (725) làm Quan tới chức Tư huân viên ngoại lang, hàm tứ phẩm (cỡ Vụ phó ngày nay).Ông tính lãng mạn, ham đánh bạc, rượu chè "của lạ” (thay vợ đến 4 lần). Hồi trẻ thơ ông diễm lệ bóng bẩy, đến cuối đời phong thái cốt cách mạnh mẽ rắn rỏi, sáng tạo tân kỳ có thể theo kịp Giang Yêm, Bão Chiếu...Ông khổ vì ngâm vịnh đến trở bệnh xanh xao hốc hác cả người (hết mình vì thơ là vậy); Bạn ông nói đùa “không phải Bác bệnh đến như vậy, bởi khổ vì ngâm thơ nên gầy thôi”!
 Lầu Hoàng Hạc xây dựng từ thời Tam Quốc, vốn là "tửu quán”-đó là 1 trong tam đại danh lâu của xứ “Giang Nam hảo" nơi hội tụ của các văn nhân tài tử đến đây uống rượu và làm thơ...Theo sách “Cổ đại thi tứ cố sự” thì Thôi Hiệu đề thơ ở Lầu Hac Vàng ở tư thế: thi sỹ nhìn Hán Dương ở bờ sông bên kia, "Tình Xuyên Các ”bị che lấp trong ráng chiều ta, bãi Anh Vũ giữa sông phủ một lớp cỏ dày...
Thầy giáo của NK đã từng giảng giải: cái diệu của Thôi Hiệu ở chỗ chỉ một câu tả "Lầu", còn 3 câu kia đều tả "người xưa"... trong đó câu 1 là tả "người xưa", câu 3 là nghĩ "người xưa", câu 4 là ngóng "người xưa", cứ như phớt lờ không nhắc gì đến "lầu".Câu 5-8 tiền giải là tả "người xưa", hậu giải tả "người nay", tuyệt nhiên không tả đến "lầu"... Thi sĩ chỉ nhất ý tựa cao trông xa, riêng thổ lộ hoài bão của mình.Rồi "hương quan hà xứ thị” (ở nơi này) với cây thì "lịch lịch” (in rõ), bãi thì "thê thê” (tươi tốt), riêng có mắt thì ngóng "hương quan” là không biết "hà xứ” (nơi nào). Rồi với hai chữ "nhật mộ” (chập tối lúc chim về tổ, gà vào chuồng) đặt ngang lên câu thơ làm cho 24 con chữ trong 4 câu tiền giải cùng nhảy múa tạo nên tuyệt tác để "đời sau đừng ai làm thơ về Hoàng Hạc Lâu nữa mà chuốc lấy hổ thẹn."

Vâng, đúng là thế: cái diệu của Thôi Hiệu là trong 8 câu, chỉ có một câu nói đến Lầu (câu 2).Câu 3 "Hoàng Hạc nhất khứ bất phục phản” là câu rất đặc biệt: dùng liên tiếp 6 chữ "trắc”trong câu thơ 7 chữ, bất chấp luật bằng trắc, với bút pháp ấy khiến câu thơ mang sức mạnh (nội lực) khác thường.Để làm gì? - để nhấn mạnh cái ý "tiền bất kiến cổ nhân”
- "nhất khứ” là một đi - "bất phục phản” là không trở lại... câu này nói lên cái lẽ vô thường của mọi người, mọi việc.
Câu 3 đối câu 4: ý là thôi, đừng hoài niệm mãi nữa
Hoàng Hạc Lâu với cái ý tại ngôn ngoại đó là cái độc đáo của Đường thi mà nó là tiêu biểu số 1; và chính cũng vì lẽ đó mà xưa nay các nhà thơ ta đã bị Hoàng Hạc Lâu "thôi miên” ám ảnh, hết thế hệ này đến thế hệ khác lao tâm khổ tứ "dịch” nó, đến nay đã có ngót 100 bản dịch. Theo thiển ý của NK thì có 3 bản dịch đáng lưu ý là:


  1.Bản dịch củ Tùng Vân Nguyễn Đôn Phục
               (Nam Phong tạp chí - năm 1923)

Người tiên xưa cưỡi Hạc vàng cút,
Ở đây chi những lầu hạc trơ.
Hạc Vàng đã cút chẳng về nữa,
Mây trắng nghìn năm còn phất phơ.
Sông bạc Hán Dương cây xát xát,
Cỏ lên Anh Vũ bãi xa xa.
Ngày chiều làng cũ đâu chăng tá?
Mây nước trên sông khách thẫn thờ.
Đây là bản dịch khá chối tai (rất trúc trắc) nhưng khá công phu, khá già tay (túc Nho); công phu ở chỗ: theo sát nhạc điệu của nguyên tác, sát cả ở những chỗ sai niêm, thất luật.


2. Bản dịch của Tản Đà :
(In ở tạp chí Ngày Nay số 80, ngày 10-10-1937)

Hạc vàng ai cưỡi đi đâu ?
Mà đây Hoàng Hạc riêng lầu còn trơ
Hạc Vàng đi mất từ xưa
Nghìn năm mây trắng bây giờ còn bay
Hán Dương sông tạnh cây bày
Bãi xa Anh Vũ xanh đầy cỏ non
Quê hương khuất bóng hoàng hôn
Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai.

Đây là một bản dịch tài hoa, bay bướm nhẹ nhàng, văn chương trầm bổng theo cung điệu lục bát (đượm hồn dân tộc). Ở nguyên tác đó là cái không khí mang mang day dứt nỗi bơ vơ hiu quạnh của thân phận con người, lạc lõng giữa trần gian trong một chiều nắng tắt.Mà thiên đường thì đã mù mịt lối về.Cái không khí Hàn Lâm ấy đã bị Tản Đà thuần hóa trở nên nhu mì, mềm mại, nhẹ nhàng, trôi chảy trong dòng ca dao (lục bát). Cái HAY của Tản Đà là ở chỗ ấy, nó vào hồn người Việt là vì lẽ ấy, nhưng đó cũng là cái hụt hẫng khi dịch như thế


3. Bản dịch của Vũ Hoàng Chương:

Xưa Hạc Vàng bay vút bóng người,
Nay lầu Hoàng Hạc chút thơm rơi.
Vàng tung cánh hạc đi đi mãi,
Trắng một màu mây vạn vạn đời.
Cây bến Hán Dương còn nắng chiếu,
Cỏ bờ Anh Vũ chẳng ai chơi.
Gần xa, chiều xuống, đâu quê quán?
Đừng giục cơn sầu nữa sóng ơi !

Như ta đã biết : Thôi Hiệu (con người phát ốm vì làm thơ đã vận dụng hết 10 phần công lực phá vỡ luật thơ thất ngôn, sử dụng 6 thanh "trắc”liên tiếp mới nói được:
Hoàng Hạc nhất khứ bất phục phản
Bạch Vân thiên tải không du du
Để đến độ hùng tâm dũng khí như Đại thi hào Lý Bạch vẫn phải gác bút (đạo bất đắc) chịu thua, cúi đầu ra đi...
 
Còn thi sĩ Vũ Hoàng Chương sau 1000 năm thì ung dung rút kiếm, giữa trời thơ, phóng con mắt nhìn đời dõi theo cánh hạc đã mù khơi bay mất mà thong thả dụ dắt nó quay về trong cung bậc thất ngôn niêm luật (nói theo Tô Thẩm Huy). Đó là hai câu thực của Vũ bay bổng giữa trời ảo diệu:
Vàng tung cánh hạc đi đi mãi
Trắng một màu mây vạn vạn đời
Một màu vàng lóe lên giữa trời vụt tắt, một màu vàng tung lên rồi vĩnh viễn ra đi, không bao giờ trở lại, nhưng mãi mãi lấp lánh trong tâm tưởng và thâm phận con người (kiếp nhân sinh). Đọc đến câu cuối "đừng giục cơn sầu nữa sóng ơi thì là cả một trời Đường thi bỗng lay động". Giá Thôi Hiệu phục sinh đọc bản dịch của Vũ thì chắc cũng bái phục: "Sóng ơi, sầu đã chín, xin người thôi giục, đó là sóng của bể dâu, hưng phế."
Ta thử đọc lại hai câu theo âm Hán/ Việt:
- Yên ba giang thượng sử nhân sầu
 - Đừng giục cơn sầu nữa sóng ơi!
Thì sẽ thấy nội công thâm hậu của Vũ:
Vàng tung cánh hạc đi đi mãi
Nếu đưa chữ "hạc” lên đầu câu:
- Hạc vàng tung cánh đi đi mãi
Thì cả một trời thơ lung linh tối sầm lại? Thi tài là thế - và có lẽ sau Vũ Hoàng Chương không ai nên dịch lại (Hoàng Hạc Lâu) nữa?

Góc thành nam Hà Nội ngày 27-3-2010
Nguyễn Khôi - Cẩn bút


Chỉnh sửa lại bởi mykieu - 10/Jun/2013 lúc 9:46am
mk
IP IP Logged
AoTrườngĐua
Newbie
Newbie


Tham gia ngày: 23/Jun/2013
Đến từ: United States
Thành viên: OffLine
Số bài: 15
Quote AoTrườngĐua Replybullet Gởi ngày: 12/Aug/2013 lúc 10:11pm



http://chimvie3.free.fr/24/bphn051/bphn051_02A.jpg


 Anh Vũ Châu

         Nguyên tác: Lý Bạch

        

  -

 

  水。
名。
西 去。
青。
暖。
生。
目。
明。 


Anh Vũ châu

Anh Vũ lai quá Ngô giang thuỷ,
Giang thượng châu truyền Anh Vũ danh
Anh Vũ tây phi Lũng sơn khứ
Phương châu chi thụ hà thanh thanh
Yên khai lan diệp hương phong khởi,
Ngạn giáp đào hoa cẩm lãng sinh
Thiên khách thử thời đồ cực mục
Trường châu cô nguyệt hướng thuỳ minh





Bãi Anh Vũ


Còn đây Anh Vũ bãi này,

Sông Ngô mt thu hp by chim qua…

V tây vượt núi Lũng xa,

Bãi non xanh biếc la đà bóng cây…

Hương lan ta khói thơm bay,

Hoa đào vn sóng gm trôi xuôi b.

Ngn ngơ lòng khách ti đ,

Trông xa cui bãi hng h trăng soi…

 

AoTrườngĐua  dịch







Chỉnh sửa lại bởi AoTrườngĐua - 12/Aug/2013 lúc 10:30pm
Ao Trường Đua
IP IP Logged
<< phần trước Trang  of 3 phần sau >>
Gởi trả lời Gởi bài mới
Bản in ra Bản in ra

Chuyển nhanh đến
Bạn không được quyền gởi bài mới
Bạn không được quyền gởi bài trả lời
Bạn không được quyền xoá bài gởi
Bạn không được quyền sửa lại bài
Bạn không được quyền tạo điểm đề tài
Bạn không được quyền cho điểm đề tài

Bulletin Board Software by Web Wiz Forums version 8.05a
Copyright ©2001-2006 Web Wiz Guide

This page was generated in 0.125 seconds.